زنگ‌های خطر برای کــه به صـدا در می‌آید
دنیای معدن -ایمنی یکی از مهم‌ترین موضوعات موجود در زندگی روزمره به شمار می‌رود. اما گاهی این موضوع در بخش‌های مختلفی همچون بخش معدن و صنایع معدنی پررنگ می‌شود،
به طوری که کمی سهل‌انگاری در حوزه ایمنی بخش معدن و صنایع معدنی می‌تواند فاجعه‌های بسیاری را به وجود آورد. شاید مثال این موضوع را بتوان در ۲ ماه گذشته به خوبی مشاهده کرد. حادثه معدن زغال‌سنگ زمستان‌یورت بار دیگر زنگ خطر ایمنی در معادن را به صدا در آورد. درواقع این حادثه تلخ باعث شد ایمنی در معادن با جدیتی بیش از گذشته دنبال شود.
اول ایمنی بعد کار
ایمنی موضوعی است که نمی‌توان آن را شوخی گرفت؛ موضوعی که با جان افراد ارتباط مستقیم دارد. البته برخی از مشاغل را می‌توان در دسته مشاغل پرخطر جای داد. معدن و صنایع معدنی به ویژه معادن زیرزمینی در میان مشاغل پرخطر قرار می‌گیرند. این بدان معناست که لحظه‌ای غفلت در موضوع یادشده می‌تواند علاوه‌بر خسارت‌های مالی، خسارت‌های جانی نیز به همراه آورد.
نه تنها در ایران بلکه در تمامی کشورهای معدنی دنیا، کارگران بسیاری در بخش معدن به دلیل رعایت نکردن مسائل ایمنی جان خود را از دست داده‌اند. حادثه معدن «سوما» در ترکیه در سال ۹۳ هنوز از ذهن فعالان معدنی پاک نشده است؛ حادثه‌ای که در آن تعداد زیادی از کارگران معدنی جان خود را از دست دادند. حال با گذشت ۳ سال از این حادثه این بار در ایران و در استان گلستان حادثه‌ای تلخ در معدن زغال‌سنگ زمستان‌یورت توانست خانواده‌های زیادی را داغدار کند. حادثه‌ای که در پی آن ۴۳ کارگر این معدن جان خود را از دست دادند. هر چند از همان ساعات اولیه وقوع این حادثه تیم امدادی به همراه تمامی مسئولان مربوط ازجمله وزیر صنعت، معدن و تجارت، وزیر کار، رفاه و امور اجتماعی و معاون امور معادن و صنایع معدنی در کنار مسئولان استانی در منطقه حضور پیدا کردند اما شاید رعایت برخی مسائل از سوی مسئولان این معدن و کارگران آن می‌توانست از بروز چنین حادثه ناگواری جلوگیری کند. شاید این اتفاق زنگ هشداری بود تا بار دیگر با نگاهی جدی‌تر به ایمنی در معادن پرداخته شود. در واقع در اینجاست که شعار «اول ایمنی بعد کار» پررنگ می‌شود. باید تلاش بر آن باشد تا این عبارت از شعاری بودن خارج شده و به طور کامل در عمل قابل رویت باشد. مدیر کل دفتر نظارت امور معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت درباره ایمنی در معادن اظهار کرده است، عوامل خطرساز در بخش معدن موارد مختلفی را شامل می‌شود در نتیجه باید در طرح بهره‌برداری از معدن عوامل خطرزا نیز در نظر گرفته شود. براساس صحبت‌های عباسعلی ایروانی می‌توان به این موضوع دست یافت که در نخستین گام برای کاهش خطرات و حوادث در بخش معدن باید عواملی که ایجادکننده خطر هستند در طرح بهره‌برداری از معدن مشخص شود. بی‌تردید در پی این موضوع می‌توان پیش از بروز حادثه از ایجاد آن جلوگیری کرد. درواقع تمرکز بر این قسمت‌ها باید زیاد باشد تا بتواند حوادث در بخش معدن را کاهش دهد. البته نباید فراموش کرد استفاده از ماشین‌آلات استاندارد گامی دیگر در کاهش حوادث معدنی خواهد بود.