بهره‌گیری از دانش روز در اکتشافات ایمپاسکو
دنیای معدن -شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران (ایمپاسکو) به‌عنوان بازوی اجرایی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) می‌تواند در دوران پسابرجام نقش مهمی در جذب سرمایه‌های خارجی به معدن و صنایع معدنی داشته باشد.
با توجه به اهمیت این موضوع مدیرعامل این شرکت، مدیریت آب و پسماندهای معدنی را از اصلی‌ترین محورهای مذاکرات با شرکت‌های خارجی می‌داند.
جذب سرمایه‌گذار برای طرح‌ها
سیاست مقابله با خام‌فروشی موضوعی است که در دستور کار دولت قرار گرفته تا بتواند به وسیله آن زنجیره ارزش در بخش معدن به ویژه حوزه فولاد را تکمیل و به اهداف پیش‌بینی شده در ۱۴۰۴ دست پیدا کند. بی‌تردید شرکتی همچون شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران (ایمپاسکو) برای اجرای این سیاست برنامه‌هایی در دستور کار دارد. مدیرعامل ایمپاسکو درباره این موضوع اظهار می‌کند، با توجه به نامگذاری سال ۱۳۹۵ به‌عنوان اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل و دستیابی به رشد اقتصادی و همچنین برای تحقق استراتژی‌های تدوین شده شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران به عنوان بازوی اجرایی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) لازم است براساس اولویت‌بندی‌های مشخصی به اجرایی شدن برنامه‌ها بپردازیم تا بتوانیم با این رویکرد جایگاه بخش معدن را در اقتصاد ملی رونق دهیم. به گزارش ماین نیوز، وجیه‌اله جعفری در ادامه می‌افزاید: برنامه‌ریزی‌های انجام شده شامل تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام و به سرانجام رساندن پروژه‌هایی که به اتمام نرسیده است، جذب سرمایه‌گذار برای طرح‌های آماده اجرا، برنامه‌ریزی برای ذخایر کشف شده و تعریف طرح‌های بهره‌برداری برای آنها، تسهیل اموری که ریسک بالایی دارد برای بخش خصوصی و همچنین اکتشافات هدفمند با توجه به کسب‌وکار کانونی شرکت که شامل سنگ‌آهن، زغال‌سنگ، سرب و روی، طلا و شورابه و املاح است، افزایش تولید در مجتمع‌های زیرپوشش، کاهش هزینه واحد تولید و کاهش تکرار حوادث و افزایش سهم شرکت در بازار مواد معدنی به شکل قابل توجه را می‌توان از مهم‌ترین برنامه‌های شرکت نام برد. به گفته وی، همچنین با توجه به اهمیت عناصر نادر خاکی و فلزات کمیاب در برنامه‌های توسعه معدنی کشور، این دسته از مواد معدنی به‌عنوان اولویت ویژه در دستور کار شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران قرار دارد. جعفری همچنین تصریح می‌کند: با توجه به جهت‌گیری شرکت در فرآیندهای کلیدی که مراحل اصلی زنجیره ارزش را تشکیل می‌دهند و دربرگیرنده استراتژی شرکت برای بالابردن ظرفیت‌های سازمانی و بخش‌های وظیفه‌ای درباره هریک از خوشه‌های کسب و کار هستند، استراتژی فرآوری مواد معدنی و کاهش صادرات مواد خام را می‌توان به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین رویکردهای شرکت در راستای اهداف دولت نام برد. وی با اشاره به برنامه‌های کلان این شرکت می‌گوید: در این‌باره برنامه‌های کلان شامل ارتقای بهره‌وری و افزایش تولید، توسعه و کسب فناوری‌های جدید در فرآوری مواد معدنی و گسترش پژوهش در راستای ارتقای فناوری در بخش معدن و صنایع معدنی (فرآوری مواد) را می‌توان به‌عنوان برنامه‌های تدوین شده برشمرد. به طور نمونه ایجاد کارخانه نیمه‌صنعتی آنتیموان برای نخستین‌بار در کشور، نمونه بارز فرآوری یکی از مواد معدنی موجود در داخل کشور است.
