شخص ثالث و درمان همچنان در چالش حق بيمه و خسارت
بررسي عملكرد 6 ماهه صنعت بيمه نشان ميدهد كه اين صنعت نسبت به سال قبل با افزايش قابل توجه خسارت مواجه شده است و در حالی ...
بررسي عملكرد 6 ماهه صنعت بيمه نشان ميدهد كه اين صنعت نسبت به سال قبل با افزايش قابل توجه خسارت مواجه شده است و در حالي كه توليد حق بيمه 2.13 درصد رشد كرده اما خسارتهاي پرداخت شده بيش از 23 درصد رشد داشته است. اين موضوع نشان ميدهد كه توليد حق بيمه متناسب با رشد جمعيت و تورم و درخواستهاي جديد بيمهنامه شخص ثالث، درمان و رشتههاي ديگر، افزايش نيافته و در حالي كه خسارتهاي وارد شده و هزينههاي بيمه و درمان و خسارتهاي شخص ثالث و ساير رشتهها رشد 23 درصدي داشته، اما حق بيمهها نتوانسته به اندازه خسارتها رشد كند.
به گزارش تعادل، براين اساس، مشخص است كه رشد درآمد و تعرفه حق بيمه، با رشد هزينه بهداشت و درمان، خسارت خودرو، نرخ ديه و ساير ريسكها و خسارتها در رشتههاي مختلف بيمه متناسب نيست و لازم است كه در برخي موارد تعرفهها و هزينهها كاهش يابد و همچنين حق بيمه و درآمد فروش بيمهها بايد افزايش يابد تا تناسب بين هزينه و درآمد بيمه ايجاد شود. در صورتي كه اين تعادل و تناسب ايجاد نشود، نه تنها شركتهاي بيمه را با مشكلات بسيار مواجه ميكند، بلكه از كيفيت خدمات، گسترش مراكز خدماتي و طرف قرارداد بيمه نيز كاسته خواهد شد و به قول معروف دود آن اول به چشم بيمه شدهها و مردمي ميرود كه از شركتها و مراكز خدماتي انتظار خدمات بهتر دارند.
نمونه بارز اين وضعيت، شرايط حاكم بر بيمه درمان است كه اولا خسارتها بالاتر از ميزان درآمد اين رشته است و دوم اينكه شركتهاي بيمه قادر به گسترش مراكز و شعب ارائه خدمات درماني و ارائه خدمات بيمه به رشتههاي مختلف درمان نيستند و در نتيجه مردم در مراجعه به مراكز درماني، با بيمههاي متفاوت و سطح پوشش مختلف و كيفيت متفاوت مواجه ميشوند و بسياري از بيمهها از دريافت خدمات و درمان با كيفيت محروم هستند.
نكته حائز اهميت اين است كه در شش ماهه اول سال، نسبت خسارت يعني نسبت خسارت پرداخت شده به حق بيمه توليد شده 3.49درصد بوده كه در مقايسه با سال قبل 3.9 واحد افزايش نشان ميدهد و عملا با احتساب عوارض و ماليات شركتهاي بيمه بيش از نيمي از حق بيمه توليد شده به خسارتديدگان پرداخت شده است. در صورتي ساير عوارض و برداشتهاي متعلق به وزارت بهداشت و درمان، صندوق خسارتهاي بدني، نيروي انتظامي و... نيز محاسبه شود مشخص است كه در نيمه اول سال رقم قابل توجهي از حق بيمهها خرج شده است و تا پايان سال ميتوان انتظار داشت كه با محاسبه هزينههاي مختلف، شركتهاي بيمه عملا با خسارت و زيان در بسياري از رشتهها مواجه شوند. نكته قابل توجه اين است كه تعداد بيمه نامههاي صادره در اين مدت 22ميليون فقره بوده و با 13.2درصد رشد معادل 11هزار و 690ميليارد تومان درآمد ايجاد كرده است. در اين مدت 6 ماهه صنعت بيمه به 11.8ميليون مورد خسارت پرداخت كرده است كه در مقايسه با سال قبل. 32.9درصد رشد داشته است. اين رشد به ميزان يك سوم سال قبل بوده و ضرورت توجه دولت، مسوولان بيمه، نمايندگان مجلس و شركتهاي بيمه را به تامل جدي در مورد رشد روز افزون تعداد و رقم خسارتها مطرح كرده است. نكته قابل توجه ديگر اين است كه 44.8درصد خسارتها را بيمه دولتي ايران پرداخت كرده و فشار بر اين شركت دولتي به خاطر پرداخت خسارت ادامه دارد و نشاندهنده افزايش فشار بر دولت براي پوشش هزينههاست. همچنين 55.2 درصد از خسارتهاي بازار بيمه توسط بخش غيردولتي جبران شده و اگرچه نشاندهنده افزايش حضور بخش خصوصي در بازار بيمه است اما بدون تناسبسازي تعرفه و حق بيمهها با هزينههاي بيمه، نميتوان انتظار تقويت حضور بخش خصوصي را در بازار بيمه داشت.
