خورو بیابانک به همت پتاس جان میگیرد
دنیای معدن -با توجه به گسترش صنعت گردشگری در دنیا و مزایای فراوان آن در حوزه‌های اقتصاد، فرهنگی، علمی و... بخش معدن نیز این توانایی را در خود دید تا با استفاده از ظرفیتهای موجود با حوزه گردشگری پیوند ایجاد کرده و از این مسیر خود را به اقتصاد نزدیک‌تر کند. با توجه به اهمیت موضوع گردشگری تمامی کشورها بهویژه کشورهای توسعهیافته نگاه دقیقی به این صنعت داشته و در این زمینه از تمامی امکانات موجود برای رونق و بهبود روز به روز استفاده میکنند. به همین دلیل در سالهای اخیر برخی از کشورها از جمله چین، امریکا، اسپانیا و دیگر کشورهای توسعه یافته سود فراوانی بهدست آوردهاند. بخش معدن در ایران که کشوری معدنی به شمار میآید میتواند با ورود به حوزه گردشگری درآمدی مجزا داشته و توجیه اقتصادی خود را افزایش دهد. متاسفانه در سالهایی که گذشت بخش معدن کشور نتوانست جای خود را در حوزه گردشگری باز و گردشگرها را به سوی خود جذب کند. با اتفاقات رخ داده در فضای بینالمللی و رفتوآمد گردشگرهای به ویژه اروپاییها به ایران، بخش معدن میتواند گامهای اولیه را در این زمینه برداشته و در کنار اقدامات اصلی خود به سراغ موضوع جذاب گردشگری نیز برود. معادن بسیاری در کشور وجود دارد که بازدید از آنها برای افراد بسیاری در داخل و خارج از کشور جذاب است. در واقع بخش معدن امروز باید در فضایی قدم بردارد که از تمامی ظرفیتهای خود بهترین استفاده را داشته باشد. صمت در گزارشی بحث گردشگری معدن را بررسی کرده که در ادامه آن را خواهید خواند؛ معدن و ژئوتوریسم ژئوتوریسم یکی از شاخههای اصلی گردشگری بوده و به پدیدههای زمینشناختی زیبا و کم نظیر که در قسمتهای مختلف کرهزمین وجود دارد مربوط میشود و معادن، مواد معدنی و دیگر پدیدههای زمینشناختی و ساختارهای گوناگون زمین در زمره این صنعت قرار میگیرد. ایران نیز با توجه به اینکه بیشتر در ناحیه خشک و نیمهخشک قرار گرفته و از پوشش گیاهی بسیار کمتری نسبت به کشورهای اروپایی برخوردار است در نتیجه ساختارهای زمینشناسی آن بسیار زیبا و ایدهال است و کمتر در معرض هوازدگی و از هم پاشیدگی قرار گرفتهاند بهطوری که زمینشناسان صاحبنام کشورهای غربی که مطالعات زمینشناسی گستردهای در پهنه سرزمینی ایران داشتهاند، ایران را بهشت زمینشناسی نامگذاری کردهاند. حال با توجه به این نعمت خدادادی که در این سرزمین وجود دارد باید در زمینه ژئوتوریسم اقدام به برنامهریزیهای دقیق بلندمدت و کوتاهمدت کرد. همچنین در این راه سرمایهگذاریهای دقیق و حسابشده از جمله نیرویانسانی و سرمایهگذاری مالی و دیگر اقدامات برای رونق این صنعت ارزآور و نوپا انجام شود. بیشک معادن ایران ظرفیت تبدیل به مراکز گردشگری را دارند اما گاه این ظرفیت در یک معدن نسبت به دیگر معادن بیشتر خواهد بود، در نتیجه باید با نگاهی ویژهتر از گذشته در این مسیر گام برداشت. این در حالی است که نواحی مرکزی ایران به ویژه استانهای یزد و اصفهان از نظر زمینشناسی و معدنی دارای جایگاه بسیار خوبی هستند. این موضوع در منطقه خور و بیابانک به خوبی قابل مشاهده است. شهرستان خور و بیابانک با داشتن دریاچه نمکی که درحالحاضر برای استخراج پتاس سرمایهگذاری و فعال شده، یکی از مناطق بسیارزیبا و کم نظیر در زمینه ژئوتوریسم و جذب