دنیای معدن -اطلاعات پایه و داده‌های زمین‌شناسی، یکی از ارکان اصلی برای فعالیت‌های معدنی به‌شمار می‌آید و کوچکترین خطا در آن منجر به برهم خوردن معادلات در فعالیت‌های معدن خواهد شد. هر اندازه اطلاعات ریزتر و جزئی‌تر باشد کار برای شناسایی ذخایر معدنی آسان‌تر می‌شود. در این زمینه شاهدیم که سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، موفق به تهیه نقشههای زمینشناسی آن هم در مقیاسهای ۲۵هزارم شدهاند. این درحالی است که تهیه این نقشهها تنها از سوی چند کشور بزرگ توسعهیافته در حوزه معدن همچون استرالیا امکانپذیر است. از دیگر اقدامات بزرگ این سازمان در حوزه معدن، صدور خدمات فنی و مهندسی به ۳۰کشور جهان است. همگام با کشورهای معدنی در تهیه نقشههایی با مقیاس ۲۵ هزارم رییس سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور درباره تهیه نقشههای زمینشناسی در بخش معدن به صمت گفت: سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی نقشههایی در مقیاس ۲۵۰هزار را کامل کرده و در مقیاسی ۱۰۰ هزارم به عنوان اولویت نخست کشور، این نقشهها براساس نیاز تکمیل شده و میتوان گفت از تهیه نقشههایی با مقیاس ۱۰۰هزار عبور کردیم و تدوین نقشه با مقیاس ۲۵هزارم را در برنامههای خود قرار دادهایم. محمدتقی کرهای افزود: نقشههایی با مقیاس ۲۵هزارم، به گونهای است که به شکل سیستماتیک تنها در چند کشور معدنی دنیا مثل استرالیا تهیه میشود و ایران نیز در این مسیر قرار گرفته است. به گفته وی، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، ۲ اولویت برای خود تعریف کرده است. نخستین اولویت، مناطق دارای ظرفیت معدنی بوده و اولویت دوم جانمایی طرحهای صنعتی و مسائل زیستمحیطی و شهری است که در دستور کار این سازمان قرار گرفته است. کرهای درباره تاثیرات برداشته شدن تحریمها بر بخش معدن بهویژه زمینشناسی و اکتشافات معدنی نیز گفت: آثار پسابرجام را از چند نظر میتوان بررسی کرد: یکی از آنها تهیه تجهیزات و قطعات پیشرفته و مورد نیاز سازمان بود که امروزه بهبود یافته است. همچنین ایجاد ارتباط و همکاریها نیز یکی دیگر از مواردی است که بعد از برداشته شدن تحریمها از شرایط بهتری برخوردار است. به گونهای که ایران با سازمان زمینشناسی فرانسه، فنلاند و آلمان تفاهمنامهای به امضا رسانده و پروژههایی در دست مذاکره دارد که برخی از آنها در حال اجرایی شدن هستند. رییس سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور ادامه داد: اکنون بحث آموزش برای سازمان زمینشناسی افغانستان مطرح است که در این زمینه سازمان زمینشناسی ایران و سازمان زمینشناسی فنلاند با یکدیگر وارد همکاری شدهاند و در حال نهایی شدن است. از طرفی به دلیل استقبالی که از این نوع آموزش وجود داشته، تصمیم به ادامه کار در این زمینه داریم. البته همکاری در زمینه آموزش در ۲ دوره با آلمان انجام شده و قرار است دوره سوم آن نیز در آینده نزدیک انجام شود. امضای تفاهمنامه با فرانسه در حال حاضر یکی از مهمترین برنامههای کشورهای توسعهیافته معدنی، رسیدن به ذخایر پنهان و در عمق است که برای رسیدن به آن باید از تجهیزات و فناوریهای نوین استفاده کرد. کرهای در اینباره گفت: در زمینه اکتشافات زیرسطحی و کانسارهای پنهان نیز با سازمان زمینشناسی فرانسه وارد مذاکره شدیم و در حال شرح خدمات به آنها هستیم. به گفته وی، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور به عنوان یک سازمان مطرح در حوزه خود بوده و از شرایط مناسبی برخوردار