در نشست خبری توانمندیهای داخلی تولید و کاربرد انواع لوله در بخش آب کشور مطرح شد:
رقابت تولیدکنندگان لوله برای انتقال آب خلیجفارس
گروه صنایع معدنی - همایش و نمایشگاه و نشست تخصصی «توانمندیهای داخلی تولید و کاربرد انواع لوله در بخش آب کشور» در تاریخ ۲۱ و ۲۲ آذر سال ۱۳۹۶ در محل وزارت نیرو با همکاری و حمایت سندیکاها و انجمنهای صنفی تولیدکننده انواع لوله و با حضور مدیران ارشد شرکتهای آب منطقهای و شرکتهای مادر تخصصی برگزار میشود.
به گزارش ماین نیوز، هدف از این همایش آشنایی مدیران، مجریان طرح و کارشناسان صنعت آب کشور با توانمندیهای تولیدکنندگان داخلی در تولید و انواع لوله موردنیاز بهمنظور اجرای طرحهای بزرگ انتقال آب در کشور است. با توجه به رویکرد این همایش چهارشنبه عصر (۸آذر۱۳۹۶) با حضور مدیران و برگزارکنندگان همایش و سندیکاهای مختلف در تولید لوله و اصحاب رسانه نشست خبری در وزارت نیرو برگزار شد.دغدغههای انتقال آب
دبیر اجرایی همایش توانمندیهای داخلی تولید و کاربردی انواع لوله در بخش آب کشور در این نشست خبری عنوان کرد: طرحهای متعددی در زمینه انتقال آب در کشور در دست اجرا است که بسیاری از آنها اجرایی شدهاند اما با مسائل مختلفی روبهرو بودهاند. از اینرو در بخش انتقال آب باید به فکر تجهیزات جدید بود که در این همایش توانمندیهای داخلی در بخش انواع لوله در زمینه انتقال خطوط آب مورد بررسی قرار میگیرد.
آرمین نوربخش در ادامه خاطرنشان کرد: وزارت نیرو و معاونت طرح و توسعه شرکت مدیریت منابع آب ایران، متولی برگزاری این همایش است که در این همایش در پی برطرف کردن چندین دغدغه است. موضوع نخست این است که طرحهای بسیاری در حال اجرا یا بهرهبرداری هستند و طرحهای دیگر که حدود ۴۰ طرح میشود، مرحله اجرایی آنها آغاز میشود که به همین منظور یکی از مسائل عمدهای که مطرح است این است که از چه لولههایی برای چه مناطقی باید استفاده کرد. معاونت طرح و توسعه با این هدف که بتواند از دانش موجود بین تولیدکنندگان داخلی و از آخرین دستاوردها و نوآوریهای آنها آگاه شود تصمیم به برگزاری چنین همایشی گرفته است و البته ازسوی دیگر تولیدکنندگان داخلی نیز با نیازهای وزارت نیرو در زمینه تجهیزات انتقال آب بهویژه در چشمانداز ۲۰ سال آینده آگاهی خواهند یافت. در حقیقت هدف این همایش انتقال دانش بین مدیران و تولیدکنندگان داخلی است.
