ارتباطات بین‌المللی همواره به‌عنوان یکی از الزامات برای پیشبرد اهداف در عرصه‌های مختلف محسوب می‌شود. بخش معدن نیز امروزه مورد توجه بسیاری از کشورهای صنعتی قرار گرفته و تامین‌کننده نیاز بسیاری از صنایع همچون صنایع فولادی، های‌تک، الکترونیک و... به‌شمار می‌رود.

آنچه در بخش معدن حرف نخست را می‌زند تجهیزات و فناوری‌هایی است که در مرحله نخست فعالیت‌های معدنی یعنی اکتشاف به کار گرفته می‌شود. حال با توجه به اینکه ایران محدوده‌هایی با ظرفیت بالایی از مواد معدنی را درخود جای داده اما به دلیل نداشتن ارتباط با کشورهای فعال و قدرتمند معدنی آنچنان که باید در بخش اکتشاف پیشرفت نداشته است.

 تحریم‌های بین‌ المللی سختی‌های بسیاری را برای معدنکاران ایرانی به وجود آورد که از مهم‌ ترین آنها دسترسی نداشتن به تجهیزات و فناوری‌های نوین اکتشافی و همچنین نبود امکان برای حضور سرمایه‌ گذاران خارجی در محدوده‌های معدنی ایران است. کارشناسان و فعالان این حوزه بر این باورند که در صورت رفع تحریم‌ها، شاهد حضور فعالان و سرمایه‌ گذاران بخش خصوصی کشورهای پیشرفته معدنی خواهیم بود و به این ترتیب علاوه بر منابع مالی دانش و فناوری نیز به بخش معدن ایران منتقل می‌شود و به رشد و توسعه معدن کشور یاری می‌رساند.

استفاده از تجربه کشورهای معدنی

 
بهروز برنا، معاون اکتشافات سازمان زمین‌شناسی ایران درباره تاثیر توافقات هسته‌ای بر اکتشافات معدنی اظهار کرد: بحث اکتشاف، معدن و معدنکاری مرزی نداشته و همواره می‌توان از تجارب کشورهای پیشرو به شکل صحیح و معنادار استفاده کرد و این موضوع پیچیده‌ای نیست. بسیاری از کشورهای معدنی علاقه‌مند به سرمایه‌ گذاری در معادن ایران هستند تا محدوده‌های معدنی را در اختیار گرفته و روی آن اکتشاف کنند. دلیل این موضوع بکر بودن مناطق معدنی سرزمین پهناور ایران است.

 
وی در ادامه گفت: تشکل‌های خصوصی از کشورهای غربی، شرقی و دیگر نقاط جهان برای سرمایه‌گذاری و ورود به بخش معدن ایران تمایل داشته‌اند اما برای ورود آنها عوامل بازدارنده‌ای وجود دارد. حال با برداشته شدن تحریم‌ها بخش‌های خصوصی کشورهای خارجی در معادن ایران حضور پررنگی خواهند داشت و به دنبال آن رونق اقتصادی ایجاد می‌شود. از طرفی معدنکاران نیز دغدغه‌ ای برای محصولات خود به شکل خام و فرآوری شده نخواهند داشت.

برنا با اشاره به این موضوع که تجهیزات و فناوری‌های معدنی روز به روز در حال پیشرفت و ارتقا است در ادامه گفت: همراهی فناوری‌های نوین با معدنکاری ایرانی به‌طور قطع به سود بخش معدن به ویژه اکتشافات معدنی خواهد بود.

چرا که امروزه دنیا به سمت معدنکاری‌های عمیق در حال حرکت است و دستگاه‌های حفاری وجود دارند که میزان بهره‌وری آنها روزانه ۳۰۰ متر است و این مقدار در مقایسه با عمق معدنکاری در ایران که بیش از ۱۰ متر بالاتر نمی‌رود نشان از فاصله قابل‌ملاحظه با کشورهای معدنی پیشرفته دارد. وی بر این باور است که در صورت رفع تحریم‌ها زمینه برای ورود بخش عمده‌ای از تجهیزات و فناوری‌های نوین در کشور فراهم می‌شود.

