تولیدکنندگان مس به درد سنگ‌آهنی‌ها مبتلا شدند
کاهش 70 درصدی صادرات محصولات مس ایران نشان می‌دهد دو عامل کاهش قیمت و افزایش هزینه‌های تولید فصل خام‌فروشی را برای آینده مس رقم خواهد زد.
به گزارش استیل پدیا، نزدیک به دو سال است که قیمت مواد معدنی روی ریل کاهش قیمت افتاده‌اند و پیرو این موضوع روند صادرات فلزات معدنی ایران روبه کاهش حرکت کرده است. در حالی که بیشتر تحلیلگران بازار جهانی نسبت به آینده مس خوشبین بودند اما بررسی‌ها نشان می‌دهد قیمت مس در بازار جهانی به کمترین میزان خود در 6 سال اخیر رسیده و آمارها نشان می‌دهند صادرات محصولات مس با 70 درصد کاهش مواجه شده است. در یکی از جدیدترین گزارش‌های مرکز پژوهشی وابسته به مجلس آمده است که صنعت و بازار مس بیشترین اثر را در دوره پساتحریم خواهد برد و می‌توان پس از اجرای برجام، آینده امیدوارکننده‌ای را برای سودآوری برخی صنایع مهم از جمله صنعت مس کشور پیش‌بینی کرد.
هر چند این گزارش در دوره بحرانی معادن اقدام به چنین پیش بینی کرده و به دلیل رکود در بازار ساخت و ساز معادنی همچون سنگ‌آهک، سنگ تزئینی و سنگ‌آهن با کاهش تولید و پایین آمدن سطح درآمد مواجه شده‌اند، اما آمار جدی گمرک نشان می‌دهد افزایش صادرات کنسانتره مس ایران سیاست تولید کنندگان داخلی را به سمت خام فروشی سوق داده است. زیرا صادرات سنگ مس و کنسانتره‌های آن در طول پنج ماهه سال 94 نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیش از هشت برابر شده و صادرات آن از 6.8 هزار تن در سال گذشته به حدود 58 هزار تن رسیده است.
گرچه بررسی‌ها نشان می‌دهد قیمت جهانی سنگ مس نسبت به سال گذشته تغییر چندانی نداشته اما مجموع درآمد ایران در پنج ماهه سال گذشته از صادرات سنگ مس و کنسانتره‌های آن 1.2 میلیون دلار بوده و در سال جاری به حدود 10.1 میلیون دلار رسیده است.
دو پیام عمده خام فروشی مس
مدتی است طرح‌های توسعه‌ای شرکت ملی مس با سیاست خام فروشی همراه شده است در حالی که همواره انتقاداتی به این رویه در بازار مس مطرح می‌شود. در همین زمینه کامران وکیل دبیر اتحادیه تولید کنندگان و صادرکنندگان محصولات معدنی بر این باور است که چنین سیاستی را می‌توان خبر خوشحال کننده‌ای برای بازار مس تلقی کرد و از سویی خبر نگران کننده‌ای برای صنایع معدنی کشور دانست.
او اظهار کرد: اینکه میزان تولید کلوخه مس در معادن افزایش یافته و می‌توان مازاد تولید را که کنسانتره آن است، صادر کرد جای خوشحالی دارد زیرا روند تولید و استخراج به حدی رسیده که تولیدکننده توانسته به قابلیت صادرات آن دست پیدا کند. اما تبعات آن در صنایع معدنی کشور خوشایند نیست. زیرا افزایش صادرات کنسانتره که به نوعی خام‌فروشی تلقی می‌شود بیانگر این است که صنایع داخلی که می‌توانستند در این سال‌ها مصرف کننده این کنسانتر‌ه‌ها باشند و با فرآوری‌های جدید آن را به محصولاتی جدید تولید کنند، شکل نگرفته است.
دبیر اتحادیه تولید کنندگان و صادرکنندگان محصولات معدنی با بیان اینکه متاسفانه صنعت و بازار مس همزمان با هم پرورش پیدا نکرده‌اند، گفت: افزایش ظرفیت تولید کنسانتره و کلوخه مس می‌تواند در قالب یک برنامه‌ریزی صنایع جدیدی را به وجود آورد که علاوه بر صادرات، مصرف داخلی هم رونق گیرد.
این فعال معدنی افزود: این دوران خام فروشی تولید کنندگان مس را می‌توان همانند دوران خام فروشی سنگ‌آهنی‌ها دانست. اگر معدن‌داران سنگ‌آهن تقاضای داخلی برای تولیدات‌‌شان بود به صادرات سنگ‌آهن دانه بندی رو نمی‌آوردند و برای مصرف کننده داخلی برنامه ریزی می‌کردند.
او با تاکید بر ایجاد صنایع مولد در ایران گفت: بهتر است به جای مقابله با خام فروشی مس صنایع مولد و اقتصادی در بستر تولید شکل بگیرد تا علاوه بر اشتغالزایی ارتقای صنایع داخلی هم تحقق یابد. باید دولت برای سرمایه گذاری‌های جدید در حوزه مس بستری به وجود آورد و به سرمایه‌گذاران اعلام کند تا 10 سال آینده از پرداخت مالیات معاف هستید تا امنیت لازم به فضای سرمایه گذاری برگردد.
به اعتقاد دبیر اتحادیه تولید کنندگان و صادرکنندگان محصولات معدنی آن زمان است که تکنولوژی با ورود سرمایه‌های جدید ارتقا پیدا می‌کند و پیش‌بینی‌ها به آینده قیمت فلزات خوشبینانه می‌شود. با توجه به اینکه مصرف آهن در بسیاری از صنایع رو به نزول است اما پیش بینی می‌شود مصرف مس در آینده با افزایش روبه‌رو خواهد شد و نیاز به این فلز شدت می‌گیرد از سویی ذخایر مس بسیاری در کشور وجود دارد که با اکتشافات جدید می‌توان چشم‌انداز بازار مس را مثبت دید. بنا براین چرخه صنعت مس روبه رشد است.
- فریبا رسولی-
استیل پدیا | مرجع خبر و تحلیل صنعت فولاد ایران و جهان