ساخت لولههایی با توجه به اقلیم
در این نشست خبری نعمت حسنی استاد دانشگاه شهید بهشتی اظهار کرد: کشور ما سالانه بیش از ۴۰۰ میلیارد مترمکعب نزولات جوی دارد که از این میزان برای ۸۰ میلیون نفر جمعیت حدود ۸ میلیارد مترمکعب آب و در بخش کشاورزی نیز به ۹۰ میلیارد مترمکعب آب نیاز است که در مجموع حدود ۱۰۰ میلیارد مترمکعب آب مورد نیاز است. شاید نیاز یک چهارم از نزولات جوی کشور در وهله نخست به نظر مطلوب به نظر برسد، اما کشور ما به ۳ اقلیم مختلف تقسیمبندی شده است، یک سوم کشور اقلیم معتدل و تر، یک سوم اقیلم نیمهخشک و یک سوم اقلیم خشک است. میزان تبخیر آب در اقلیم معتدل حدود ۳۰درصد، در اقلیم نیمهخشک حدود ۶۰درصد و در اقلیم خشک حدود ۹۰درصد است و در کل در کشور حدود ۷۰درصد از نزولات جوی آن تبخیر میشود. یعنی ۲۸۰ میلیارد مترمعکب از ۴۰۰ میلیارد آن تبخیر میشود و ما تنها به ۱۲۰ میلیارد آن دسترسی داریم که ۱۰۰ میلیارد آن مصرف شده و ۲۰ میلیارد آن به آب زمینی تبدیل میشود. حسنی در ادامه عنوان کرد: البته موضوع این است که آبهای زیرزمینی را بسیار بیرون کشیدهایم و این آبها به محض اینکه به سطح میرسند ۷۰درصد آن دوباره تبخیر میشوند و این مشکلی است که کشور با آن روبهرو است و تبخیر به ما اجازه نمیدهد سرانه آبی مناسبی داشته باشیم. وی در ادامه تاکید کرد: با توجه به شرایط بارندگی در ایران ما مجبور به انتقال حوزهای آب هستیم. یعنی آب را از یک حوزه به حوزه دیگر منتقل کنیم. این بحث توزیع جمعیتی در شهرها موضوع انتقال آب را برای کشور به مسئلهای جدی تبدیل کرده است. مطالعات اقلیمشناسی نشان میدهد که میزان بارش در ایران تا آخر قرن بیستویکم به طور متوسط از ۲۴۰میلیمتر به ۱۸۰ میلیمتر کاهش پیدا خواهد کرد. از اینرو بحث آب یک موضوع جدی برای کشور بهشمار میرود که اگر نتوانیم آن را حل کنیم در آینده نزدیک برای ما معضلات جدی ایجاد میکند. این استاد دانشگاه شهید بهشتی در ادامه یادآور شد: در بحث آبرسانی بحث آب کشاورزی، بحث آب شهری و آب روستایی مطرح است. آب شهری را بهعنوان آب صنعتی مصرف میکنند اما آب صنعتی هم مصرف ویژه خودش را دارد. برای مثال در کرمان گلگهر سیرجان یا مس سرچشمه را داریم یا در برخی مناطق کویری دارای کارخانههایی هستیم که آب زیادی مصرف میکنند برای مثال در اصفهان ذوب آهن یا فولاد مبارکه را داریم که باید به اینها آب برسانیم. بنابراین کاهش نزولات جوی، ما را بر این داشته که آب را از خلیجفارس به مناطق مرکزی کشور منتقل کنیم. از اینرو نخستین طرح انتقال آب در دست مطالعه است و ۳۰۰ کیلومتر خط انتقال از بندرعباس و نزدیک جزیره قشم به کرمان و یزد کشیده خواهد شد، هرچند این انتقال هزینههایی به همراه دارد اما در کل در زمینه آبرسانی برای کشور صرفه خواهد داشت. حسنی در ادامه خاطرنشان کرد: معضل دیگر رسیدگی نکردن به مسئله پسابهاست. حدود۳۰ میلیارد مترمکعب پساب در کشور داریم اما بیش از یک میلیارد آن را مورد استفاده قرار ندادهایم. از اینرو در مقوله پساب هم باید بحثهای جدی داشته باشیم. وی در ادامه خاطرنشان کرد: موضوع انتقال بسیار برای ما حائز اهمیت است. این پروژهها هزینههای بالایی را میطلبد، چراکه قطر این خطوط بهطور معمول بزرگ و بالای ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیمتر است. قطر خط انتقال خلیجفارس ۱۶۰۰ میلیمتر است که آب شیرین شده را به مرکز کشور، هم برای مصرف شرب و هم برای صنعت انتقال میدهد. از اینرو ما باید در وهله نخست نیازهای خودمان را در زمینه خط انتقال بهتر بشناسیم که در چه مناطقی و در چه شهرها و اقلیمهایی به چه نوع لولههایی نیاز داریم و اینکه آیا این لولهها را میتوان در داخل تولید کرد و آیا ظرفیت داخلی کفاف آن را میدهد و بهطور کلی این لولهها باید دارای چه ویژگیهایی باشند. باید این لولهها را با نوع خارجی مقایسه و نقطهضعفهای آنها را بررسی و برطرف کنیم، بنابراین ضروری است مشاوران ما سندیکاها و ویژگی این لولهها را بشناسند. وی در ادامه تصریح کرد: بهنظر میرسد به این موضوعات تاکنون به صورت برنامهریزیشده پرداخته نشده است. البته یک موضوع دیگر آن است که خطوط انتقالی ما عمری ۲۰ تا ۳۰ دارند که در حال فرسوده شدن هستند که این خطوط نیز نیاز به جایگزینی دارند تا بتوانیم آبرسانی بین شهرها را بهطور مستمر و ایمن داشته باشیم.
