دنیای معدن -در کف اقیانوس‌ها ذخایر پرارزش مواد معدنی وجود دارد که استخراج آنها می‌تواند به بهای تاثیرات ناخوشایند بر زیست بوم و حیات اقیانوس تمام شود. زیست‌شناسان دریا و پژوهشگران اروپایی در مجمع‌الجزایر «آزور» در اقیانوس اطلس، مشغول بررسی آثار معدنکاری دریایی بر اکوسیستم و محیط‌زیست دریاها هستند. به نقل از یورونیوز در معدنکاری در کف دریا فناوریهای جدیدی به کار برده میشود که به کمک آنها میتوان فلزات و مواد معدنی را از عمق ۵۰۰ متری بهدست آورد. دانشمندان و متخصصان زیستشناسی دریا در پروژه میداس مشغول پژوهش روی آسیبهای احتمالی ناشی از استخراج مواد معدنی دریایی بر زیست اقیانوسها هستند و ۳۲ سازمان و موسسه پژوهشی از سراسر اروپا در این طرح همکاری میکنند. یان استوارت، مشاور ارشد محیطزیست از پروژه میداس درباره استخراج مواد معدنی از لایههای کف دریا میگوید: کف دریا دربرگیرنده ذخایر زیادی است و گمان میرود این ذخایر را میتوان برای اهداف تجاری استخراج کرد. این ذخایر شامل فلزات، مواد معدنی و فسفات و همچنین منابع انرژی میشود، اما این نگرانی وجود دارد که استخراج این مواد به زیست بوم و حیات جانوران و گیاهان کف دریا آسیب بزند. البته در این باره اطمینان وجود ندارد، زیرا بر اکوسیستم اعماق دریاها مطالعات چندانی انجام نشده است. اینس مارتین، زیستشناس دریا درباره واکنش مرجانهای کف دریا نسبت به استخراج مواد معدنی میگوید: گروهی از مرجانها آسیب مکانیکی دیدهاند که به گونهای شبیه به آثار ناشی از ماهیگیری در عمق دریاست و برای گونه مرجانهای کف دریا خطر بزرگی است. گروه دیگری در معرض آلودگی مس، شبیه به آنچه انتظار میرود در معدنکاری کف دریا پیش بیاید، قرار گرفتهاند و غلظت آلودگی چنان بوده که بر فیزیولوژی آنها اثر میگذارد. در جریان این پروژه مطالعاتی مرجانهای آسیب دیده به همراه مرجانهای سالم به عرشه کشتی منتقل میشوند و پس از آنکه با دقت روی یک سازه قرار گرفتند دوباره به کف دریا فرستاده میشوند. آنتونیو گودینو زیستشناس دریا درباره علتی که براساس آن، پژوهش مرجانها انجام میشود، مینویسد: انجام این پروژهها مهم است، چون مرجانها اساس و بنیان محیطزیست بستر اقیانوس را تشکیل میدهند و باید بدانیم فعالیتهای استخراج مواد از کف اقیانوس چه تاثیری بر آنها خواهد داشت چون همه محیطزیست عمق اقیانوس به مرجانها وابستگی دارد. برای انجام آزمایش، کشتی، بالای کوهی در زیر آب و در نزدیکی جزایر آزور در اقیانوس اطلس مستقر میشود و نمونههای مرجان ۲۰۰ متر زیر آب در چند محل قرار داده میشوند. تمام مراحل این کار را یک زیردریایی که از راه دور کنترل میشود (زهپاد) زیرنظر دارد. پل بوند که یکی از این زیردریاییها را کنترل میکند، میگوید: در این آزمایش شکل قرار دادن مرجانها در کف دریا را به دقت زیر نظر داریم، وقتی مرجانها در جایشان مستقر شوند طنابها را پاره میکنیم و مطمئن میشویم همه چیز درست است. بعد محل دقیق این مرجانها را تعیین میکنیم تا یک ماه یا یک سال بعد که میخواهیم آنها را از کف اقیانوس برداریم بتوانیم پیدایشان کنیم. این آزمایش باید آشکار کند مرجانها چه واکنشی به آسیبهای مکانیکی و شیمیایی در محیطزیست عادی نشان خواهند داد. این دادههای علمی برای بهبود قوانین مربوط به فعالیتهای معدنکاری در اعماق دریا لازم است. یان استوارت، یکی از پژوهشگران طرح میداس میگوید: دانشمندان همیشه دوست دارند دادههای بیشتر داشته باشند به همین دلیل امروز روی این کشتی هستیم تا فرآیندها و فعل و انفعالاتی را که در اعماق اقیانوس رخ میدهد، بهتر بفهمیم و بدانیم فعالیت معدنکاری در اعماق، چه واکنشی در پی خواهد داشت زیرا نیاز به تحقیق بیشتر داریم. بدون پژوهش بیشتر پیشبینی آثاری که این فعالیتها در پی خواهند داشت خیلی مشکل است. در همین راستا در اواخر آذر گذشته نیز نشریه زیستشناسی معاصر (journal Current Biology) گزارشی منتشر کرد که از احتمال خطر استخراج منگنز بر چرخه حیات اختاپوسهایی که در آبهای عمیق زندگی میکنند خبر میداد. منگنز فلزی است که در تلفنهای همراه و رایانهها استفاده میشود و در واقع این اختاپوسها در کپههایی از رسوبات منگنز تخمگذاری میکنند که تشکیل و رشد این کپهها میلیونها سال طول میکشد.

