دنیای معدن - مدیرعامل بورس کالا گفت: با عرضه کل زنجیره فولاد و حضور همزمان صنایع بالادست و پایین دست در بورس کالا، کشف قیمت کل زنجیره به صورت شفاف و منطقی کشف می شود و عمده دغدغه های مصرف کنندگان بخش پایین دستی نیز برطرف می شود.

به گزارش دنیای معدن، چندی پیش دبیر سندیکای لوله و پروفیل فولادی با انتقاد از عملکرد بورس کالا در قیمت گذاری و عرضه برخی کالاها، اعلام کرد: امروز در بورس کالا قیمت های عادلانه کشف نمی شود و ده ها کالای مهم به شکل انحصاری پذیرش شده است؛ نبود رقیب موجب می شود تا قیمت ها به شکل مجهول کشف شود.
به گفته امیرحسین کاوه، حدود 16 تشکل عضو اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در اعتراض به رویه عملکرد بورس کالا به وزیر امور اقتصادی و دارایی نامه ای نوشتند؛ نکته ای که در نامه به آن اشاره شده، وجود تضاد و تضارب منافع در هیات مدیره بورس کالاست.
وی یادآور شده بود: نبود نظارت کافی، موضوع مچینگ (معاملاتی که تولیدکننده، کالاهای خود را براساس کشف نرخ بورس به خریداران در کارخانه تحویل می دهد) که صدها میلیارد تومان معامله کالا براساس این فاکتور صورت می گیرد، اما آیین نامه ای برای این روش عملکرد وجود ندارد.
وی خاطر نشان کرده بود: برخی از معاملات مچینگ به عنوان معامله مازاد عرضه یاد می کنند اما کالایی که کمبود عرضه نیز داشته به عنوان مچینگ بیرون فروخته شده است.کاوه با بیان این که معامله بیرون از چارچوب قانونی، برای برخورداری از معافیت مالیاتی است، زیرا معاملات به روش مچینگ 10 درصد از پرداخت مالیات معاف است، گفته بود: معامله ای که بیرون انجام شود و در بورس کالا ثبت کند، در واقع میلیارد ها تومان مالیات پرداخت نمی شود؛ اکنون وزارت امور اقتصادی و دارایی قرار است این موضوع را پیگیری کند.
در واکنش به این ادعاها و انتقادات، در هفتاد و پنجمین نشست شورای گفت و گوی دولت و بخش خصوصی، این موضوع با حضور وزیر امور اقتصادی و دارایی و مسئولان مربوطه، مورد بررسی قرار گرفت.
**انتقاد معاون وزیر صنعت از ناپایداری مواضع سندیکای لوله و پروفیل
معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت درباره این انتقاد و بحث عرضه و تعیین قیمت ورق فولاد در بورس کالا گفت: در پنج سال گذشته شاهد اختلاف میان سندیکای لوله و پروفیل و فولاد مبارکه هستیم.
جعفر سرقینی با بیان اینکه وزارت صنعت با ورود فولاد اهواز و گیلان به بورس کالا کاملا موافق است، افزود: در خصوص حل مشکلات عرضه و قیمت گذاری ورق فولاد، شورای رقابت یک مصوبه را ابلاغ کرد. همزمان با این مصوبه، ما نیز تعرفه واردات ورق را از 20 به 10 درصد کاهش دادیم تا سندیکای لوله و پروفیل به راحتی بتوانند مواد اولیه را تامین کنند اما به یکباره با تغییرات قیمت های جهانی شاهد هستیم که سندیکا اعلام می کند، مصوبه ای را که طی یکسال بررسی از وی شورای رقابت ابلاغ شده را قبول ندارد.
وی ادامه داد: همچنین سندیکای لوله و پروفیل که امروز از عرضه حداکثری فولاد مبارکه در بورس کالا سخن می گوید، در گذشته در نامه ای خواستار عرضه 10 درصدی ورق در تالار بورس و عرضه 90 درصدی در مچینگ بوده که این تغییرات مواضع سندیکا به هیج عنوان منطقی و قابل قبول نیست.
