در 12 ماه گذشته تنش های به وجود آمده میان چند کشور عربی با قطر، آشفتگی های یمن و ریاض و دستگیری چند تن از سرشناسان جامعه عرب مثل شاهزاده ولید بن طلال، موجب شد سال 2017 سالی پر تنش در جوامع عربی باشد.

در حالی که بازارهای حوزه خلیج فارس اقتصاد نفت محور دارند، قیمت نفت خام یکی از فاکتورهای تأثیرگذار برای سرمایه گذاری بوده است. اما هم اکنون اوضاع سیاسی نیز یکی از عوامل کلیدی محسوب می شود.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه(سنا)، در 12 ماه گذشته تنش های به وجود آمده میان چند کشور عربی با قطر، آشفتگی های یمن و ریاض و دستگیری چند تن از سرشناسان جامعه عرب مثل شاهزاده ولید بن طلال، موجب شد سال 2017 سالی پر تنش در جوامع عربی باشد.

افزایش ریسک های ژئوپولتیکی مسیر را برای واکنش بازار نفت هموار کرد و موجب شد سهام شرکت های مرتبط با حوزه نفت در کشورهای حوزه خلیج فارس، با بیشترین میزان کاهش نسبت به سال 2014 میلادی همراه شود.

با این که قیمت نفت خام در ماه های آخرین سال 2017 به بالاترین میزان نسبت به سال 2017 رسیده است، شاخص بلومبرگی که به کشورهای حوزه خلیج فارس اختصاص داده شده است، با افت 3 درصدی در سال 2017 رو به رو شد.

مکس ولمن، مدیر سرمایه گذاری در موسسه آبردین استاندارد در لندن در این خصوص اظهار داشت: وقتی ریسک های موجود در بازار به ریسک های ژئوپولتیک می رسد، اوضاع خیلی پیچیده می شود به این دلیل که دیگر دست نهادهای نظارتی و بازار از برطرف کردن موضوع کوتاه است و فقط باید به بازار برای بازگشت به تعادل، زمان داد.

وی ادامه داد: حال این زمان داده شده به بازار ممکن است از یک هفته تا یک سال به طول بی انجامد.

عربستان سعودی

عربستان، درصدد فروش 5 درصد از سهام شرکت آرامکو به صورت عرضه اولیه است و تا به حال بزرگترین عرضه اولیه تاریخ قلمداد شده است.

شواهد حاکی از این است که ممکن است سهام این شرکت در شاخص فوتسی بازارهای نوظهور در ماه مارچ وارد شود و لندن را به عنوان میزبان عرضه اولیه خود انتخاب کند.

سرمایه گذاران به دقت تغییرات سیاسی عربستان را دنبال می کنند. ناآرامی های این کشور با قطر و تنش های لفظی ایجاد شده در منطقه سرمایه گذاران را نسبت به ورود به بازارهای سهام ناامید کرد. اتهامی که قطرکاملا آن را رد کرد.

در مجموع، سال 2017 برای بازارهای عربی سالی پر از تلاطم های دست نیافتنی بود. آشفتگی هایی که بیشتر بوی سیاست می داد تا اقتصاد.

تغییر موضع اقتصاد عربستان از وابستگی به نفت و طراحی چشم انداز اقتصادی برای جبران کسری بودجه این کشور کمی از نگرانی های اقتصاد عربی را کاهش داده است.

مصر

دولت مصر اصلاحات ساختاری را در کشور پیاده کرد و توانست دارایی کشور خود را به یکی از مطلوب ترین دارایی های خاورمیانه نزدیک کند.

فروش اوراق خزانه این کشور به سرمایه گذاران خارجی در حدود 19 میلیارد دلار تا پایان ماه نوامبر گزارش شد . شاخص اصلی بورس این کشور با رشد بیش از 20 درصد در سال 2017 همراه شد .

