قرارداد خرید ریل U33 از ذوب‌آهن اصفهان را به چه شکلی ارزیابی می‌کنید. محموله ۵۰۰ تنی تحویل گرفته‌شده را کجا استفاده خواهید کرد؟
تولید ریل ملی ۲۷ سال در کشور مطرح و ۳ الی ۴ بار هم توافقنامه‌هایی امضاشده است. خوشبختانه در سال ۹۶-۹۷ کار اجرایی شده و از هر دو طرف ذوب‌آهن و راه‌آهن حرکت‌های صورت گرفته است. راه‌آهن قراردادی را رسماً امضاء و مشکلاتش را هم حل کرده است. ذوب‌آهن هم در سال‌های اخیر حرکت جدی کرده و قسمتی از ریلی که توافق شده بود را تحویل داده است. راه‌آهن هم حداکثر مساعدت جهت آزمایش‌های فنی ریل را انجام داده و یک شرکت فرانسوی هم به این تولید صحه گذاشته است. در نهایت، خوشبختانه توانستیم محموله اول را تحویل بگیریم و مشکلی ازنظر قراردادی یا هر موضوعی با راه‌آهن نداریم. فقط تولیدکننده آن‌ها هستند و باید برنامه و زمان‌بندی برای تولید دهند.

برنامه زمان‌بندی ما طبق قرارداد پیش نرفته است. در سال ۹۵ باید ماهی ۱۰ هزار تن تحویل می‌دادند که انجام‌نشده است. بنده همیشه اعتقاد داشتم وقتی یک شرکت ایرانی تولیدی انجام می‌دهد تنها افتخار آن شرکت نیست بلکه افتخاری برای کشور است. با این نگاه دکتر پور سید آقایی و حتی مدیران قبلی راه‌آهن چشم‌بسته قرارداد امضا کردند. در تست بازرسی کمک کردیم. قبول داریم تولید ریل برای شرکتی که اولین بار قصد انجام آن را دارد سخت است. به آن‌ها حق می‌دادیم و فشار نیاوردیم تا به مرحله تولید برسند. همه مسئولیت را خودمان پذیرفتیم که به مرحله تولید برسیم و الان به این مهم رسیدیم و این نتیجه عملکرد یک مجموعه است.

نیازهای کشور به ریل U33 در سال چقدر است؟

 نیاز ما به ریل u33 روز به روز کمتر می‌شود ولی مشکل به نوع ریل نیست. در حال حاضر ذوب‌آهن توانایی تولید ریل‌های دیگری را دارد. در کشور ۴ مصرف‌کننده ریل وجود دارد. شرکت راه‌آهن برای نگهداری سیستم نیاز به ریل دارد. علت اینکه ما U33 قرارداد بستیم این است که خطوط ریلی قدیمی از این نوع هستند و ما برای بازسازی آن‌ها به U33 نیاز داریم. برای خطوط دوخطه UIC60 نیاز داریم که می‌توانیم برای تولید سفارش آن را به ذوب‌آهن دهیم.

دومین مصرف‌کننده ریل شرکت ساخت است. آن‌ها برای خطوط جدید استفاده می‌کنند. سومین مصرف‌کننده ریل شهرهای جدید است مثل کرج- هشتگرد، پردیس که در حومه شهرها خطوط می‌سازند. چهارمین مصرف‌کننده هم مترو است. ذوب‌آهن باید با این ۴ سازمان همکاری کنند ولی سمت‌وسوی پیکان همیشه به‌سوی راه‌آهن است. اگر ما دوخطه‌ها را نداشته باشیم اصلاً مصرف نداریم. عمده مصرف‌کننده ریل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقلی، شهرهای جدید و مترو هستند.

 تمایلی به تبدیل بخشی از قرارداد U33 به UIC60دارید؟

معاون فنی راه‌آهن: عدد آن‌قدری نیست که تبدیل کنیم. ما این تعداد ۴۰ هزار تن را می‌خواهیم. نباید دنبال این باشیم که قرارداد را تحت شعاع قرار دهیم. قرارداد را نمی‌شود به هر شکلی درآورد. چراکه پاسخگویی دارد. تغییرات برای قبل از امضای قرارداد است.

 عدد دقیقی در موردنیاز به ریل U33 در سال وجود دارد؟

تمام پروژه‌های راه‌آهن بستگی به تأمین مالی دارد. ریل یک بخش کوچک از آن است. سرعت انجام پروژه‌ها همان‌طور که گفته بودم بستگی به تأمین مالی دارد. این باعث می­‌شود که در سال ۹۷ نمی­‌دانیم که چه میزان ریل موردنیاز است، باید تمام‌کار انجام شود تا مشخص شود چه میزان لازم است.

مثلاً وقتی می­‌خواستیم مسیر جنوب را بازسازی کنیم به دلیل مسائل مالی کار را تعطیل کردیم به خاطر همین تا زمانی که کار پیشرفت نکند نمی­‌شود دقیق پیش‌بینی کرد که چه میزان ریل موردنیاز است. فقط می­‌شود به‌طور میانگین میزان ریل را اعلام کرد.

