صنایع تبدیلی نیاز ضروری بخش کشاورزی در شرق مازندران
ساری - مازندران با دارا بودن 110هزار هکتار باغ های مرکبات شامل پرتقال و نارنگی، سالانه افزون بر 2 و نیم میلیون تن محصول تولید می کند و به رغم وجود این ظرفیت بالا همچنان این بخش از کمی یا نبود صنایع تبدیلی بویژه در شرق این استان رنج می برد.
بارش به نسبت شدید و متناوب برف در هفته گذشته در مناطق مختلف استان مازندران، خسارت جدی به بخش مرکبات و باغداران مازندران وارد کرد و نشان داد که وجود صنایع تبدیلی در این بخش تا چه اندازه می تواند اهمیت داشته باشد .صنایع تبدیلی به عنوان حلقه ای مهم برای توسعه پایدار در بخش کشاورزی، مساله با اهمیتی است که می تواند با ایجاد هم افزایی بین صنعت و کشاورزی، در تامین امنیت غذایی، اشتغال زایی، عمران و توسعه مناطق به ویژه مناطق روستایی نقش عمده داشته و در افزایش درآمدها نقش بسزایی ایفا کند.
همه ساله در زمان برداشت محصول، یکی از مهمترین دغدغه ها در توسعه باغ ها و تولید مرکبات درمازندران بویژه در شرق این استان ، ضعف استقرار و بهره برداری مناسب از صنایع تبدیلی است که امسال با توجه به بارش برف و خسارت 25 درصدی به باغهای این استان، نیاز به صنایع تبدیلی بیش از هر زمان دیگری احساس می شود.
باغداران شرق مازندران با ابراز نگرانی از خسارت وارد شده به محصولات باغی و مرکبات در برف و سرمای اخیر، خواهان توجه مسئولان جهاد کشاورزی و صنایع برای ایجاد صنایع تبدیلی در شرق استان مازندران شدند تا با چاره اندیشی مناسب، در سال های آینده این مشکل برطرف شود.
محمدرضا نوذری، یکی از باغداران مازندرانی به خبرنگار ایرنا گفت: در فصل برداشت مرکبات، متاسفانه با توجه به بارش برف و سرمای شدید، بسیاری از باغداران منطقه متضرر شده اند و جهاد کشاورزی اعلام کرده که از این مرکبات در صنایع تبدیلی استفاده می شود، کدام صنایع تبدیلی؟ شرق مازندران از فقر صنایع تبدیلی رنج می برد و سالانه بسیاری از مرکبات و میوه های ما از بین می رود.
وی ادامه داد: فقدان صنایع تبدیلی و بسته بندی مناسب در شرق مازندران، وجود حوادث غیر مترقبه همچون بارش برف و عدم حمایت مناسب از کشاورزان و ارائه تسهیلات مناسب برای تجهیز باغات و صنایع، انگیزه تولیدکنندگان را به حداقل ممکن رسانده است که امیدواریم مسئولان به داد ما برسند.
* صنایع تبدیلی، حلقه گمشده بخش کشاورزی
رضا خورشیدی از دیگر باغداران منطقه شرق مازندران هم به خبرنگار ایرنا گفت: متاسفانه نبود صنایع تبدیلی در شرق استان مازندران مشکل عمده این حوزه است و صنایع تبدیلی اطراف همه به دلیل فاصله زمانی و مکانی، پاسخگوی نیاز کشاورزان و تکمیل کننده بخش تولید محصولات کشاورزی نیست.
وی ادامه داد: براساس آمارهای اعلام شده تنها 10 درصد مرکبات مازندران در صنایع غذایی تبدیل می شود که این آمار جوابگو نیست و باید بیش از پیش به این امر پرداخته شود.
این باغدار با بیان اینکه مازندران قطب کشاورزی است و واحدهای تبدیلی و کشاورزی باید در اولویت اول حمایتی باشند، افزود: متاسفانه نبود صنایع تبدیلی در مناطق مختلف مازندران، سبب نگرانی کشاورزان و باغداران شده است که باید با نگاه ویژه و مساعدت بیشتر به سرمایه گذاران در این بخش تلاش شود.
خورشیدی همچنین گفت: بالا بودن نرخ سود تسهیلات بانکی برای صنایع تبدیلی از جمله مشکلاتی است که سرمایه گذاران را از سرمایه گذاری در این بخش بازداشته است که امیدواریم مسئولان با ارائه تسهیلات مناسب، کمک کار ما در این بخش باشند.
وی در مورد بارش برف اخیر هم گفت: برای جلوگیری از یخ زدگی با توجه به هشدارهای کارشناسان جهاد کشاورزی و به طور تجربی، اقدام هایی از جمله آتش زدن لاستیک در اطراف باغات برای جلوگیری از کاهش ناگهانی دما انجام شده است، اما این اقدام ها در برخی موارد کافی نبوده و موجب سرمازدگی میوه و باغات شده است.
