فولاد به‌ عنوان یک صنعت مادر، در ایران و جهان همواره نیازمند ارتقای سطح دانش فنی و بومی‌سازی تجهیزات و قطعات در کشور است و این هدف از معبر تشکیل یک مرکز تحقیقات جامع می‌گذرد.

به گزارش استیل پدیا، کارشناسان معتقدند روند تشکیل یک مرکز تحقیقات جامع فولاد در ایران سرعت خوبی ندارد در حالی که مطرح کردن فولاد ایران در سطح جهانی و بین‌ المللی نیازمند تاسیس مرکز تحقیقات فولاد است. تولید بیش از ۲۰میلیون تن فولاد و رسیدن به تولید ۵۵میلیون تن تا سال ۱۴۰۴ نیازمند تسریع در چنین حرکتی است چراکه ایران اکنون ظرفیت ایجاد مرکز تحقیقات فولاد را دارد و در صورت برنامه‌ ریزی‌های لازم و تامین به موقع بودجه، می‌توان در زمان کمتری شاهد تاسیس مرکز تحقیقات فولاد ایران بود.

به‌ ویژه اینکه در دهه‌های اخیر بسیاری از قطعات و تجهیزات مورد نیاز صنعت فولاد ایران به‌وسیله متخصصان بومی ساخته شده و تا حد زیادی از میزان وابستگی این محصولات به خارج از کشور کاسته می‌شود. هر واحد فولادی باید یک مرکز تحقیقات نیز داشته باشد.

 
فولاد سازها به سمت آلیاژهای ویژه

 
بسیاری از کشورها از سال‌های پیش احداث مراکز تحقیقاتی را در فولادسازی‌ها آغاز کرده‌اند تا به این وسیله بتوانند در تنوع بخشی به محصولات فولادی شرایط مساعدی را فراهم کنند.محمدرضا ایزدیان، رییس واحد بهبود فرآیند فولاد خوزستان درباره احداث مراکز تحقیقات در کنار فولاد سازی‌ها می‌گوید: امروزه صنعت فولاد جهان به سمت تولید آلیاژهای خاصی در حرکت است که اگر صنعت فولاد ایران هم به این سمت و سو سوق داده شود نقطه عطفی برای این صنعت خواهد بود.

وی تصریح می‌کند: در آلمان از ۲۲ سال پیش کارهای تحقیقاتی برای انواع فلزات و به‌ ویژه فولاد آغاز شده است اما متاسفانه در کشور ما کارهای تحقیقاتی جزو دغدغه‌های این واحدها به‌شمار نمی‌آید و در واقع جزو کارهایی فانتزی محسوب می‌شوند به همین دلیل تاکنون در این زمینه کار اساسی انجام نشده است.وی خاطرنشان می‌کند: باید تلاش کنیم در صنعت فولاد ایران آلیاژهای خاص تولید کنیم اگر همین حالا هم این روند را آغاز کنیم باز دیر است زیرا تاکنون در بخش تحقیقاتی کار چشمگیری نشده اما لازم و ضروری است که این روند آغاز شده و در کنار کارخانه‌های فولاد سازی فعالیت هایی تحقیقاتی هم انجام شود.ایزدیان تصریح می‌کند: درست است که کارهای تحقیقاتی، هزینه‌ بر است اما در مقابل ارزش‌افزوده فراوانی ایجاد می‌کند بنابراین با ایجاد ارزش‌افزوده، هزینه‌های مصرفی جبران شده و باعث می‌شود محصولات فولادی با ارزشی تولید شود که در صنایع پایین‌ دستی گسترده‌تری کارآیی دارند.

رییس واحد بهبود فرآیند فولاد خوزستان تاکید می‌کند: در صنعت فولاد در حوزه بازاریابی هم کارهای خوبی انجام نشده زیرا تنها فروش کالا مهم نیست بلکه بازاریابی هم از اهمیت فراوانی برخوردار است که اگر بازاریابی اصولی و منطقی انجام نشود فروش محصولات هر قدر هم که باکیفیت باشد، امکانپذیر نیست.وی می‌افزاید: باید مسئولان و تولید کنندگان ایرانی بتوانند قدرت چانه‌زنی را در فروش محصولات بالا ببرند و بخش‌های تحقیقاتی را گسترش دهند زیرا دنیا در حال رقابت بر سر محصولات جدید و با کیفیت است که بیشترین کارآیی و بهترین دوام را داشته باشد.

