تاثیر دوگانه تکنرخی شدن ارز بر صنایع بورسی
در صورتی که ادعای تکنرخی شدن ارز که چندین بار مطرح شده، بهصورت جدی اجرا شود، به طور قطع صنایع و برخی شرکتها دستخوش تغییرات خواهند شد و در نتیجه میزان سود آنها را تغییر خواهد داد.
کیمیا بامدادیان - یکسانسازی نرخ ارز آثار متفاوتی بر شرکتهای صادراتمحور و وارداتمحور دارد. برخی از کارشناسان معتقدند، تکنرخی شدن ارز میتواند به افزایش حجم سرمایهگذاری در بورس منجر شود
و همچنین تکلیف سرمایهگذاران برای برآورد نقدینگی خود به منظور سرمایهگذاری در بنگاهها مشخص میشود. از سوی دیگر شفافیت اطلاعرسانی و بهبود وضعیت گزارشدهی شرکتهای پذیرفتهشده در بورس هم میتواند یکی از ثمرات تکنرخی شدن ارز برای بازار سرمایه و معاملات بورس باشد.
ثبات وضعیت اقتصادی
یکی از کارشناسان ارشد بازار سرمایه عقیده دارد، در صورتی که ادعای تکنرخی شدن ارز که چندین بار مطرح شده، بهصورت جدی اجرا شود، به طور قطع صنایع و برخی شرکتها دستخوش تغییرات خواهند شد و در نتیجه میزان سود آنها را تغییر خواهد داد. ابوالقاسم آقادوست صنایع را به دو گروه تقسیم و بیان کرد: با تکنرخی شدن ارز، یکسری از صنایع وارداتمحور متضرر میشوند و روی سودآوری آنها تاثیر منفی میگذارد اما بهطور کلی روی قیمت بیشتر سهمهای بازار اثر مثبت خواهد داشت. وی آثار تکنرخی شدن ارز را بر صنایع صادراتمحور مثبت دانست و اظهار کرد: تولیدکنندگانی که محصولات خود را به خارج از کشور صادر میکنند، میتوانند شرایط مناسبتری داشته باشند و با قیمتهای بالاتری آنها را به فروش برسانند و درنتیجه روی میزان سودآوری آنها تاثیرگذار باشد. آقادوست یکی از آثار تکنرخی شدن ارز را ثبات وضعیت اقتصادی صنایع خواند و افزود: در چنین حالتی شرکتها راحتتر میتوانند برنامهریزی کرده، بودجههای خود را تامین کنند تا درنهایت منجر به شفافیت اقتصادی آنها شود. زیرا وضعیت اقتصادی شرکتهای بورسی بهصورت مستقیم روی بازار سرمایه اثرگذار است و میتواند پیامدهای مثبتی در بلندمدت داشته باشد. وی در ادامه بیان کرد: یکی دیگر از آثار تکنرخی کردن ارز آن است که شرکتهای بورسی میتوانند در زمان نوسانات نرخ ارز از تکنیکهای مصونسازی استفاده کنند و راحتتر پیشبینیهای خود را انجام دهند. آقادوست با اشاره به اینکه بازار سرمایه همواره از شفافیت استقبال میکند، اظهار کرد: در چنین حالتی قیمتها از نوسانات کمتری برخوردار میشوند و سرمایهگذاران نیز راحتتر میتوانند سرمایهگذاریهای خود را در بازار سهام انجام دهند.
