«موج شكن» اروپايي در برابر فولاد
گروه صنایع معدنی >فولاد - هفته گذشته رويترز به نقل از شوراي يوروفر اروپا که بر موضوع دامپينگ فولاد نظارت دارد، خبري را منتشر کرد مبني بر اينکه ايران در فاصله سال هاي 2013 تا 2016 ميزان صادرات خود را به اين منطقه 8 برابر افزايش داده است. اين گروه که به نوعي گروه لابي اروپا نيز ناميده مي شود، اين ميزان افزايش صادرات را ناشي از ارزان فروشي فولاد ايراني در اروپا دانسته و ايران را در کنار کشورهايي مانند چين و هند به دامپينگ اين محصول متهم کرده است.
به گزارش ماین نیوز، اين اتهام البته در اوايل تابستان سال جاري شمسي نيز از سوي اين شورا مطرح شد اما در جديدترين خبرها اين شورا ايران را به طور رسمي به محدوده خط قرمزهاي خود در زمينه دامپينگ وارد و ثبت کرده است که اين موضوع مي تواند براي فولادسازان کشور ما نتايج سختي را در بحث صادرات فولاد به همراه داشته باشد به طوري که به عقيده برخي فعالان حوزه فولاد اين موضوع مي تواند همچون يک موج شکن در برابر صادرات فولاد در آينده عمل کند.در اين بين معاون وزير صنعت، معدن و تجارت و رئيس هيات عامل ايميدرو هفته جاري در سخناني اين اتهامات را رد کرد و گفت: اين اتهامات را قبول نداريم چراکه شرکتي که اين اتهامات در راستاي فعاليت هاي آن شرکت مطرح شده کاملابه صورت قانوني و در راستاي ضوابط بين المللي به اروپا فولاد صادر کرده است. کرباسيان معتقد است اين اتهامات از آنجايي مطرح شده است که برخي کشورها بازار خود را با توجه به حجم مناسب صادرات ايران از دست داده اند و از طرفي رکودجهاني نيز توان اين شرکت ها را کاهش داده است.
در شرايط فعلي وضعيت صادرات فولاد در کشور ما روند رو به رشدي را پشت سر مي گذارد و ايران توانسته به خصوص با رفع تحريم هاي جهاني جايگاه نسبتا مناسبي را در بازارهاي دنيا از آن خود کند و پيش بيني ها حکايت از روند رو به رشد اين جايگاه در سال هاي پيش رو دارد. بررسي ها نشان مي دهد در حال حاضر ميزان صادرات فولاد کشورمان به 4 تا 5 ميليون تن رسيده و اين در حالي است که ميزان توليد ما رقمي در حدود 16 تا 17 ميليون تن بيشتر نيست. به عبارتي کشور ما توانسته حدود 25 درصد کل توليد خود را به بازارهاي جهاني صادر کند و اين در حالي است که همانطور که در همايش سالانه فولاد نيز مطرح شد، کشور ما خواهد توانست تا کمتر از 10 سال آينده ميزان صادرات فولاد را به 20 ميليون تن در سال ارتقا دهد.
در اين بين بررسي هاي 10 ماهه نيز نشان مي دهد کشورما علاوه بر صادرات فولاد خود به کشورهايي از آسيا، آمريکا و آفريقا توانسته بخش قابل توجهي از محصول خود را به کشورهايي همچون ايتاليا، اسپانيا و بلژيک صادر کند اما به عقيده کارشناسان تفاوت قيمتي که ما شاهد آن هستيم بيش از هرچيز به هزينه هاي حمل و نقل در کشورهاي مختلف برمي گردد و مفهوم دامپينگ ندارد. اين در حالي است که در تعريف دامپينگ آمده؛ دامپينگ به معناي ارزان فروختن، قيمت شکستن و بازار شکستن است و در اصطلاح، عبارت است از فروش يک کالادر يک بازار خارجي با قيمتي کمتر از هزينه نهايي توليد آن کالادر کشور فروشنده، به منظور کسب مزيت در رقابت با ديگر عرضه کنندگان همان کالاو کارشناسان معتقدند در شرايط فعلي فروش محصولات فولادي ايراني در بازارهاي جهاني چنين مفهومي ندارد.