البته در آن سوی ماجرا وزارت صنعت، معدن و تجارت طرح ارزیابی ریسک معادن را در دستورکار خود قرار داد تا بتواند با این کار معادن پر خطر را شناسایی کرده و تدابیر لازم برای آنها را در نظر گیرد. ایروانی در این باره نیز تصریح کرده است؛ این طرح در بخش‌های معادن زیرزمینی زغال‌سنگی و غیرزغال‌سنگی، روباز و سنگ تزئینی اجرا شده است. البته ارزیابی ریسک در معادن سنگ‌های تزئینی به این دلیل است که حوادث در این معادن در امسال بسیار زیاد است. متاسفانه بسیاری از این حوادث به دلیل نبود آموزش و رعایت مسائل ایمنی رخ داده است. مدیرکل دفتر نظارت امور معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت در ادامه اظهار کرد: در موضوع ایمنی بهتر است به آیین‌نامه ایمنی در معادن مراجعه شود، باید در این حوزه تجربه و دانش خود را افزایش دهیم. به گفته ایروانی، در طرح ارزیابی ریسک در معادن عوامل را شناسایی می‌کنیم و به آنها امتیاز می‌دهیم. بر این اساس معادنی با خطر بالا امتیازی تا ۳۳، معادن متوسط امتیازی تا ۶۶ و معادن مناسب امتیازی تا ۱۰۰را دریافت می‌کنند. با اجرای این طرح و همچنین مهم شمردن ایمنی می‌توان شاهد کاهش خطرات و حوادث در بخش معدن و صنایع معدنی بود.
از کارگران غافل نباشیم
هرچند شناسایی کانون خطر، استفاده از ماشین‌آلات استاندارد معدنی و توجه مسئولان دولتی به موضوع ایمنی می‌تواند در کاهش حوادث تاثیرگذار باشد، اما نباید از کارگران و آموزش آنها غافل بود. شاید شاهرگ اصلی، کاهش حوادث کارگران معدن باشد؛ همان‌هایی که بیشتر از هر کس دیگر در معرض خطر قرار دارند. متاسفانه توجه نکردن به مسائل ایمنی و رعایت نکردن قوانین و مقررات از سوی کارگران تا امروز توانسته حوادث ناگواری در بخش معدن رقم بزند؛ اتفاق‌هایی که در نهایت منجر به از دست دادن جان شخص می‌شود. در نتیجه آن چیزی که در حوزه ایمنی بیش از موضوعات دیگر جلوه‌نمایی می‌کند، موضوع آموزش است. طی کردن دوره‌های آموزشی از سوی کارگران بخش معدن و صنایع معدنی باید یکی از الزامات فعالیت در بخش‌های یادشده باشد. متاسفانه میزان آموزش برخی از کارگران در بخش معدن در سطح پایینی قرار دارد. همین موضوع می‌تواند بستری برای بروز حوادث ناگوار باشد. خوشبختانه در ۴سال گذشته سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) اقدامات موثری را در زمینه آموزش در بخش معدن انجام داد تا بتواند میزان حوادث رخ داده در این بخش را کاهش دهد. در واقع موضوع ایمنی در بخش معدن از اولویت‌های اصلی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع ایران (ایمیدرو) به‌شمار می‌رود. در همین زمینه ایمیدرو در ۲ سال اخیر (۹۴ و ۹۵)، ۴۸۳ دوره آموزشی برای معادن بخش خصوصی در حوزه کارگری و کارشناسی برگزار کرد. به گزارش روابط عمومی این سازمان، شمس‌الدین سیاسی‌راد مدیر آموزش، پژوهش و فناوری این سازمان با اعلام این مطلب اظهار کرد: ایمیدرو با هدف ارتقای سطح آموزشی و ایمنی نیروهای فعال معادن بخش خصوصی، دوره‌های آموزشی مختلفی را با همکاری سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت استان‌ها، سازمان نظام مهندسی معدن و سازمان آموزش فنی حرفه‌ای کشور در دو سال اخیر برگزار کرد. وی ادامه داد: در این مدت، در مجموع، ۱۳ هزار و ۹۵۰ نفر در این کلاس‌ها شرکت کرده و آموزش دیده‌اند. این دوره‌ها به درخواست کمیته مشترک متشکل از سازمان‌های یاد شده و در محل سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت استان‌ها یا در محل معادن برپا شد. مدیر آموزش، پژوهش و فناوری ایمیدرو با بیان