جزییات ۸ طرح زغالی
جعفری همچنین با اشاره به آخرین پروژه‌های در دست اجرای شرکت تهیه و تولید مواد معدنی در حوزه زغال‌سنگ اظهار می‌کند: احداث کارخانه زغالشویی سوادکوه با هدف تولید سالانه ۳۲۰هزار تن کنسانتره زغال‌سنگ کک شو، تجهیز معدن طبس پروده ۴ با هدف استخراج سالانه ۷۵۰هزار تن کنسانتره زغال‌سنگ خام، تجهیز معدن بلوک ۱ زغال‌سنگ پروده شرقی با تولید سالانه حداقل ۱۵۰هزار تن کنسانتره زغال‌سنگ کک شو، تجهیز معدن بلوک ۲ و ۳ زغال‌سنگ پروده شرقی با هدف تولید سالانه حداقل ۳۵۰هزار تن کنسانتره زغال‌سنگ کک شو، تجهیز معادن یال شمالی زغال‌سنگ پروده ۱ با هدف تجهیز معادن ۶ و ۷ و ۸ یال شمالی پروده ۱ و تولید سالانه ۳۰۰هزار تن زغال‌سنگ کک شو، تجهیز معدن بلوک ۴ زغال‌سنگ پروده ۴ با استخراج سالانه ۲۰۰هزار تن کنسانتره زغال‌سنگ خام، تجهیز معدن زغال‌سنگ خمرود با تولید سالانه ۴۰۰هزار تن کنسانتره زغال‌سنگ کک شو و تجهیز معدن زغال‌سنگ حرارتی بلوک ۱ کوچکعلی شمالی را با هدف تولید سالانه ۲۰۰هزار تن کنسانتره زغال‌سنگ حرارتی در دست اجرا داریم که کارخانه زغالشویی سوادکوه با تولید سالانه حدود ۳۲۰هزار تن کنسانتره زغال‌سنگ کک‌شو آماده بهره‌برداری است.
نگاهی به آنتیموان سفیدآبه
پروژه آنتیموان سفیدآبه توانست ایران را به جمع ۸ کشور تولیدکننده آنتیموان اضافه کند. از سویی دیگر افتتاح این واحد نقش مهمی در اشتغالزایی شهرستان نیمروز ـ بخش سفیدآبه ـ روستای حیدرآباد در استان سیستان و بلوچستان ایفا می‌کند. مدیرعامل ایمپاسکو با اشاره به این طرح بیان می‌کند: استخراج ماده معدنی در معدن آنتیموان سفیدابه انجام می‌شود. فرآیند تولید شمش آنتیموان در نمونه آزمایشی نصب شده در معدن برای بازیابی مطلوب این فلز نیز در حال انجام است و تاکنون تولید شمش آنتیموان از عیارهای حدود ۵درصد حاصل شده است. وی ادامه می‌دهد، نمونه آزمایشی این پروژه به بازیابی حدود ۵۰درصد رسیده که تلاش برای افزایش آن ادامه دارد. تغلیظ کانسنگ به روش فیزیکی برای حصول عیارهای قابل شارژ مستقیم در کوره تولید شمش و استفاده از باطله این فرآیند (عیار پایین) در نمونه آزمایشی فعلی نیز در این شرکت انجام می‌شود. بدیهی است پس از اخذ نتایج مثبت نمونه آزمایشی و اکتشافات تکمیلی و کشف ذخایر جدید آنتیموان در منطقه و تهیه گزارش نهایی، پیشنهاد مهندسی خط صنعتی و ظرفیت آن ارائه خواهد شد.
به گفته جعفری، در حال حاضر برای ۳۴ نفر در منطقه اشتغالزایی شده است.
