در گفت و گو با مدير عامل شركت خدمات مهندسي صنايع معدني MME در ايران بررسي شد :
روش هاي نوين توليد فولاد در جهان
گروه صنایع معدنی >فولاد - کاهش ميزان سرمايه گذاري اوليه يکي از مهم ترين مزيت هاي روش پرد به شمار مي رود؛ و سرمايه مصرف شده نيز در داخل کشور استفاده و موجب رونق هر چه بيشتر صنايع داخلي مي شود. حسن کرباسچي مدير عامل شرکت ام ام اي (MME) در ايران با بيان اينکه تکنولوژي پرد (PERED) تا کنون در 4 پروژه استاني احياي آهن اسفنجي در دست اجراست، افزود: شادگان، ميانه، ني ريز و بافق، طرح هايي هستند که در آنها از تکنولوژي جديد پرد (PERED) براي توليد آهن اسفنجي استفاده مي شود.
به گزارش ماین نیوز، شرکت «ام ام اي» جزو شرکت هاي تحت هلدينگ گروه آسکوتک بوده که در سال ۱۹۹۶در دوسلدورف آلمان ثبت شده است و در زمينه ارائه خدمات مهندسي و فني براي صنايع معدني و فلزي در سراسر جهان فعاليت مي کند. به طور مشخص حوزه هاي فعاليت اين شرکت شامل صنايع، معادن آهن، کارخانه هاي گندله سازي و واحدهاي نورد مي شوند.وي تصريح کرد: در ماه گذشته، مشعل هاي ريفورمر فولاد شادگان روشن شد و در پروسه راه اندازي گرم قرار گرفت. اميد مي رود که اگر مشکلي به وجود نيايد، شاهد توليد آهن اسفنجي در طرح شادگان باشيم. به گفته کرباسچي، پروژه هاي ميانه و ني ريز هم به ترتيب هر کدام بعد از اتمام پروژه اول، در مسير توليد قرار خواهند گرفت، البته پروژه بافت از ساير طرح ها عقب تر است؛ اما انتظار مي رود در سال جاري، همه طرح هاي ياد شده به بهره برداري برسند.
وي افزود: پرد (PERED) را مي توان روشي بهينه سازي شده براي توليد آهن اسفنجي دانست. اين تکنولوژي با عنوانPersian Reduction، در آلمان و تحت ليسانس شرکت ايراني MME به ثبت رسيده است. بهره گيري از اين روش جديد براي توليد آهن اسفنجي نسبت به روش هاي سابق مزيت هايي را به دنبال دارد.وي خاطرنشان کرد: زمان معقول براي اجراي طرح هاي مذکور از زمان آغاز کار تا مرحله نهايي بهره برداري، حداکثر 2 تا 5/ 2سال خواهد بود، اما مشکلاتي همچون عدم تامين مالي مناسب در دوره فعاليت دولت قبلي، مانع از اجرايي شدن اين طرح ها شدند تا جايي که اجراي اين پروژه ها نزديک به 10 سال زمان برد. مدير عامل شرکت MME در ايران با اشاره به اينکه گذشت زمان مسائلي چون فرسودگي تجهيزات را پديد آورده است، گفت: واحدها براي راه اندازي مجدد گارانتي ها و سرويس مجدد اين دستگاه ها، هزينه هاي اضافه اي را متحمل شدند.
وي افزود: نبايد از اين نکته غافل بود که دوره زماني راه اندازي و رسيدن به محصول در طرح هاي جديد، از يکسو به علت تازگي تکنولوژي و از سوي ديگر به دليل برخي مشکلات ياد شده براي تجهيزات، طولاني تر از زمان هاي متداول در راه اندازي واحدهاي ميدرکس خواهد بود. البته انتظار مي رود در آينده و با کسب تجربيات حاصل از راه اندازي و تحقق پارامترهاي مورد انتظار در تکنولوژي «پرد»، طرح هاي آتي کشور براي توليد آهن اسفنجي با بهره گيري از اين روش، احداث شوند. کرباسچي تصريح کرد: تکنولوژي هاي ميدرکسي که در گذشته احداث شده اند را مي توان تا حدودي و نه صد درصد، بهبود بخشيد و به پرد (PERED) تبديل کرد. اين طرح براي فولاد خوزستان انجام شد و طي آن، ظرفيت 650 هزار تني اين واحد به 850 هزار تن ارتقا يافت. يعني 30 درصد افزايش ظرفيت با اين تغييرات ايجاد شد. در نتيجه حتي واحدهاي قديمي مي توانند از مزيت هاي اين روش براي بهبود عملکرد خود استفاده کنند، البته اگر با مشکل ليسانس ميدرکس مواجه نشوند.وي تاکيدکرد: فولاد خام با دو روش عمده يعني تهيه آهن خام يا چدن مذاب در کوره بلند يا احياي مستقيم سنگ آهن، ذوب آهن اسفنجي و قراضه در کوره هاي الکتريکي از قبيل قوس الکتريکي، انجام مي شود و بيش از 70 درصد فولاد دنيا به روش کوره بلند توليد مي شود. مابقي سهم توليد فولاد جهان را نيز کوره هاي قوس الکتريکي در اختيار دارند.
