دنیای معدن - کیفیت فولاد تولیدشده در ایران در بالاترین سطح قرار دارد و قابلیت رقابت با نمونه‌های مشابه خارجی همچون کشورهای کره‌جنوبی و ژاپن را دارد. کیفیت فولاد در حقیقت به این معناست که با کمترین میزان ناخالصی به مرحله تولید برسد. امری که در واحدهای فولادسازی در داخل کشور رعایت میشود تا بتواند نام فولاد ایران را به عنوان نشان (برند) مطرح عنوان کند. فولاد ایران از تولیدات باکیفیت در جهان درباره کیفیت فولاد ایران رئیس سازمان ملی استاندارد گفت: تولید فولاد در ایران با استانداردهای جدید جهانی مطابقت دارد و به جرات میتوان گفت فولاد تولید ایران از فولادهای بسیار باکیفیت در جهان است. به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، نیره پیروزبخت با بیان اینکه برخورداری از این استاندارد کیفی عاملی مهم برای افزایش ظرفیتهای صادراتی فولاد است، افزود: با توجه به ظرفیتهای فولادسازی و وجود ۶ مولفه زنجیره فولاد از سنگآهن تا تولید فولاد و محصولات فولادی در کشور، کمیته فنی فولاد سازمان جهانی استاندارد از کمیتههای مهم برای ما به حساب میآید.وی اضافه کرد: زمانی که کشورهای در حال توسعه میخواهند به سمت بهینهکردن کیفیت فولاد حرکت کنند مجبورند در ترکیب شیمیایی تغییراتی ایجاد کنند که این تغییرات، گرانقیمت بوده و روی قیمتتمام شده فولاد اثرگذار است.پیروزبخت با بیان اینکه تصمیمگیریهایی که در کمیته فنی فولاد سازمان جهانی استاندارد میشود برای فولادسازی ما بسیار مهم است، گفت: چند طرح را برای ترکیبات شیمیایی فولاد که در آن کشورهای ایران، سوئد، ژاپن، چین و فرانسه حضور دارند پیشنهاد کردیم که پس از بررسیهای لازم برای تدوین آن اقدام خواهیم کرد.رئیس سازمان استاندارد گفت: ما منتظر وقوع عیب و ایراد برای تدوین و تغییر استانداردها نمیمانیم، بلکه برای پیشرفت فناوری تولید، استانداردها را بهینه میکنیم، از اینرو پیشنهادهایی که میدهیم نشان از اهمیت فناوریهای جدید در کشور است. عوامل مهم کیفیسازی فولاد کیفیسازی در فولاد به چند عامل مهم در این صنعت بستگی دارد. درباره کیفیسازی در فولاد و کیفیت انواع محصولات فولاد ایرانی، محمدرضا بنیاسدی، مدیرعامل گروه صنایع فولادی صبح پارسیان اظهار کرد: یکی از مهمترین مسائل درباره کیفیت فولاد به این موضوع برمیگردد که بتوان عناصر مضر فولاد را در مرحله ذوب حذف کرد، چراکه دو عنصر مضر فولاد یکی فسفر و دیگری گوگرد است. البته حذف فسفر در مرحله ذوب مهمتر از حذف گوگرد است؛ چراکه زمانی که فسفر از حد مجاز بالاتر باشد هم در مرحله مقاطع شمش و هم در مرحله نورد ایجاد ناخالصی میکند. برای مثال اگر اسلبی با فسفر بالای حد مجاز تولید شود در مرحله تولید ورق با مشکل روبهرو شده و ورقها را دچار ترکخوردگی میکند یا در تولید شمش، فسفر بالا در تولید میلگرد و تیرآهن سبب ایجاد مشکلاتی میشود. بنیاسدی در ادامه عنوان کرد: در بخش آهن اسفنجی گوگرد بیشتر مشکلساز میشود. البته از آنجا که بیشترین حجم سنگی که برای گندله و آهناسفنجی مورد استفاده قرار میگیرد، از گلگهر است و سنگآهن گلگهر نسبت به چادرملو فسفر کمتری دارد، این موضوع در ارتقای کیفیت فولاد بسیار مهم بهشمار میرود. وی ادامه داد: گندله تولید خود ایران به مراتب