به نقل از یورونیوز در معدنکاری در کف دریا فناوری‌های جدیدی به کار برده می‌شود که به کمک آنها می‌توان فلزات و مواد معدنی را از عمق ۵۰۰ متری به‌دست آورد.

دانشمندان و متخصصان زیست‌شناسی دریا در پروژه «میداس» مشغول پژوهش روی آسیب‌های احتمالی ناشی از استخراج مواد معدنی دریایی بر زیست اقیانوس‌ها هستند و ۳۲ سازمان و موسسه پژوهشی از سراسر اروپا در این طرح همکاری می‌کنند. یان استوارت، مشاور ارشد محیط‌زیست از پروژه «میداس» درباره استخراج مواد معدنی از لایه‌های کف دریا می‌گوید: کف دریا دربرگیرنده ذخایر زیادی است و گمان می‌رود این ذخایر را می‌توان برای اهداف تجاری استخراج کرد. این ذخایر شامل فلزات، مواد معدنی و فسفات و همچنین منابع انرژی می‌شود، اما این نگرانی وجود دارد که استخراج این مواد به زیست بوم و حیات جانوران و گیاهان کف دریا آسیب بزند. البته در این باره اطمینان وجود ندارد، زیرا بر اکوسیستم اعماق دریاها مطالعات چندانی انجام نشده است.

اینس مارتین، زیست‌شناس دریا درباره واکنش مرجان‌های کف دریا نسبت به استخراج مواد معدنی می‌گوید: گروهی از مرجان‌ها آسیب مکانیکی دیده‌اند که به گونه‌ای شبیه به آثار ناشی از ماهیگیری در عمق دریاست و برای گونه مرجان‌های کف دریا خطر بزرگی است. گروه دیگری در معرض آلودگی مس، شبیه به آنچه انتظار می‌رود در معدنکاری کف دریا پیش بیاید، قرار گرفته‌اند و غلظت آلودگی چنان بوده که بر فیزیولوژی آنها اثر می‌گذارد. در جریان این پروژه مطالعاتی مرجان‌های آسیب دیده به همراه مرجان‌های سالم به عرشه کشتی منتقل می‌شوند و پس از آنکه با دقت روی یک سازه قرار گرفتند دوباره به کف دریا فرستاده می‌شوند.

آنتونیو گودینو زیست‌شناس دریا درباره علتی که براساس آن، پژوهش مرجان‌ها انجام می‌شود، می‌نویسد: انجام این پروژه‌ها مهم است، چون مرجان‌ها اساس و بنیان محیط‌زیست بستر اقیانوس را تشکیل می‌دهند و باید بدانیم فعالیت‌های استخراج مواد از کف اقیانوس چه تاثیری بر آنها خواهد داشت چون همه محیط‌زیست عمق اقیانوس به مرجان‌ها وابستگی دارد. برای انجام آزمایش، کشتی، بالای کوهی در زیر آب و در نزدیکی جزایر آزور در اقیانوس اطلس مستقر می‌شود و نمونه‌های مرجان ۲۰۰ متر زیر آب در چند محل قرار داده می‌شوند. تمام مراحل این کار را یک زیردریایی که از راه دور کنترل می‌شود (زهپاد) زیرنظر دارد. پل بوند که یکی از این زیردریایی‌ها را کنترل می‌کند، می‌گوید: در این آزمایش شکل قرار دادن مرجان‌ها در کف دریا را به دقت زیر نظر داریم، وقتی مرجان‌ها در جای‌شان مستقر شوند طناب‌ها را پاره می‌کنیم و مطمئن می‌شویم همه چیز درست است. بعد محل دقیق این مرجان‌ها را تعیین می‌کنیم تا یک ماه یا یک سال بعد که می‌خواهیم آنها را از کف اقیانوس برداریم بتوانیم پیدای‌شان کنیم. این آزمایش باید آشکار کند مرجان‌ها چه واکنشی به آسیب‌های مکانیکی و شیمیایی در محیط‌زیست عادی نشان خواهند داد.

این داده‌های علمی برای بهبود قوانین مربوط به فعالیت‌های معدنکاری در اعماق دریا لازم است. یان استوارت، یکی از پژوهشگران طرح «میداس» می‌گوید: دانشمندان همیشه دوست دارند داده‌های بیشتر داشته باشند به همین دلیل امروز روی این کشتی هستیم تا فرآیندها و فعل و انفعالاتی را که در اعماق اقیانوس رخ می‌دهد، بهتر بفهمیم و بدانیم فعالیت معدنکاری در اعماق، چه واکنشی در پی خواهد داشت زیرا نیاز به تحقیق بیشتر داریم. بدون پژوهش بیشتر پیش‌بینی آثاری که این فعالیت‌ها در پی خواهند داشت خیلی مشکل است. در همین راستا در اواخر آذر گذشته نیز نشریه زیست‌شناسی معاصر (journal Current Biology) گزارشی منتشر کرد که از احتمال خطر استخراج منگنز بر چرخه حیات اختاپوس‌هایی که در آب‌های عمیق زندگی می‌کنند خبر می‌داد. منگنز فلزی است که در تلفن‌های همراه و رایانه‌ها استفاده می‌شود و در واقع این اختاپوس‌ها در کپه‌هایی از رسوبات منگنز تخمگذاری می‌کنند که تشکیل و رشد این کپه‌ها میلیون‌ها سال طول می‌کشد.