آثار متفاوت
در اینباره یکی از کارشناسان بازار سرمایه معتقد است، تکنرخی شدن ارز میتواند آثاری بر بازار سرمایه داشته باشد. حمیدرضا صفری، به آثار متفاوت تکنرخی شدن ارز بر صنایع فعال در بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: برخی از صنایع فعال در بورس صادراتمحور و بعضی دیگر وارداتمحور هستند و برخی دیگر نیز مواد اولیه خود را از خارج کشور تهیه میکنند که میتوانند قیمت مواد اولیه آنها میزان سودآوریشان را تحت تاثیر قراردهد. وی تکنرخی شدن ارز را به ضرر شرکتهای پتروشیمی دانست و اظهار کرد: در صورتی که شرکتهای پتروشیمی تکنرخی شوند، به ضررشان خواهد بود زیرا این گروه از تولیدکنندگان مواد مورد نیاز خود را از طریق ارز داخلی خریداری کرده و با ارز آزاد در بازار به فروش میرساندند و قیمت واحد دلار میتواند سودآوری آنها را تحت تاثیر قرار دهد. صفری صنعت آسیبپذیر دیگر را گروه داروییها در بازار سرمایه دانست و بیان کرد: اگر قیمت ارز تکنرخی شود، شرکتهای دارویی مجبور خواهند شد برای خرید مواد اولیه بهای بیشتری پرداخت کنند و بنابراین برای حفظ حاشیه سود، باید به دنبال افزایش نرخ باشند. بهویژه اینکه در این مدت سعی شده دارو افزایش قیمت چندانی را تجربه نکند و همچنین قیمت آن کمتر از میزان تورم افزایش قیمت پیدا کند. وی یکی از گروههای مناسب در صورت تکنرخی شدن ارز را پالایشگاهیها خواند و گفت: شرکتهای پالایشگاهی به دلیل آنکه محصولات خود را به خارج از کشور صادر میکنند، بنابراین در صورت تکنرخی شدن ارز، سودآوریشان تحت تاثیر قرار میگیرد و افزایش پیدا میکند.
حجم و سرعت گردش معاملات
یک کارشناس بازار سرمایه نیز میگوید با علم به اینکه میدانم امکان دارد تکنرخی کردن ارز مقداری ابعاد تورمی داشته باشد، اما معتقدم این موضوع یکی از سیاستهایی است که میتواند به خارج شدن بازار سرمایه ایران از رکود، کمک کند. به گزارش رادیو سهام، فردین آقابزرگی درباره این روزهای بازار سرمایه ایران، اظهار کرد: درحالحاضر نخستین مشکل بورس، کمبود نقدینگی است که به طور عمده ناشی از وصول نشدن نقدی درآمدهای حاصل از صادرات دولت است. وی با اشاره به برنامه دولت برای تکنرخی کردن ارز گفت: دولت برنامهای داشت که از ابتدای سال ۱۳۹۵ ارز تکنرخی شود، ولی هنوز برنامه عملیاتی برای تکنرخی شدن ارز ارائه نشده است. این موضوع در کنار کمبود نقدینگی، کنترل نرخ فروش محصولات و از طرفی سیاستهای انقباضی به منظور مهار نرخ تورم باعث ایجاد رکود در اقتصاد ایران و در نتیجه رکود در بازار سرمایه شده است. این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه تکنرخی کردن ارز جزو یکی از اولویتهای بازار سرمایه است و تا حد قابل قبولی میتواند بر افزایش حجم و سرعت گردش معاملات تاثیر مثبت بگذارد، بیان کرد: تکنرخی شدن ارز میتواند از طرفی جریان ورود سرمایه را در خارج از کشور تسهیل کند. البته اجرای این طرح میتواند تاحدودی ابعاد تورمی داشته باشد که شاید به همین دلیل است که تاکنون سازوکار تکنرخی شدن ارز به اجرا در نیامده است. وی در ادامه بیان کرد: اگرچه تکنرخی کردن ارز آثار تورمی دارد، اما به نظر میرسد به دلایل مختلف ازجمله سهولت پوشش ریسک نوسان قیمت ارز که موجب تسهیل در فرآیند ورود سرمایههای خارجی خواهد شد، تکنرخی کردن ارز یک ضرورت است.
سخن آخر...
زمانی که ارز در کشور تکنرخی شود انگیزهای برای ورود نقدینگی و سرمایه برای کسب سود در این بازار دیگر وجود نخواهد داشت و بر این اساس با توجه به اینکه سایر بازارها در کشور در رکود هستند و سود چندانی را نصیب سرمایهگذاران نمیکنند بنابراین انتظار میرود بخشی از نقدینگی جامعه پس از تکنرخی شدن ارز وارد بازار سهام شود. اما در صورتی که ارز چندنرخی باشد نمیتوان پیشبینی درستی از نرخ آن در آینده داشت و از سوی دیگر ثبات نداشتن در بازار ارز هم میتواند چشمانداز ورود سرمایه خارجی به کشور را با ابهام روبهرو کند.