کیفیت بهتری نسبت به سایر کشورها دارد، برای مثال گندلههایی که از کشور هند وارد کشور کردیم، بسیار مشکلزا شدند بهدلیل اینکه گندله ایران به مراتب بهتر از گندله هندیهاست و از نظر کیفی ما به استانداردهای جهانی نزدیکتریم و مرغوبیت خود را حفظ کردهایم. بنیاسدی با اشاره به کیفیت فولادسازی در ایران در سطح بینالمللی عنوان کرد: در بحث گوگردزدایی و فسفرزدایی در مرحله ذوب، کارخانههای فولادسازی داخلی استانداردها را بهطور کامل رعایت میکنند. از اینرو شمش ایران با بسیاری از کشورهای مطرح قابل رقابت است. مدیرعامل گروه صنایع فولادی صبح پارسیان در ادامه افزود: نکته مهم دیگر در بحث کیفیسازی در فولاد ایران، این موضوع است که بیشتر کارخانههای فولادسازی داخلی از آهن اسفنجی استفاده میکنند و آهن اسفنجی وارد کوره قوس میشود و از آنجایی که حجم بالایی از ذوب از طریق کورههای قوس انجام میشود و کورههای القایی کمتری داریم، شمشهایی با کیفیت بهتری تولید میکنیم، چراکه کیفیت شمشهایی که از کورههای قوس بهدست میآیند به مراتب بهتر از شمشهای کورههای القایی است. در کورههای قوس با توجه به اینکه کورهها بزرگتر هستند یا ۱۴۰ هزار تنی یا ۱۷۰هزار تنی- سربارهها و مواد زائد را بهتر هضم و حذف میکنند. بنیاسدی در ادامه یادآور شد: سال گذشته ۱۸/۵میلیون تن شمش تولید کردیم که نزدیک به یک میلیون تن آن مربوط به تولید در کورههای القایی است که بقیه آن مربوط به تولید در کورههای قوس بود. برای مثال کورههای فولاد مبارکه همه ۱۷۰هزار تنی و به روش قوس هستند. فولاد هرمزگان و کاوه نیز کورههای قوس در اندازه ۱۴۰هزار تنی دارند. فولاد خوزستان نیز به روش کوره قوس ذوب انجام میدهد که همگی با رعایت استاندارد آن را انجام میدهند. وی افزود: نکته دیگر در کیفیت فولاد که حائز اهمیت است استفاده از قراضههایی است که برخی واحدهای فولادسازی مورد استفاده قرار میدهند. بهصورت کلی واحدهای فولادسازی در کشور حدود ۱۰درصد از قراضه و ۹۰درصد از آهن اسفنجی استفاده میکنند، چراکه آهن اسفنجی در حالت کلی مرغوبیت بهتری نسبت به قراضه دارد، زیرا در تولید آهن اسفنجی یک مرحله گوگردزدایی انجام میشود و در این مرحله نیز به کیفیت فولاد کمک میکند تا فولاد مطلوبتری داشته باشیم.بنیاسدی در ادامه توضیح داد: قراضه البته اگر درجه یک باشد فولاد بهتری خواهد داشت، اما بهطور کلی بیشتر قراضهها درجه یک بهشمار نمیروند. چون قراضهها مواد زائد زیادی دارند که در مرحله ذوب مواد زائد آن را حذف میکنند، این در حالی است که مواد زائد آهن اسفنجی یک مرحله قبلتر حذف شده یعنی فسفر و گوگرد آن به حد مجاز رسیده است، زمانی که وارد مرحله ذوب میشوند بهطور کلی مواد زائد آن حذف شده است.وی تاکید کرد: درنهایت فولادسازان داخلی بهطور کامل استانداردهای فولادسازی را رعایت میکنند. برای مثال فولاد مبارکه و فولاد خوزستان فولادهای صاحب نشان(برند)هستند که بیشترین میزان تولید را در کشور دارند که محصولات آنها براساس استانداردهای جهانی است. مدیرعامل گروه صنایع فولادی صبح پارسیان در پاسخ به این پرسش که آیا کیفیت ورقهای خاص همچون ورقهایی که برای تولید نفت و گاز یا ورقهای خودرو که مرحلهای پیشرفتهتر از تولید شمش است، کیفیت به همین منوال است، گفت: این ورقهای خاص در برخی از واحدهای فولادی در کشور تولید میشوند و به نسبت دارای کیفیت خوبی هستند. برای مثال کیفیت ورقی که فولاد مبارکه تولید میکند از ورقهای روسیه خیلی بهتر است. بنیاسدی در ادامه توضیح داد: حجم ورقهای ۲ میلی که فولاد مبارکه تولید میکند، نمیتواند تمام پاییندستی را پوشش بدهد، از اینرو برخی تولیدکنندگان این نوع ورقها را از خارج وارد میکنند که در برخی مواقع مشاهده میشود که کیفیت ورق فولاد مبارکه به مراتب از ورقهای تولیدی وارداتی بهتر است. وی همچنین افزود: برای مثال ذوب آهن اصفهان در تولید میلگرد و تیرآهن در خاورمیانه نشان(برند) بینظیری بهشمار میرود که تمام محصولات خود را براساس استاندارد تولید میکند. کیفیت فولاد ایران قابل رقابت با کرهایها و ژاپنیها همچنین درباره کیفیت فولادسازی در ایران، رضا زائرحیدری کارشناس صنعت فولاد اظهار کرد: تولید فولاد همراه با مشخصات فنی و استانداردهایی است که تولیدکنندگان باید براساس آن تولید داشته باشند. بهطور معمول شرکتهای بزرگ بهدلیل اینکه آزمایشگاه و تجهیزات بیشتر و مجهزتری دارند، تولیدات آنها از کیفیت بالاتری برخوردار است. در ایران شرکتهای بزرگی مانند فولاد مبارکه، خوزستان و ذوب آهن اصفهان در کیفیت تولیدات خود بسیار سختگیر هستند، بنابراین محصولات آنها در سطح بسیار خوبی قرار دارد. وی در پاسخ به این پرسش که کیفیت فولاد در زنجیره آن، از چه مرحلهای اهمیت مییابد، گفت: به هر اندازه که از مواد اولیه فاصله میگیریم، کیفیسازی فولاد اهمیت بیشتری پیدا میکند. البته روشهای زیادی وجود دارد که کیفیت فولاد را در هنگام تولید افزایش میدهد. مانند گوگردزدایی و تصفیه گازی چون گوگرد که عنصر مخرب در فولاد بهشمار میرود. این کارشناس فولاد در ادامه خاطرنشان کرد: شرکتهای ایرانی بیشتر این تجهیزات را دارند، البته اهمیت کیفیت فولادهای خاص به مراتب بیشتر مورد توجه است. برای مثال ورق بیرون بدنه خودرو که حجم بسیار بالایی هم به خود اختصاص میدهد یا فولادهای (ایپیآی) API که در صنعت نفت و گاز مورد استفاده قرار میگیرد بیشتر از طریق واردات انجام میشود. زائرحیدری در پاسخ به این پرسش که اگر بخواهیم در دنیا ردهبندی از کیفیت فولاد در ایران داشته باشیم، ایران چه جایگاهی دارد، گفت: کیفیت فولاد ایران بهویژه فولادهای ساختمانی مانند میلگرد و تیرآهن در رده خوبی قرار دارد. بهطور کلی تولیدات چند شرکت نخست ایرانی بهویژه فولاد مبارکه بسیار خوب بهشمار میرود که با کیفیت تولیدات کشورهایی چون کرهجنوبی و ژاپن برابری میکند. وی در پایان تاکید کرد: ولی درباره فولادهای ویژه مانند فولادهای (ایپیآی) API و فولاد بدنه خودرو باید در جهت کیفیسازی آنها کارهای بیشتری شود. کلام آخر... با توجه به مزیت فودلاسازی در کشور آنچه باید مدنظر و در افق چشمانداز مورد توجه قرار گیرد، کیفیسازی فولاد است، چراکه زمانی میتوان بازارهای صادراتی را در رقابتی تنگاتنگ بهدست آورد که بتوان در کیفیت حرف نخست را زد و نام و نشان فولاد ایران را به جهانیان شناساند، راهی که تحقق آن چندان دور از انتظار نیست.

امری که در واحدهای فولادسازی در داخل کشور رعایت می‌شود تا بتواند نام فولاد ایران را به عنوان نشان (برند) مطرح عنوان کند.