است. گفتنی است حتی در زمان تحریم بسیاری از کشورها، علاقهمند به همکاری با ایران بودند و توانستند کارهای مشترکی با ایران به اجرا برسانند. در واقع میتوان گفت سایر کشورها تمایل به همکاری در حوزههای مختلف با سازمان زمینشناسی ایران دارند. رییس سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور درباره وضعیت سطح دانش و فناوری مهندسان ایرانی نیز گفت: سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی ایران صادرات خدمات فنی مهندسی به ۳۰ کشور داشته است. البته این شرح خدمات برای کشورهای منطقه خاورمیانه، بهطور ویژه و به شرایط وابسته است. به گفته وی ایران در قالب اکو اقدامات بسیاری در دستور کار خود قرار داده است. بهعنوان مثال بهطور مشترک با افغانستان و سازمان زمینشناسی کشورهای اروپایی در زمینه آموزش همکاری داریم. در تاجیکستان نیز کارهای اکتشافی مفصلی انجام دادهایم. با ترکیه نیز فعالیتهایی در حد تبادل اطلاعات وجود داشته است. کرهای به برخی حساسیتهای موجود در منطقه اشاره کرد و گفت: درباره ریزگردها با عراق تفاهمنامهای به امضا رساندهایم اما از آنجایی که منطقه مورد نظر برای اجرای این عملیات، امنیت لازم را ندارد تاکنون اقدامی رخ نداده است. بومیسازی در ژئوفیزیک هوایی شرایط تحریم سبب شد تا ایران توان دستیابی به برخی از فناوریها و دانش روز جهان در زمینه ژئوفیزیک هوایی را از دست بدهد. اما در مقابل باعث شد دانشمندان و متخصصان ایرانی موفق به بومیسازی دانش فنی و برخی فناوریهای ژئوفیزیک هوایی شوند. کرهای درباره اینکه در بحث ژئوفیزیک هوایی چه اقداماتی شده و با کدام کشورها میتوان وارد همکاری مشترک شد نیز اینگونه پاسخ داد: بحث ژئوفیزیک هوایی مسائل خاص خود را دارد و یک سرمایهگذار خارجی باید انگیزهای برای ورود به ایران داشته باشد. اما باید توجه داشت که بحث ژئوفیزیک هوایی جزو وظایف حاکمیت کشور است که آن را انجام داده و اطلاعات را برای ادامه کار اکتشافی در اختیار سازمانها و فعالان بخش خصوصی قرار میدهد. وی ادامه داد: اما در این راستا شاهد سرمایهگذاری برخی از شرکتهای بخش خصوصی در زمینه ژئوفیزیک هوایی در کشورهای افریقایی هستیم. این شرکتها اطلاعات بهدست آمده را به صاحبان محدودهها نمیدهند؛ بلکه به کشورهایی که قصد فعالیت اکتشافی در محدوده دارند اطلاعات را میفروشند و از این طریق کسب درآمد میکنند. اما ایران به دلایل مختلف از جمله داشتن توان لازم برای انجام این فعالیتها و مطالعات نمیتواند برای بهدست آوردن اطلاعات ژئوفیزیک هوایی از این روش استفاده کند. چراکه ایران جزو آندسته از کشورهایی است که قدرت برداشت داده و تفسیر اطلاعات را دارد. به عقیده کرهای، مسائل و مشکلات سرمایهگذاران بخش معدن در ایران تنها در زمینه اطلاعات پایه اکتشافی نبوده و در دیگر بخشها خلاصه میشود که نیازمند بررسی است. به گفته رییس سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، اطلاعات این سازمان، استاندارد و مورد قبول شرکتهای بزرگ معدنی است. به عنوان مثال، شرکت بیاچپی بیلتون حدود ۱۵سال پیش به ایران آمد و اطلاعات پایه را گرفت و با استفاده از آنها به محدودههای معدنی دست یافت اما به دلیل برخی مشکلات کار خود را رها کرد و رفت. وی افزود: با توجه به تمام مسائل و چالشهای بخش معدن، شرکتهای حرفهای در سطوح بینالمللی در حوزه معدن و زمینشناسی با زبان سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی ایران آشنا هستند؛ بنابراین میتوان با آنها وارد همکاری مشترک شد.