گردشگر به شمار میآید زیرا پدیده پلایا یا همان دریاچه نمکی بسیار نادر و با این وسعت در معدود کشورهای دنیا دیده میشود، در نتیجه این پلایا میتواند در این زمینه گردشگر زیادی را جذب کند و همچنین باتوجه به اقدام بسیار جالب و کمهزینهای که مجتمع پتاس خور و بیابانک برای احداث دهکده نمکی و ایجاد آبشار در کنار آن کرده، میتواند این منطقه را به یکی از قطبهای بسیار فعال گردشگری در زمینه ژئوتوریسم در ایران و حتی خاورمیانه تبدیل کند. با توجه به بررسی ظرفیتهای گردشگری در بخش معدن بهتر است سری به نمونه بارز آن یعنی واحد معدنی پتاس خور و بیابانک بزنیم تا دقیقتر این موضوع را بررسی کنیم. نگاهی به شهرستان خوروبیابانک شهرستان خور و بیابانک شرقیترین شهر استان اصفهان است که از شرق به استان خراسان جنوبی، از جنوب به استان یزد، از شمال به استان سمنان و از غرب به بخش انارک شهرستان نایین محدود میشود. این شهرستان مساحتی حدود ۱۱هزار کیلومتر مربع در اختیار دارد و در کویر مرکزی ایران قرار گرفته است. این شهر در حاشیه یکی از بزرگترین دریاچههای نمکی دنیا معروف به پلایای خور و بیابانک واقع شده که در سالهای اخیر به منظور فرآوری پتاس، نمک و دیگر محصولات از سوی شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران مورد اکتشاف قرار گرفته و کارخانه فرآوری پتاس را در کنار آن احداث و بهرهبرداری شده است. این پلایا علاوه بر ذخایر ارزشمند معدنی، از دیدگاه ژئوتوریسم به یکی از قطبهای گردشگری کشور تبدیل شده و میتواند یکی از ژئوپارکهای زیبا و جذاب کشور باشد. جاذبههای بسیار زیبای زمینشناختی و پهنههای وسیع نمکی به همراه اشکال زیبایی که از تبلور نمک در بعضی از قسمتهای سطح آن بهوجود آمده میتواند برای گردشگرها بسیار جذاب باشد. از سویی دیگر با توجه بهویژگی درمانی نمک، دهکدهای نمکی در این منطقه احداث شده که با حضور در این دهکده میتوانند از آبشار نمکی و کانالهای شورابه آن نیز بازدید کرد. اقامت و اسکان گردشگرها در این منطقه بهویژه در شبهای زیبای کویر بسیار جذاب و بینظیر خواهد بود و در کنار آن صنعت ژئوتوریسم میتواند بسیار ارز آور بوده و در منطقه اشتغالزایی داشته باشد. اشتغالزایی در خورو بیابانک با طرح گردشگری خور و بیابانک جزو مناطق محروم کشور است که ایجاد اشتغال جزو اولویتهای مسئولان استانی و شهری آن است. راهاندازی کارخانه فرآوری پتاس در این منطقه گامی اساسی در اشتغالزایی منطقه به شمار میرود اما درحالحاضر و با توجه به شروع تازه فعالیت در این واحد نمیتوان چندان توقع فراهمسازی شغل برای بومیان منطقه را داشت. با این حال اجرای طرح گردشگری در این منطقه میتواند علاوه بر اشتغالزایی مستقیم، چندین شغل غیرمستقیم را برای بومیان خورو بیابانک به همراه داشته باشد. از سوی دیگر قرارگیری این منطقه در کویر مرکزی بر شمار بازدیدکنندگان آن خواهد افزود. این موضوع فرصتی را برای منطقه فراهم خواهد کرد تا بتوانند با استفاده از جذب گردشگر درآمدزایی داشته باشند.درواقع معدن پتاس آن هم در میان کویری گرم و سوزان، توانسته زندگی جدید را برای مردمان با محبت خوروبیابانک رقم زند. با توجه به اجرای موفق طرح گردشگری در این منطقه امید است دیگر معادن نیز در این زمینه پیشقدم شده و شرایط را برای حضور گردشگرها فراهم کنند.