بانک مرکزی این کشور قصد دارد تا نرخ بهره را در سال 2018 کاهش دهد و به نظر می رسد این کار، سرمایه گذار بیشتری را به بازار سهام این کشور جذب می کند. سهام شرکت های خدمات سلامتی و بهداشت، شرکت های زیرساختی و شرکت های مصرف کننده بیشترین جذابیت را در این بازار دارند .

قطر

منزوی شدن این کشور از سوی همسایگان موجب شد بازار قطر منفی ترین عملکرد خود را در یک دهه گذشته به ثبت برساند و قیمت سهام شرکت های گازی که سابق بر این بیشترین طرفدار را در این بازار داشتند به نازل ترین قیمت نسبت به سال 2010 معامله شدند.

ناظران در ماه دسامبر اعلام کردند که شواهدی مبنی بر دستکاری بازار ارز به دست آورده اند که بانک مرکزی ذخایری بیش از اندازه برای مقابله با دلار را کنار داشته است.

بانک های این کشور به دلیل حمایت های دولتی کاملا انعطاف پذیر هستند.

امارات متحده عربی

عرضه اولیه بسیار قدرتمند امیریت گلوبال آلومینیوم که به صورت همزمان در دوبی و ابوظبی رخ داد توانست در چهار ماه پایانی سال 2017 میلادی در حدود 2.16 میلیارد دلار تأمین مالی در این کشور صورت دهد.

مذاکرات ابوظبی با برخی از بانک ها برای فروش اوراق خزانه برای نخستین بار در سال 2018 میلادی رخ خواهد داد.

نوسان نرخ نفت و دلار موجب می شود که اوراق خزانه این کشور یکی از بهترین راه ها برای پیشگیری از بحران اقتصادی در این کشور عربی باشد.

 کویت

اگر این کشور بتواند خود را در شاخص FTSE راسل جای دهد می تواند بازار خود را به شاخص بازارهای نوظهور مورگان استنلی تبدیل کند.

اگر کویت وارد شاخص بازارهای نوظهور شود اصلاحات ساختاری زیادی را باید انجام بدهد .

تصور کنید اگر این قضیه اتفاق بیفتد کویت به اقتصادی تبدیل خواهد شد که همیشه در مسیر رشد و توسعه است و یکی از کشورهای بسیار جذاب اقتصادی در منطقه خواهد شد و به این ترتیب، با انبوهی از نقدینگی مواجه می شود که در حال سرازیر شدن به کشور است و باید از این فرصت بهترین استفاده را ببرد.

در مسیر اصلاحات ساختاری این کشور، بورس این کشور باید شاخص های جدیدی را طراحی کند و طبقه بندی های صنایع و شرکت های پذیرفته شده را تغییر دهد .

بحرین

کوچک ترین کشور حوزه خلیج فارس و صمیمی ترین متحد عربستان در تلاش برای رویارویی با تقاضای رو به رشد در بازار ارز کشور و تأثیرات بی اعتمادی سرمایه گذاران در این کشور است.

برای این کشور، حمایت های مالی از پایداری حکومت همسایگان خود، امری ضروری است.

شاخص های بحرین یکی از کم طرفدارترین متغیرهای معاملاتی در میان کشورهای حوزه خلیج فارس است که البته دسترسی به سهام این شرکت ها از دوبی نیز وجود دارد .

عمان

بدهی خارجی عمان برای نخستین بار طی سالهای طولانی از میزان دارایی ها و نقدینگی های این کشور تجاوز کرده است و به نظر می رسد این شکاف اقتصادی تا سال 2020 میلادی نیز ادامه داشته باشد .

به این ترتیب بود که یکی از موسسات رتبه بندی در سال گذشته، رتبه اعتباری این کشور را کاهش داد.

شاخص MSM30 در این کشور بدترین عملکرد خود را در میان شاخص های منطقه خلیج فارس داشت در حالی که مالیات ها در این کشور افزایش یافت.