"نیمه دیماه سال ۹۲ و عبور رویایی شاخص بورس از نیمه ارتفاع ۸۹۰۰۰ واحد"؛ این اتفاق رکوردی دست نیافتنی است که به نظر می رسد در آینده نزدیک امکان رسیدن به آن وجود نداشته باشد.

فعالان بازار سرمایه روز 15 دیماه سال 92 را به خوبی به یاد دارند که رسانه ها در خصوص این رکوردشکنی بازار سهام نوشتند شاخص بورس تهران با رشد 573 واحدی رکوردشکنی کرد و با عبور از کانال 89 هزار واحد به نیمه این کانال رسید و ارزش بازار سرمایه نیز به بالاترین سطح یعنی 436 هزار میلیارد تومان دست یافت.
بر این اساس شاید باید یکی از ریشه های این رکوردشکنی بازار سهام را در بیست و چهارم خرداد سال 92 و همزمان با برگزاری یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری یافت که با انتخاب حسن روحانی موجی از امید بر اقتصاد کشور دمیده شد، بعلاوه این که یکی از شعارهای اصلی آقای روحانی به عنوان یکی از کاندیداهای ریاست جمهوری در روزهای پیش از انتخابات، موضوعات اقتصادی و کنترل تورم بود؛ اقتصادی که نبض آن در بورس اوراق بهادار می زند و رونق و روزهای خوب بورس نه تنها در کشور ما بلکه در تمامی کشورها نشان از شکوفایی اقتصاد دارد و آهستگی نبض بورس و بی رمق آن مساوی است با رکود و بی حالی در اقتصاد.
از سوی دیگر تالارنشینان بازار سرمایه نیز به خوبی به یاد دارند که در روزگارانی نه چندان دور و چند روز مانده به انتخابات 24 خرداد 92، تالار شیشه ای معاملات بورس تهران میزبان رئیس ستاد انتخاباتی حسن روحانی بود که وعده‌های امیدبخشی در رابطه با بازار سرمایه و رونق آن به سهامداران می داد.
بر این اساس نیز پس از آن که حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور یازدهم کشور انتخاب شد، بارقه های امید در جامعه، اقتصاد و بازار سرمایه کشور پیدار گردید؛ تا جایی که در مدت کوتاه چند ماهه شاخص بورس جهشی خیره کننده پیدا کرد و با رشد دو برابری تا مرز 90 هزار واحد هم پیش رفت و در پی آن قیمت سهام شرکتها نیز افزایشی خیره کننده به خود گرفت؛ اما این اتفاق خوش برای اقتصاد و بورس کشور دوام چندانی نداشت و از نیمه دیماه سال 92، بازار سرمایه در سراشیبی سقوط قرار گرفت و این ریزش تا به امروز نیز ادامه داشته و این روزها شاخص بورس در ارتفاع 61000 واحد در حال نوسان است.
البته کارشنان بورسی دلایل مختلفی را برای توجیه ادامه بهمن بورس از نیمه دیماه سال 92 تاکنون برمی شمارند که افزایش نرخ خوراک پتروشیمی ها و بهره مالکانه سنگ آهنی ها، تخلیه حباب و هیجان در بورس، کاهش قیمت نفت، ریسک های سیاسی اقتصاد و بورس متاثر از مذاکرات هسته ای، وضعیت نامناسب جهانی برخی کالاها و صنایع و نیز سیاستهای دولت در کنترل تورم و ادامه سایه سنگین رکود بر اقتصاد از جمله این موارد است.
البته در این مدت مدیران اقتصادی دولت نیز بیکار ننشستند و هر از گاهی به دفاع از وضعیت بازار سهام پرداختند و به سهامداران این وعده را دادند که با صبوی می شود امید به جبران زیان و حتی کسب سود در بازار سهام داشت؛ بر این اساس هم در ماههای گذشته وزرای اقتصاد، صنعت، کار و دفاع طی نامه ای به رئیس جمهور با انتقاد از برخی تصمیمات و سیاست‌های ناهماهنگ دستگاه‌ها، هشدار دادند که البته این نامه و هشدار نیز تغییر مثبتی در بورس ایجاد نکرد.
همچنین یکی از اتفاقات مهم این دوره دو ساله، پایان یکی از ابهامات و ریسک های کهنه اقتصاد و بازار سرمایه کشور با عنوان مذاکرات هسته ای و رفع تحریم ها بود که این روزها همه چشم انتظار اجرایی شدن مفاد برجام هستند تا شاید با رفع تحریم ها و ورود سرمایه گذاران خارجی به اقتصاد و بازار سهام، بهمن بورس پس از دو سال سرانجام متوقف شود.
هر چند در این زمینه برخی معتقدند اگر نیم نگاهی به ورود سرمایه گذاران خارجی به اقتصاد کشور و نیز بازار سهام برای جذب نقدینگی و سرمایه خارجی ها داریم علاوه بر رفع ابهامات در اقتصاد و بازار سهام کشور باید زمینه جذب سرمایه خارجی به ویژه در حوزه بازار سرمایه را فراهم کنیم؛ چرا که با رسیدن به توافق نهایی در مذاکرات هسته‌ای و نیز رفع تحریم ها، جذب سرمایه‌گذاران خارجی در بورس نیازمند تمهیداتی است که حذف محدودیت‌های موجود در معاملات بورس از جمله حجم مبنا و دامنه نوسان یکی از آنهاست و معماهایی چون تک نرخی شدن ارز و تثبیت قوانین و روشن شدن مواردی چون نرخ خوراک پتروشیمی ها و بهره مالکانه را باید به این مشکلات اضافه کرد.
افزون بر این برخی از کارشناسان معتقدند مشکل کنونی بازار سرمایه به عنوان آینه تمام نمای اقتصاد کشور، نبود قدرت تحلیل است که از چشم انداز غیرقابل پیش بینی اقتصاد نشات می گیرد و دولت باید برای خروج اقتصاد از رکود، آستینی بالا بزند و تنها به امید توافق هسته ای و رفع تحریم ها برای معجزه در اقتصاد کشور نباشد ...

مهدی حاجی وند
انتهای پیام/