این استاد دانشگاه شهید بهشتی خاطرنشان کرد: بحث انتقال خطوط از منظر ایمن بودن در برابر حوادث طبیعی مانند زلزله، سیل و رانش زمین و... دارای اهمیت است. یا مسائلی دیگر که جنبه امنیتی دارد مانند بحث ضرورت پدافند غیرعامل برای این خطوط که در پیرامون خودمان شاهد آن هستیم. یا در بحث اقتصاد مقاومتی که هزینههای درستی داشته باشیم. تمام این موضوعها دست بهدست هم داده که چنین همایشی شکل بگیرد تا تولیدکنندگان نوآوری خود را در این زمینه نشان بدهند. این همایش دستاوردهای مناسبی برای خطوط انتقال آب در کشور بهدنبال خواهد داشت. وزارت نیرو بهدنبال آن است که این همایش بهطور مستمر ادامه پیدا کند. گذشته از داخل کشور ما شاهد هستیم کشورهای همسایه نیازمند شناخت توانمندیهای داخلی ما در این زمینه هستند. این فضای مناسبی است که آینده کسبوکار در زمینه لوله را نهتنها برای داخل کشور بلکه برای خارج نیز فراهم کنیم. حسنی با اشاره به سندیکاهایی که در این همایش حضور دارند، گفت: سندیکا و انجمنهای صنفی و تولیدکنندگان انواع لولههای فولادی، کامپوزیت، پلیاتیلن، چدنی، بتنی، بتن پلیمر، پیویسی و پوششها در این همایش حضور دارند. وی با اشاره به اینکه نمیتوان برای خطوط انتقال آب تنها یک الگو یا یک نوع لوله را مطرح کرد، گفت: باید براساس اقلیم، خاک و توپوگرافی منطقه دست به انتخاب لوله زد. یا موضوع این است که میخواهیم لوله جدید بکشیم یا جایگزین کنیم که با توجه به این مسائل باید شناخت درستی از لولهها بهدست آورد تا بتوان بهترین لوله را برای آن محیط انتخاب کرد.
ساخت لولههای انتقال آب نیازمند تحقیقات میدانی
همچنین در این نشست خبری علیرضا صحاف امین رئیس کمیته استاندارد انجمن صنفی لوله و اتصالات پلیاتیلن اظهار کرد: انجمن صنفی لوله و اتصالات پلیاتیلن از سال ۱۳۸۱ کار خودش را آغاز کرده است و حدود ۲۰۰ عضو در انجمن فعال هستند. وی در ادامه با تشکر از خانه آب ایران عنوان کرد: ازسوی خانه آب ایران لولههای انتقال آب مورد توجه قرار گرفته تا بتوانیم شاخصهایی را برای انتخاب صحیح در هر اقلیمی ارائه کنیم. وی تاکید کرد: موضوعی که همواره در ایران در زمینه لولهها نادیده گرفت شده توجه نکردن به روندهای جهانی در استفاده از لولههای انتقال آب است. در دنیا برای انتخاب مناسب برای یک اقلیم و خاک موردنظر به طور حتم تحقیقات میدانی درباره خطوط کار شده انجام میشود. امیدواریم در این همایش اطلاعات مفیدی بهدست کارفرماها برسد تا بتوانند انتخاب بهینهای داشته باشند. وی در ادامه یادآور شد: ما در کشورمان در مناطق مختلف دارای اقلیمهای متفاوتی هستیم. خاکهای قلیایی و در برخی مناطق خاکهای آلوده به نفت داریم یا حوادث طبیعی مثل سیل، زلزله یا رانش را داریم که این موضوعات میطلبد که براساس شرایط جغرافیایی لولههای مناسب را انتخاب و تولید کنیم.