اینکه آموزش نیروی انسانی معادن بخش خصوصی در حوزه کارگری و کارشناسی انجام شده است، تصریح کرد: در ۲ سال گذشته، ۳۱۲ دوره در سطوح «کارشناسی» شامل اصول تهیه طرح‌های اکتشافی، آموزش مسئولان فنی اکتشافی با قوانین معدنی، اصول سرپرستی معادن، آشنایی با قوانین کاربردی معادن از اکتشاف تا بهره‌برداری، آتشباری در معادن، مدیریت و کنترل پروژه، اصول بازرسی در معادن، روش‌های محاسبه اقتصادی طرح، آشنایی مسئولان فنی اکتشاف با فعالیت‌های معدنی، کارگاه آشنایی با GPS، آشنایی با روش‌های نمونه‌برداری عمومی، روش‌های استخراج معادن زیرزمینی زغال‌سنگ، کارگاه آشنایی با مبانی GIS و آشنایی با قوانین و مقررات حوزه اکتشاف برگزار شد. وی ادامه داد: در سطوح کارگری نیز ۱۷۱ دوره براساس استاندارد شایستگی سازمان فنی و حرفه‌ای با موضوع رعایت نکات ایمنی، بهداشتی و زیست‌محیطی در معادن روباز (معادل ۲۴ ساعت برای هر دوره) و معادن زیر زمینی (معادل ۳۲ ساعت برای هر دوره) برگزار شد. سیاسی‌راد خاطرنشان کرد: در مجموع، در ۲ سال اخیر ۳۴۸ هزار و ۸۰۰ نفر ساعت در معادن بخش خصوصی آموزش دیده‌اند که از این میزان آموزش، ۲۵۰ هزار و ۲۰۰ نفر ساعت در سطوح کارشناسی و ۹۸ هزار و ۶۰۰ نفر ساعت در سطوح کارگری بوده و حدود یک سوم از این دوره‌ها در بخش کارگری برگزار شده است. وی افزود: ایمیدرو در دو سال گذشته، ۵ میلیارد و ۹۴۰ میلیون ریال برای آموزش معادن بخش خصوصی هزینه کرده است.
«زمستان‌یورت» هشداری برای دیگر معادن
معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت چندی پیش درباره حادثه رخ داده در معدن «زمستان‌یورت» اظهار کرد: حادثه معدن زمستان‌یورت بسیار تلخ و بزرگ بود. ما وظایف حاکمیتی داریم و تابلوی ورود ممنوع هم می‌زنیم اما نمی‌توانیم به طور دائم داخل همه معادن باشیم. همان روز انفجار، از معدن بازدید شد اما نمی‌خواهم توجیه کنم. براساس نظر جعفر سرقینی، نمی‌توان جلوی چنین حوادثی را گرفت. شاید ۲ دلیل اصلی برای این موضوع وجود داشته باشد، نخست آنکه برخی حوادث غیرقابل پیش‌بینی هستند و دوم آنکه به هر میزانی که نظارت شود باز هم بی‌احتیاطی از سوی کارگران می‌تواند منجر به وقوع حادثه شود. به خاطر یافتن دلیل اصلی این حادثه در همان روزهای ابتدایی، کمیته حقیقت‌یاب در وزارت صنعت، معدن و تجارت ایجاد شد. جعفر سرقینی درباره این موضوع تصریح کرد: کمیته حقیقت‌یاب هنوز نظر خود را نداده است. ۲ احتمال برای وقوع این حادثه وجود دارد. یکی باتری مشکوکی که برای روشن کردن اگزوز لکوموتیو بوده و دیگری لکوموتیوی که در حال کار بوده و خنک‌کن نداشته است. درحال‌حاضر منتظر نظر کمیته هستیم. باید به این نکته اشاره کرد که اگر گروه امداد یک ساعت دیرتر می‌رسید، ۵۰ نفر به تعداد کشته‌ها اضافه می‌شد.پس نباید زحمات گروه امداد نادیده گرفته شود. در همین زمینه مراسمی در وزارتخانه خواهیم داشت تا از این افراد تقدیر شود. حادثه زمستان‌یورت این هشدار را با خود به همراه داشت که یک عمل اشتباه می‌تواند فاجعه بزرگی رقم زند. شاید بیش از هر بخشی این کارگران باشند که احساس نگرانی کنند زیرا آنها در معرض خطر اصلی قرار دارند در نتیجه باید برای حفظ جان خود و انجام کار ایمن از هیچ کوششی دریغ نکنند.