مدير عامل شرکت MME در ايران با بيان اينکه صنعت فولاد ايران، مسير کاملا متفاوتي را در زمينه توليد دنبال مي کند، اظهار کرد: بنا بر آمار منتشر شده در سال 2015، کمتر از ۲۰ درصد توليد فولاد ايران به کوره بلند اختصاص دارد و بيش از ۸۰درصد توليد آن از سوي کوره هاي قوس الکتريکي انجام مي گيرد.به گفته وي، هرکدام از روش هاي توليد فولاد ياد شده مزايا و معايب مختص به خود را دارند بنابراين انتخاب روش توليد، به پارامترهاي مختلفي بستگي دارد. مواد اوليه و قيمت انرژي را مي توان جز اثرگذارترين پارامترهاي اثرگذار در اين حوزه ذکر کرد. کرباسچي تصريح کرد: زغال سنگ و کک را مي توان از مواد اوليه اصلي مورد استفاده در توليد فولاد به روش کوره بلند نام برد اما ايران از منابع غني زغال سنگ برخوردار نيست که بتواند آن را به کک تبديل کند و استفاده از کک وارداتي علاوه بر مشکلات تامين به دليل قيمت بالاي آن به لحاظ اقتصادي زياد مقرون به صرفه نيست. وي گفت: برخي کارشناسان معدن معتقدند، اگر اکتشافات تکميلي انجام شود، قطعا به ذخاير مناسبي از زغال سنگ دست پيدا خواهيم کرد، اما تحقق اين امر نياز به سرمايه گذاري بالا و تکميل فعاليت هاي اکتشافي دارد. بنابراين وجود منابع گاز طبيعي فراوان و به نسبت ارزان و همچنين ذخاير عظيم سنگ آهن مرغوب، از مهم ترين دلايل توسعه روش کوره هاي قوس الکتريکي در ايران به شمار مي رود.مدير عامل شرکت MME در ايران تصريح کرد: ايران از ذخاير عظيم گازي برخوردار است و اين منابع مزيتي براي توليد آهن اسفنجي محسوب مي شوند. بر اساس آخرين آمار منتشر شده، کشور ايران با توليد بيش از 17 ميليون تن آهن اسفنجي، اولين و بزرگ ترين توليدکننده آهن اسفنجي جهان محسوب مي شود. آهن اسفنجي محصول احياي مستقيم گندله سنگ آهن است. به گفته وي، در حال حاضر راه اندازي واحدهاي آهن اسفنجي در طرح هاي استاني فولاد از سوي شرکت MME با روش جديدي تحت عنوان پرد (PERED) در حال انجام است. با استفاده از اين فناوري جديد، هزينه سرمايه گذاري و احداث و راهبري واحدهاي جديد کاهش خواهد يافت. همچنين بهره گيري از اين روش، مزيت هايي را به دنبال دارد. بهبود شاخص هاي محيط زيستي، کاهش مصرف انرژي، آب، کاهش هزينه نگهداري و تعميرات و همچنين بهبود پارامترهاي عملکردي از ويژگي هاي اين روش محسوب مي شود.