در این زمینه شاهدیم که سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، موفق به تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی آن هم در مقیاس‌های ۲۵هزارم شده‌اند. این درحالی است که تهیه این نقشه‌ها تنها از سوی چند کشور بزرگ توسعه‌یافته در حوزه معدن همچون استرالیا امکان‌پذیر است. از دیگر اقدامات بزرگ این سازمان در حوزه معدن، صدور خدمات فنی و مهندسی به ۳۰کشور جهان است.
همگام با کشورهای معدنی در تهیه نقشه‌هایی با مقیاس ۲۵ هزارم
رییس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور درباره تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی در بخش معدن به صمت گفت: سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی نقشه‌هایی در مقیاس ۲۵۰هزار را کامل کرده و در مقیاسی ۱۰۰ هزارم به عنوان اولویت نخست کشور، این نقشه‌ها براساس نیاز تکمیل شده و می‌توان گفت از تهیه نقشه‌هایی با مقیاس ۱۰۰هزار عبور کردیم و تدوین نقشه با مقیاس ۲۵هزارم را در برنامه‌های خود قرار داده‌ایم.
محمدتقی کره‌ای افزود: نقشه‌هایی با مقیاس ۲۵هزارم، به گونه‌ای است که به شکل سیستماتیک تنها در چند کشور معدنی دنیا مثل استرالیا تهیه می‌شود و ایران نیز در این مسیر قرار گرفته است.
به گفته وی، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، ۲ اولویت برای خود تعریف کرده است. نخستین اولویت، مناطق دارای ظرفیت معدنی بوده و اولویت دوم جانمایی طرح‌های صنعتی و مسائل زیست‌محیطی و شهری است که در دستور کار این سازمان قرار گرفته است.
کره‌ای درباره تاثیرات برداشته شدن تحریم‌ها بر بخش معدن به‌ویژه زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی نیز گفت: آثار پسابرجام را از چند نظر می‌توان بررسی کرد: یکی از آنها تهیه تجهیزات و قطعات پیشرفته و مورد نیاز سازمان بود که امروزه بهبود یافته است.
همچنین ایجاد ارتباط و همکاری‌ها نیز یکی دیگر از مواردی است که بعد از برداشته شدن تحریم‌ها از شرایط بهتری برخوردار است. به گونه‌ای که ایران با سازمان زمین‌شناسی فرانسه، فنلاند و آلمان تفاهمنامه‌ای به امضا رسانده و پروژه‌هایی در دست مذاکره دارد که برخی از آنها در حال اجرایی شدن هستند.
رییس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور ادامه داد: اکنون بحث آموزش برای سازمان زمین‌شناسی افغانستان مطرح است که در این زمینه سازمان زمین‌شناسی ایران و سازمان زمین‌شناسی فنلاند با یکدیگر وارد همکاری شده‌اند و در حال نهایی شدن است. از طرفی به دلیل استقبالی که از این نوع آموزش وجود داشته، تصمیم به ادامه کار در این زمینه داریم. البته همکاری در زمینه آموزش در ۲ دوره با آلمان انجام شده و قرار است دوره سوم آن نیز در آینده نزدیک انجام شود.

امضای تفاهمنامه با فرانسه
در حال حاضر یکی از مهم‌ترین برنامه‌های کشورهای توسعه‌یافته معدنی، رسیدن به ذخایر پنهان و در عمق است که برای رسیدن به آن باید از تجهیزات و فناوری‌های نوین استفاده کرد.
 کره‌ای در این‌باره گفت: در زمینه اکتشافات زیرسطحی و کانسارهای پنهان نیز با سازمان زمین‌شناسی فرانسه وارد مذاکره شدیم و در حال شرح خدمات به آنها هستیم.
به گفته وی، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور به عنوان یک سازمان مطرح در حوزه خود بوده و از شرایط مناسبی برخوردار است. گفتنی است حتی در زمان تحریم بسیاری از کشورها، علاقه‌مند به همکاری با ایران بودند و توانستند کارهای مشترکی با ایران به اجرا برسانند. در واقع می‌توان گفت سایر کشورها تمایل به همکاری در حوزه‌های مختلف با سازمان زمین‌شناسی ایران دارند.
