عسلویه دوم معدنی چه زمانی به بهره‌برداری می‌رسد؟
گروه معادن - روی آوردن به اکتشافات عمقی در ایران برای دستیابی به ذخایر معدنی که از چشم‌ها دورمانده‌اند، در حالی اتفاق می‌افتد که گاه اخبار جذابی درباره اکتشافات جدید معدنی به گوش‌مان می‌رسد.
به گزارش ماین نیوز، در سال‌های گذشته بیشترین اکتشاف و برداشت از ذخایر معادنی بوده که رخنمون سطحی داشته‌اند و ذخایر پنهان، کمتر دست خورده‌اند. یکی از این خبرها کشف ذخیره ۲میلیارد تنی سنگ‌آهن در استان یزد بود. از این معدن به عنوان آنومالی ای۲۱ نام برده می‌شود. این اتفاق باعث شد امید برای داشتن معادن بزرگ دیگر در ایران پررنگ شود.حال با توجه به اینکه تنها ۷ سال تا رسیدن به ۱۴۰۴ باقی مانده است و برای تولید ۵۵ میلیون تن فولاد نیاز به ماده اولیه در کشور احساس می‌شود، لزوم انجام اکتشافات معدنی در کشور آن هم در عمق بیشتر احساس می‌شود.جزییات بیشتر آنومالی ۲میلیارد تنی
نخستین بار خبر کشف ذخیره ۲میلیارد تنی سنگ‌آهن با عیار حدود ۷۰درصد در استان یزد، در شهریور امسال از سوی رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان یزد در یک نشست خبری مطرح شد و سر و صدای بسیاری میان فعالان بخش معدن آن هم در فضای مجازی به راه انداخت. در واقع اعلام خبر کشف ذخیره ۲میلیارد تنی سنگ‌آهن در عمق ۱۵۰۰متری زمین آن هم با عیار ۷۰درصد از سوی محمدرضا علمدار یزدی، باعث شد کنکاش‌ها برای پی بردن به اطلاعات دقیق‌تر از این ذخیره، دارای ارزش بیشتری شود. این موضوع از سوی وزیر صنعت، معدن و تجارت و برخی مقامات وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز به تایید رسید و گفته شد آنومالی A۲۱ در استان یزد، دارای ذخیره ۲میلیارد تنی سنگ‌آهن با عیار بالاست.
معدن A۲۱ از ابتدا تاکنون
تمام اطلاعات پایه آنومالی‌های سنگ‌آهن ایران مرکزی، حاصل فعالیت‌های اکتشافی شرکت ملی فولاد ایران (NISCO) با همکاری شرکت تکنو اکسپرت روسیه بوده که گزارش‌های آن از سال ۱۹۷۲ تا ۱۹۸۰ میلادی ( ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۸ خورشیدی) اعلام و منجر به شناسایی آنومالی‌های سنگ‌آهن در ایران مرکزی شده است. به گزارش معدن ۲۴، در جریان اکتشاف این آنومالی، تنها بخشی که دارای ذخایر سطحی بودند در اولویت انتخاب قرار گرفتند. در نهایت، «چغارت» به عنوان نخستین معدن سنگ‌آهن ایران، بهره‌برداری شد. هر چند اواخر دهه ۷۰ میلادی تلاش‌هایی برای دستیابی به ماده معدنی در A۲۱انجام شد اما مشخصات این آنومالی در هاله‌ای از ابهام باقی ماند. اما بعدها با توجه به رشد نرخ سنگ‌آهن و اهمیت اکتشاف ذخایر سطحی‌تر، مطالعات در آنومالی‌های دیگر آغاز شد. در ادامه در سال ۲۰۱۴میلادی( ۱۳۹۲ خورشیدی) شرکت ملی فولاد ایران با توجه به روشن شدن سایر ظرفیت‌های سطحی در ایران مرکزی، انجام مطالعه در آنومالی A۲۱ را در دستور کار خود قرار داد. در ادامه، فعالیت اجرایی با انجام ژئوفیزیک و حفاری یک حلقه گمانه پیشتاز تا عمق ۱۹۱۰ متر در دستور کار قرار گرفت و پس از اجرا، صحت آنومالی (به ضخامت ۲۰۰ متر سنگ‌آهن با عیار بالا) به اثبات رسید. این در شرایطی است که کارشناسان بر این باورند هنوز رقم دقیقی را نمی‌توان به عنوان ذخیره این آنومالی اعلام کرد.