ايران، بزرگ ترين توليدکننده آهن اسفنجي
کرباسچي خاطرنشان کرد: آهن اسفنجي يکي از مواد اوليه اي است که از آن براي توليد فولاد خام با کوره هاي قوس الکتريکي استفاده مي شود. آهن اسفنجي محصول احياي مستقيم گندله سنگ آهن است. اين محصول، عيار بالايي دارد و با توجه به کمبود ضايعات آهن، افزايش قيمت و مشکلات محيط زيستي ناشي از استفاده آن، موردتوجه قرار گرفته است. وي تاکيد کرد: ايران بزرگ ترين توليدکننده آهن اسفنجي دنيا به شمار مي رود و از روش هاي گوناگوني براي توليد اين محصول در کشور استفاده مي شود که مهم ترين آنها MIDREX و HYL هستند. دو تکنولوژي يادشده با محدوديت هايي مواجه هستند؛ بنابراين واحدهاي صنعتي در طول ساليان مختلف تلاش کرده اند تا اين موانع را به حداقل برسانند.
مدير عامل شرکت MME در ايران گفت: براي نمونه با ايجاد شرايط مختلف جهت بهبود ورودي گندله، کسب متاليزاسيون بالاتر يا نرخ بهره بري بيشتر، اقدامات متعددي را انجام داده و طرح هايي را با هدف بهبود شرايط توليد ارائه کرده اند. بنابراين اين تکنولوژي ها در مسير خود با پيشرفت و بهبودهايي مواجه شده است. کرباسچي گفت: در همين راستا متخصصان کشور که با تکنولوژي هاي احيايي آشنايي کامل داشتند، تغييرات و اصلاحات متعددي را انجام داده و روشي را ابداع کردند که مزيت هاي هر 2 روش MIDREX و HYL را دارا باشد. وي افزود: متخصصان ايراني بر اساس تجربيات خود، ابتدا يک ايده را مطرح و سپس روش احياي جديدي را تحت عنوان پرد (PERED) ابداع کردند. در اين تکنولوژي تلاش شده تا از مزاياي دو روش قبلي بهره گرفته شود و حتي در موارد متعددي اين قابليت ها افزايش پيدا کنند.وي گفت: در تکنولوژي نام برده، امکان توليد محصولات متنوعي همچون احياي مستقيم سنگ آهن، Direct Reduced Iron يا به صورت مخفف DRI، بريکت گرم آهن اسفنجي (HBI) و HDRI مطابق با نياز مشتري وجود دارد.کرباسچي تصريح کرد: براي توليد محصولات در تکنولوژي ياد شده مي توان از گاز طبيعي يا گاز سنتز استفاده کرد. واحدهاي احداث شده با اين تکنولوژي مي توانند هر ساله با ظرفيت حدود 400 هزار تن تا يک ميليون و 800 هزار تن آهن اسفنجي توليد کنند.
روش جديد توليد آهن اسفنجي
مدير عامل شرکت MME در ايران تاکيد کرد: سابق بر اين، براي احياي گندله آهن و توليد آهن اسفنجي، از روش هاي MIDREX و HYL در داخل کشور استفاده مي شد، بنابراين واحدهايي که از اين تکنولوژي بهره مي گيرند، موظف هستند هزينه اي را تحت عنوان حق عضويت در کلوپ MIDREX و HYL پرداخت کنند اما در حال حاضر از آنجا که تکنولوژي جديد از سوي متخصصان ايراني ابداع شده و به ثبت رسيده است، واحدهاي داخلي از پرداخت اين گونه هزينه ها معاف خواهند بود، بنابراين در ابتداي امر، کاهش هزينه هاي توليد را به همراه دارد.وي افزود: روش HYL در حال حاضر با تغيير صاحبان آن با اسم energiron فعاليت مي کند.کرباسچي خاطرنشان کرد: تکنولوژي جديد تفاوت هايي با روش هاي گذشته دارد. تغييرات ايجاد شده در کوره هاي جديد در روش هاي معمول توليد آهن اسفنجي، گاز احيايي از طريق يک داکت به کوره وارد مي شود اما در تکنولوژي جديد ورود اين گاز با استفاده از دو داکت مجزا، انجام مي شود، بنابراين از يک سو يکنواختي و هموژني گاز احيايي را افزايش مي دهد و از سوي ديگر مي توان کنترل آن را بيشتر از روش هاي قبل در اختيار داشت.به گفته وي، در روش هاي قديمي توليد آهن اسفنجي، 3 کلوخه شکن بالايي، مياني و پاييني استفاده مي شود؛ در حالي که در روش پرد (PERED)، يکي از کلوخه شکن ها حذف شده اند. وي افزود: همچنين در روش هاي معمول، گندله به صورت اختاپوسي به کوره تزريق مي شد. اما در طرح جديد پرد (PERED)، لوله تغذيه ديگري براي ورود گندله در مرکز کوره نيز تعبيه شده است. اين امر موجبات يکنواختي و تامين يکنواخت خوراک را فراهم مي کند و در نهايت کارآيي را افزايش خواهد داد. همين موضوع نيز، مي تواند يکي از عواملي باشد که زمينه را براي حذف يکي از کلوخه شکن ها مهيا مي کند.