با توجه به اهمیت موضوع گردشگری تمامی کشورها بهویژه کشورهای توسعهیافته نگاه دقیقی به این صنعت داشته و در این زمینه از تمامی امکانات موجود برای رونق و بهبود روز به روز استفاده میکنند. به همین دلیل در سالهای اخیر برخی از کشورها از جمله چین، امریکا، اسپانیا و دیگر کشورهای توسعه یافته سود فراوانی بهدست آوردهاند. بخش معدن در ایران که کشوری معدنی به شمار میآید میتواند با ورود به حوزه گردشگری درآمدی مجزا داشته و توجیه اقتصادی خود را افزایش دهد. متاسفانه در سالهایی که گذشت بخش معدن کشور نتوانست جای خود را در حوزه گردشگری باز و گردشگرها را به سوی خود جذب کند. با اتفاقات رخ داده در فضای بینالمللی و رفتوآمد گردشگرهای به ویژه اروپاییها به ایران، بخش معدن میتواند گامهای اولیه را در این زمینه برداشته و در کنار اقدامات اصلی خود به سراغ موضوع جذاب گردشگری نیز برود. معادن بسیاری در کشور وجود دارد که بازدید از آنها برای افراد بسیاری در داخل و خارج از کشور جذاب است. در واقع بخش معدن امروز باید در فضایی قدم بردارد که از تمامی ظرفیتهای خود بهترین استفاده را داشته باشد. صمت در گزارشی بحث گردشگری معدن را بررسی کرده که در ادامه آن را خواهید خواند؛
معدن و ژئوتوریسم
ژئوتوریسم یکی از شاخههای اصلی گردشگری بوده و به پدیدههای زمینشناختی زیبا و کم نظیر که در قسمتهای مختلف کرهزمین وجود دارد مربوط میشود و معادن، مواد معدنی و دیگر پدیدههای زمینشناختی و ساختارهای گوناگون زمین در زمره این صنعت قرار میگیرد. ایران نیز با توجه به اینکه بیشتر در ناحیه خشک و نیمهخشک قرار گرفته و از پوشش گیاهی بسیار کمتری نسبت به کشورهای اروپایی برخوردار است در نتیجه ساختارهای زمینشناسی آن بسیار زیبا و ایدهال است و کمتر در معرض هوازدگی و از هم پاشیدگی قرار گرفتهاند بهطوری که زمینشناسان صاحبنام کشورهای غربی که مطالعات زمینشناسی گستردهای در پهنه سرزمینی ایران داشتهاند، ایران را بهشت زمینشناسی نامگذاری کردهاند. حال با توجه به این نعمت خدادادی که در این سرزمین وجود دارد باید در زمینه ژئوتوریسم اقدام به برنامهریزیهای دقیق بلندمدت و کوتاهمدت کرد. همچنین در این راه سرمایهگذاریهای دقیق و حسابشده از جمله نیرویانسانی و سرمایهگذاری مالی و دیگر اقدامات برای رونق این صنعت ارزآور و نوپا انجام شود. بیشک معادن ایران ظرفیت تبدیل به مراکز گردشگری را دارند اما گاه این ظرفیت در یک معدن نسبت به دیگر معادن بیشتر خواهد
بود، در نتیجه باید با نگاهی ویژهتر از گذشته در این مسیر گام برداشت. این در حالی است که نواحی مرکزی ایران به ویژه استانهای یزد و اصفهان از نظر زمینشناسی و معدنی دارای جایگاه بسیار خوبی هستند. این موضوع در منطقه خور و بیابانک به خوبی قابل مشاهده است. شهرستان خور و بیابانک با داشتن دریاچه نمکی که درحالحاضر برای استخراج پتاس سرمایهگذاری و فعال شده، یکی از مناطق بسیارزیبا و کم نظیر در زمینه ژئوتوریسم و جذب گردشگر به شمار میآید زیرا پدیده پلایا یا همان دریاچه نمکی بسیار نادر و با این وسعت در معدود کشورهای دنیا دیده میشود، در نتیجه این پلایا میتواند در این زمینه گردشگر زیادی را جذب کند و همچنین باتوجه به اقدام بسیار جالب و کمهزینهای که مجتمع پتاس خور و بیابانک برای احداث دهکده نمکی و ایجاد آبشار در کنار آن کرده، میتواند این منطقه را به یکی از قطبهای بسیار فعال گردشگری در زمینه ژئوتوریسم در ایران و حتی خاورمیانه تبدیل کند. با توجه به بررسی ظرفیتهای گردشگری در بخش معدن بهتر است سری به نمونه بارز آن یعنی واحد معدنی پتاس خور و بیابانک بزنیم تا دقیقتر این موضوع را بررسی کنیم.