در صحبت‌های معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز این موضوع مطرح شد که حتی یکی از کارگرانی که در این حادثه جان خود را از دست داده بود از کفش و لباس ایمنی استفاده نکرده بود. این موضوع شاید به طور مستقیم به آموزش مربوط نباشد بلکه به توجه کارگر باز گردد که تا چه اندازه مسائل ایمنی که در گام نخست برای جان خودش مهم است، رعایت شود.فرسودگی ماشین‌آلات معدنی، فرصتی برای بروز حوادث برخی حوادث باعث می‌شود توجهات و نظارت‌ها افزایش پیدا کند. در همین زمینه رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت می‌گوید؛ باید ۵۰ نفر در معادن کشته شوند تا متوجه شویم چه اتفاقی در حال رخ دادن است. عبدالوهاب سهل‌آبادی، تصریح می‌کند: نظارتی که مورد انتظار است، انجام نمی‌شود و به هیچ عنوان بر معادن نظارت نداریم.متاسفانه در برخی معادن آن‌طور که باید به مسائل ایمنی توجه نمی‌شود. به عنوان مثال یک دستگاه گران‌قیمت وارد معدن می‌شود اما کارگران، کار با آن را بلد نیستند و این موضوع می‌تواند حوادثی را ایجاد کند.جالب است که یکی از عوامل موثر در حادثه معدن زغال‌سنگ آزادشهر فرسوده بودن ماشین‌آلات بوده است. سهل‌آبادی در این باره می‌گوید، مگر می‌شود باتری یک ماشین در حال کار تمام شود؟ صاحبان معادن، حاضر به هزینه کردن برای آموزش و ماشین‌آلات نیستند که آن هم علتی دارد. ما در معادن با ماشین‌آلات سال ۱۹۷۰ میلادی کار می‌کنیم؛ انتظار داریم اتفاقی رخ ندهد؟
بدون شک نوسازی ماشین‌آلات و شاید مکانیزه شدن معدنکاری گامی دیگر در جهت کاهش خطرات معدنکاری باشد اما نباید فراموش کرد که امروز معدن به دلیل کمبود نقدینگی در سال‌های گذشته بیش از هر زمان دیگری تشنه سرمایه‌گذاری است. حال خوب است بخشی از سرمایه‌ها را به سمت آموزش و ارتقای ایمنی در بخش معدنی و صنایع معدنی سوق دهیم.
خانواده معدن این حادثه را فراموش نمی‌کند
محمدرضا بهرامن، رئیس هیات‌مدیره خانه معدن ایران نیز درباره حادثه معدن زمستان یورت گلستان گفته بود: این حادثه باید تلنگری برای مسئولان و متصدیان اقتصادی کشور باشد. خطراتی از این دست همیشه فعالان اقتصادی را تهدید می‌کند و باید از آنها حمایت کرد. هرکسی که با سرمایه، کار و جانش وارد صنعت شده آسیب‌پذیر است.وی ضمن ابراز تاسف از بروز حادثه در معدن زغال‌سنگ استان گلستان گفت: این حادثه آثار نامطلوب اقتصادی و عواقب جانکاه انسانی برای بخش معدن کشور بر جای گذاشته و معدنی‌ها هرگز این حادثه را فراموش نمی‌کنند. ۴۳ نفر از نیروهای انسانی شریف بخش معدن را در این حادثه از دست دادیم.به گفته رئیس هیات‌مدیره خانه معدن ایران، ۲ مسئله دقت نکردن نیروی انسانی و تجهیزات غیراستاندارد باعث بروز چنین حوادثی می‌شود. گاز به‌طور طبیعی در معادن زغال‌سنگ متصاعد می‌شود که باید تخلیه شود. وقتی سطح گاز در معادن زغال‌سنگ از حد استاندارد خارج شود، عامل نیروی انسانی، نقش تعیین‌کننده‌ای در پیشگیری از وقوع حادثه ایفا می‌کند. بهرامن ادامه داد: این حادثه نه‌تنها برای خانواده‌هایی که منتظر عزیزان‌شان هستند بلکه برای کل بخش معدن فراموش‌شدنی نیست. این حادثه باید تلنگری برای مسئولان و متصدیان اقتصادی کشور باشد.خطراتی از این دست همیشه فعالان اقتصادی را تهدید می‌کند و باید از آنها حمایت کرد. هر کسی که با سرمایه، کار و جانش وارد صنعت شده آسیب‌پذیر است. باید به این بخش نگاه واقع‌بینانه داشت. بخش تولید کشور تنها بخش برای ثروت‌آفرینی نیست بلکه باید به آن نگاه حمایتی داشت.