تامین خاک واحدهای سرب و روی
موضوع مهم دیگر در بخش معدن به‌ویژه در حوزه سرب و روی، رو به اتمام بودن ذخیره معدن سرب و روی انگوران است. این اتفاق می‌تواند واحدهای تولیدی را در موضوع تامین خاک با مشکل مواجه کند، اما به گفته جعفری در راستای تامین خاک مورد نیاز واحدهای ذوب ایمپاسکو اقداماتی را انجام داده است. وی با اشاره به این اقدامات اضافه می‌کند: در این زمینه اکتشافات در استان زنجان در قالب پهنه در حال انجام است. همچنین شناسایی معدن‌های متروکه سرب و روی و پیگیری مطالعه و اکتشاف و در صورت وجود ذخیره قابل کار، به فعال کردن آن منجر خواهد شد. از سویی دیگر هماهنگی و همکاری با تشکل‌های معدنی مربوط به سرب و روی برای توسعه و کمک به فعالیت‌های اکتشافی و معدنی در حوزه سرب و روی، واگذاری راهبری معدن سرب نخلک به منظور توسعه فعالیت و تولید به بخش خصوصی، هماهنگی و مبادله تفاهمنامه با قزاقستان با هدف معرفی معادن سرب و روی برای سرمایه‌گذاری مشترک به منظور انتقال کنسانتره سرب و روی به کشور، از دیگر اقداماتی است که در دستور کار قرار دارد. اجرایی شدن برجام را می‌توان گامی اساسی در جذب سرمایه‌های خارجی به بخش مهمی همچون معدن و صنایع معدنی دانست. در این راستا سازمان‌های مختلف مذاکره‌های مختلفی با شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران خارجی داشتند تا بتوانند عقب‌ماندگی‌های بخش معدن در سال‌های تحریم را به سرعت جبران کنند.
مدیریت آب؛ محور اصلی مذاکرات
وی در ادامه با اشاره به قراردادها یا تفاهمنامه‌های این شرکت با شرکت‌های خارجی اظهار می‌کند: در حوزه اکتشاف تاکنون ۲ تفاهمنامه با شرکت‌های قزاقستانی و گرجستانی منعقد شده و همکاری‌ها در بستر این تفاهمنامه‌ها در دست اقدام و پیگیری است. البته آنچه هدف اصلی این تفاهم‌هاست ایجاد بستر تامین امکانات و تجهیزات فنی، انتقال دانش فنی و سرمایه‌گذاری اکتشافی است. همچنین تفاهمنامه دیگری با یک شرکت اسپانیایی در زمینه سرمایه‌گذاری استخراج و تجهیز معادن زغال‌سنگ، سرمایه‌گذاری و احداث پالایشگاه زغال‌سنگ بیواتانول در ایران و نیز خرید زغال‌سنگ از ایران منعقد شده است. مدیرعامل ایمپاسکو اضافه می‌کند: بهره‌گیری از دانش روز به منظور اکتشاف، استخراج و فرآوری مواد معدنی از اهداف اصلی شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران است و در حال حاضر بخش اکتشاف این شرکت با بهره‌گیری از دانش و شیوه‌های نوین کشورهای پیشرو به‌ویژه در زمینه ژئوفیزیک و روش‌های نوین آن اقدامات اجرایی خود را آغاز کرده است.
در این رابطه با چند شرکت بین‌المللی قراردادهایی در مرحله اجرا است تا امکان بکارگیری روش‌های EM و AMT در ژئوفیزیک ذخایر پلی متال محقق شود. البته خرید و آموزش نرم افزارهای جدید نیز در بخش‌های اکتشاف و بهره‌برداری، در مرحله تهیه و مذاکره‌هایی با مجموعه‌های نرم‌افزاری از روسیه و استرالیا در دست اقدام است. جعفری همچنین با اشاره به مذاکره این شرکت با شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران خارجی به صمت می‌گوید: یکی از محورهای مذاکره‌ها موضوع مدیریت آب در معادن، پسماندها و باطله‌ها بود. وی همچنین در پاسخ به این پرسش صمت که آیا شرکت تهیه و تولید طرحی را برای مذاکره با شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران خارجی در دست دارد؟ تصریح می‌کند: مذاکره‌های اولیه در موارد یاد شده همچون مدیریت آب در باطله‌ها و مدیریت باطله‌ها به تنهایی و همچنین استفاده از فناوری‌های جدید در اکتشاف از موضوعاتی است که در این جلسه‌ها دنبال خواهد شد. بحران آب، امروز به یکی از دغدغه‌های فعالان بخش معدن تبدیل شده که باید برای مقابله با آن به دنبال راهکارهای مختلف بود. در غیر این صورت تولید در بخش معدن و صنایع معدنی با مشکلات بسیاری مواجه خواهد شد.