دو تصویر از بخش معدن و صنایع معدنی
ماین نیوز: در آستانه روز ملی و بزرگداشت هفته معدن با نگاهی به ۴ سال گذشته با دو تصویر روبه‌رو می‌شویم.تصویر نخست حاصل مدیریتی بود که ده‌ها طرح نیمه جان روی دست مدیران معدن و صنایع معدنی گذاشت که صدها توقع برآورده نشده را در نقاط مختلف کشور ایجاد کرده بود. البته فرقی هم نمی‌کرد که از زوایه دید بخش خصوصی نگاه کنید یا بخش دولتی. همه نگاه‌ها به این سمت متمایل شده بود که دولت یازدهم چه اقداماتی را برای برون‌رفت از آن وضعیت انجام خواهد داد.تصویر دوم هم برگرفته از شرایطی است که در این ۴ سال رقم خورده است. یکی از مهم‌ترین نیازهایی که در همین مدت شناسایی شد، همکاری مستمر با تشکل‌های بخش خصوصی، دانشگاه‌ها و مراکز علمی بود به طوری که این مهم همواره از رئوس اقدامات ایمیدرو بوده است و این سازمان همواره در امور مشورتی و اجرایی از بازوی توانمند انجمن‌ها، مراکز علمی و شرکت‌های خصوصی بهره جسته است.
به این سبب نمی‌توان بدون حضور بخش خصوصی از چالش‌های موجود عبور کرد. بخش معدن و صنایع معدنی کشور، طرح‌های فولاد، آلومینیوم، طلا، زغال‌سنگ، سنگ‌آهن و... را رها شده می‌یافت و برخاستن از آن وضعیت، همتی می‌خواست که از عهده یک ملت و همگرایی بخش خصوصی و دولت بر می‌آمد. تا پیش از سال ۹۲ حدود ۲۱هزار میلیارد تومان سهام شرکت‌های معدنی و صنایع معدنی به بخش غیرتخصصی واگذار و ۲۴هزار میلیارد تومان طرح در جای جای این کشور نیمه کاره رها شده بود. با تحرک دولت یازدهم، ایمیدرو همکاری جدیدی را با بخش خصوصی توانمند آغاز کرد و با گذشت زمان و مسیر امیدوارکننده برجام- که حاصل هنر مردان دیپلماسی این سرزمین است- منابع مالی به یکی از پرچالش‌ترین طرح‌های کشور با نام فولادهای استانی تزریق شد. این پروژه‌ها با همکاری شرکت‌های فولادی، سرمایه‌گذاری و سازندگان ایرانی و همچنین شرکت‌های بزرگ و مطرح خارجی، مسیر ساخت را با سرمایه ۶/۱ میلیارد یورویی دوباره در پی گرفت. این امر برای طرح‌های دیگر در بخش‌های آلومینیوم، طلا، زغال‌سنگ و آلومینیوم نیز عینیت یافت به طوری که در دولت فعلی شاهد آغاز ساخت بزرگترین طرح تولید آلومینیوم در ایران با نام آلومینیوم جنوب، اتمام و راه‌اندازی بزرگترین کارخانه تولید طلا (زرشوران)، پالایشگاه قطران زرند و فعال شدن طرح‌های تولید کنسانتره و گندله سنگ‌آهن در سنگان به ظرفیت ۱۷ میلیون تن بودیم. در این مدت ظرفیت حمل و بارگیری اسکله منطقه ویژه خلیج‌فارس با افزایش دو برابری به ۱۲ میلیون تن رسید.
نخستین کارخانه تولید پتاس که مدت‌ها معطل مانده بود افتتاح شد و به تولید رسید. آغاز پروژه استحصال عناصر نادر خاکی و تولید نخستین شمش عناصر نادر خاکی، راه‌اندازی پیشرفته‌ترین کارخانه زغالشویی کشور در کنار افتتاح دو کارخانه تولید آهن اسفنجی (از مجموعه طرح‌های استانی فولاد) که در نوع خود سختی‌های بسیاری را پشت‌سر گذاشته‌اند نیز درخور توجه است. در دولت یازدهم طرح اکتشاف ۲۵۰هزار کیلومتر مربعی در ۲۱استان کشور طراحی و اجرا شد که پایه‌ای برای توسعه معادن و تامین خوراک آتی کارخانه‌های صنایع معدنی شده است. سطح اکتشاف این طرح ۵/۲ برابر ۸۰ سال گذشته است و افزایش ذخایر سنگ‌آهن(۴۰۰ میلیون تن)، زغال‌سنگ (۳۵۰ میلیون تن)، طلا(۵۰ تن)، روی و... از دستاوردهای طرح اکتشاف به شمار می‌رود. همچنین ایمیدرو با توجه به اهمیت آموزش در معادن کشور، برنامه‌هایی را در این حوزه برای بخش خصوصی و دولتی به اجرا در آورد و آن برنامه همچنان در جریان است. تنها در دو سال گذشته ۴۸۳ دوره آموزشی برای حوزه کارگری و کارشناسی برگزار شد.
در ۴ سال گذشته زیرساخت‌های معادن با جدیت بیشتری پیگیری شدند و بخشی از نیازهایی همچون جاده، برق، آب، مخابرات و... برای مناطقی که به طور عمده، روستایی و کم برخوردار هستند تامین شد یا مراحل انتهایی اجرا را می‌گذرانند. هفته معدن، فرصتی را فراهم کرد که همکاری و همگرایی بخش خصوصی، مراکز علمی، دانشگاهی و پژوهشی برای ایجاد تحرک در بخش معدن بازگو شود و تلاش این عزیزان، مورد تقدیر و سپاس فراوان قرار گیرد. البته باید اذعان کرد که نقص‌هایی هم در مسیر توسعه وجود داشته است و شاید کارهای دیگر و بیشتری نیز باید انجام می‌شد اما مسیر رو به پیشرفت و حضور فعالانه بخش خصوصی و مراکز علمی، امیدوارکننده برای انجام وظایف آتی است. در پایان، «روز ملی معدن» روز تجدید عهد و پیمان دولت و ملت با جهادگران عرصه معدن و صنایع وابسته در سالی که به نام «اقتصاد مقاومتی؛ تولید، اشتغال» مزین شده است را به همه تلاشگران، کارآفرینان، مدیران و کارکنان این عرصه تبریک می‌گویم.
مهدی کرباسیان
رئیس هیات عامل ایمیدرو