رییس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور درباره وضعیت سطح دانش و فناوری مهندسان ایرانی نیز گفت: سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی ایران صادرات خدمات فنی مهندسی به ۳۰ کشور داشته است. البته این شرح خدمات برای کشورهای منطقه خاورمیانه، به‌طور ویژه و به شرایط وابسته است.
به گفته وی ایران در قالب اکو اقدامات بسیاری در دستور کار خود قرار داده است. به‌عنوان مثال به‌طور مشترک با افغانستان و سازمان زمین‌شناسی کشورهای اروپایی در زمینه آموزش همکاری داریم. در تاجیکستان نیز کارهای اکتشافی مفصلی انجام داده‌ایم. با ترکیه نیز فعالیت‌هایی در حد تبادل اطلاعات وجود داشته است.
کره‌ای به برخی حساسیت‌های موجود در منطقه اشاره کرد و گفت: درباره ریزگردها با عراق تفاهمنامه‌ای به امضا رسانده‌ایم اما از آنجایی که منطقه مورد نظر برای اجرای این عملیات، امنیت لازم را ندارد تاکنون اقدامی رخ نداده است.

بومی‌سازی در ژئوفیزیک هوایی
شرایط تحریم سبب شد تا ایران توان دستیابی به برخی از فناوری‌ها و دانش روز جهان در زمینه ژئوفیزیک هوایی را از دست بدهد. اما در مقابل باعث شد دانشمندان و متخصصان ایرانی موفق به بومی‌سازی دانش فنی و برخی فناوری‌های ژئوفیزیک هوایی شوند.
کره‌ای درباره اینکه در بحث ژئوفیزیک هوایی چه اقداماتی شده و با کدام کشورها می‌توان وارد همکاری مشترک شد نیز اینگونه پاسخ داد: بحث ژئوفیزیک هوایی مسائل خاص خود را دارد و یک سرمایه‌گذار خارجی باید انگیزه‌ای برای ورود به ایران داشته باشد. اما باید توجه داشت که بحث ژئوفیزیک هوایی جزو وظایف حاکمیت کشور است که آن را انجام داده و اطلاعات را برای ادامه کار اکتشافی در اختیار سازمان‌ها و فعالان بخش خصوصی قرار می‌دهد.
وی ادامه داد: اما در این راستا شاهد سرمایه‌گذاری برخی از شرکت‌های بخش خصوصی در زمینه ژئوفیزیک هوایی در کشورهای افریقایی هستیم. این شرکت‌ها اطلاعات به‌دست آمده را به صاحبان محدوده‌ها نمی‌دهند؛ بلکه به کشورهایی که قصد فعالیت اکتشافی در محدوده دارند اطلاعات را می‌فروشند و از این طریق کسب درآمد می‌کنند.
 اما ایران به دلایل مختلف از جمله داشتن توان لازم برای انجام این فعالیت‌ها و مطالعات نمی‌تواند برای به‌دست آوردن اطلاعات ژئوفیزیک هوایی از این روش استفاده کند. چراکه ایران جزو آن‌دسته از کشورهایی است که قدرت برداشت داده و تفسیر اطلاعات را دارد.
به عقیده کره‌ای، مسائل و مشکلات سرمایه‌گذاران بخش معدن در ایران تنها در زمینه اطلاعات پایه اکتشافی نبوده و در دیگر بخش‌ها خلاصه می‌شود که نیازمند بررسی است.
به گفته رییس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، اطلاعات این سازمان، استاندارد و مورد قبول شرکت‌های بزرگ معدنی است. به عنوان مثال، شرکت بی‌اچ‌پی بیلتون حدود ۱۵سال پیش به ایران آمد و اطلاعات پایه را گرفت و با استفاده از آنها به محدوده‌های معدنی دست یافت اما به دلیل برخی مشکلات کار خود را رها کرد و رفت.
وی افزود: با توجه به تمام مسائل و چالش‌های بخش معدن، شرکت‌های حرفه‌ای در سطوح بین‌المللی در حوزه معدن و زمین‌شناسی با زبان سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی ایران آشنا هستند؛ بنابراین می‌توان با آنها وارد همکاری مشترک شد.