فولاد ایران از تولیدات باکیفیت در جهان
درباره کیفیت فولاد ایران رئیس سازمان ملی استاندارد گفت: تولید فولاد در ایران با استانداردهای جدید جهانی مطابقت دارد و به جرات می‌توان گفت فولاد تولید ایران از فولادهای بسیار باکیفیت در جهان است. به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، نیره پیروزبخت با بیان اینکه برخورداری از این استاندارد کیفی عاملی مهم برای افزایش ظرفیت‌های صادراتی فولاد است، افزود: با توجه به ظرفیت‌های فولادسازی و وجود ۶ مولفه زنجیره فولاد از سنگ‌آهن تا تولید فولاد و محصولات فولادی در کشور، کمیته فنی فولاد سازمان جهانی استاندارد از کمیته‌های مهم برای ما به حساب می‌آید.وی اضافه کرد: زمانی که کشورهای در حال توسعه می‌خواهند به سمت بهینه‌کردن کیفیت فولاد حرکت کنند مجبورند در ترکیب شیمیایی تغییراتی ایجاد کنند که این تغییرات، گران‌قیمت بوده و روی قیمت‌تمام شده فولاد اثرگذار است.پیروزبخت با بیان اینکه تصمیم‌گیری‌هایی که در کمیته فنی فولاد سازمان جهانی استاندارد می‌شود برای فولادسازی ما بسیار مهم است، گفت: چند طرح را برای ترکیبات شیمیایی فولاد که در آن کشورهای ایران، سوئد، ژاپن، چین و فرانسه حضور دارند پیشنهاد کردیم که پس از بررسی‌های لازم برای تدوین آن اقدام خواهیم کرد.رئیس سازمان استاندارد گفت: ما منتظر وقوع عیب و ایراد برای تدوین و تغییر استانداردها نمی‌مانیم، بلکه برای پیشرفت فناوری تولید، استانداردها را بهینه می‌کنیم، از این‌رو پیشنهادهایی که می‌دهیم نشان از اهمیت فناوری‌های جدید در کشور است.

عوامل مهم کیفی‌سازی فولاد
کیفی‌سازی در فولاد به چند عامل مهم در این صنعت بستگی دارد. درباره کیفی‌سازی در فولاد و کیفیت انواع محصولات فولاد ایرانی، محمدرضا بنی‌اسدی، مدیرعامل گروه صنایع فولادی صبح پارسیان  اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین مسائل درباره کیفیت فولاد به این موضوع برمی‌گردد که بتوان عناصر مضر فولاد را در مرحله ذوب حذف کرد، چراکه دو عنصر مضر فولاد یکی فسفر و دیگری گوگرد است. البته حذف فسفر در مرحله ذوب مهم‌تر از حذف گوگرد است؛ چراکه زمانی که فسفر از حد مجاز بالاتر باشد هم در مرحله مقاطع شمش و هم در مرحله نورد ایجاد ناخالصی می‌کند. برای مثال اگر اسلبی با فسفر بالای حد مجاز تولید شود در مرحله تولید ورق با مشکل روبه‌رو شده و ورق‌ها را دچار ترک‌خوردگی می‌کند یا در تولید شمش، فسفر بالا در تولید میلگرد و تیرآهن سبب ایجاد مشکلاتی می‌شود. بنی‌اسدی در ادامه عنوان کرد: در بخش آهن اسفنجی گوگرد بیشتر مشکل‌ساز می‌شود. البته از آنجا که بیشترین حجم سنگی که برای گندله و آهن‌اسفنجی مورد استفاده قرار می‌گیرد، از گل‌گهر است و سنگ‌آهن گل‌گهر نسبت به چادرملو فسفر کمتری دارد، این موضوع در ارتقای کیفیت فولاد بسیار مهم به‌شمار می‌رود. وی ادامه داد: گندله تولید خود ایران به مراتب کیفیت بهتری نسبت به سایر کشورها دارد، برای مثال گندله‌هایی که از کشور هند وارد کشور کردیم، بسیار مشکل‌زا شدند به‌دلیل اینکه گندله ایران به مراتب بهتر از گندله هندی‌هاست و از نظر کیفی ما به استانداردهای جهانی نزدیک‌تریم و مرغوبیت خود را حفظ کرده‌ایم. بنی‌اسدی با اشاره به کیفیت فولادسازی در ایران در سطح بین‌المللی عنوان کرد: در بحث گوگردزدایی و فسفرزدایی در مرحله ذوب، کارخانه‌های فولادسازی داخلی استانداردها را به‌طور کامل رعایت می‌کنند. از این‌رو شمش ایران با بسیاری از کشورهای مطرح قابل