کوه زبالهای که شهرداران در مازندران پدیدآوردند!
درسالهای اخیر خبرهای بسیاری درخصوص مدیریت پسماند در مازندارن شنیدهایم؛ یک روز مسئولان این شهرها بهفکر احداث کارخانه زبالهسوز میافتند و روز دیگر میخواهند شیرابه زباله را تبدیل به آب شیرین کنند اما...
آنچه شهروندان این شهرها شاهد آن هستند این است که بودجه اختصاص داده شده برای اجرای این طرحها هدر میرود و هر روز به ارتفاع کوه زباله در جنگلها افزود میشود.
تاکنون هیچگاه شاهد بازخواست مسئولانی که این دست طرحهای ناکارآمد و غیرکارشناسیای را ارائه میدهند نبودهایم.
در چند روز اخیر صدور حکم بازدداشت
80 درصد از شهرداران شهرهای غرب مازندارن خبرساز شده است اما اینبار نیز مانند دفعات قبل این حکم اجرایی نشده و شهرداران همچنان به انباشت غیراصولی زباله در جنگل، رودخانه و دریا ادامه میهند و فریاد مسئولان محیطزیست همچنان به جایی نمیرسد.
مازندران رتبه اول سرطان گوارش در کشور
همه ما مازندران را به دریا و جنگلش میشناسیم؛ دریا و جنگلی که این روزها به سطل بزرگ زبالهای برای مردمش تبدیل شده است. نفوذ شیرابه زبالهها و فاضلاب به رودخانهها و آبهای زیرزمینی باعث شده مازندران در کشور رتبه نخست سرطان گوارش را داشته باشد و براساس یک آمار تایید نشده از هر 8 نفر یک نفر در مازندران به سرطان گوارش مبتلا میشود.
100 هکتار از جنگلهای مازنداران محل دپوی زباله شده
دپوی زباله در جنگلهای مازندران سالهاست که برای محیط زیست مشکلاتی را پدید آورده بهطوریکه 600 هکتار جنگلاین منطقه که ریههای کشور تلقی میشوند در معرض خطر هستند و طبق گفته مسئولان،در 100 هکتار ازاین جنگلها دپوی زباله صورت میگیرد.
انباشت زباله در جنگلهای شمال کشور خشک شدن گونههای درختی، فرسایش خاک، آلودگی آبهای زیرزمینی و نابودی حیاتوحش و شیوع بیماریهای زیادی را برای ساکنان بهدنبال دارد و شیرابههایاین زبالهها خطرات بسیار زیادی راایجاد میکند. مشکل دفن و دپوی زباله در جنگلهای شمالی یک چهارم قرن سابقه دارد و باگذشت زمان، سرعت تخریب محیط زیست دراین مناطق بیشتر میشود.
انباشت روزانه 200 تن زباله در جنگلهای شمالایران، محیط زیست مازندران را ملزم بهصدور حکم بازداشت 80 درصد از شهرداران شهرهای مازندران کرده است. حکم بازداشت بسیاری از شهرداران مازندران بارها و بارها بهدلیل عدم رعایت قانون مدیریت پسماند صادر شده اما اجرایی شدناین حکم راه به جایی نمیبرد و تنها به حجم زباله در جنگلها افزوده میشود.
شهرداران مخالف اما مجرم
این درحالی است که شهرداریهای شهرهای شمالی میگویند بااین کار یعنی دفن یا انباشت زباله در جنگلها مخالفند اما چارهای وجود ندارد و اگر زبالهها دراین مکانها دفن نشود، جای دیگری برای آنها نیست و مسئولان محیط زیست باید با تخصیص اعتبار راهکار علمی و اثبات شدهای را برای مدیریت پسماند بهکار گیرند.
وجود 9 نقطه میکروبی در شناگاههای دریای خزر
سهیل اولاد زاد، کارشناس محیط زیست دراینباره میگوید:طبق قانون مدیریت پسماند اگر زباله در جایی ریخته شود که درست نباشد وایمنی زیست محیطیاش رعایت نشود جزای نقدی دارد؛ اگر تکرار شود حکم زندان دارد و بهتعداد تکرار شدناین جرم حکم هم اضافه میشود. درخصوص صدور حکم جلب هیچگاه اجرایی نشده و شهرداران توانایی، امکانات و اعتبارات کافی برای مدیریتاین پسماندها ندارند.
نفوذ شیرابه به سفرههای آبهای زیرزمینی
او میافزاید: در شهرستان تنکابن 40 سال است که زبالهها در رودخانه تلار ریخته میشوند و ارتفاع زبالهها دراین رودخانه به 15 تا 20 متر میرسد.
این آلودگیها آمار سرطان را در استانهای شمالی کشور افزایش داده است . همچنین اکولوژی و پوشش گیاهی و جانوری نیز به اسم مدیریت پسماند از دست میرود.
اولاد زاد ادامه میدهد: شیرابه زبالهها هکتارها زمین کشاورزی را آبیاری میکند و هنگامیکه وارد رودخانه میشود آبهای زیرزمینی مورد استفاده مردم نیز آلوده میشود.این درحالی است که حتی دستگاههای تصفیه شهری و خانگی هم توانایی تصفیهاین آبها را از کلیفرم انسانی ندارند .
