یک کارشناس حوزه انرژی با اشاره به تاثیر طرح معاوضه انرژی در کاهش نقش دلار در معاملات نفتی و گازی گفت: ایران به جای صادرات گاز خام می‌تواند با راه‌اندازی پروژه شبکه انرژی خزر به دیگر کشورها برق صادر کند.

محمود خاقانی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، با تاکید بر این‌که در صنعت انرژی نباید برنامه‌ریزی‌ها کوتاه مدت باشد، درباره‌ی بحث صادرات گاز به گرجستان، گفت: ما از سال‌های گذشته به این موضوع فکر کرده بودیم و بنابراین خط لوله گازی را که به ارمنستان می‌بریم به گونه‌ای طراحی کردیم که امکان حجم صادرات گاز و صدور گاز به گرجستان را نیز داشته باشیم.

وی با اشاره به ابتکارات دوره نخست وزارت زنگنه در زمینه‌ سوآپ نفت و گاز خاطر نشان کرد: به این دلیل که تولید‌کنندگان گاز در حاشیه دریای خزر اکثرا شرکت‌های خصوصی بوده‌اند و از میادین گازی آنها مقدار تولید کم بود ما طرح معاوضه و ایجاد بندر نکا را مطرح کردیم که در آنجا نفت منطقه خزر با نفت پالایشگاه‌های ما مخلوط شده و معادل آن نفت سبک تولید می‌شد.

این کارشناس حوزه گاز با اشاره به اشتباهات دولت گذشته در توقف طرح سوآپ تصریح کرد: طرح سوآپ در واقع معاوضه نفت خام، گاز و برق و در نهایت به‌طور کلی معاوضه انرژی با انرژی است که اگر خوب مدیریت شود می‌تواند نقش دلار را در خرید و فروش انرژی تضعیف کند.

خاقانی با تاکید بر این‌که لازم است به انرژی به عنوان یک سرچشمه تولید خدمات نگاه شود و نه یک کالا ادامه داد: در صورتی که به انرژی به عنوان یک کالا نگاه شود کشورها با یکدیگر برای کسب سهم بیشتری از بازار رقابت می‌کنند.

وی افزود: اما ما می‌توانیم با در نظر گرفتن انرژی و منابع انرژی که در کشور داریم به عنوان یک محصول خدماتی پروژه‌هایی مانند انتقال انرژی به اروپا را انجام دهیم.

این کارشناس انرژی در این باره به لزوم از سرگیری روابط گازی با یونان اشاره و عنوان کرد: به جای آنکه منتظر باشیم یونان بدهی‌های خود را با کشور تسویه کند، می‌توانیم قرار‌دادی با این کشور ببندیم که در ازای صادرات انرژی، کالا و خدمات به ایران بفروشد.

خاقانی درباره‌ی این طرح اظهار کرد: ما می‌توانیم با صادرات گاز به یونان و استفاده از ظرفیت‌های پالایشگاه آن فرآورده‌های نهایی را به اروپا فروخته و سپس به جای دریافت پول از آنها خدمات یا کالا بخریم.

وی درباره این‌که چقدر ایران امکان صادرات گاز با خط لوله را دارد، بیان کرد: به نظر من اصلا صادرات گاز با خط لوله مقرون به صرفه نیست، حتی برای صادرات به کشورهای منطقه.

این کارشناس حوزه گاز با تاکید بر لزوم جایگزینی صادرات برق به جای صادرات گاز خام گفت: ما می‌توانیم گاز منطقه خزر را وارد کشور کرده، تبدیل به برق کنیم و سپس به دیگر کشورها صادر کنیم که این طرح با نام شبکه انرژی خزر قابل انجام است.

خاقانی با اشاره به نیاز کشور‌های جنوبی حوزه خلیج فارس به برق تصریح کرد: در حال حاضر تکنولوژی مورد نیاز وجود دارد که اگر ما در مناطق جنوبی نیروگاه‌های گازی تاسیس کنیم بتوانیم برق را با خطوط انتقال برق به طور مستقیم با ولتاژ بالا صادر کنیم.

وی درباره‌ی پروژه شبکه انرژی خزر اظهار کرد: در این پروژه کشورهای مختلف می‌توانند در زمینه‌هایی مانند تکنولوژی، منابع انرژی، مسیر عبور، شبکه انتقال، سرمایه‌گذاری و مدیریت همکاری کرده و برق تولید کند.

این کارشناس حوزه گاز در ادامه با اشاره به این‌که تنش‌های داخلی در کشور موجب صرف ‌نظر سرمایه‌گذاران از ورود به پروژه‌های نفتی و گازی می‌شود، گفت: هیچ کس نمی‌داند در بلندمدت چه اتفاقی در کشور می‌افتد و بنابراین تمایل سرمایه‌گذاران برای ورود به پروژه‌های بلندمدتی که در IPC مطرح شده کمتر می‌شود.

خاقانی درباره‌ی تمایل کشورها به از سرگیری پروژه‌های سوآپ در ایران اظهار کرد: سوآپ یک پروژه بلندمدت نیست، بلکه در کوتاه‌مدت بازده می‌دهد و شرکای بالقوه هم به دلیل همین بازده کوتاه‌مدت که ریسک قرار‌داد را کاهش می‌دهد به انجام سوآپ علاقه‌مند است.

وی درباره جذب سرمایه‌ به پروژه‌های بلندمدت خاطر نشان کرد: دولت و مجلس برای تحقق این امر ابتدا باید بخش خصوصی را به طور روشن تعریف کند و سپس مصادیق جرم را نیز برای شرکای خارجی تبیین کند تا بی‌طرفی قوه قضاییه در دعاوی در صورت وجود هرگونه مشکلی روشن شود.

این کارشناس حوزه گاز در پاسخ به این سوال که ایران برای ورود دوباره به بازارهای گازی چقدر پتانسیل دارد؟ ادامه داد: برای پاسخ به این سوال کافی است به نقشه جهان و جایگاه استراتژیک ایران در آن نگاهی بیندازیم در واقع ایران با نیروی کار منابع به دسترسی جهانی خوبی که دارد می‌تواند به دروازه طلایی، بازگشت سرمایه در آسیای مرکزی، قفقاز و حوزه خلیج فارس تبدیل شود.

خاقانی گفت: به نظر من ایران در موقعیت خوبی قرار دارد برای آنکه بتواند وابستگی قیمت گاز از قیمت نفت را از بین ببرد.