رقابت است. مدیرعامل گروه صنایع فولادی صبح پارسیان در ادامه افزود: نکته مهم دیگر در بحث کیفی‌سازی در فولاد ایران، این موضوع است که بیشتر کارخانه‌های فولادسازی داخلی از آهن اسفنجی استفاده می‌کنند و آهن اسفنجی وارد کوره قوس می‌شود و از آنجایی که حجم بالایی از ذوب از طریق کوره‌های قوس انجام می‌شود و کوره‌های القایی کمتری داریم، شمش‌هایی با کیفیت بهتری تولید می‌کنیم، چراکه کیفیت شمش‌هایی که از کوره‌های قوس به‌دست می‌آیند به مراتب بهتر از شمش‌های کوره‌های القایی است. در کوره‌های قوس با توجه به اینکه کوره‌ها بزرگتر هستند – یا ۱۴۰ هزار تنی یا ۱۷۰هزار تنی- سرباره‌ها و مواد زائد را بهتر هضم و حذف می‌کنند. بنی‌اسدی در ادامه یادآور شد: سال گذشته ۱۸/۵میلیون تن شمش تولید کردیم که نزدیک به یک میلیون تن آن مربوط به تولید در کوره‌های القایی است که بقیه آن مربوط به تولید در کوره‌های قوس بود. برای مثال کوره‌های فولاد مبارکه همه ۱۷۰هزار تنی و به روش قوس هستند. فولاد هرمزگان و کاوه نیز کوره‌های قوس در اندازه ۱۴۰هزار تنی دارند. فولاد خوزستان نیز به روش کوره قوس ذوب انجام می‌دهد که همگی با رعایت استاندارد آن را انجام می‌دهند. وی افزود: نکته دیگر در کیفیت فولاد که حائز اهمیت است استفاده از قراضه‌هایی است که برخی واحدهای فولادسازی مورد استفاده قرار می‌دهند. به‌صورت کلی واحدهای فولادسازی در کشور حدود ۱۰درصد از قراضه و ۹۰درصد از آهن اسفنجی استفاده می‌کنند، چراکه آهن اسفنجی در حالت کلی مرغوبیت بهتری نسبت به قراضه دارد، زیرا در تولید آهن اسفنجی یک مرحله گوگردزدایی انجام می‌شود و در این مرحله نیز به کیفیت فولاد کمک می‌کند تا فولاد مطلوب‌تری داشته باشیم.بنی‌اسدی در ادامه توضیح داد: قراضه البته اگر درجه یک باشد فولاد بهتری خواهد داشت، اما به‌طور کلی بیشتر قراضه‌ها درجه یک به‌شمار نمی‌روند. چون قراضه‌ها مواد زائد زیادی دارند که در مرحله ذوب مواد زائد آن را حذف می‌کنند، این در حالی است که مواد زائد آهن اسفنجی یک مرحله قبل‌تر حذف شده یعنی فسفر و گوگرد آن به حد مجاز رسیده است، زمانی که وارد مرحله ذوب می‌شوند به‌طور کلی مواد زائد آن حذف شده است.وی تاکید کرد: درنهایت فولادسازان داخلی به‌طور کامل استانداردهای فولادسازی را رعایت می‌کنند. برای مثال فولاد مبارکه و فولاد خوزستان فولادهای صاحب نشان(برند)هستند که بیشترین میزان تولید را در کشور دارند که محصولات آنها براساس استانداردهای جهانی است. مدیرعامل گروه صنایع فولادی صبح پارسیان در پاسخ به این پرسش که آیا کیفیت ورق‌های خاص همچون ورق‌هایی که برای تولید نفت و گاز یا ورق‌های خودرو که مرحله‌ای پیشرفته‌تر از تولید شمش است، کیفیت به همین منوال است، گفت: این ورق‌های خاص در برخی از واحدهای فولادی در کشور تولید می‌شوند و به نسبت دارای کیفیت خوبی هستند. برای مثال کیفیت ورقی که فولاد مبارکه تولید می‌کند از ورق‌های روسیه خیلی بهتر است. بنی‌اسدی در ادامه توضیح داد: حجم ورق‌های ۲ میلی که فولاد مبارکه تولید می‌کند، نمی‌تواند تمام پایین‌دستی را پوشش بدهد، از این‌رو برخی تولیدکنندگان این نوع ورق‌ها را از خارج وارد می‌کنند که در برخی مواقع مشاهده می‌شود که کیفیت ورق فولاد مبارکه به مراتب از ورق‌های تولیدی وارداتی بهتر است. وی همچنین افزود: برای مثال ذوب آهن اصفهان در تولید میلگرد و تیرآهن در خاورمیانه نشان(برند) بی‌نظیری به‌شمار می‌رود که تمام محصولات خود را براساس استاندارد تولید می‌کند.