وجود دفاتر تحقیقاتی الزامی است

 
دنیا به سمت استفاده از وسایل و تجهیزات جدید پیش رفته و هر روز تحولات عظیمی در دنیای صنعتی به وجود می‌آید به همین دلیل لازم است مراکز تحقیقاتی و مطالعاتی به وجوداید تا براساس آن محصولات با تنوع و کارکردهایی متفاوتی ایجاد شود.احمد دنیانور، مدیرعامل فولاد جنوب درباره احداث مراکز تحقیقاتی در کنار فولاد سازی‌ها بیان می‌کند: صنعت فولاد کشور از سال ۳۹ با راه‌اندازی ذوب‌آهن اصفهان در بخش دولتی آغاز شد و از سال ۸۴ هم بخش خصوصی وارد بازار فولاد سازی ایران شد.

وی می‌افزاید: صنعت فولاد سازی در ایران صنعت جوانی است و چون همیشه میزان مصرف بیش از تقاضا بوده بحث‌های تکنیکی هیچ وقت مطرح نبوده بنابراین توجهی هم به این مسائل نشده است اما بعد از بحران اقتصادی جهان در سال ۲۰۰۹م و سقوط قیمت فولاد میزان تاثیرگذاری فضای اقتصادی بر صنعت فولاد افزایش یافت.وی تاکید می‌کند: در شرایط رکودی جهان در بسیاری از کشورهای دنیا در کنار صنعت فولاد دفاتر مطالعاتی و تحقیقاتی ایجاد شد تا به بررسی بازار و وضعیت اقتصادی و ارتباطات دو جانبه اقتصادی، صنعتی و تکنیکی وضعیت فولاد پرداخته شود.

دنیا نور تصریح می‌کند: بکارگیری تحقیقات می‌تواند وضعیت بازار، میزان عرضه و تقاضا و افق‌های پیش رو را مدنظر قرار داده و مطابق اطلاعات به‌دست آمده، تولید را افزایش دهد زیرا در این صورت است که محصولات قابل دفاع بوده و ارزش افزوده بیشتری پیدا می‌کند چرا که در این صورت براساس نیازهای روز تولیدات انجام می‌شود و دیگر محصولات به خاطر غیرکاربردی بودن در انبارها دپو نمی‌شود.

مدیرعامل فولاد جنوب خاطرنشان می‌کند: نبود چنین دفاتری درکشور موجب شده فولاد در ۱۰سال گذشته از رشد نامتناسبی برخوردار باشد به‌طوری که زنجیره فولاد در بخش عرضه و تقاضا با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو شد و در یک بخش با کاهش عرضه و در حوزه دیگر با افزایش عرضه مواجه شد و یک ناهماهنگی و ناهمگونی در این صنعت به وجود آمد.وی عنوان می‌کند: نبود سرمایه‌ گذاری در صنایع بالادستی فولاد مانند استخراج، کنسانتره و گندله موجب شده در صنایع پایین‌ دستی با کاهش مواد اولیه روبه‌رو باشیم که تمام این موارد موجب شده زنجیره فولاد مدام با کم و کسری‌های روبه‌رو شود و گاهی صدمات غیرقابل جبرانی را تحمل کند.

دنیانور خاطرنشان می‌کند: درحال‌ حاضر شرایط جهان تغییر کرده به همین دلیل لازم است کنار کارخانه‌های فولادسازی مراکز تحقیقاتی احداث شود تا محصولات با انجام تحقیقات و براساس نیازهای موجود تولید شوند.

- بهناز صفری-

استیل پدیا | مرجع خبر و تحلیل صنعت فولاد ایران و جهان