طبیعتا برای یک سرمایه گذار مهم است که بداند شرکتی که قصد دارد در آن سرمایه‌ گذاری کند، چه میزان دارایی، اعم از پول نقد، ملک، ماشین‌آلات و ... دارد. میزان بدهی‌ ها و تعهدات شرکت به بانک ‌ها، تأمین‌ کنندگان مواد اولیه و... چقدر است؟ در مجموع‌، آنچه که به عنوان سرمایه سهامداران شرکت یا اصطلاحأ، حقوق صاحبان سهام، پس از کسر بدهی ‌های شرکت از دارایی‌ های آن باقی می ‌ماند، چقدر است؟ همه این اطلاعات، از طریق مطالعه ترازنامه شرکت قابل مشاهده است.

در این قسمت، قصد داریم برخی از اصطلاحات متداول در بازار سهام را که تاکنون بارها شنیده ‌اید، برای شما تشریـح کنیم.

به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه(سنا)، آشنایی با اصطلاحات بازار سرمایه این امکان را فراهم می کند که به راحتی خبرها و اطلاعیه ها را متوجه شده و در درک مسائل بازار سرمایه مشکل نداشته باشید.

ترازنامه

در بیان عوامل تعیین کننده در قیمت سهام، توضیح دادیم که سرمایه گذاران باید علاوه بر سودآوری شرکت، به میزان دارایی ‌ها و بدهی‌ های شرکت نیز توجه داشته باشند.

طبیعتأ برای یک سرمایه گذار مهم است که بداند شرکتی که قصد دارد در آن سرمایه‌ گذاری کند، چه میزان دارایی، اعم از پول نقد، ملک، ماشین‌آلات و ... دارد. میزان بدهی‌ ها و تعهدات شرکت به بانک ‌ها، تأمین‌ کنندگان مواد اولیه و... چقدر است؟ در مجموع‌، آنچه که به عنوان سرمایه سهامداران شرکت یا اصطلاحأ، حقوق صاحبان سهام، پس از کسر بدهی ‌های شرکت از دارایی‌ های آن باقی می ‌ماند، چقدر است؟ همه این اطلاعات، از طریق مطالعه ترازنامه شرکت قابل مشاهده است. در واقع، ترازنامه که همانند صورت سود و زیان، در پایان دوره مالی شرکت برای اطلاع سهامداران منتشر می‌ شود، همانند یک تصویر واضح و شفاف، وضعیت شرکت را ازنظر میزان دارایی ‌ها، بدهی ‌ها و حقوق صاحبان سهام نشان می ‌دهد. سرمایه‌ گذاران برای مشاهده ترازنامه شرکت‌ ها نیز همانند صورت سود و زیان، می ‌توانند به پایگاه اینترنتی www.codal.ir مراجعه کنند.

سود هر سهـم (EPS)

اگر کل سودی را که شرکت در پایان سال مالی خود، بدست می آورد، بر تعداد سهام منتشر شده توسط شرکت تقسیم کنیم، عدد حاصل بیانگر سود هر سهم است. برای مثال، اگر براساس اطلاعات مندرج در صورت سود و زیان، کل سود خالص شرکت در پایان سال مالی 500 میلیون تومان و تعداد سهام شرکت هم یک میلیون سهم باشد، سود هر سهم 500 تومان خواهد بود:

500000000÷1000000= 500

سود تقسیمی هر سهـم (DPS)

اگر به خاطر داشته باشید، گفتیم که شرکت ها، لزومأ همه سودی را که در پایان سال مالی بدست می آورند، بین سهامداران توزیع نمی کنند و بخشی از آن را برای اجرای برنامه های توسعه ای شرکت، نگه می دارند. میزان سودی که به ازای هر سهـم، بین سهامداران توزیع می شود، سود تقسیمی هر سهم یا اصطلاحأ DPS می ‌گویند. اگر در مثال قبل، شرکت به ازای هر سهم، 300 تومان از 500 تومان سود را توزیع کند، DPS شرکت 300 تومان خواهد بود. تصمیم گیری درخصوص میزان تقسیم سود، در مجمع عادی سالیانه و با رأی گیری از سهامداران انجام می شود. پس از تصویب مبلغ سود تقسیمی، شرکت موظف است حداکثر ظرف مدت 8 ماه، این مبلغ را به سهامداران بپردازد. البته معمولأ شرکت ها سود سهامداران خرد را زودتر از این موعد، پرداخت می کنند. منظور از سهامداران خرد، سهامدارانی است که در مقایسه با سهامداران عمده، تعداد کمی از سهام شرکت را در اختیار دارند. سود تقسیمی هر سهم، به افرادی تعلق می گیرد که در زمان برگزاری مجمع شرکت، سهام آن شرکت را در اختیار داشته باشنـد. لازم به ذکر است که شرکت‌ها، سیاست‌های متفاوتی درخصوص تقسیم سود دارند، برخی ترجیح می ‌دهند بیشتر سود سهام را بین سهامداران تقسیم کنند، اما برخی دیگر درصد کمی از سود را تقسیم کرده و بخش عمده آن را به تأمین نقدینگی مورد نیاز برای انجام طرح‌ های توسعه ‌ای، اختصاص می‌ دهند. سرمایه‌ گذاران باید هنگام انتخاب سهام، به سیاست شرکت در توزیع سود توجه داشته باشند، برای مثال، افرادی که دریافت سود مستمر برای آنها مطلوبیت دارد، ترجیح می ‌دهند سهام شرکت ‌هایی را بخرند که سود تقسیمی آنها بیشتر است، اما افرادی که دید بلند مدت ‌تری دارند، بیشتر به سراغ شرکت ‌هایی می ‌روند که بجای درصد تقسیم سود زیاد‌، بخش عمده سود سالیانه را صرف توسعه فعالیت ‌های شرکت می ‌کنند.