انتشار ابعاد تازه‌ای از حادثه معدن زمستان‌یورت
عضو کمیته حقیقت‌یاب معدن زمستان‌یورت نیز درباره این حادثه و عوامل آن اعلام کرده است: هنوز به این نظر قطعی دست نیافته‌ایم که آیا گرد زغال‌سنگ در انفجار معدن نقشی داشته یا خیر یا فقط گاز متان سبب این انفجار شده است. براساس گزارشی که خانه ملت منتشر کرده، رامین نورقلی‌پور با اشاره به قرائت گزارش اولیه کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، درباره معدن زمستان‌یورت آزادشهر در صحن علنی مجلس گفته است: گزارش یادشده نتیجه تلاش‌های کمیته حقیقت‌یاب بوده که این کمیته از چند کارشناس زبده حوزه معدن، نمایندگانی از کمیسیون صنایع و کارشناسان مرکز پژوهش‌های مجلس تشکیل شده است. نماینده مردم کردکوی، ترکمن، بندرگز و گمیشان در مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه کارگروه حقیقت‌یاب برای تهیه گزارش، ۲ مرتبه از محل حادثه معدن زمستان‌یورت بازدید کرده است، افزود: موضوع معدن زمستان‌یورت موضوع ساده‌ای نیست و پس از جلسات مختلف گروه حقیقت‌یاب کمیسیون صنایع و معادن و همچنین نشست‌های متعدد در کمیسیون، گزارش اولیه تهیه شده است، اما هنوز پس از جلسات مختلف، کمیته نتوانسته به دلیل قطعی وقوع حادثه دست یابد. نورقلی‌پور با اشاره به اینکه نبود تهویه مناسب در معدن به طورکامل مشخص و شفاف بوده و تمام کارشناسان به این خلل اذعان دارند، ادامه داد: فارغ از نبود تهویه مناسب برای معدن هنوز دلیل قطعی بروز انفجار پیدا نشده و مشخص نیست چه عاملی به طور قطعی سبب بروز انفجار شده است. وی با بیان اینکه در انتقال باتری به داخل تونل و باتری به باتری کردن در معدن شکی نیست، یادآور شد: مشخص نیست آیا باتری سبب بروز انفجار شده یا دلایل دیگری برای بروز انفجار وجود داشته است، از این‌رو برای دستیابی به عامل اصلی باید به جبهه اصلی معدن دسترسی پیدا کرد، زیرا با توجه به ریزش‌های متعددی که در داخل تونل انجام شده، امکان دستیابی به جبهه اصلی وجود نداشته است. نورقلی‌پور افزود: یک راه دسترسی برای ورود به داخل تونل وجود دارد که به دویل شماره ۲ معروف است. این دویل درحال‌حاضر بسته بوده و افراد مربوط درحال بازگشایی معبر آن هستند تا کارگروه حقیقت‌یاب بتواند جبهه اصلی کار را مشاهده کرده و وارد تونل شود، البته تاکنون دو نفر ریزش‌ها را با دست باز کرده و وارد تونل شده‌اند. وی با بیان اینکه تمام نشانه‌ها، شواهد و قرائن موجود در معدن باید از سوی کمیته حقیقت‌یاب کامل بررسی شود تا بتوان به علت دقیق حادثه و عامل بروز انفجار دست یافت، ادامه داد: در آخرین ارزیابی، تونلی که انفجار در آن رخ داده در سطح متوسطی قرار داشته است، البته در کشور معادن و تونل‌هایی وجود دارد که از نظر ایمنی پایین‌تر از معدن زمستان‌یورت هستند.