این باغدار مازندرانی با اشاره به اینکه برف و سرما در بسیاری از موارد بر جان میوه ها نشسته است، اظهار کرد: خسارات ناشی از سرمازدگی اخیر علاوه بر زیان تولید کنندگان و کشاورزان که برخی از آنان تمام هستی خود را از دست داده اند؛ به اقتصاد ملی هم ضرر وارد می کند که امیدواریم در سال های آینده با اقدامات پیشگیرانه و در دستور کار قرار دادن درختان مرکبات مقاوم از این خسارت ها جلوگیری شود.
ولی زاده از باغداران بزرگ منطقه شرق مازندران با اعلام اینکه یخ زدگی در مرکبات منطقه کاملا هویدا است به خبرنگار ایرنا گفت: بارش برف و سرمای شدید هفته گذشته، موجب یخ زدگی میوه بر روی درختان شده و ضربه شدیدی به درختان وارد کرد و حتی امید به اینکه سال بعد محصولی بر روی درختان داشته باشیم به حداقل رسیده است.
وی افزود: جوانه برخی از درختان از بین رفته اند و امیدی به بازگشت دوباره درخت نیست و باید برای این منظور چاره اندیشی مناسب انجام شود که از جمله کارها برای کاهش این خسارت ها، ایجاد صنایع تبدیلی است.
*وضعیت موجود صنایع تبدیلی در شرق مازندران
شرق مازندران شامل شهرستانهای بهشهر، نکا و گلوگاه با دارا بودن حدود 9 هزار هکتار باغات مرکبات و پیش بینی تولید 250 هزارتنی یکی از قطب های مهم تولید مرکبات مازندران است و با کسر مرکباتی که به صورت تازه خوری به فروش رفته و مقداری ضایعات، حدود زیادی مازاد محصول وجود دارد که باید فرآوری شود .
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان گلوگاه با اشاره به ضرر 5 میلیارد تومانی باغات مرکبات این شهرستان از برف و یخ زدگی اخیر، به خبرنگار ایرنا گفت: در بارش برف اخیر حدود 40 درصد از انواع پرتقال و نارنگی منطقه دچار آسیب شده که بسیاری از این خسارت ها قابل برگشت نیستند.
رضا پورفلاح با اعلام اینکه شرق استان مازندران، محروم از وجود صنایع تبدیلی است، خاطر نشان کرد: حمایت و تسهیلات مورد نیاز برای ایجاد صنایع تبدیلی در شرق مازندران وجود دارد و از سرمایه گذاران به صورت همه جانبه حمایت می شود اما هیچ سرمایه گذاری برای فرآوری و صنایع تبدیلی در این بخش نداشته ایم.
وی ادامه داد: برای شهرستان گلوگاه با دارا بودن یک هزار هکتار باغ مرکبات، پیش بینی تولید 20 هزارتن مرکبات در سال جاری را داریم که با توجه به فروش تازه مرکبات در بازار و تازه خوری، بخشی هم به صورت مازاد باقی می ماند که با ایجاد صنایع تبدیلی می توان بخش اعظمی از این مازاد مرکبات که به مرور زمان فاسد شده و از بین می رود را به سرمایه تبدیل کرد.
پورفلاح گفت: وجود صنایع تبدیلی در منطقه، ارزشی برای منطقه و سودآوری بیشتر برای باغداران و کشاورزان است که هر چه تعداد صنایع تبدیلی بیشتر باشد ایجاد اشتغال بیشتری شده و شاهد سودآوری بیشتر و دورریز کمتر مرکبات و میوه جات خواهیم بود.
* فرصت های وجود صنایع تبدیلی مرکبات
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان بهشهر با اشاره به اینکه هیچ گونه صنایع تبدیلی مرکبات در شرق مازندران وجود ندارد به خبرنگار ایرنا گفت: تاکنون نه صنایع تبدیلی برای مرکبات راه اندازی شده و نه سرمایه گذاری برای ایجاد این صنایع به ما مراجعه کرده است.
خلیل حقیقی با اعلام اینکه وجود صنایع تبدیلی برای محصولات مختلف از نیازهای کشاورزان و باغداران است، اعلام داشت: صنایع تبدیلی انار در منطقه راه اندازی شده که تنها مختص رب انار است و برای آب انار و آبگیری مرکبات و میوه های دیگر کارآیی ندارد.
وی با بیان اینکه از حضور سرمایه گذاران در بخش صنایع تبدیلی میوه جات، مرکبات و فرآوری آنان حمایت می کنیم، یادآور شد: در صورتی که سرمایه گذاری راغب به سرمایه گذاری در این بخش باشد با تمام توان از سرمایه گذاران به هر تعدادی حمایت می شود.
*دنگسرک روستایی در نکا که تامین کننده میوه شب عید استان های مختلف است
مدیر جهاد کشاورزی نکا هم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: سالانه 100هزار تن انواع مرکبات در نکا تولید می شود که در سال گذشته این شهرستان، تامین کننده میوه شب عید حدود 10 استان کشور بود.