فاصله سهم حق بيمه و خسارت شخص ثالث
بررسي وضعيت رشتههاي بيمهيي نشان ميدهد كه بيمه شخص ثالث با وجود سهم 33درصدي از حق بيمه توليدي 38درصد خسارتها را به خود اختصاص داده است و بين اين دو سهم 5واحد درصد فاصله وجود دارد و اين رشته مهم و پرفروش بيمهيي همچنان با عدم تناسب حق بيمه و خسارتها مواجه است و شركتهاي بيمه بخش قابل توجهي از فعاليت و درآمد خود را بايد صرف خسارتهاي شخص ثالث كنند. بررسي وضعيت رشته بيمه درمان نيز نشان ميدهد كه اين رشته بيمهيي با 2.33درصد از حق بيمههاي توليدي معادل 34.6درصد از خسارتها را به خود اختصاص داده است و بيش از حق بيمه توليد شده خسارت ايجاد كرده است. كارشناسان معتقدند كه سهم بالاي بيش از 34درصدي خسارتهاي بيمه درمان از كل خسارتها، در نيمه اول سال رقم بالايي است و در نيمه دوم سال كه هوا سردتر است و مراجعه به مراكز درماني نيز بيشتر ميشود انتظار ميرود كه سهم بيمه درمان و خسارتهاي بيمه درمان بالاتر رفته و رقم قابل توجهي را به خود اختصاص دهد. با توجه به زيان اين دو رشته مهم بيمهيي دولت و شركتهاي بيمه بايد با افزايش تعرفهها و كاهش هزينهها، وضعيت بيمه شخص ثالث و درمان را ساماندهي كنند زيرا با اين وضعيت سهم خسارت اين دو رشته بيمهيي هر روز رو به افزايش گذاشته و فشار بر شركتهاي بيمهيي را افزايش ميدهد و در نتيجه كار مردم، بيماران و خسارتديدگان در دريافت خسارتها نيز سختتر ميشود. بهعبارت ديگر كارفرمايان، بيمه شدهها و دولت بايد به توافق اساسي براي پرداخت حق بيمهها برسند و متناسب با ميزان خسارتي كه بيمه شدهها دريافت ميكنند در پرداخت حق بيمه مشاركت كنند. همچنين ميتوان برخي تعرفهها و هزينههاي خسارت را نيز كاهش دهد و از جمله تعرفه درمان را متعادل ساخت.
رشد ۲۳ درصدي خسارتهاي پرداختي
صنعت بيمه كشور در ۶ماهه اول سال جاري حدود 57.7هزار ميليارد ريال خسارت به بيمهگذاران پرداخت كرد كه در مقايسه با مدت مشابه سال قبل ۲۳درصد رشد نشان ميدهد.بر اساس آمار عملكرد بازار بيمه كشور، شركتهاي بيمه طي اين مدت همچنين حدود 116.9هزار ميليارد ريال حق بيمه توليد كردند كه در مقايسه با مدت مشابه سال قبل 13.2درصد رشد داشته است.
سهم بخش غيردولتي از اين مقدار به حدود 55.1درصد رسيد و 44.9درصد ديگر توسط بيمه ايران در نقش تنها شركت بيمه دولتي توليد شد.
بر اساس اين گزارش، ۸شركت بيمه ايران، آسيا، البرز، دانا، پارسيان، معلم، كوثر و پاسارگاد (هر يك داراي سهم بالاتر از سه درصد) در مجموع 82.6درصد از حق بيمه توليدي را به خود اختصاص دادهاند. تعداد بيمهنامههاي صادره در اين مدت نيز با 6.2درصد رشد نسبت به مدت مشابه سال قبل به حدود ۲۲ميليون فقره رسيده است. بيمه شخص ثالث و مازاد طي اين مدت 33.4درصد حقبيمههاي توليدي را به خود اختصاص داده و 32.2درصد از حق بيمههاي توليدي نيز مرتبط با بيمه درمان است. سهم بيمههاي زندگي و بدنه اتومبيل نيز به ترتيب به ميزان 10.2 و 5.1درصد از پرتفوي حق بيمه توليدي بازار رسيد.
خسارت پرداختي
بر اساس اين گزارش، شركتهاي بيمه همچنين در 6 ماهه اول سال جاري حدود 57.7هزار ميليارد ريال خسارت به بيمهگذاران پرداختند كه در مقايسه با مدت مشابه سال قبل ۲۳درصد رشد نشان ميدهد. بخش غيردولتي 22.5درصد از خسارتهاي بازار بيمه را جبران كرده است. طي اين مدت شركتهاي بيمه همچنين بيش از 11.8ميليون مورد خسارت به بيمهگذاران پرداخت كردند كه در مقايسه با مدت مشابه سال قبل 32.9درصد رشد داشته است. 38.8 درصد از خسارتهاي بازار بيمه در رشته بيمه شخص ثالث و مازاد و 34.6درصد در رشته بيمه درمان پرداخت شده است. بيمههاي بدنه اتومبيل و زندگي نيز به ترتيب حدود 6.9 و 6.5درصد از خسارتهاي پرداختي بازار بيمه سهم دارند.
نسبت خسارت
طي اين مدت، نسبت خسارت بازار بيمه معادل 49.3درصد بود و در مقايسه با سال قبل 3.9واحد افزايش نشان داد. نسبت خسارت ۸شركت بيمه: نوين، سينا، ملت، دانا، ميهن، آسيا، پارسيان و البرز بالاتر از اين ميزان در بازار بيمه بوده است (به ترتيب با: 94.4، 77.2، 70.2، 63.4، 60.2، 52.9، ۵۲ و 50.5 درصد). چهار رشته بيمه اعتبار، بدنه اتومبيل، ثالث و مازاد و درمان به ترتيب با حدود 272.6، 65.8، 57.4 و 52.9درصد، نسبت خسارتي بالاتر از بازار بيمه داشتند. پس از اين رشتهها، نسبت خسارت رشتههاي مسووليت و حوادث راننده (با 47.7 و 47.4درصد) بالاتر از اين نسبت در ساير رشتههاي بيمه بوده اما پايينتر از نسبت خسارت بازار بيمه قرار دارند.