سرقینی گفت: سندیکا یکبار به طور مشخص در مورد میزان عرضه ورق در تالار و سیستم مچینگ تصمیم بگیرد تا موضوع را بررسی کنیم.
وی با بیان این که نکته مهم لزوم تقویت بورس کالا به منظور تامین نیاز مصرف کنندگان دائمی ورق است، یادآور شد: هر میزان که سیستم مچینگ در بورس کالا محدود شود، خلاف قواعد بین المللی رفتار کرده ایم چرا که در دنیا قراردادهای بلند مدت به منظور تامین نیاز مستمر وجود دارد.
وی ادامه داد: در حال حاضر نیز فولاد مبارکه تا 40 درصد ورق گرم را در تالار بورس عرضه می کند و مصرف کنندگان دائمی نیز مواد مورد نیازشان را از سیستم مچینگ تامین می کنند. معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت: بهترین پیشنهاد برای حل مشکلات صنایع پایین دستی، پایش بهین یاب است به طوری که با تقویت بهین یاب باید زمینه ثبت سفارش خرید در بورس براساس ظرفیت مصرف کنندگان فراهم شود تا با این کار به طور اتوماتیک شاهد کاهش تقاضا و قیمت های متعادل تر در بازار ورق باشیم.
**وزیر اقتصاد:اعتقادی به دولتی کردن بورس کالا ندارم
مسعود کرباسیان وزیر امور اقتصاد و دارایی با تاکید بر اینکه بورس کالا یک ابزار است و تصمیم گیر نیست، گفت: اعتقادی به دولتی نگاه کردن به بورس کالا ندارم و از ضرورت انجام کشف قیمت محصولات در بورس کالا حمایت می کنم .وی در پاسخ به انتقاد درباره ترکیب هیات مدیره بورس کالا عنوان کرد: اگر دنبال حل مشکلات صنایع پایین دست هستید، مطرح کردن این مسائل، مشکلی را در این حوزه رفع نمی کند.
وزیر امور اقتصاد و دارایی تاکید کرد: من وارد حوزه تغییرات هیات مدیره بورس کالا نمی شوم زیرا به سهامداران این شرکت احترام می گذارم و آنان هستند که اعضای هیات مدیره شرکت ها را تعیین می کنند.
کرباسیان با تاکید بر ضرورت برگزاری نشستی دیگر با هدف ارائه نقطه نظرات و پیشنهادات ذینفعان، اعلام کرد: در نشست بعدی شورای رقابت، باید در اولین قدم به سمت محوری شدن نقش بورس کالا حرکت کنیم و دومین گام نیز گستردگی عرضه انواع کالاها در نقاط مختلف کشور در بورس خواهد بود تا به هدف عملکرد متمرکز در بازار برسیم.
**معاملات کشف پریمیوم راهکاری برای تامین نیاز مستمر مصرف کنندگان
حامد سلطانی نژاد مدیرعامل بورس کالای ایران اعلام کرد: بورس کالا تابع تصمیمات قانونی و اجرای مواردی است که از سوی سیاست گذاران به ما ابلاغ می شود.
وی گفت: در بازار ورق فولاد، 2 گونه مصرف کننده داریم که یک گروه نیازشان فصلی است و گروه دیگر، نیاز مستمر و دائمی به ورق دارند.
سلطانی نژاد افزود: در این میان از زمان تاسیس بورس کالا، برای آنکه نیاز مصرف کنندگان مستمر برطرف شده و آنها با کمبود مواد اولیه مواجه نشوند، تصمیم گرفته شد تا بخشی از عرضه ورق فولاد در تالار بورس کالا عرضه و کشف قیمت شده و بخش دیگر در سیستم مچینگ و برای مصرف کنندگان مستمر در نظر گرفته شود.
