کرهای در گفتوگو با ماین نیوز خبر داد:
نقش تعیینکننده آبهای کارستی در تامین آب شرب کشور
گروه اكتشاف و زمين شناسي - رییس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی ایران گفت: در زمینه اکتشافات عمقی در ابتدای راه قرار داریم.
محمدتقی کرهای در گفتوگو با خبرنگار ماین نیوز درباره اینکه گفته میشود تنها ۷ درصد از کشور اکتشاف شده است، اظهار کرد: کشور ما یک کشوری است که سابقه معدنکاری آن به ۷ هزار سال میرسد، بنابراین شاید این آمار برای یک موضوع خاص باشد. این بدان معنا است که نمیتوان یک آمار کلی درباره میزان اکتشافات ارائه داد، بلکه باید موارد آن مشخص شود. حتی این موضوع را در کشورهای دیگر هم دیده نمیشود که بطورکامل آماری از اکتشافات بدهند.وی گفت: در حال حاضر در زمینه ژئوفیزیک هوایی در مقیاس ملی یا منطقهای، اکتشاف کل کشور در سال ۱۳۵۲ انجام شده است. اما برای اکتشافی مناسب، مانند معادن پنهان که فواصل خطوط پرواز باید ۵۰۰ تا ۲۵۰متر باشد، اقداماتی به صورت پراکنده در کشور انجام شده است. در این زمینه میتوان بیان کرد حداکثر ۲۰ درصد ژئوفیزیک هوایی با فواصل ۲۵۰ متر و ارتفاع ۴۰ متر انجام شده است.
کرهای با اشاره به اکتشافات اولیه نیز اظهار کرد: روی ورقههای زمینشناسی در مقیاس ۲۵۰ هزار و ۱۰۰ هزار کشور بطورکامل کار شده است. همچنین ژئوفیزیک هوایی نیز در این مقیاس (۲۵۰ هزار تا یک میلیونیوم) انجام شده است. بطورکلی کشور ما از این جهت در این مقیاس بطورکامل کار کرده است.
وی ادامه داد: میتوان گفت ما در حال حاضر در سطح مشکلی نداشته و اطلاعات موجود است اما در اکتشافات عمقی در ابتدای راه قرار داشته و میتوان گفت در این زمینه کاری انجام نشده است.
رییس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی ایران بیان کرد: احتمال دارد آمارهای ارائه شده همچون آمار اکتشافی ۷ درصد در کل کشور مربوط به بحث اکتشافات عمقی باشد.
کرهای همچنین درباره آخرین وضعیت همکاری با سازمان انرژی اتمی، تصریح کرد: در حال حاضر ایمیدرو با سازمان انرژی اتمی کار مشترک دارد. البته ما نیز از ۲۵ سال پیش در زمینه تبادل اطلاعات با آنها داشته و همچنان این همکاری ادامه دارد. اگر لازم باشد اطلاعات همکاری ایمیدرو با سازمان انرژی اتمی به ما نیز داده میشود.
وی با اشاره به موضوع آبهای زیرزمینی نیز اضافه کرد: در زمینه آبهای کارستی با همکاری وزارت نیرو مطالعاتی را در کشور شروع کرده و حدود ۱۱ درصد مساحت کشور را به عنوان منطقه دارای ظرفیت آب کارستی، مشخص شده است. برای اساس و همچنین طبق آخرین مصوبه شورای عالی آب، قرار است با همکاری وزارت نیرو مناطقی که در کمیته متشکل از وزرات نیرو، صنعت، معدن و تجارت، سازمان محیطزیست و سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور اولویتبندی میشود و مکانهایی که بحران آب در آنها شدید است انتخاب شود. امیدوار هستیم پیش از پایان دولت یازدهم مطالعات ۴ یا ۵ حوزه آبریز که براین اساس اولویتبندی میشوند، تکمیل شود. پیشبینی ما این است که آبهای کارستی ظرفیت تامین ۵۰ درصد آب شرب کشور را در اختیار دارند.
