دولت 5 هزار میلیارد تومان برای یارانه ها به بانک مرکزی بدهکار است
حجت الاسلام و المسلمین غلامرضا مصباحی مقدم روز سه شنبه در نشست علمی مرکز مطالعات اقتصادی دانشگاه مفید قم با عنوان «بسته اقتصادی خروج از رکود» در تالار دکتر ناصر قربان نیا این دانشگاه اظهار کرد: بسته اقتصادی خروج از رکود بعنوان لایحه از سوی دولت به مجلس شورای اسلامی ارائه نشد و ضرورت هم نداشت، بلکه از اقدام های اجرایی است که دولت حق دارد در شرایطی که با پدیده هایی این چنین مواجه ایم ارائه کند.
به گزارش صدای اقتصاد به نقل از ایرنا، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به اینکه دولت پنج هزار میلیارد تومان در سال جاری برای نقدینگی یارانه ها به بانک مرکزی بدهکار است، گفت: چرا دولت نسبت به شناسایی و حذف پردرآمد ها حرکت سریعی نداشته است.
حجت الاسلام و المسلمین غلامرضا مصباحی مقدم روز سه شنبه در نشست علمی مرکز مطالعات اقتصادی دانشگاه مفید قم با عنوان «بسته اقتصادی خروج از رکود» در تالار دکتر ناصر قربان نیا این دانشگاه اظهار کرد: بسته اقتصادی خروج از رکود بعنوان لایحه از سوی دولت به مجلس شورای اسلامی ارائه نشد و ضرورت هم نداشت، بلکه از اقدام های اجرایی است که دولت حق دارد در شرایطی که با پدیده هایی این چنین مواجه ایم ارائه کند.
وی افزود: ما بهتر می دانستیم که دولت در این مورد و در همه موارد پیش از آنکه کار خودش را نهایی کند در پروسه تصمیم سازی و تصمیم گیری از نخبگان، کارشناسان و صاحب نظران بهره بگیرد و گاهی در دولت های گذشته نیز شاهد بودیم که دولت ها دیدگاه های خارج از دولت را ارج می گذاشتند؛ حال یا می پذیرفتند و یا اینکه نمی پذیرفتند؛ ولی تا اینجا مشی دولت بر این است که در بی خبری نگه می دارد تا لحظه افشای عمومی، به نظرم می آید که این رویه باید اصلاح شود.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه دولت پیش از انتشار با صاحب نظران و کارشناسان مشورت کند، گفت: در این صورت بحث ها جلوتر صورت می گیرد و می تواند در اصلاح بسته پیشنهادی نظرهای سایر کارشناسان نیز مورد استفاده قراربگیرد.
وی با اشاره به مقدمه این بسته گفت: این بسته تحت عنوان سیاست های اقتصادی دولت یازدهم مقدمه ای دارد که در آن سخن از این است که در شرایطی هستیم که تحریم ها موجب کاهش فروش نفت شده و به زیر یک میلیون بشکه نفت رسیده است و هنوز از این نقطه خارج نشده ایم و شاهد کاهش قیمت نفت نیز هستیم و قیمت از 107 دلار در سال 91 به حدود 50 دلار رسیده است و این نشان می دهد که ما هم کاهش صادرارت و هم کاهش قیمت نفت را داریم و این دو درآمد دولت را از نفت کاهش داده است.
وی با بیان اینکه معتقدم این کاهش اتکای عمومی به بودجه نفت فرصتی است، گفت: باید راه های جدید را یافت و کاری کرد که کسب و کار در جامعه رونق یابد و کار بخش خصوصی گسترش پیدا کند و با گرفتن مالیات های درست از بنگاه ها و شفاف شدن عملکرد بنگاه ها، مالیات افزایش یابد و جایگزین درآمد نفت در بودجه عمومی دولت باشیم.
مصباحی مقدم، با بیان مشکلات اشاره شده توسط دولت از جمله تنگناهای مالی برای سرمایه گذاری و کمبود تقاضا اظهار کرد: این یک سیاست کوتاه مدت است و راه درمانی که مدنظر دولت برای خروج از تنگنای مالی یکی این بوده است که نرخ ذخیره قانونی بانک مرکزی را کاهش دهند و بدین وسیله دسترسی بانک ها را به منابع بیشتر فراهم کنند.
رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی افزود: علاوه بر این با انتشار اوراق مالی که بخشی این اوراق، اوراق اسناد خزانه است می خواهند نقدینگی در درست مردم را جمع آوری و امکان تامین مالی را فراهم کنند و بدین وسیله تحریک تقاضا صورت بگیرد.
وی کاهش نرخ سود بین بانکی از 29 به 26 درصد و نیز کاهش سود سپرده گذاران به 18 درصد را از دیگر برنامه های دولت در این زمینه نام برد و گفت: البته کاهش نرخ سود سپرده گذاران در حال حاضر اجرایی نمی شود چون این تهدید پیش آمد که منابع از بانک ها خارج و به سمت خرید ارز برود.
وی با بیان اینکه معوقات دولت و بنگاه ها به بانک ها در این بسته مورد توجه قرار گرفته است، گفت: دولت بنا را بر این گذاشته است که با انتشار اسناد خزانه بخشی از بدهی خود را به پیمانکاران بدهد و آنها نیز بدهی خود را به بانک ها بدهند و پیمانکاران نیز فعال شوند.
مصباحی مقدم گفت: به نظرم این سیاست ها برای کوتاه مدت تا حدی قابل قبول است ولی خیلی جزءنگری و محدودنگری است دوسال از دوران خدمت این دولت می گذرد و این بسته متناسب با آغاز کار این دولت است تا به دنبال آن که یک حرکتی پدید می آمد کارهای اساسی تر شروع شود و به بلندمدت فکر کنند.
وی افزود: دولت های گذشته ما هم به طور دائم با نگاه به شرایط کوتاه مدت عمل کردند و اثر بلندمدت این اقدام ها به زیان اقتصاد ملی بوده است؛ فراموش نمی کنیم که در دولت قبل دو میلیارد و 650 میلیون دلار برای عیدانه از صندوق توسعه ملی برداشت شد که این عیدانه حدود 80 هزار تومانی برای مردم بسیار ناچیز بود که دادند ولی برای اقتصاد ملی ما ضرر هنگفتی داشت.
وی با بیان اینکه این صندوق، برای این بود که منابع آن مشوق تولیدکنندگان باشد، گفت: امروز هم دولت که بسته سیاست اقتصادی برای رفع مشکل کوتاه مدت ارائه می کند ، بلافاصله باید به دنبال این باشد که برنامه بلندمدت خود را بدهد چون خروج از رکود یک پدیده کوتاه مدت نیست و کار باید بصورت عمده برای بلندمدت دنبال شود.
رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی یکی از پیشنهادهای دولت را وام 25 میلیون تومانی برای خرید خودرو نام برد و گفت: باید مراقبت شود که اینها به طور دقیق برای خرید کالا صرف شود تا بنگاه های ما از مشکل خارج شوند.
وی افزود: نظر برخی این است که ما بنگاه هایی که ناکارآمد هستند را داریم تشویق می کنیم، حال آنکه 85 درصد صنعت ما صنعت متوسط و کوچک است که در شرایط وخیمی به سرمی برد و در شهرک های صنعتی ما سرمایه های بزرگی روی زمین قرارگرفته است؛ سرمایه گذاری های ثابتی در آن شده است و نیازمند به سرمایه در گردش است که اگر سرمایه در گردش به آنها داده شود این صنایع فعال می شوند و بصورت گسترده اشتغال ایجاد می کنند.
وی به اجرای طرح های صرفه جویی انرژی اشاره کرد و آن را نیازمند کار میان مدت دانست و گفت: الان به صورت میانگین 11 درصد برق ما هدر می رود و روش هایی برای جلوگیری آن وجود دارد و کارخانه های ما نیازمند نوسازی و استفاده از روش هایی هستند که مقدار مصرف برق و انرژی را کاهش دهد که اگر این امر اتفاق بیافتد شدت انرژی را کاهش می دهد و الان شدت انرژی در کشور ما چهار برابر میانگین جهانی است.
مصباحی مقدم افزود: اگر در بخش خودروسازی نیز موتور خودرو طراحی جدید شود مقدار مصرف سوخت ما به نصف کاهش می یابد، به طوری که با چهار لیتر سوخت 100 کیلومتر راه را برود؛ الان آمار نشان می دهد که روزانه حدود 75 میلیون لیتر در کشور مصرف می شود که در شرایط پیک مصرف، این مقدار بیش از این می شود.
