نمره بازيگران فولاد ايران
گروه صنایع معدنی >فولاد - سنگ آهن و شمش کالاهايي هستند که در روزهاي گذشته روي موج افزايش قيمت قرار گرفته اند و حالاتحليل هاي متفاوتي از سوي کارشناسان در رابطه با پايدار بودن يا نبودن اين روند وجود دارد.
به گزارش ماین نیوز، برخي تحليل ها به ناپايدار بودن رشد قيمت اخير در حوزه صنعت فولاد اشاره دارند، مانند تحليل موسسه گلدمن ساکس که رشد قيمت هاي اخير را «حرکتي مصنوعي» ارزيابي مي کند چرا که وجود قيمت هاي بالاباعث ايجاد انگيزه براي بازيگران در جهت افزايش مقدار عرضه مي شود و اين امر قيمت ها را به نقطه آغازين برمي گرداند.با وجود اين برخي کارشناسان با اشاره به عزم جدي چين براي حفظ رشد اقتصادي و برنامه هاي جديد براي حمايت از توليد داخلي به خصوص فولاد، عقيده دارند که رشد قيمت هايي که حالاشاهد آن هستيم تا پايان سال جاري ميلادي ادامه خواهد داشت و وضعيت بهتري را نسبت به گذشته رقم خواهد زد. موسسه گلدمن ساکس نيز با وجود پيش بيني ناپايدار بودن رشد اخير قيمت ها در بازار سنگ آهن و فولاد، براي کل سال 2016 شيبي ملايم و رو به رشد حدود 7/ 0 درصدي را براي بازار فولاد پيش بيني مي کند. رشد قيمت نفت نيز يکي ديگر از شاهدها براي ادامه داشتن افزايش قيمت ها در بازار فولاد است.
وابستگي قيمت نفت و فولاد به علت تاثير مستقيم اين ماده خام در هزينه هاي توليد امري اثبات شده است که البته به دليل طولاني بودن نسبي دوره توليد فولاد، با کمي تاخير خود را نشان خواهد داد. بر اين اساس کارشناسان پيش بيني مي کنند رشد قيمت فولاد در آينده به عنوان انعکاسي از افزايش قيمت نفت مشاهده خواهد شد. اگرچه کارشناسان عقيده دارند زمان بيشتري براي پيش بيني دقيق روند قيمت ها در بازار فولاد نياز است اما به طور کلي با کنار هم گذاشتن مولفه هايي مانند سياست هاي جديد چين، رشد قيمت نفت، سياست هاي صندوق بين المللي پول براي اعطاي وام هايي جديد به کشورها، پيش بيني نسبتا مثبت گلدمن ساکس براي بازار فولاد و مواردي از اين دست، به نظر مي رسد بازار فولاد نسبت به سال گذشته با شرايط بهتري همراه باشد. اما در چنين شرايطي تاثيرپذيري صنعت فولاد ايران از شرايط جهاني چه خواهد بود؟ اين سوال در شرايطي مطرح است که پيش از اين کارشناسان بارها اعلام کرده اند که معمولابازار ايران خيلي دير از اتفاقات جهاني تاثير مي پذيرد. اين خاصيت بازار فولاد به محدوديت هايي باز مي گردد که تا پيش از اجراي برجام بر فعاليت هاي اقتصادي و صنعتي کشور سايه افکنده بود و آنها را در سايه قرار مي داد. اما حالاو در شرايط جديد، تغييرات قيمتي بين المللي چه تاثيري بر فولادسازان داخلي خواهد گذاشت؟
فولادسازان نقش خود را بلدند؟
يک کارشناس صنعت فولاد در رابطه با سوال مطرح شده عقيده دارد از آنجا که متوليان صنعت فولاد ايران دچار نوعي رفتار منفعلانه نسبت به اتفاقات پيرامون خود هستند، نمي توان انتظار مشاهده تغييري جدي با رشد قيمت هاي جهاني را در شرايط آنها داشت. کيوان پورشب با بيان اين انتقاد مي گويد: به طور کلي ما نه کنشگران خوبي هستيم و نه در مواقعي که لازم است واکنش هاي خوبي نشان مي دهيم، براي مثال آنجا که بايد تعرفه بگذاريم نمي گذاريم و آنجا که نبايد اين کار را بکنيم با جديت افزايش تعرفه را دنبال مي کنيم مانند اتفاقي که در رابطه با وضع عوارض صادرات سنگ آهن در دوران اوج بازار اين محصول شاهد بوديم، بنابراين حالانيز نمي توان قضاوت کرد که با رشد قيمت هاي جهاني شرايط ما نيز بهتر خواهد شد يا خير. پورشب در ادامه مي گويد: به طور کلي ما يا خيلي دير يا خيلي زود به اتفاقات واکنش نشان مي دهيم و همين اتفاق نيز باعث شده است تا ما بازيگراني منفعل در عرصه جهاني باشيم. اما پورشب علت اصلي چنين انفعالي را حرکت نکردن توليدکنندگان فولاد در ايران به سمت يک تشکل ارزيابي مي کند و مي گويد: در شرايطي که فولادسازان بزرگ کشور برنامه اي براي ارتباط برقرار کردن با يکديگر ندارند تا دور يک ميز بنشينند و مشورت کنند و بيشتر تصميم هاي خود را به صورت بخشي اتخاذ مي کنند؛ آدرس درستي نيز به دولت داده نمي شود و بعضا شاهد سياست گذاري هاي نادرستي براي صنعت فولاد هستيم.