به عنوان مثال دستگاه‌های پورتابل برای انجام آزمایش سنگ‌های معدنی و تعیین میزان عیار وجود دارد که در صورت استفاده از آنها برای تعیین نوع ماده معدنی و کیفیت آن دیگر نیازی به انجام آزمایش‌های متعدد روی نمونه‌های فراوان معدنی وجود نخواهد داشت و باعث تسریع فعالیت و صرفه‌جویی در زمان و انرژی خواهد شد. گفتنی است که آنالیز مواد معدنی هزینه‌های هنگفتی بر دوش معدنکاران قرار می‌دهد که با استفاده از این فناوری‌های جدید کاهش خواهد یافت.

محیط سبز معدنی

 
معاون اکتشافات سازمان زمین‌ شناسی ایران بیان کرد: یکی دیگر از تجهیزات مهم در بخش اکتشافات مربوط به ژئوفیزیک هوایی و زمینی است. چراکه اکتشافاتی که در سطح اقیانوس‌ها و دریاچه‌ها انجام می‌شود نیازمند استفاده از ژئوفیزیک است.وی بر این موضوع تاکید کرد: امروزه ابزارها و تجهیزات معدنی نقش تعیین‌ کننده‌ای در اجرای پروژه‌ها ایفا کرده و تسهیل و تسریع‌ کننده آنها هستند.

از طرفی دیگر برای در اختیار داشتن محیط‌ زیستی سبز باید از دستگاه‌هایی استفاده کرد که کمترین تخریب را در حین انجام فعالیت‌های معدنکاری ایجاد کرده تا بتوان اکتشافات را در عرصه‌های جنگلی و مناطقی که روی آنها حساسیت‌های بیشتری وجود دارد پیش برد و باعث به وجود آمدن تعامل میان محیط‌ زیستی‌ها و معدنی‌ها شد.

در واقع استفاده از تجهیزات قدیمی با حجم بسیار بالا برای راه‌ سازی و رسیدن به ذخیره معدنی راه پر پیچ و خمی را ایجاد کرده و باعث تخریب مناطق اطراف محدوده می‌شود. حال اگر از ماشین‌ آلات پورتابل که دارای حجم کوچک با سرعت عملی بالا هستند، استفاده شود، میزان تخریب‌های ایجاد شده در معدنکاری به شکل قابل‌ توجهی کاهش خواهد یافت.

 
برنا بر این باور است رفع تحریم‌ها اتفاق خوبی برای کشور به‌ویژه بخش معدن خواهد بود چرا که ایجاد ارتباط با کشورهای صنعتی معدنی پیشرفته و تعامل میان دوطرف نتیجه‌ای برد- برد را به همراه خواهد آورد.

 
روابط مثبت میان ایرانی‌ها و خارجی‌ها

 
ناصر عابدیان، عضو کمیته اکتشاف خانه معدن ایران نیز درباره تاثیر توافقات هسته‌ای روی بخش اکتشافات معدنی اظهار کرد: با اعمال توافقات هسته‌ای، روابط مثبتی بین ایران و کشورهای اروپایی و امریکایی برقرار می‌شود که آثار مثبتی را به دنبال خواهد داشت. وی معتقد است اگر جامعه معدنی ایران از سخت‌افزار و نرم‌ افزارهای معدنی مدرن و روز دنیا استفاده کند علاوه بر ارتقا در اجرای برنامه‌های معدنی باعث تسهیل در امور خواهد شد.

همچنین از دیگر مواردی که استفاده از نرم‌افزارها و سخت‌ افزارهای جدید به همراه دارد صرفه‌ جویی زمان و سرمایه‌ای است که از سوی بهره‌برداران برای فعالیت‌های اکتشافی صرف شده و کاهش هزینه تولید و در نهایت افزایش ارزش‌ افزوده محصول نهایی را به ارمغان می‌آورد.   

 
عابدیان اعلام کرد: یکی از عوامل مهم در اکتشافات معدنی سرمایه‌ گذاری است که همیشه ارقام بالایی را به خود اختصاص می‌دهد. زمانی که ارتباط میان ایران و دیگر کشورها برقرار شود به طور قطع شاهد حضور آنها برای سرمایه‌ گذاری در بخش معدنی ایران خواهیم بود.

 - نرگس قیصری -

استیل پدیا | مرجع خبر و تحلیل صنعت فولاد ایران و جهان