وی افزود:همچنین سامانه حمل و نقل کشور فرسوده و با فناوری قدیمی است که مصرف بالا و بهره وری آن پایین است که باید یک اصلاح در سامانه حمل و نقل بار و مسافر داشته باشیم.
رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی تحصیل در واگذاری طرح های عمرانی را در این بسته سخن خوبی دانست که مجلس شورای اسلامی نیز دراین زمینه قانونگذاری کرده است که دولت طرح ها را به بخش خصوصی واگذار کند.
وی حمایت و به راه افتادن بنگاه های کوچک کشاورزی و صنعت و معدن را یکی دیگر ازنکات مهمی برشمرد که باید بدان اولویت داده شود که هم کشاورزی و هم صنعت مورد حمایت قراربگیرد که ظرفیت خوبی برای بالا بردن نرخ رشد است.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام تاکید کرد که باید یک عنایت ویژه به بخش صنعت کوچک و متوسط که کارآفرین است شود.
وی حمایت از طرح های بالای پیشرفت فیزیکی بالای 80 درصد را نیز مورد توجه قرار داد و گفت: این امر در بسته سیاسی دولت آمده است که باید مورد توجه قرار بگیرد تا محصول و خدمات آن زودتر مورد استفاده قرار بگیرد.
وی تخصیص منابع ارزی لازم برای صادرات را یکی دیگر از نکات این بسته برشمرد و گفت: با آزاد شدن منابع ارزی ما ، ان شاءالله در چند ماه آینده امیدواریم که اگر درست طرف های مقابل بر اساس برجام عمل کنند و منابع بلوکه شدن ایران را آزاد کنند ایران این قدرت را می یابد که امکان تخصیص منابع ارزی را برای صادرات فراهم کند.
مصباحی مقدم؛ سیاست های تسهیل پولی را یکی دیگر از نکات مطرح شده در این بسته دانست و افزود: این امر نیازمند مراقبت و نظارت دقیق است و بر مصرف این منابع نیز نظارت شود تا این منابع در تولید صرف شود.
وی با اشاره به اینکه امروز بانک ها بنگاه داری می کنند و این امر موجب شده است تا هرچه منابع به آنان تزریق می شود را به جای ارائه خدمات، به بنگاه های خود وارد کنند،خاطرنشان کرد: از دیگر اقدام ها در بسته اقتصادی دولت این است که بانک ها این بنگاه ها را رها کنند.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی گفت: یکی از عوامل افزایش قیمت ها در اقتصادملی ما هزینه های تسهیلات بانکی است.
وی همچنین اظهار کرد: مشکل اساسی ما سود علی الحساب است اگر این مشکل حل نشود تعداد شعبات بانک ها و موسسه های مالی ما قارچ گونه رشد می یابند در حالی که در کشورهای پیشرفته این گونه نیست.
وی بیان کرد: نسبت به اوضاع اقتصادی آینده خیلی خوشبینانه و یا بدبینانه عمل نمی کنیم چرا که امید داریم که اگر برجام بخوبی پیش برود منابعی به دست خواهیم آورد که می تواند در اقتصاد موثر باشد بعنوان مثال می توان از 40 میلیارد دلار از ذخایر مربوط به صندوق توسعه ملی نام برد که اگر آزاد شود می تواند در حمایت از تولید در بیاید.
رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی همچنین گفت: دولت نگاه جدی به ظرفیت های داخل ندارد ما ظرفیت های نهفته داخلی زیادی داریم.
وی با بیان اینکه اصل اقتصاد مقاومتی درون زا بودن است، گفت: باید ظرفیت های بالقوه داخلی را بالفعل و بالفعل را فعال کنیم.
مصباحی مقدم در پایان این نشست به پرسش های شرکت کنندگان پاسخ داد.
این نشست علمی توسط مرکز مطالعات اقتصادی دانشگاه مفید قم با عنوان بسته اقتصادی خروج از رکود در تالار دکتر ناصر قربان نیا دانشگاه مفید با شرکت جمعی از استادان و دانشجویان برگزار شد.