در طرف ديگر شوراي اروپا همه انواع محصولات فولادي صادراتي ايران را مشمول دامپينگ ندانسته و تنها در برخي از اين محصولات معتقد است ايران به ارزان فروشي محصول خود دست زده است. از طرف ديگر به نظر مي رسد کشور ما از منظر تامين مواد اوليه براي توليد فولاد از مزيت هاي نسبي بالايي برخوردار است. دسترسي به سنگ آهن به اندازه کافي و با قيمت مناسب و نزديکي منابع سنگ آهن با شرکت هاي توليدکننده فولاد يکي از اين مزايا است که باعث مي شود فولاد با قيمتي مناسب و رقابتي در اختيار توليدکننده قرار گيرد. رويترز در گزارش اخير خود نيز به اين نکته اشاره مي کند و مي گويد ايران در تلاش است تا با وضع تعرفه بر صادرات سنگ آهن خود دسترسي توليدکنندگان داخلي را به اين ماده اوليه افزايش دهد و در نتيجه بايد گفت مزيت هاي رقابتي براي فولادسازان ايراني افزايش مي يابد و طبيعي است که محصول توليدي خود را با قيمت هاي مناسب رقابتي در بازارهاي مختلف عرضه کنند اما به نظر مي رسد اروپا با دستاويز قرار دادن دامپينگ در تلاش است تا مانع از نفوذ فولاد ايران در اين منطقه شود.
البته نبايد برخي ديگر از هزينه هاي توليد را در داخل کشور ناديده گرفت که باعث کاهش بهره وري در توليد فولاد مي شوند اما آنچه در شرايط کنوني اروپا به دنبال آن است بيشتر تلاش براي محدود کردن صادرات ايران است. در اين رابطه بهادر احراميان، عضو هيات نمايندگان اتاق تهران معتقد است آنچه در ايران درباره دامپينگ فولاد گفته مي شود، براساس اتهامي است که گفته مي شود ايران فولادش را زير قيمت تمام شده مي فروشد و اين هم به اين دليل است که مي گويند قيمت سنگ آهن به دليل وضع عوارض صادراتي، پايين تر از قيمت جهاني نگه داشته شده است. به گفته وي اروپايي ها اين مساله را يک سوبسيد براي صنعت فولاد ايران تعبير کرده اند. به گفته آنها چون ايران از سوبسيد سنگ آهن استفاده مي کند، به نوعي از کمک و امتياز ويژه اي برخوردار شده است، به اين ترتيب قيمت فولاد ايران پايين تر از قيمت جهاني شده است. استدلال از اين ماجرا هم از اينجا شروع شده است.
احراميان که با پايگاه خبري اتاق تهران گفت وگو کرده، افزود: آنچه مشخص است، اين است که مساله جدي است و بايد راهکاري براي آن در نظر گرفت. به گفته اروپايي ها چون قيمت سنگ آهن با وضع عوارض کم، پايين نگه داشته شده است، بايد عوارض براي سنگ آهن هم برداشته شود. از طرفي بايد دقت کرد که اروپا حدود 15 تا 20 درصد از مقاصد صادراتي فولاد ايران را به خود اختصاص مي دهد. به گفته وي از سمت ديگر هم کشور برنامه دارد تا صادرات فولاد را گسترش دهد. اگر قرار است بازارهاي اروپا حفظ شود و توسعه در صادرات فولاد رخ دهد، بايد به راهکار اين مساله دقت کرد. اين موضوع بايد جدي گرفته شود، حتي شايد الان مشکلي ايجاد نکند اما در آينده در موج بعدي توسعه صادرات فولاد مي تواند مشکل ايجاد کند.