دنیای معدن - ایمنی در کار موضوعی است که باید در بخش معدن و صنایع معدنی به آن توجه شود زیرا در صورت نداشتن محیط امن ضمن به خطر افتادن سلامت نیروهای انسانی، میزان بهره‌وری نیز کاهش خواهد یافت.

در این میان صنایع معدنی همچون فولادسازی از شرایط ویژه کاری برخوردار است. استفاده از تجهیزات کارآمد و بکارگیری روش‌های نوین برای تولید می‌تواند میزان خطرات احتمالی در هنگام کار را کاهش دهد. این موضوع می‌تواند از سوی فعالان صنعت فولاد ایران مورد توجه قرار گیرد و از بروز حوادث در کارخانه‌ها جلوگیری کند. یکی از راهکارهایی که در این زمینه می‌توان پیشنهاد داد ایجاد ارتباط بین صنعت و دانشگاه است تا ضمن استفاده از دانش فنی باعث افزایش بهره‌وری مجموعه شود. در این زمینه شاهدیم برخی از مجموعه‌های فولادی در کشور به سمت استفاده از روش‌های نوین و مکانیزه کردن کارها رفته‌اند و با انجام کارهای پژوهشی توانسته‌اند به سود برسند.

همکاری ذوب‌آهن و اداره کار
بروز حادثه در هنگام کار، یکی از چالش‌ها و مسائل اصلی برای واحدهای صنایع معدنی در کشور است زیرا به دلیل رعایت نکردن اصول ایمنی، شاهد اتفاق‌ها و حوادث تلخ در کشور بوده‌ایم. از این رو توجه مدیران این صنایع برای بهبود شرایط فضای کاری و بالا بردن ایمنی باید در دستور کار قرار گیرد.مدیرعامل شرکت ذوب‌آهن اصفهان در گفت‌وگو با صمت درباره اقدامات این شرکت برای افزایش ایمنی در هنگام کار اظهار کرد: صنعت فولاد خطرهای بسیاری دارد زیرا با ذوب، فولاد مذاب، پاتیل مذاب، پاره شدن فلز پاتیل، انفجار و... روبه‌روست اما اعتقاد دینی ما بر این است که باید ایمنی را به حدی برسانیم که امکان رخداد حادثه صفر شود. احمد صادقی با بیان اینکه پذیرش بروز حادثه برای این مجموعه غیرممکن است در ادامه گفت: از اداره کار اصفهان درخواست همکاری و کمک کردیم. آنها نیز با بازدید از مجموعه، ما را برای ایمن‌سازی مجموعه یاری کردند. به این ترتیب پس از بازدید از مجموعه، تمام نقاطی که احتمال خطر در آن وجود داشت را شناسایی کردند و درصدد رفع آن برآمدیم. با این حال ما بازهم قانع نشدیم و دوباره از کارشناسان این اداره دعوت کردیم تا شناسایی نقاط ناامن را با دقت بیشتری انجام دهند و ما با رفع آن از بروز مشکل در مجموعه ذوب‌آهن جلوگیری کنیم. وی درباره اینکه آیا برای روزآمد کردن تجهیزات این کارخانه و استفاده از دانش فنی نوین با شرکت‌های خارجی وارد مذاکره شدند اظهار کرد: در این زمینه با بسیاری از کشورها وارد مذاکره شدیم که می‌توان به ژاپن اشاره کرد. درحال‌حاضر با شرکت نپون استیل و شرکت‌هایی از کشورهای اتریش، هند، روسیه و چین - که هرکدام از آنها در بروز کردن صنعت فولاد در تمامی زمینه‌ها از جمله کاهش خطرهای انسانی تخصص دارند - وارد همکاری شده‌ایم تا بتوانیم فعالیت کارخانه را اقتصادی کنیم. به گفته صادقی، در صورتی که تعداد نیروی انسانی فعال در مجموعه زیاد باشد باعث بالا رفتن هزینه‌ها می‌شود. این در حالی است که ایران باید به شکل جدی وارد رقابت جهانی شود.