نور قلی پور اظهار کرد: متاسفانه بسیاری از معادن زغال‌سنگ کشور مشکلات مشابهی دارند و در واقع خطر بالقوه‌ای در تمام معادن کشور وجود دارد، البته در تمام دنیا این خطرات جدی در تونل‌های معادن زغال‌سنگ وجود دارد. وی با بیان اینکه درباره وجود نداشتن گازسنج و استفاده نکردن از آن در معدن زمستان‌یورت تردیدی وجود ندارد، افزود: تعداد گازسنج‌ها در این معدن محدود بوده و وزارت صنعت، معدن و تجارت تعداد محدودی گازسنج را به معدن تحویل داده اما نمی‌توان گفت دلیل اصلی وقوع حادثه بوده است، زیرا یک دلیل اصلی برای بروز حادثه وجود دارد و کارگروه حقیقت‌یاب به دنبال بررسی و دستیابی به آن دلیل اصلی است. این نماینده مردم در مجلس دهم شورای اسلامی ادامه داد: در این اصل که به هر دلیلی گاز در معدن انباشته شده شکی وجود ندارد، اما این موضوع که چگونه این عامل شناسایی نشده جای سوال است. یکی از پرسش‌های دیگر این بوده که آیا انفجار براساس خروج ناگهانی گاز بوده یا لایه‌های گازی از بین لایه‌های زغال‌سنگ به یکباره یا تدریجی خارج شده که برای این پرسش‌ها هنوز پاسخی داده نشده است.وی با بیان اینکه یکی از عوامل دیگر که در معادن زغال‌سنگ برای انفجار وجود دارد، گرد زغال است، تصریح کرد: کارگروه حقیقت‌یاب هنوز به این نظر قطعی دست نیافته که آیا گرد زغال در این انفجار نقشی داشته یا خیر یا فقط گاز متان سبب این انفجار شده است. عضو هیات رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، با اشاره به اینکه کارگروه حقیقت‌یاب در حال بررسی دلیل نهایی علل انفجار است، افزود: به پرسش‌هایی همانند اینکه آیا جرقه، ناشی از اتصالات باتری به باتری کردن در داخل تونل بوده یا عوامل دیگری مربوط به خود لکوموتیو یا حتی مسائلی در داخل تونل سبب انفجار شده است، به دلیل پیچیدگی هنوز پاسخ داده نشده است. وی با بیان اینکه به دلیل انفجار در معدن زمستان‌یورت تونل از چند جهت ریزش کرده و مسیر مسدود شده، افزود: با توجه به اینکه احتمال تجمع دوباره گاز در این معدن وجود دارد، هر نوع فعل و انفعال در این معدن باید با حساسیت بسیار زیادی انجام شود تا شاهد حادثه دیگری در این معدن نباشیم. عضو کارگروه حقیقت‌یاب کمیسیون صنایع و معادن در معدن زمستان‌یورت، تصریح کرد: معدن، سیستم تهویه مناسبی نداشته اما نمی‌توان گفت تهویه دلیل اصلی انفجار بوده است، از این‌رو از آنجا که دسترسی به دویل، کار سختی بوده تا زمان دستیابی به دلایل اصلی نمی‌توان گزارش نهایی را تهیه کرد و در گزارش اولیه کمیسیون وضعیت کنونی تونل و معدن شرح داده شده است. مقوله ایمنی در معادن همواره از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده و این در حالی است که در بسیاری از معادن کشور به دلیل نبود ایمنی لازم برای اجرای کار، مشکلات بسیاری به وجود آمده و نرسیده‌ایم هر روز خبرهای تاسفباری به گوش می‌رسد. کشته شدن ۴۳ نفر از معدنکاران و متخصصان معدن زغال‌سنگ زمستان‌یورت گلستان در اواسط ماه اردیبهشت امسال را می‌توان به عنوان یکی از غم‌انگیزترین و تلخ‌ترین حوادث معدنی ایران در چند سال اخیر اعلام کرد.
