مهدی پازوکی، اقتصاددان:

در سایه نبود سازمان برنامه و بودجه تحت الارضی برای کشور هزینه ایجاد کردند

در سایه نبود سازمان برنامه و بودجه تحت الارضی برای کشور هزینه ایجاد کردند

اصلاح بودجه ریزی در کشور یکی از تاکیدات دولت دوازدهم است و در حالی که قرار بود از سال ۸۰ بودجه بر اساس عملکرد باشد، بودجه سال ۹۷ بر این اساس است و در صورت موافقت مجلس اجرایی می شود. همچنین دولت در نظر دارد تا برای استفاده بهینه از منابع، سهم استانها از بودجه افزایش و سهم وزارتخانه ها کاهش پیدا کند. اختصاص منابع استان ها به وزارتخانه ها و بدون در نظر گرفتن نیازهای منطقه و آمایش سرزمین یکی از انتقادات کارشناسان در خصوص بودجه نویسی در کشور بوده است. مهدی پازوکی، اقتصاددان در گفتگو با پاد با بیان این که افزایش سهم بودجه استانی، کارشناسی است موفقیت این طرح را در صورت داشتن نگاه کارشناسی و پرهیز از نگاه سیاسی به بودجه استان ها عنوان می کند.

رییس سازمان برنامه و بودجه به تازگی اعلام کرده که بر اساس بودجه  سال ۹۷ و در صورت تصویب از سوی مجلس، اختیارات بودجه‌ای سازمانهای برنامه و بودجه استانی افزایش و منابع در اختیار وزارتخانه‌ها کاهش می‌یابد. این موضوع در روزهای اخیر با انتقاداتی رو به رو شده است. مخالفان این طرح با اشاره به اجرای این روش از اختصاص منابع در دولت نهم و دهم، این روش تخصیص را قبول نداشته و معتقدند که موفق نبوده است. ارزیابی شما در این خصوص چیست؟
 
بودجه ریزی بر اساس عدم تمرکز یکی از روش های مورد پذیرفته شده و کارشناسی است و اینکه بودجه به استان ها واگذار شود روشی مناسب در بودجه ریزی است. اما این طرح در شرایطی موفق است که نگاه کارشناسی سازمان برنامه و بودجه و کارشناسان را همراه داشته باشد و در غیر این صورت نگاه ملوک الطوایفی به بودجه موجب تشدید مشکلات می شود. در واقع باید ملی فکر کنیم و منطقه ای عمل کنیم. این روش در دولت نهم و دهم در نبود سازمان برنامه و بودجه و در شرایطی اجرایی شد که فاقد نگاه کارشناسی بود و یکی از تبعات این مساله این بود که شاهد دو برابر شدن دانشگاه ها در استان ها در دولت آقای احمدی نژاد بودیم؛ دانشگاه هایی که ساخت آن هیچ توجیهی نداشت و تنها باعث هدررفت هزینه ها بود وهزینه های هنگفتی به بودجه کشور تحمیل شد. در آن دوران تحت الارضی برای کشور هزینه ایجاد شد.
 
بنابراین تخصیص بودجه به استان ها درنگاه کلی کاری کارشناسی است و به شرطی اینکه این مساله با نگاه سیاسی و غیرکارشناسی آمیخته نشود. اختصاص بودجه توسط یک وزارتخانه و بدون آمایش منطقه و آمایش سرزمینی و بدون شناخت نیاز منطقه کارشناسی نیست و در واقع وزارتخانه ها فقط باید نظارت داشته باشند. این اتفاق در کشور نیفتاده است. اینکه کجا بیمارستان بسازیم و کجا نیاز به آموزشگاه داریم و یا نداریم متاسفانه مورد توجه قرار نگرفته است. 
 
بنابراین نکته مهم در این روش بودجه نویسی این است که سازمان برنامه و بودجه به عنوان سازمانی کاملا اقتصادی که مدیریت بودجه را برعهده دارد بر آن نظارت کامل داشته باشد. سیاست برای سازمان برنامه و بودجه مثل سم خطرناک است. تخصیص منابع در این سازمان باید بر اساس پیشرفت فیزیکی باشد و نباید سیاسی باشد. بر اساس قانون ۳۴ و ۳۵ برنامه وبودجه این سازمان باید به پیشرفت فیزیکی و اختصاص منابع و اعتبار پروژه های عمرانی نظارت داشته باشد. بنابراین سازمان برنامه وبودجه باید مستقل باشد تا بتواند قدرتمند عمل کند.
 
به ضرورت پرهیز از نگاه سیاسی  به تخصیص منابع بودجه اشاره کردید. سازمان برنامه و بودجه در دولت یازدهم چقدر توانست مستقل عمل کند؟
 
احیای این سازمان یکی از ضرورت های اقتصاد کشور بود. روش های غلطی در گذشته پایه ریزی شده است و دولت باید با قاطعیت با آن برخورد کند. در شرایطی که فارغ التحصیلان بیکار زیادی از دانشگاه های معتبر کشور داریم، وجود دانشگاه هایی مازاد برای تربیت مشاغل خاص نه تنها دردی را دوا نمی کند بلکه باعث گران اداره شدن کشور می  شود و دولت باید فکری اساسی برای اصلاح زیرساخت ها داشته باشد. نظام تصمیم گیری و تصمیم سازی باید اصلاح، علمی و کارشناسی باشد و به گونه ای باشد که سیستم نظارت کلان سازمان برنامه و بودجه زیاد باشد. در دولت آقای احمدی نژاد شاهد این بودیم که در یک سفر استانی در یک ساعت ۲۰۰ مصوبه به تصویب می رسید و طبیعتا اصلاح این همه هزینه های ایجاد شده، نیازمند قاطعیت در سیستم بودجه ریزی و اصلاح روش های غلط گذشته است.
 
اگر مدیری در تخصیص منابع غیرکارشناسی عمل کرد باید با آن برخورد شود. دو برابر شدن دانشگاه ها در دولت نهم و دهم به معنای توسعه آموزشی و دو برابر شدن علم نبود و فقط تحمیل هزینه بود. دراین شرایط شاهد بودیم که پول برخی دانشگاه ها که باید صرف کارهای عمرانی می شد در بانک ها گذاشته شد.
 
همانگونه که مستحضرید دولت اعلام کرده که بودجه ریزی سال آینده بر اساس عملکرد سازمان هاست و درواقع این گونه نیست که اگر سازمانی سال گذشته منابعی را دریافت کرده بود الزاما امسال نیز نیازمند همان میزان از بودجه است. به نظرتان این اقدام دولت برای اصلاح روش بودجه نویسی چقدر اهمیت دارد؟
 
بودجه نویسی بر اساس عملکرد روشی اقتصادی و کاملا پذیرفته شده است و دولت باید تلاش کند تا به صورت کامل اجرایی شود. در حال حاضر همچنان سازمان های عریض و طویل زیادی داریم که در واقع به آن نیاز نداریم و باید ادغام شوند. دانشگاه های زیادی داریم که باید ادغام شوند. وجود هفت دانشگاه در یک شهر چه ضرورتی دارد. با صرفه جویی از این طریق می توان توجه بیشتر به بودجه آموزش و پرورش ابتدایی و در نهایت افزایش آموزش و افزایش سطح فرهنگ جامعه داشته باشیم.
بازگشت به شاخه اخبار صنعت و اقتصاد بازگشت به صفحه نخست

نظرات کاربران

دسته بندی های "بازتاب رسانه ها" استیل پدیا