شم بازرگاني فولادسازان خوب کار مي کند؟
اين کارشناس صنعت فولاد در ادامه با تاکيد بر خلايک تشکل در ميان فولادسازان مي گويد: به نظر بنده بايد توليدکنندگان بالاي 5/ 1 ميليون تن تشکلي داشته باشند تا در رابطه با بازار و رفتار آن پيش بيني ها و ارزيابي هايي داشته باشند. پورشب با اشاره به تجربه مسکن مهر مي گويد: اين پروژه اتفاقي بود تا در سايه آن ضعف فولادسازان در حوزه بازاريابي ناديده بماند زيرا در دوره اي که مسکن مهر فعال بود اين تصور براي فولادسازان پيش آمد که آنها فروشندگان خوبي هستند در حالي که با رکود در مسکن مهر اين واقعيت هويدا شد که اگر کسي براي خريد به سراغ فولادسازان نيايد آنها نيز نمي توانند موفقيت چنداني در فروش کسب کنند. از نگاه پورشب اين اتفاق در رابطه با بازارهاي منطقه اي و فرامنطقه اي نيز صادق است و در چنين شرايطي به نظر مي رسد فولادسازان بايد تلاش زيادي براي آموزش بازرگانان خود به خرج دهند تا بتوانند در شرايط مختلف بهترين تصميم ها را در بازارهاي داخلي و خارجي اتخاذ کنند. به اين ترتيب همان طور که پيش از اين نيز بسياري از کارشناسان به خلابازرگاني در صنعت فولاد اشاره کرده بودند، مشاهده مي شود که صنعت فولاد کشورمان در بيشتر مواقع تاثيري بر شرايط نداشته و در بهترين حالت يک تبعيت کننده خوب بوده و کمتر توانسته است شرايط را کنترل يا هدايت کند.
پورشب عقيده دارد ادامه دادن روند فعلي تاثيري بر افزايش ظرفيت هاي بازرگاني صنعت فولاد کشور نخواهد داشت. او در ادامه مي گويد: اگر ما بخواهيم روش هاي خاص خود را که چيزي متفاوت از تجربه ساير کشورها است در پيش بگيريم، شرايط سياسي، اقتصادي و فرهنگي ما ايجاب مي کند که خوشه هاي صنعتي داشته باشيم تا بتوانيم در شرايط مختلف جهاني و داخلي اقداماتي مناسب را اتخاذ کنيم.
خوشه صنعتي به اين معنا است که سهامداران بزرگ شرکت هاي توليدکننده فولاد کشور همگي دور يک ميز بنشينند و با يکديگر گفت وگو کنند تا درک متقابلي از شرايط هرکدام ايجاد شود، در چنين حالتي است که اين خوشه مي تواند دغدغه ها و کاستي هاي صنعت، حاکميت، بازار و مانند اينها را کشف کند و تصميم مناسبي براي آن اتخاذ کند و حتي به دولت نيز خط هايي بدهد. هرچند در دولت يازدهم اقداماتي مانند افزايش تعرفه واردات يا حذف تعرفه هاي صادراتي رقم خورد که نسبت به شرايط روز مناسب بود، با وجود اين پورشب اين اقدامات را کافي نمي داند و عقيده دارد فولادسازان بايد بتوانند با همفکري بيشتر به چراها و چگونه هاي بيشتري در صنعت فولاد پاسخ دهند تا بتوانند نقش خود را در تعيين سرنوشت خويش پررنگ تر کنند. او حتي به چنين هم فکري در حوزه هاي بين المللي نيز اعتقاد دارد، اقدامي که مي تواند نقش فولادسازان ايراني را در بازارهاي منطقه اي و فرامنطقه اي بيش از پيش تعيين کننده و پررنگ کند.