کیفیت فولاد ایران قابل رقابت با کره‌ای‌ها و ژاپنی‌ها
همچنین درباره کیفیت فولادسازی در ایران، رضا زائرحیدری کارشناس صنعت فولاد اظهار کرد: تولید فولاد همراه با مشخصات فنی و استانداردهایی است که تولیدکنندگان باید براساس آن تولید داشته باشند. به‌طور معمول شرکت‌های بزرگ به‌دلیل اینکه آزمایشگاه و تجهیزات بیشتر و مجهزتری دارند، تولیدات آنها از کیفیت بالاتری برخوردار است. در ایران شرکت‌های بزرگی مانند فولاد مبارکه، خوزستان و ذوب آهن اصفهان در کیفیت تولیدات خود بسیار سخت‌گیر هستند، بنابراین محصولات آنها در سطح بسیار خوبی قرار دارد.
وی در پاسخ به این پرسش که کیفیت فولاد در زنجیره آن، از چه مرحله‌ای اهمیت می‌یابد، گفت: به هر اندازه که از مواد اولیه فاصله می‌گیریم، کیفی‌سازی فولاد اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. البته روش‌های زیادی وجود دارد که کیفیت فولاد را در هنگام تولید افزایش می‌دهد. مانند گوگردزدایی و تصفیه گازی چون گوگرد که عنصر مخرب در فولاد به‌شمار می‌رود.
این کارشناس فولاد در ادامه خاطرنشان کرد: شرکت‌های ایرانی بیشتر این تجهیزات را دارند، البته اهمیت کیفیت فولادهای خاص به مراتب بیشتر مورد توجه است. برای مثال ورق بیرون بدنه خودرو که حجم بسیار بالایی هم به خود اختصاص می‌دهد یا فولادهای (ای‌پی‌آی) API که در صنعت نفت و گاز مورد استفاده قرار می‌گیرد بیشتر از طریق واردات انجام می‌شود.
زائرحیدری در پاسخ به این پرسش که اگر بخواهیم در دنیا رده‌بندی از کیفیت فولاد در ایران داشته باشیم، ایران چه جایگاهی دارد، گفت: کیفیت فولاد ایران به‌ویژه فولادهای ساختمانی مانند میلگرد و تیرآهن در رده خوبی قرار دارد.‌ به‌طور کلی تولیدات چند شرکت نخست ایرانی به‌ویژه فولاد مبارکه بسیار خوب به‌شمار می‌رود که با کیفیت تولیدات کشورهایی چون کره‌جنوبی و ژاپن برابری می‌کند.‌
وی در پایان تاکید کرد: ولی درباره فولادهای ویژه مانند فولادهای (ای‌پی‌آی) API و فولاد بدنه خودرو باید در جهت کیفی‌سازی آنها کارهای بیشتری شود.
کلام آخر...
با توجه به مزیت فودلاسازی در کشور آنچه باید مدنظر و در افق چشم‌انداز مورد توجه قرار گیرد، کیفی‌سازی فولاد است، چراکه زمانی می‌توان بازارهای صادراتی را در رقابتی تنگاتنگ به‌دست آورد که بتوان در کیفیت حرف نخست را زد و نام و نشان فولاد ایران را به جهانیان شناساند، راهی که تحقق آن چندان دور از انتظار نیست.