 آیا ذوب‌آهن می‌تواند ریلUIC60 تولید کند؟

 این سؤال را مسئولین ذوب­‌آهن باید پاسخ دهند. پیش‌بینی بنده از نگاه شخصی این است که توانایی تولید ریل UIC60 را دارند چون خیلی فرقی نمی‌­کند مهم این است که تصمیمش را بگیرند و خط تولیدش را درست و کار را تمام کند. ذوب‌آهن با تولید ریل UIC60 بخش اعظمی از راه را طی خواهد کرد.

 صحبت‌های از سوی مسئولین شرکت ذوب‌آهن اصفهان مبنی بر اقتصادی نبودن قرارداد ۴۰ هزار تنی ریل U33 به دلیل نوسانات ارزی مطرح می‌شود. نظر شما پیرامون این موضوع چیست؟

 در کشور هر قراردادی که یک سازمان دولتی با سازمان دولتی دیگر عقد می‌کند طبق نظر دولت بوده و برای آن ترک تشریفات گرفته می‌­شود. ما از بابت ذوب­‌آهن ترک تشریفات گرفته‌ایم و آن‌ها مکتوب کرده‌اند و از همان اول گفتند که نمی‌­توانند ضمانت‌نامه بیاورند و قانون دولت این است که هر قراردادی که بسته می­‌شود باید ضمانت‌نامه داشته باشد. ذوب­‌آهن گفته چون نمی‌تواند ضمانت‌نامه آماده کنند قرارداد تبدیل به ریال شود و ما قبول کرده‌ایم. هیچ کارفرمایی این‌گونه انعطاف ندارد.

ما با کلی دردسر قرارداد ارزی را ریالی کردیم و ذوب­‌آهن قبول کرد که ماهی ۱۰ هزار تن تولید کند و این قرارداد را هیچ‌کس نمی‌­تواند تغییر دهد، چراکه تغییرات قرارداد فقط با مجوز دولت است.

شرکت راه‌آهن از تهاتر بخشی از بدهی‌های ذوب‌آهن بابت حمل بار با ریل استقبال می‌کند؟
 ذوب‌­آهن به راه‌­آهن بابت حمل بار میزان زیادی بدهکار است و این خوب است که به‌جای بدهی از ذوب­‌آهن ریل بگیرد. هیچ قراردادی در کشور نیست که بیشتر از ۲۵ درصد پیش‌پرداخت دهد ولی ما ۱۰۰ درصد پول را پیش‌پرداخت داشتیم و مدیرعامل راه‌­آهن در این زمینه انعطاف زیادی نشان داده است. راه‌آهن با هر صورتی آماده همکاری است ولی اول این ۴۰ هزار تن را تحویل دهند تا دوباره ترک تشریفات انجام دهیم و بعد قرارداد جدید بسته شود. راه‌آهن تصمیم گرفته است اگر ذوب‌­آهن ریل UIC60 تولید کند هیچ‌گونه خرید خارجی انجام ندهد. اما این مشروط به این است که ذوب‌آهن هرچه سریع‌تر تولید را شروع کند. چون راه‌­آهن نمی‌­تواند منتظر بماند و پروژه‌های خود را تعطیل کند.

 قصد خرید ریل uic60 از ذوب‌آهن را دارید؟

 بله ولی در قدم اول ذوب آهن باید به صورت کتبی توان تولید ریل UIC60 را اعلام کند. البته نه فقط از طریق رسانه‌ها بلکه در عمل هم باید قدم‌های برداشته شود. راه‌آهن مصمم است تمام نیاز خود به ریل را از طریق ذوب‌آهن تأمین کند. این مسئله به‌قدری مهم است که دکتر محمد زاده، مدیرعامل شرکت راه‌آهن مانع خرید ریل از یک شرکت چینی شده است.

 اخباری مبنی بر عدم واردات ریل از سوی راه آهن در یک سال گذشته منتشرشده است. وزارت صنعت اجازه وارد کردن ریل نمی­‌دهد یا خودتان نمی­‌خواهید ریل وارد کنید؟
بنده قبلاً هم گفتم نه‌تنها ما بلکه هیچ سازمانی نمی‌­تواند به خاطر یک شرکت عملکرد خود را متوقف کند. در حال حاضر به دلیل موجود بودن ریل، جلوی خرید خارجی را گرفته‌ایم ولی به‌محض اینکه احساس خطر کنیم که نداشتن ریل ممکن است مانع اجرای پروژه‌های شرکت راه آهن شود، اقدام به واردات می‌کنیم.

 مسئولین ذوب­‌آهن صحبت‌های پیرامون سخت‌گیری راه‌آهن در بحث استانداردهای ریل دارند، علت آن چیست؟

 راه‌آهن از شرکت ذوب‌آهن بر اساس قانون استاندارد‌های مشخصی خواسته است. دلیل آن‌هم این است که ریل کالایی حساس است که باجان مردم سروکار دارد. البته لازم به ذکر است که راه‌آهن ریل تولیدی ذوب‌آهن را با حداقل‌ترین استاندارد‌ها تحویل گرفته است. راه‌آهن به‌هیچ‌عنوان ریل بی‌کیفیت خرید نمی‌کند.