ورود به بازار صادراتی جهان
مدیرعامل ذوب‌آهن اصفهان افزود: با توجه به ظرفیت تولید ۵۵ میلیون تنی فولاد در چشم‌انداز ۱۴۰۴ باید به فکر ورود کردن به جرگه صادرکنندگان فولادی جهان باشیم زیرا با رسیدن به هدف تولید ۵۵ میلیون تن فولاد قرار است بخشی از تولید یعنی رقمی حدود ۲۷ میلیون تن صادر شود بنابراین باید بتوانیم وارد بازار رقابت جهانی شویم. برای رسیدن به این هدف باید واحدهای فولادی کشور به تجهیزات روز مجهز باشند و میزان مصرف خود را در بخش‌های مختلف از جمله انرژی کاهش دهند و در حد استاندارد قرار گیرند. وی ادامه داد: انجام مدل‌سازی در کارخانه‌ها و جایگزین کردن دستگاه‌های مکانیزه برای کارها به جای انجام عملیات به شکل دستی که از سوی نیروی انسانی اجرا می‌شود، از اقداماتی است که می‌تواند ضمن افزایش بهره‌وری واحدهای فولادی از بروز خطر در هنگام کار نیز جلوگیری کند.صادقی مثالی در این زمینه مطرح کرد و گفت: به طور نمونه، اکنون در ذوب‌آهن اصفهان یک کارگر به شکل دستی از پاتیل، مواد مذاب نمونه را برای آزمایشگاه می‌برد. این در حالی است که در سال ۷۲ یک ربات به کارخانه ذوب‌آهن آورده و نصب کردیم که با استفاده از آن نمونه‌برداری از پاتیل مذاب انجام می‌شد اما با تغییر در مدیریت دوباره این ربات کنار گذاشته شد و کارگران به شکل دستی و سنتی نمونه‌برداری از پاتیل مذاب را انجام می‌دهند. از این‌رو دوباره در برنامه‌های خود استفاده از ربات و تجهیزات روز را برای ذوب‌آهن اصفهان در نظر گرفته‌ایم تا میزان خطرات ناشی از کار کاهش یابد.پرداخت حقوق زغال‌سنگی‌ها روزآمد شده است درحال‌حاضر زغال‌سنگ به عنوان یکی از سوخت‌های فسیلی در جهان کاربردهای فراوانی دارد که می‌توان به صنایع فولادی اشاره کرد زیرا در جهان به دلیل پایین بودن هزینه زغال‌سنگ نسبت به گاز بخش عمده‌ای از تولید فولاد با استفاده از زغال‌سنگ انجام می‌شود. درحال‌حاضر در ایران شرکت ذوب‌آهن اصفهان با استفاده از کوره‌های بلند و زغال‌سنگ، فولاد تولید می‌کند. حال با توجه به اینکه ذوب‌آهن تنها مصرف‌کننده زغال‌سنگ در ایران است صادقی درباره اینکه آیا ذوب‌آهن برنامه‌ای برای در اختیار گرفتن معادن زغال‌سنگ در دستور کار خود قرار داده یا خیر نیز اینگونه پاسخ داد: معادن زغال‌سنگ به شرکت‌های مختلفی وابسته هستند و جمع‌آوری آنها امکان‌پذیر نیست. البته اکنون شرکت ذوب‌آهن ۲ معدن زغال‌سنگ دارد و به دنبال افزایش میزان تولید زغال‌سنگ است. در واقع معادل ۴۰۰هزار تن تولید زغال‌سنگ در اختیار ذوب‌آهن است و برنامه‌ای برای افزایش معادن خود ندارد. بقیه نیاز کشور نیز که درکل ۲میلیون تن است از طریق دیگر شرکت‌ها تامین می‌شود.مدیرعامل ذوب‌آهن اصفهان درباره بدهی‌های این شرکت و پرداخت بهای زغال‌سنگی که از سوی شرکت ذوب‌آهن خریداری می‌شود نیز گفت: باید اعلام کنم پرداخت‌ها روزآمد شده است. این درحالی بود که در گذشته بدهی‌ها به مدت ۹ تا ۱۰ ماه پرداخت نمی‌شد اما اکنون قاعده‌ای گذاشته شده که پرداخت مطالبات معادن زغال‌سنگ همزمان با پرداخت حقوق کارمندان ذوب‌آهن انجام شود. وی درباره اختصاص منابع مالی برای پرداخت بدهی‌های ذوب‌آهن به زغالی‌ها که از سوی دولت مصوب شده نیز گفت: در مصوبه‌ای دولت مبلغ ۱۰۰میلیارد تومان برای این موضوع تصویب کرده بود که با پیگیری‌های انجام شده از سوی معاون اول رئیس‌جمهوری و همچنین ذوب‌آهن اصفهان تاکنون موفق به دریافت آن نشده‌ایم. با این حال مجموعه ذوب‌آهن در تلاش است این شرکت به جایی برسد که مطالبات قدیمی شرکت را کم‌کم پرداخت کند زیرا بدهی‌های این مجموعه بسیار بالا و بیش از ۲برابر فروش است. این در حالی است که فروش تنها ۱۰درصد آن سود است و در صورتی که بهره‌ای از ما گرفته نشود ۲۰سال طول می‌کشد تا بتوانیم بدهی‌ها را پرداخت کنیم. بنابراین نیاز به انجام کار بنیادی و اساسی است. خوشبختانه این کار با همکاری مجمع و مدیران ذوب‌آهن در حال انجام است و بسیاری از آن به موفقیت رسیده است.

انجام پروژه‌های پژوهشی از سوی صنعتگران
صادقی افزود: بعضی از کارهای پژوهشی نیز در مجموعه ذوب‌آهن اصفهان انجام شده و خوشبختانه به نتیجه رسیده است. البته ما تمایل داریم صنعت و دانشگاه با یکدیگر وارد همکاری شوند و پژوهشگران دانشگاهی کارهای پژوهشی را انجام دهند تا اینکه کارمندان و فعالان صنعتی، خود به انجام کارهای پژوهشی بپردازند. در این زمینه ذوب‌آهن اصفهان ورود کرده و کار پژوهشی خوبی انجام داده که در نتیجه این پژوهش‌ها، سالانه رقمی افزون‌بر ۴۰۰میلیارد تومان برای ذوب‌آهن صرفه اقتصادی به همراه خواهد داشت. اجرای این پروژه در بازه زمانی یک ساله و از سوی کارشناسان و فعالان مجموعه انجام شد. اما چه خوب بود که استادان دانشگاهی و دانشجویان نیز در این کار حضور داشتند.به گفته مدیرعامل ذوب‌آهن اصفهان همکاری نکردن ۲بخش صنعت و دانشگاه تنها مختص ذوب‌آهن اصفهان نیست و در کل کشور این موضوع دیده می‌شود. بنابراین نیاز است تا تمهیدی برای قرار گرفتن این ۲ مجموعه در کنار هم اندیشیده شود زیرا ایجاد پیوند بین صنعت و دانشگاه به نفع کل کشور خواهد بود.