میزان صادرات افزایشی است
مهدی کرباسیان در حاشیه همایش صنعت فولاد و معدن نیز که چندی پیش برگزار شد، با نگاهی به بازار مواد معدنی و اشاره به ذخیره بزرگ سنگ‌آهن در استان یزد گفت: ذخایر قطعی سنگ‌آهن در ایران ۳ میلیارد تن است که ۵۰۰میلیون تن آن در ۲ سال گذشته اکتشاف شده است. شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران نیز با ۲ حفاری در منطقه فلات مرکزی به عمق ۱۹۰۰ متر و ۱۶۰۰ متر، ۲ میلیارد تن در این منطقه شناسایی کرده است. وی افزود: بدون شک با بهره‌گیری از فناوری پیشرفته و اکتشاف معادن زیرزمینی، ۵۰ درصد به ذخایر موجود اضافه می‌شود. امسال وضعیت صنعت فولاد تغییر چشمگیری دارد به طوری که میزان صادرات تا پایان امسال به ۸ میلیون تن می‌رسد و اکنون جزو صادرکنندگان بین‌المللی هستیم. ظرفیت تولید فولاد نیز به بیش از ۳۲میلیون تن رسیده و این موضوع نشان می‌دهد ما به هدف‌گذاری ظرفیت ۵۵میلیون تن می‌رسیم.
عسلویه دوم معدنی در راه است
البته نظر کارشناسی دیگر مدیران با تجربه‌های حوزه معدن نیز درباره این ذخیره معدنی شنیدنی است. بهروز برنا، معاون پیشین اکتشافات سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور نیز در زمینه کشف ذخیره ۲میلیارد تنی سنگ‌آهن در استان یزد گفته بود این محدوده در حیطه کاری شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران قرار داشته و کارشناسان این بخش بعد از عملیات ژئوفیزیک هوایی، این آنومالی را با ژئوفیزیک زمینی کنترل کردند و آنومالی را به تایید رساندند. وی در ادامه افزود: بعد از گذراندن این فرآیند، شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران روی این آنومالی حفاری انجام داد و در این حفاری بیش از ۲۲۰ متر ضخامت آهن به‌دست آورد. البته باید توجه کرد که با حفاری نمی‌توان متوسط عیار توده و میزان ذخیره آن را مشخص کرد و تنها می‌توان از نظر زمین‌شناسی آن را بررسی کرد.
دغدغه تولید ماده اولیه
به گزارش صمت، با توجه به تمامی مباحثی که در این گزارش مطرح شد، لازم است نگاهی نیز بر روند فعالیت تولیدکنندگان فولادی در کشور داشته باشیم. به گفته برخی فعالان فولادساز، تامین نیاز ماده اولیه برای تولید فولاد بسیار مشکل بوده و آنها با چنگ و دندان نیاز واحدهای فولادسازی‌شان را تامین می‌کنند. این در حالی است که برخی از معدنداران یا همان صاحبان معادن بزرگ در کشور نیز کم‌کم به سمت تولید فولاد و تکمیل زنجیره تولید در این بخش پیش می‌روند و در حال تولید محصولاتی مانند کنسانتره سنگ‌آهن و گندله هستند. در مقابل، این معادن وظیفه تامین نیاز شرکت‌های فولادی کشور را دارند و تا حدودی توانسته‌اند در این بخش موفق عمل کنند. نکته اینجاست که ذخیره برخی از معادن بزرگ کشورمان همچون چادرملو رو به اتمام است و باید برای ادامه حیات خود نسبت به افزایش ذخیره و انجام فعالیت‌های اکتشافی در زمینه سنگ‌آهن تلاش کنند. البته در مقابل نیز می‌بینیم واحدهای فولادی به سرمایه‌گذاری و ایجاد واحدهای تولیدکننده مواد اولیه مورد نیاز خود همچون گندله و کنسانتره در معادن بزرگ کشور همچون مجتمع معدنی سنگان اقدام کرده‌اند و سعی می‌کنند ادامه فعالیت‌های خود را از نظر تامین نیاز ماده اولیه بیمه کنند اما آن دسته از واحدهای فولادی که توانایی انجام چنین کاری ندارند باید چه کنند؟ آیا واردات سنگ‌آهن یا مواد اولیه می‌تواند راهکار مناسبی برای جبران کمبود مواد اولیه باشد؟ به گفته برخی از کارشناسان، این کار شاید برای آنها صرفه اقتصادی داشته باشد اما در مقابل باعث از بین رفتن موقعیت‌های شغلی در کشور می‌شود و ارزش افزوده‌ای که می‌تواند حاصل فرآوری سنگ‌آهن داخلی و تبدیل آن به کنسانتره و سنگ‌آهن باشد، دیگر وجود نخواهد داشت. با این شرایط باید گفت اکتشاف ذخایر بزرگ سنگ‌آهن در ایران همچون سنگان که به همت سازمان ایمیدرو و همکاری سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور انجام شد، تکرارشدنی است و می‌تواند نیاز کشور را به ماده اولیه برای تولید فولاد و رسیدن به اهداف تعریف شده در چشم‌انداز ۱۴۰۴ تامین کند.