مدير عامل شرکت MME در ايران تصريح کرد: در روش ميدرکس از لوله هايي با قطر 8 اينچ به عنوان ريفورمر استفاده مي شود. اما در طرح جديد براي پلنت هاي 800 هزار تني، اين قطر تا 10 اينچ افزايش يافته است که موجبات کاهش تعداد لوله ها را فراهم مي کند و اندازه نهايي محفظه ريفورمر هم کوچک تر مي شود.وي گفت: در روش جديد از کاتاليست منحصر به فردي استفاده مي شود. اين کاتاليست، شکست گازهاي احيايي را تسريع مي کند و طول عمر بيشتري نيز دارد. وي افزود: در طرح جديد توليد آهن اسفنجي براي پلنت هاي 800 هزار تني، رکوپراتور (سيستم بازياب حرارتي) به صورت معکوس نصب شده است. نحوه نصب تجهيز ياد شده، اين امکان را فراهم مي آورد تا در زمان تعمير تجهيزات، باندل ها با سهولت بيشتر و طي زمان کمتري از رکوپراتور خارج شوند.مدير عامل شرکت MME در ايران خاطرنشان کرد: در روش پرد (PERED)، فضاي خالي بالاي کوره کم شده است و ارتفاع کوره نيز به علت تفاوتي که در نوع تزريق شارژ انجام شده ، کوتاه تر شده است. داکت جانبي خروجي گاز به دو داکت از روي سقف تغيير يافته است.وي گفت: اما در کوره هاي ميدرکس خنک کردن کوره به صورت نقطه اي و سپس درخت کريسمس انجام مي شود. اما در روش پرد (PERED)، خنک کنندگي از طريق خط محيطي انجام مي شود. بنابراين خنک کاري در روش جديد از توزيع، اثرگذاري و کارآيي بيشتري برخوردار است. کرباسچي با بيان اينکه ريفورمر از تزريق بخار بهره مي برد و کنترل پارامترهاي ريفورمينگ را بهتر کرده است، افزود: با استفاده از تزريق گاز در ناحيه مياني کوره، بهره وري افزايش پيدا مي کند. اختلاف هاي ديگري نيز وجود دارد که در بخش هاي مختلف کوره و در راستاي بهبود عملکرد ايجاد شده است.
وي باتاکيد بر اينکه تمامي موارد ياد شده در نهايت موجبات بهبود فرآيند احيا را در اين ابداع جديد فراهم مي آورند، تصريح کرد: تغييرات ايجاد شده مزيت هايي را به دنبال دارند. کاهش ميزان سرمايه گذاري اوليه يکي از مهم ترين مزيت هاي روش پرد به شمار مي رود؛ همچنين نبايد از توجه به اين نکته غافل بود که سرمايه مصرف شده نيز در داخل کشور استفاده خواهد شد و موجبات رونق هر چه بيشتر صنايع داخلي را فراهم مي آورد. به گفته وي، در طرح جديد انتظار مي رود که دما کاهش يابد و از حجم ورود گازهاي آلاينده به اتمسفر کاسته شود. بنابراين، در راستاي حفظ محيط زيست موثر خواهد بود. اين طرح به افت مصرف آب، برق و گاز منجر مي شود و بهبود شاخص هاي مصرف انرژي را دربر خواهد داشت. در نهايت نيز انتظار مي رود تا از هزينه تعمير و نگهداري در اين روش، کاسته شود. ام ام اي به عنوان يک شرکت مهندسي در آلمان با سابقه اي ۲۰ساله جايگاه مهمي را در اروپا به خود اختصاص داده است. همچنين به دليل پيشينه مثبت و تعلق داشتن به سازمان ايميدرو بالاترين جايگاه را در صنايع معدني و فولادي داراست. البته اين شرکت همچنين عنوان کرده که در بخش معادن و ساخت آهن و فولاد و متالورژي ثانويه تا ريخته گري مداوم و واحدهاي نورد قابليت اجراي پروژه و همکاري با شرکت ها را دارد.