اکتشاف به‌ عنوان شروع‌ کننده زنجیره فعالیت‌های معدنی نیازمند مطالعات و صرف هزینه‌های بسیاری است. در واقع بودجه در حوزه اکتشاف می‌تواند به توسعه و پیشرفت بخش معدن کمک کند.

به گزارش استیل پدیا، در صورتی که بودجه کافی به اکتشافات معدنی اختصاص یابد ذخایر معدنی ایران شناسایی شده و سرمایه‌های داخلی و خارجی برای بهره‌برداری به سوی بخش معدن خواهند آمد. اما این سوال مطرح است که آیا میزان بودجه در نظر گرفته شده برای اکتشاف کافی بوده و می‌تواند ما را به اهداف پیش‌ بینی شده در ۱۴۰۴ برساند؟ به گفته فعالان این حوزه باید در تخصیص بودجه به حوزه اکتشاف تجدید نظر شود. البته سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) در سال‌های اخیر بودجه مناسبی را به فعالیت‌های اکتشافی اختصاص داده تا از این طریق بتواند سرمایه‌ گذاران را جذب بخش معدن کند. نباید فراموش کرد اکتشاف نخستین و اساسی‌ ترین حلقه در فعالیت‌های معدنی محسوب می‌شود.

هزینه یک میلیارد دلاری در طول ۲۰سال برای اکتشاف

 
بهروز برنا، معاون اکتشافات سازمان زمین شناسی درباره وضعیت بودجه‌های اکتشافی در ایران، اظهار کرد: حوزه اکتشاف از لحاظ بودجه با مشکلاتی و ضعف‌هایی مواجه است. براساس آمارهای منتشر شده در سال ۲۰۱۴م، ۱۵/۶میلیارد دلار در جهان برای اکتشاف هزینه شده‌است. نکته جالب این است که این هزینه تنها برای اکتشاف ۷ ماده طلا، نیکل، مس، روی، آهن، اورانیوم و الماس بوده است.

وی ادامه داد: این رقم در حالی برای اکتشاف مواد معدنی صرف شده است که جهان با رکود اقتصادی همراه بوده و بیشتر شرکت‌های بزرگ معدنی با دقت و بررسی بیشتری در مسیر اکتشاف، استخراج و بهره‌ برداری گام برداشته‌اند.به گفته برنا، در ۲۰سال گذشته هزینه صرف شده برای اکتشاف حدود یک‌ میلیارد دلار آن هم برای تمامی مواد معدنی موجود در کشور بوده اما در سطح جهانی در یک سال ۱۵/۶میلیارد دلار تنها برای شناسایی ۷ ماده معدنی صرف شده است.

معاون اکتشافات سازمان زمین شناسی تصریح کرد: اگر بخواهیم به بخش معدن به عنوان یک بخش پیشران در اقتصاد کشور، نگاهی بیندازیم، بدون شک می‌طلبد از بحث شعار و صحبت وارد فاز عملیاتی شویم.

کشور ما دارای تنوع معدنی بسیار بالایی است. از سویی دیگر بازار مصرفی هم در داخل و هم در کشورهای اطراف بسیار زیاد است و حداقل ۷ تا ۸ کشور در اطراف ایران وجود دارد که دسترسی به آب‌های آزاد نداشته و این موضوع می‌تواند فرصتی برای صادرات صنایع معدنی برای کشور باشد.برنا ادامه داد: ایران از نظر منابع انرژی در شرایط مطلوبی قرار دارد در نتیجه تولید صنایع معدنی ارزان تمام می‌شود.

از سویی دیگر نیروی جوان زیادی در اختیار داریم و در کنار آن میزان فارغ‌ التحصیلان رشته معدن نیز در کشور فراوان است. در نتیجه اگر تا به امروز بهره‌ برداری خوبی از بخش معدن نداشته‌ایم، حاکی از ضعف‌هایی است که به خودمان تحمیل کرده‌ایم. این ضعف‌ها به‌ دلیل مدیریت نامناسب بر بودجه اختصاص یافته است.

درحال‌ حاضر شاهد تعطیلی تعداد زیادی از معادن هستیم، در صورتی که ظرفیت‌های فراوانی در اختیار داریم.برنا با اشاره به فعالیت‌های معدنی در سال‌های گذشته، عنوان کرد: در سال‌های گذشته هر زمان بودجه‌ها برای کار مناسب بود و برای اکتشاف در عرصه‌های خودمان اقدام کردیم نتیجه کار منجر به کشف معدن می‌شد. ایران از نظر رخنمون آنقدر در شرایط خوبی قرار دارد که اکتشاف نسبت به دیگر کشورها قیمت کمتری دارد. به اعتقاد من باید یک تجدید نظر جدی در بودجه‌ دهی برای اکتشاف انجام‌ شده و با شتاب بیشتری انجام شود تا بتوانیم با در اختیار داشتن ظرفیت‌های فراوان معدنی بهترین استفاده را داشته باشیم.

اکتشاف تمامی فلزات در دستور کار ایمیدرو

 
علی اصغرزاده قوچانی، مدیر طرح‌های اکتشاف سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) درباره توجه به موضوع اکتشاف، اظهار کرد: سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی در سال‌های اخیر بودجه مناسبی را به حوزه اکتشاف تخصیص داده و جزو اولویت‌های اصلی سازمان قرار گرفته و درواقع تلاش ما بر این است تا بودجه مورد نیاز برای اکتشاف تامین شود. وی گفت: با توجه به عقب‌ افتادگی سال‌های اخیر بودجه‌های فعلی پاسخگوی نیاز حوزه اکتشاف نبوده و باید بودجه‌های بیشتری به این حوزه اختصاص پیدا کند.

سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) به‌دنبال آن است تا با کار روی پهنه‌های اکتشافی جذب سرمایه و مشارکت ایجاد شود. این موضوع منجر به موفقیت در بخش معدن خواهد شد. اصغرزاده درباره تمرکز اکتشاف بر مواد معدنی ویژه، تصریح کرد: واقعیت این است که درحال‌حاضر مواد معدنی با بحران مواجه هستند به‌ویژه در حوزه مواد فلزی این موضوع مشاهده می‌شود.

به‌ عنوان مثال در حوزه سنگ‌آهن، ذخایر موجود در این حوزه با توجه به کارخانه‌های موجود یا در دست احداث به‌طور میانگین تا ۱۷ سال دیگر از عمر آنها باقی مانده است. در نتیجه برخی فلزات استراتژیک بوده و ارزش فراوانی دارند اما اکتشاف تمامی فلزات جزو اهداف ما در ایمیدرو بوده اما عناصر ارزشمند دیگر نیز همچون عناصر نادر خاکی نیز در دستور کار قرار دارد.

- کتایون ملکی-

استیل پدیا | مرجع خبر و تحلیل صنعت فولاد ایران و جهان