رفع چالشهای صنعت
همچنین در این نشست خبری مسعود تاملی دبیر انجمن کامپوزیت ایران اظهار کرد: نکته مهم این همایش این است که تشکلها و تولیدکنندههای انواع محصولات لوله بهصورت کامل معرفی شوند تا کارفرمایان و مهندسان مشاور بتوانند با استفاده از این اطلاعات انتخاب بهینهای داشته باشند. از اینرو در ادامه این همایش بحث چالشهای صنعتی را نیز باید مد نظر داشته باشیم. بهطور یقین اگر بخواهیم از صنعت داخل حمایت کنیم بررسی این چالشها کمک بسیار خوبی به صنعت خواهد بود. تاملی در ادامه اظهار کرد: انجمن کامپوزیت ایران از سال ۱۳۸۵ تاسیس شده و ۵۵ عضو فعال دارد و حدود ۱۲ شرکت از این تعداد تولیدکننده لولههای جیآرپی هستند.
بهدنبال لولههایی با فناوری جدید
همچنین امیرحسین کاوه دبیر سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی ایران در این نشست خبری اظهار کرد: سندیکای لوله و پروفیل فولادی بیش از ۵۰ سال سابقه، بیش از ۱۶۰ کارخانه عضو و حدود ۱۸ میلیون تن ظرفیت تولید دارد. کاوه در ادامه خاطرنشان کرد: براساس آمار حدود ۱۰۰ میلیارد مترمکعب مصرف سالانه آب در ایران است که ۹۲ میلیارد مترمکعب آن در بخش کشاورزی است، ۲ میلیارد در بخش صنعت و ۶ میلیارد مترمکعب در بخش آب شرب است. از این ۶ میلیارد مترمکعب آب شرب ۸۴۰ میلیون مترمکعب آب تصفیهشده از خطوط سراسر کشور هدر میرود که اگر این خطوط بازسازی شود به ۶ تا ۷ میلیارد تومان بودجه نیاز دارد. اما مشکل این است که وزارت نیرو همواره با کمبود بودجه روبهرو بوده است، در حالی که قرار بوده سالی هزار میلیارد تومان برای ترمیم این خطوط فرسوده بودجه کنار گذاشته شود که البته هنوز محقق نشده است. از اینرو باید بهدنبال راه میانبری در این زمینه بود. وی در ادامه تاکید کرد: در کشور ما ظرفیتهای بسیاری زیادی وجود دارد، البته نقص و کمبودهای بسیار زیادی هم وجود دارد که یکی از نقصها و کمبودها همین خطوط انتقال آب است. یک الگوی لولهکشی مناسب نیز در کشور داریم و آن هم خطوط انتقال گاز به طول چندین هزار کیلومتر است که در کشور بهدرستی انجام شده که تمامی این خطوط فولادی است که اگر یک خط آن کوچکترین نشتی داشته باشد منجر به انفجار خواهد شد. حدود تمام این خطوط گازکشی داخلی بوده و لوله وارداتی بسیار محدود بوده است. کاوه گفت: در بخش لولههای آب نیز در سندیکای لوله و پروفیل فولادی ۱۶۰ کارخانه مشغول به تولید هستند که ۱۵ کارخانه لوله قطور و حدود ۱۵۰ کارخانه نیز لولههای معمولی برای خطوط شهری و بینشهری تولید میکنند. در این زمینه توانمندیهای بسیاری وجود دارد. این در حالی است که حدود ۷۰درصد از ظرفیت این کارخانهها خالی است که میتوان این بخش را نیز به تحرک واداشت. دبیر انجمن سندیکای لوله و پروفیل در پاسخ که تا چه اندازه سندیکا بر تولید لولههای انتقال آب با فناوری جدید تاکید دارد، گفت: بسیاری از کارخانههای لوله و پروفیل با فناوری روز ساخته شدهاند و متخصصان ما در ساخت لوله و خطوط انتقال از فناوری جدید استفاده میکنند. ظرفیت ما برای نیاز داخل و حتی برای صادرات هم جوابگو است و کشورهای همسایه از لولههای ما در انتقال آب و گاز استفاده میکنند. از نظر فناوری، نرخ تمامشده و زمان تحویل میتوانیم بیش از انتظارها پیش برویم. کاوه تاکید کرد: در افق چشمانداز ۱۴۰۴ قرار است ۵۵ میلیون تن فولاد داشته باشیم که از این میزان باید ۲۵ میلیون تن آن به ورق فولادی و درنهایت لوله و پروفیل تبدیل شود. ظرفیت لوله و پروفیل فولادی ۱۸ میلیون تن است، اما به دلیل نبود بازار کمتر از ۵ میلیون تن تولید دارد.