نقش سازمان نظام مهندسی معدن در ایجاد ایمنی معادن
در میان سازمان‌های فعال در بخش معدن، سازمان نظام مهندسی معدن ایران به عنوان یکی از متولیان این بخش، سهم مهمی در ایجاد امنیت در فضای معادن و رعایت اصول ایمنی و فنی در هنگام کار دارد. به گزارش صمت درباره معدن زمستان‌یورت گلستان، رئیس سازمان نظام مهندسی معدن کشور چندی پیش در روز ملی معدن با اشاره به فعالیت کارگروه حقیقت‌یاب برای بررسی دلایل حادثه، از تشکیل دو کارگروه دیگر با عنوان‌های کارگروه انسانی و کارگروه ایمنی خبر داده و گفته بود: قرار است بعد از اتمام فعالیت دو کمیته حقیقت‌یاب و انسانی، برنامه‌ای برای بازدید از معادن زغال‌سنگ انجام شود و اگر مسئول فنی در این معادن حضور نداشت و معدن از ایمنی لازم برخوردار نبود ادامه کار معدن متوقف شود. نادعلی اسماعیلی دهج در ادامه صحبت‌هایش با تاکید بر ایجاد انگیزه و زمینه‌سازی برای حضور کارآفرینان و سرمایه‌گذاران در بخش معدن که عمده آنها در نقاط دوردست هستند گفته بود: سرمایه‌گذاری خارجی مهم‌ترین نیاز بخش معدن است، زیرا با اتکا به آن، هم امکان استفاده از فناوری روز وجود دارد و هم می‌توان پاسخگوی نیاز معادن بود. رئیس سازمان نظام مهندسی معدن کشور در ادامه به تاکیدهای معاون اول رئیس‌جمهوری مبنی بر فعالیت نداشتن در معادن غیرایمن اشاره کرد و گفت: در زمان بروز حادثه آزادشهر، معاون اول رئیس‌جمهور تاکید کرد نباید به معادنی که ایمن نیستند اجازه کار داده شود و به هیچ‌وجه نباید در این مورد گذشت کرد. اسماعیلی دهج همچنین با اشاره به امضای تفاهمنامه‌های مختلف با ایمیدرو و سازمان فنی و حرفه‌ای در سال گذشته اظهار کرده بود: این گونه فعالیت‌ها متاثر از نگاه ویژه سازمان نظام مهندسی معدن کشور به حوزه آموزش و مهارت‌آموزی بود. وی معتقد است معدن موتور محرک صنعت کشور است. حال اگر بخش معدن حرکت خوبی کند بدون شک صنعت نیز خوب حرکت خواهد کرد. تاثیرات بخش معدن در حوزه اقتصاد قابل توجه خواهد بود. وی افزود: سازمان نظام مهندسی معدن، بازوی اجرایی توانمندی برای وزارت صنعت، معدن و تجارت است. وی در بخش دیگری از سخنان خود ضمن تقدیر از عملکرد مثبت وزارت صنعت، معدن و تجارت، کمیته بحران و استاندار گلستان در حادثه معدن زمستان‌یورت، عنوان کرد: در امسال افزایش مسائل ایمنی معادن را در دستور کار خود قرار می‌دهیم. رئیس سازمان نظام مهندسی معدن کشور، با اشاره به اعزام کارشناسان ارشد عضو این سازمان به منطقه در ساعات اولیه حادثه معدن زمستان‌یورت گفته بود: اعزام اکیپ‌های معادن زغال‌سنگ با بیشترین لوازم و تجهیزات نیز از نکات مهم در کنترل فاجعه معدن زمستان‌یورت بود. اسماعیلی دهج با تاکید بر ارائه گزارش‌های ماهانه مسئول ایمنی و فنی معدن زمستان‌یورت به سازمان نظام مهندسی اظهار کرد: بازرسان سازمان نظام مهندسی مجوز دارند که عملکرد بازرسان فنی را در معادن سراسر کشور بررسی کنند.