نگاهی به شهرستان خوروبیابانک
شهرستان خور و بیابانک شرقیترین شهر استان اصفهان است که از شرق به استان خراسان جنوبی، از جنوب به استان یزد، از شمال به استان سمنان و از غرب به بخش انارک شهرستان نایین محدود میشود. این شهرستان مساحتی حدود ۱۱هزار کیلومتر مربع در اختیار دارد و در کویر مرکزی ایران قرار گرفته است. این شهر در حاشیه یکی از بزرگترین دریاچههای نمکی دنیا معروف به پلایای خور و بیابانک واقع شده که در سالهای اخیر به منظور فرآوری پتاس، نمک و دیگر محصولات از سوی شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران مورد اکتشاف قرار گرفته و کارخانه فرآوری پتاس را در کنار آن احداث و بهرهبرداری شده است. این پلایا علاوه بر ذخایر ارزشمند معدنی، از دیدگاه ژئوتوریسم به یکی از قطبهای گردشگری کشور تبدیل شده و میتواند یکی از ژئوپارکهای زیبا و جذاب کشور باشد. جاذبههای بسیار زیبای زمینشناختی و پهنههای وسیع نمکی به همراه اشکال زیبایی که از تبلور نمک در بعضی از قسمتهای سطح آن بهوجود آمده میتواند برای گردشگرها بسیار جذاب باشد. از سویی دیگر با توجه بهویژگی درمانی نمک، دهکدهای نمکی در این منطقه احداث شده که با حضور در این دهکده میتوانند از آبشار نمکی و کانالهای شورابه آن نیز بازدید کرد. اقامت و اسکان گردشگرها در این منطقه بهویژه در شبهای زیبای کویر بسیار جذاب و بینظیر خواهد بود و در کنار آن صنعت ژئوتوریسم میتواند بسیار ارز آور بوده و در منطقه اشتغالزایی داشته باشد.
اشتغالزایی در خورو بیابانک با طرح گردشگری
خور و بیابانک جزو مناطق محروم کشور است که ایجاد اشتغال جزو اولویتهای مسئولان استانی و شهری آن است. راهاندازی کارخانه فرآوری پتاس در این منطقه گامی اساسی در اشتغالزایی منطقه به شمار میرود اما درحالحاضر و با توجه به شروع تازه فعالیت در این واحد نمیتوان چندان توقع فراهمسازی شغل برای بومیان منطقه را داشت. با این حال اجرای طرح گردشگری در این منطقه میتواند علاوه بر اشتغالزایی مستقیم، چندین شغل غیرمستقیم را برای بومیان خورو بیابانک به همراه داشته باشد. از سوی دیگر قرارگیری این منطقه در کویر مرکزی بر شمار بازدیدکنندگان آن خواهد افزود. این موضوع فرصتی را برای منطقه فراهم خواهد کرد تا بتوانند با استفاده از جذب گردشگر درآمدزایی داشته باشند.درواقع معدن پتاس آن هم در میان کویری گرم و سوزان، توانسته زندگی جدید را برای مردمان با محبت خوروبیابانک رقم زند. با توجه به اجرای موفق طرح گردشگری در این منطقه امید است دیگر معادن نیز در این زمینه پیشقدم شده و شرایط را برای حضور گردشگرها فراهم کنند.