آب معدنی دماوند تعطیل میشود اما آب آلوده مردم نه این فعال محیط زیست میگوید : چطور است که آب معدنی دماوند بهدلیل آلوده بودن مورد سوال قرار میگیرد اما مردم بابل با 400 هزار شهروند از آبی مصرف میکنند که در آن میکروبهای انسانی است و هیچ مسئولیاین مشکل را پیگیری نمیکند
تمامی فاضلابهایی که در حجم بالا در مازندران تولید میشود در هیچ تصفیه خانهای ریخته نمیشود و به آبهای زیرزمینی نفوذ میکند و مردم از آن استفاده میکنند.وی افزود: تنها سه تصفیهخانه نیمهفعال در بابل، ساری و جویبار وجود دارد که فقط درصدی از آب مورد نیاز جمعیت شهرها را پوشش میدهد و مابقی فاضلاب شهرها یا وارد آبهای زیرزمینی میشود یا توسط تخلیهچیهای فاضلاب چاه کشیده و در رودخانهها تخلیه میشود.این فاضلابها با انواع و اقسام میکروبها و انگلها به دریا وارد میشود که طبق گفته محیط زیست در سال گذشته 9 نقطه میکروبی در شناگاههای دریای خزر داشتیم .
تولید 70 درصد زبالهتر ؛ فاجعه زیست محیطی مازندران
او عنوان میکند: در تمام کشورهای دنیا از طریق لندفیل یا سوزاندن زبالهها و تبدیل آن به حرارت که نیروگاههای زبالهسوز را میطلبد زبالههارا امحا میکنند که با پارامترهای زیستمحیطی ساخته شود یا تبدیل به کمپوست شود .
70 درصد زبالههای ما زباله تر است و ارزش سوزاندن ندارند ولی قابلیت تولید کود کمپوست را دارند که سازمانهای غیردولتی هم میتوانند درصد زبالههای تر را با آموزش کاهش دهند.
چرا ماباید تاوان زباله خوشگذران را درمازندران بدهیم
اما محمد دامادی، نماینده شهرستان ساری در مجلس شورای اسلامی با حکم جلب و دستگیری شهرداران مازندران به شدت مخالف است و میگوید: شهرداران مازندران با حجم بالای زباله در استانی که گردشگر زیادی دارد چه کنند؟ زباله را بخورند ؟ 30 سال است که فریاد میزنیم و دولتها قول مهار زبالههای مازندران را از طریق اعتبار دادند اما دراین چند سال هیچ بودجهای اختصاص ندادهاند.
دامادی تصریح میکند: شهرداران مازندران با زبالههای تولیدی بیش از 15 میلیون گردشگر و بدون راهکار و بودجه چه کنند؟ هر وقت دولت اعتبار گذاشت و مشکل اصلی دفن زباله را حل کرد و شهرداران کوتاهی کردند بیایند و شهرداران را دستگیر کنند.
در مازندران از زیر آسفالت هم سبزه روییده میشود کجا زباله و شیرابه را تخلیه کنند که دریا و رودخانه و جنگل و مزرعه و فضای سبز نباشد.
در استانهای دیگر به فکر اتوبانهای دو طبقه هستند و بودجههای کلان به طرحهای استانهای اصفهان و شیراز اختصاص میدهند درحالی که هیچ راه حل و اعتباری برای مهار زباله مازندران ندارند. .همچنین مدیرکل حفاظت محیطزیست مازندران درباره صدور حکم بازداشت 80 درصد شهرداران شهرهای غربی مازندران گفته است: روزانه 3 هزار تن زباله دراین استان تولید میشود که درایام تعطیل تا سه برابر افزایش مییابد و برخی مواقع به 10 هزار تن میرسد.
ناصر مهردادی با بیاناینکه برای ساماندهی وضعیت زباله نیاز است شرایط به گونهای تعریف شود که مشکلات کاهش پیدا کند، افزود: دراین راه، نیاز به همکاری گروههای مختلف مردمی بهویژه سازمانهای مردمنهاد و دوستدار طبیعت و کمک مسئولان مربوطه داریم.مدیرکل حفاظت محیطزیست مازندران، گفت: از بیشتر شهرداران غرب مازندران بهدلیل اهمال در مدیریت پسماند و دپوی زباله در جنگل، شکایت کردیم و پیگیر مسائل عمومی هستیم.این برخوردبهنوعی کمک میکند تا برخی شهرداران به مسئله ساماندهی زباله توجه کنند. وی در پایان با اعلاماینکه هدف اصلی ما تعامل با تمامی دستگاههای اجرایی از جمله شهرداریهاست، گفت: اگر دستگاهها به وظیفه خود عمل نکنند ما نیز طبق تکلیف سازمانی، بهصورت قانونی با آنها برخورد میکنیم. وی با اشاره بهاینکه براساس قانون، ساماندهی زباله در شهرها به عهده شهرداران است، بیان کرد: به همین دلیل شهرداران باید ساماندهی زباله را برعهده بگیرند که برخی شهرداران بهدلایل مختلف از جمله کمبود نقدینگی و امثال آن به نگرانیهای موجود توجهی نکردند.
سخن آخر
نماینده ساری درحالی تمام قد از شهرداران متخلف در بحث مدیریت پسماند دفاع میکند و از کمبود اعتبار ابراز گلایهمندی میکند که امروز ما شاهد کارخانه کمپوستی هستیم که حدود 10 سال کلنگ آن زده شده و شهرداران بر سر مدیریت آن به توافق نرسیدهاند واین کارخانه همچنان در انتظار افتتاح است. از سوی دیگر پروژه زبالهسوز نیز مانند دیگر پروژهها بر زمین مانده است. حال پرسش اینجاست؛ آیا 10 سال زمان برای شهرداریها زمان کمیبوده که بتوانند حتی اعتبارات بهاصطلاح قطرهچکانی خود را به مدیریت پسماند اختصاص دهند یا اینکه از سازمان محیطزیستی که حتی در پرداخت حقوق حداقلی محیطبانان با مشکل مواجه است انتظار دارند که بودجه و اعتبار مدیریت پسماند در مازنداران را تامین کند؟