دنیای معدن - پژوهشگران دانشکده مهندسی معدن و متالورژی دانشگاه صنعتی امیرکبیر در مطالعات اخیر خود موفق به ارائه و معرفی روش جدیدی برای شناسایی عناصر نادر خاک شدند.

دکتر سید سعید قنادپور مجری طرح «شناسایی الگوی رفتار ژئوشیمیایی، جدایش آنومالی و بررسی پتانسیل اقتصادی عناصر نادر خاکی درقسمت مرکزی معادن سنگ آهن سنگان»اظهار کرد: این تحقیقات به دو قسمت اصلی و کاملا متفاوت تقسیم بندی می شود.

وی ادامه داد: در بخش اول به مطالعه و بررسی روش های جدا سازی ناهنجاری های ژئوشیمیایی پرداخته شد و در بخش دوم یک روش اکتشافی به منظور کشف عناصر نادر خاکی مورد بررسی قرار گرفت.

قنادپور فقدان یک مجموعه مطالعاتی جامع در بکارگیری روش های جدایش در شرایط مختلف نمونه برداری، مقایسه آنها در شرایط مشابه و ترکیب و توسعه آنها در موقعیت های متفاوت اکتشافی را از دلایل انتخاب این تحقیق ذکر کرد و افزود: از این رو در بخش اول این پژوهش با در نظر گرفتن موارد ذکر شده به تهیه فلوچارت اکتشافی تحت عنوان «انتخاب روش بهینه جدایش ناهنجاری های ژئوشیمیایی» برای اولین بار در صنعت اکتشافات پرداخته شده است.

وی خاطر نشان کرد: به دلیل اهمیت اقتصادی عناصر نادر خاکی در صنایع مختلف و اکتشاف بسیار سخت آنها به علت قابلیت تمرکز معدنی در شرایط محدود، در بخش دوم این مطالعات به بررسی، مطالعه و معرفی یک روش اکتشافی جدید و الگوی نمونه برداری بهینه پرداخته شد.

وی گفت: در بخش اول با بکارگیری ۱۰ روش جدایش ناهنجاری در مطالعات موردی متفاوت، مقایسه نتایج آنها، معرفی بهترین ترکیب ها، توسعه موثرترین روش ها و ترکیب ها در فضاهای سه بعدی و چندمتغیره و در نهایت تهیه یک فلوچارت اکتشافی جهت انتخاب صحیح روش جدایش ناهنجاری های ژئوشیمیایی تا حد بسیار مطلوبی مرتفع شد.

به گفته این محقق در بخش دوم نیز با مشاهده وجود ارتباط بین عناصر نادر خاکی و عناصر پرتوزا در معدن سنگان (علاوه بر مشاهده چنین ارتباطی در برخی از کانسارهای ایران مرکزی) بر اساس برنامه نمونه برداری صورت گرفته به کمک روش پرتوسنجی، روش های پرتوسنجی با کشف یک پتانسیل از عناصر نادر خاکی در شمال شرق کشور به عنوان روش هایی موثر در اکتشاف عناصر نادر خاکی با در نظر گرفتن شرایط حاکم بر کانی سازی معرفی شد.

وی مشاهدات صحرایی، اندازه‏گیری پرتوزایی گمانه‏ها براساس نمودار چاه‏پیمایی و به صورت مستقیم، نمونه برداری از مغزه ها، تهیه مقاطع نازک و صیقلی، مطالعات میکروسکوپی مقاطع، آنالیز نمونه ها به روش LA-ICP-MS و تجزیه و تحلیل های آماری تک متغیره و چندمتغیره را از جلمه روش های مطالعاتی این پژوهش نان برد.

قنادپور افزود: با توجه به این که رشته معدن به عنوان یکی از رشته های بالادستی و مادر برای دیگر رشته ها در نظر گرفته می شود، نتیجه این مطالعه در دیگر صنایع نیز قابل کاربرد خواهد بود.

وی چاپ ۱۰ مقاله ISI در مجلات معتبر بین المللی و چاپ ۶ مقاله علمی - پژوهشی (ISC) در مجلات علمی و پژوهشی معتبر نمایه شده در ISC را از دیگر دستاوردهای این پژوهش عنوان کرد و افزود: علاوه بر آن یک کتاب تالیفی نیز در انتشارت دانشگاه صنعتی امیرکبیر به چاپ رسیده است.

مجری طرح همچنین خاطر نشان کرد: با اجرای این مطالعات موفق به ارائه یک الگوی نمونه برداری بهینه و معرفی یک روش اکتشافی نوین جهت کشف عناصر نادر خاکی با صرف کمترین هزینه و انرژی که در نهایت منجر به اکتشاف یک پتانسیل مهم از عناصر نادر خاکی در شمال شرق کشور شده است، شدیم.

وی معرفی یک روش جدید و کاربردی برای کشف عناصر نادر خاکی و ارائه یک الگوی نمونه برداری بهینه را از دیگر یافته های این تحقیق دانست.

این طرح با راهنمایی جناب آقای پروفسور اردشیر هزارخانی از اعضای هیات علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر اجرایی شده است.