علی طاهری امیری با اعلام اینکه روستای دنگسرک در سال گذشته به تنهایی حدود چهار هزار تن پرتقال تولید کرده است ، ادامه داد :انواع مرکبات به ویژه پرتقال تامسون به وفور در این شهرستان موجود است و با برف اخیر خسارت شدیدی به باغداران وارد شده است.
وی گفت: نوسازی، اصلاح باغات مرکبات و توجه به ساخت سورتینگ های مختلف برای نگهداری مرکبات و ذخیره سازی برای شب عید در این شهرستان اندیشیده شده است اما به دلیل عدم استقبال سرمایه گذاران برای ایجاد صنایع تبدیلی، از وجود این صنعت در شهرستان نکا و شرق مازندران محروم مانده ایم.
طاهری افزود: از سرمایه گذارانی که با هدف ایجاد صنایع تبدیلی مرکیات و میوه جات در این شهرستان سرمایه گذاری کنند حمایت های لازم و همه جانبه انجام می شود.
* بسیج صنایع تبدیلی کشور برای کنسانتره مرکبات شمال کشور
مدیر کل دفتر مدیریت بحران و کاهش مخاطرات وزارت جهاد کشاورزی هم در بازدید از باغات شهرستان نکا و شرق مازندران در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا بر بسیج صنایع تبدیلی کشور برای کنسانتره مرکبات شمال کشور تاکید کرد و افزود: در شرایط فعلی با توجه به اینکه یخ زدگی در برخی از مرکبات شمال کشور مشهود است باید تبدیل کردن مرکبات به آبمیوه و کنسانتره با فوریت انجام شود.
سیدمحمد موسوی گفت: 25 درصد درختان مازندران در برف اخیر، به طور کامل از بین رفته است که باید سرعت برداشت و عرضه را طوری تنظیم کنیم تا حداقل خسارت به کشاورز وارد شود و همچنین از ورود واسطه ها به بازار و سوء استفاده از این وضعیت جلوگیری شود.
* 30 درصد مرکبات شمال کشور در برف اخیر از بین رفته است
رئیس کمیسیون آب، خاک و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی گفت: حدود 30 درصد مرکبات شمال کشور در برف اخیر از بین رفته است و قابل برگشت نیست.
علی‌محمد شاعری در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: خسارت وارد شده به باغات مازندران هم بسیار بالا بوده است که براساس اعلام کارشناسان 950 میلیارد تومان به بخش کشاورزی خسارت وارد شده است.
وی برآورد خسارت برف و سرمای شدید هفته گذشته در سه استان شمالی مازندران، گیلان و گلستان، حدود 25 تا 30 درصد عنوان کرد و یادآور شد: حدود 30 درصد مرکبات شمال کشور با برف اخیر از بین رفته است.
رئیس کمیسیون آب، خاک و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی گفت: برف و کولاک هفته گذشته، سرمای غیر منتظره و اتفاقات نگران‌کننده را برای مردم و مسؤولان ایجاد کرده است که باید تلاش شود تا با حمایت دولت، این خسارت ها جبران شود.
* خسارت 25 درصدی برف به مرکبات مازندران
رییس سازمان جهاد کشاورزی مازندران گفت: خسارت 25 درصدی به مرکبات مازندران، دور ریختنی نیست و در صنایع تبدیلی و آب میوه و کنسانتره مورد استفاده قرار می گیرد تا کشاورزان متضرر نشوند.
دلاور حیدرپور در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا افزود: باغداران برای برداشت و چیدن همه میوه ها عجله نکنند؛ چرا که هنوز رشد فیزیولوژیک برخی از میوه ها کامل نشده که بخش از این سرمازدگی با کامل شدن رشد میوه قابل ترمیم است.
این مسئول ادامه داد: اگر سرمازدگی عمیق نباشد مشکلی در برداشت و استفاده از مرکبات نداریم و اما در سرمازدگی عمیق، از مرکبات برای کنسانتره و صنایع تبدیلی استفاده می شود.
وی اظهار کرد: در برف و یخبندان اخیر، 25 درصد مرکبات و 15 درصد سرشاخه ها و شاخه های مرکبات مازندران دچار خسارت شدند که 950 میلیارد تومان به بخش کشاورزی در مرکبات و میوه، درخت، دام و گلخانه های استان مازندران خسارت وارد شد.
استان مازندران از شهرستان گلوگاه در شرق مازندران تا شهرستان رامسر در غرب این استان، دارای 24 هزار و 400 کیلومتر مربع مساحت است و از کل زمین‌های استان، 960 هزار هکتار جنگل، 982 هزار هکتار مرتع و 470 هزار هکتار زمین‌های کشاورزی و باغی است.
مازندران با داشتن 2.3 درصد زمین‌های تحت کشت و حدود هفت میلیون تن برداشت محصول 7.8 درصد تولید کشور را به خود اختصاص داده که حدودا سه برابر میانگین کشور است.
خبرنگار: مریم نظری**انتشاردهنده:سید محسن حسن نیا