کرهای افزود: ایران در بین رفرنسهای دنیا در کنار کشورهای مثل آمریکا، ترکیه و چین جزو کشورهایی است که برخلاف آبهای سطحی در حوزه آبهای کارستی ظرفیت مناسبی دارد.
به گفته وی، کیفیت آبهای کارستی کیفیت بسیار خوبی است. در نتیجه سیاست وزارت نیرو آن است که این آبها تنها به جهت آب شرب استفاده شود.
رییس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی ایران درباره حفظ این منابع برای نسلهای آینده، اظهار کرد: آبهای کارستی برخلاف آبهای ژرف آبهایی تجدید پذیر بوده و براساس برنامهریزیهای انجام شده تنها یک چهارم مقداری که تجدید پذیر است برداشت شود. البته این سیاستها را وزارت نیرو به طور دقیق مشخص خواهد کرد. از سویی دیگر با توجهبه اهمیت بحث آب بیشک این موضوع یکی از اولویتهای برنامه ششم توسعه خواهد بود.
کرهای گفت: سازمان در پهنههایی که مطالعات ژئوفیزیک هوایی انجام شده مانند یزد و جنوب خراسان به نتایج خوبی رسیده است. یک سیاست جدیدی با دستور آقای نعمتزاده در دستور کار قرار گرفته، که در این مرحله که نتایج اولیه پهنهها مشخص شده است با بخش خصوصی وارد مذاکره شده و سعی میکنیم به صورت مشترک مطالعات را پیش ببریم. این اقدام یک حرکت امیدوارکننده خواهد بود زیرا هم نظارت فنی و کارشناسی سازمان در آن وجود دارد و منابع نیز از سوی بخش خصوصی تامین میشود در نتیجه امیدوار هستیم در این باره اتفاقات خوبی رخ دهد.
وی همچنین با اشاره به مطالعات در حوزه عناصر نادر خاکی، گفت: سازمان زمین شناسی کار خوبی در این زمینه انجام داده که نتایج آن به زودی منتشر خواهد شد.
کرهای اضافه کرد: سازمان وظیفه دارد در کل کشور فعالیت کرده و سپس مناطقی که در زمینه عناصر نادر خاکی دارای ظرفیت است را معرفی میکنیم. اگر بخش خصوصی وارد نشود کار را خودمان ادامه خواهیم داد. اما نتایج بهدست آمده بیشتر از انتظار بود.
رییس سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی ایران درباره همکاری با USGS افزود: ما در پروژههای تحقیقاتی مشترک با دانشگاههای معتبر دنیا همکاری داریم. اما همکاری ما با USGS تنها در زمینه آخرین اتفاقات رخ داده در زمینه فناوری در حوزه علوم زمین تبادل اطلاعات داریم.
وی ادامه داد: آنها در کنگره علوم زمین دعوت نمیشوند اما امکان دارد به عنوان کارشناس تقاضا داشته و حضور پیدا کنند که این موضوع اتفاق افتاده است.
به گفته وی، سازمان زمینشناسی ایران در میان ۹ سازمان زمینشناسی مطرح دنیا قرار دارد.
کرهای با اشاره به حضور رییس سازمان زمینشناسی فنلاند و امضای تفاهمنامه با ایمیدرو، اظهار کرد: سازمان زمینشناسی در 3 زمینه حدود 1.5 سال است که با فنلاند همکاری دارد. این زمینه ها شامل پایگاه دادهها، مطالعات اکتشافات زیرسطحی و همکاری مشترک با سازمان زمینشناسی افغانستان است. اما همکاری ایمیدرو با سازمان زمینشناسی فنلاند درمورد فرآوری است و سازمان زمینشناسی فنلاند به دلیل شرایط ویژه زمینشناسی این کشور یکی از سازمانهای زمینشناسی معتبر دنیا است.
گفتوگو از محمدجواد بهآبادی