وی اظهار داشت: درصد عرضه ورق در تالار و سیستم مچینگ در سال 85 با درخواست سندیکای لوله و پروفیل، 10 درصد در تالار و 90 درصد در مچینگ بود که در دو سال اخیر با ورود شورای رقابت این نسبت به 25 و 75 درصد تغییر کرد.وی خاطر نشان کرد: حتی در این شرایط، فولاد مبارکه تا 40 درصد محصولاتش را در تالار عرضه کرد و 60 درصد راهی سیستم مچینگ شد.
مدیرعامل بورس کالای ایران اضافه کرد: بتازگی نیز از وزارت صنعت، معدن و تجارت استعلام کردیم که آیا درصد عرضه ورق در سیستم مچینگ و تالار را تغییر بدهیم یا خیر که وزیر صنعت در نامه ای به ما اعلام کرد که با توجه به نیاز مصرف کنندکان دائمی، این نسبت تغییری نکند.
مدیرعامل بورس کالای ایران به تصویب دستورالعمل معاملات کشف پریمیوم در شورای عالی بورس اشاره کرد و گفت: بورس کالا به منظور حل دغدغه مصرف کنندگان مستمر، معاملات کشف پریمیوم در قالب قراردادهای بلندمدت را به سندیکای مذکور و فولاد مبارکه پیشنهاد داده است تا از این طریق مسائل کشف قیمت و اختلاف نظرها نیز رفع شود.
سلطانی نژاد به تاکید وزیر صنعت، معدن و تجارت مبنی بر لزوم عرضه کل زنجیره فولاد در بورس کالا اشاره کرد و گفت: همان طور که وزیر صنعت بتازگی اعلام کرد، با عرضه کل زنجیره فولاد و حضور همزمان صنایع بالادست و پایین دست در بورس کالا، کشف قیمت کل زنجیره به صورت شفاف و منطقی کشف می شود و عمده دغدغه های فعلی نیز برطرف می شود.
معاملات کشف پریمیوم معاملاتی هستند که برمبنای قراردادهای بلندمدت شکل می گیرد و برمبنای قیمت روز کالا، خریدار می تواند بر اساس فرمول قیمت توافق شده در آینده با حد نوسان مشخصی با فروشنده کالا معامله کند.
در معاملات پریمیوم مقدار معینی از مابه التفاوت قیمت، مبنای کالا مورد توافق طرفین معامله قرار می گیرد و طرفین متعهد می شوند که کالا را در زمان مشخصی براساس قیمت نهایی که فرمولی از قیمت مبنا به علاوه مابه التفاوت توافق شده است، معامله کنند.
**رئیس اتاق ایران: بورس کالا باید تقویت شود
غلامحسین شافعی، رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با بیان این که بورس کالا دارای جایگاهی اثرگذار در اقتصاد ماست، گفت: مسئولان بورس اعلام کرده اند که اگر ضعفی در فرآیند معامله ای وجود دارد آمادگی دارند تا پس از بررسی آن را اصلاح کنند.
به گفته شافعی، بورس های کالا در کل دنیا نیز بخش مهمی در اقتصادها هستند و ما نیز باید در راستای ارتقاء این بازار که به شفافیت و سلامت اقتصادی کمک می کند، حرکت کنیم.
**رییس سازمان بورس و اوراق بهادار: پذیرای پیشنهادات برای اصلاح روند هستیم
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: در جلسه ای که بتازگی در وزارت اقتصاد برگزار شد به این سندیکا اعلام کردیم که سازمان بورس آماده ارائه پیشنهادات و نقطه نظرات سندیکا در راستای اصلاح و بهبود است.
شاپور محمدی با تاکید بر اینکه ساختار بازار سرمایه و از جمله بورس کالا، شفاف ترین ساختار موجود در اقتصاد است، افزود: مطرح کردن مباحث کلی در جلسات نمی تواند برای صنایع راهگشا باشد، اما بازهم تاکید می کنیم ما پذیرای پیشنهادات برای اصلاح روندها هستیم.
وی اضافه کرد: انتظار داریم که اگر ضعفی احتمالی در روند معامله یک محصول وجود دارد، به طور مشخص و مستند اعلام شود تا موضوع در اسرع وقت مورد بررسی قرار گیرد.