با توجه به اينكه حداقل در 3 سال گذشته بدترين شرايط صنعت فولاد جهان از ابتدای صنعتی شدن رقم خورده است و رقابت شديد حاصل از توليد بيش از نياز بازار كه توسط چينی ها روانه بازارهای دنيا شده باعث ورشكستگی تعداد زيادی كارخانه فولادسازی و افت قيمت محصولات فولادی شده است. با اين وجود سه شركت فوق شرايط بدی ندارند و علاوه بر عملكرد قابل قبولی كه داشته اند بعضا طرح های توسعه و مسئوليت های اجتماعی، فرهنگی و محيط زيستی خود را نيز طبق استانداردها رعايت نموده اند. نگاهی به عملكرد اين سه شركت شايد درسهای برای ساير صنايع داشته باشد.

سه شركت مجتمع فولاد مباركه، ذوب آهن اصفهان و فولاد خوزستان بيش از 70 درصد فولاد ايران را توليد می كنند. فولاد خوزستان با وجود توليد شمش و اسلب روی كاغذ شرايط بهتری دارد بعد از آن فولاد مباركه است كه به دليل هزينه بسيار بالای احداث كارخانجات توليد محصولات تخت تنها رقيب خود را واردات می بيند و پرچالش ترين شركت بزرگ فولادی كشور به نوعی قديمی ترين آنهاست، شركت ذوب آهن اصفهان كه در حدود هفتاد رقيب داخلی دارد و هزينه پايين ساخت نوردهای كوچك، بازارهای صادراتی اين شركت را نيز تهديد می نمايد.
با توجه به اينكه حداقل در 3 سال گذشته بدترين شرايط صنعت فولاد جهان از ابتدای صنعتی شدن رقم خورده است و رقابت شديد حاصل از توليد بيش از نياز بازار كه توسط چينی ها روانه بازارهای دنيا شده باعث ورشكستگی تعداد زيادی كارخانه فولادسازی و افت قيمت محصولات فولادی شده است. با اين وجود سه شركت فوق شرايط بدی ندارند و علاوه بر عملكرد قابل قبولی كه داشته اند بعضا طرح های توسعه و مسئوليت های اجتماعی، فرهنگی و محيط زيستی خود را نيز طبق استانداردها رعايت نموده اند. نگاهی به عملكرد اين سه شركت شايد درسهای برای ساير صنايع داشته باشد.
مديران هر سه شركت فوق به اهميت بالای برند واقفند وكنار ثبت جهانی ، كيفيت بالای محصولات توليدی ، رعايت حقوق مشتری بطور جدی در تمامی همايش های فولادی به ويژه در سطح جهانی حضور دارند، سخنرانی سبحانی در پنجاهمين گردهمايی انجمن جهانی فولاد ، ارائه گزارشی از وضعيت فولاد ايران و منطقه توسط دشتيانه در كنفرانس پلتس در بارسلون و سخنرانی تجلي زاده در كنفرانس متال اكسپرت دبی نمونه ای از اين رفتارهاست، هر سه شركت در فولاد جهان شناخته شده و قابل احترامند و با حضور در بالاترين سطح گردهمايی های فولادی تاثيرات مثبتی براي جايگاه و طرح نظرات  فولاد ايران داشته اند.
صادرات از ديگر نكات كليدی در رفتار اين سه شركت است، هر سه شركت دارای تيم های موثر صادراتی هستند و هرچند امسال ذوب آهن بار ديگر و براي چندمين سال عنوان صادركننده ممتاز فولاد ايران را كسب و گوی سبقت را از ديگر فولادسازان ايراني ربود اما سطح و كيفيت صادرات اين سه شركت منطبق بر بالاترين استانداردهای جهانيست. (در دنيا يك فولادساز با كيفيت و پپيشرو بيش از 20 درصد محصولات خود را صادر مي نمايد تا هم بتواند خود را با نيازهای استاندارد و شرايط روز جهان وفق دهد و هم بتواند ارزآوری مورد انتظار جامعه از اين صنعت را تحقق بخشد)
فروش داخلی اين سه شركت نيز در حال حاضر بسيار اصولی به نظر می رسد. سيستم فروش داخلی شركت فولاد مباركه اصفهان دارای سه نوع فرآيند می باشد، عرضه در بورس، توزيع از طريق نمايندگی های منطقه ای و فروش مستقيم به متقاضيان، هرچند گلايه های برخی مصرف كنندگان مبنی بر عدم پوشش نيازهای داخلی توسط اين مجتمع عظيم صنعتی گاه و بيگاه مشاجراتی را در شبكه ها اجتماعی و حتي صدا و سيما در پی داشته است اما پرواضح است يك گروه صنعتي به تنهايی نمی تواند تنوع و نياز های كامل صنايع زيردستی كشور پهناوری چون ايران را پاسخگو باشد.
فولاد خوزستان به دليل فروش محصولات ميانی از جمله شمش و اسلب، تمامی محصول خود را در بورس كالا به فروش می رساند. هرچند به نظر و به دليل اندك بودن مشتريان داخلی فولاد خوزستان (كارخانجات نورد) مشكل چندانی متوجه اين شركت نيست اما به دليل قرار گرفتن شمش خوزستان به عنوان مبنای قيمت گذاری زنجيره فولاد اين شركت نيز گاه و بيگاه مورد آماج انتقادهاست كه با واكنش های تجلي زاده، معاون بازاريابی و فروش باسابقه اين شركت معمولا مهار شده است.
ذوب آهن اصفهان اما در فروش داخلی با شرايط بسيار دشوارتری روبروست، احمد صادقی كه از شرايط جديد بازار غافلگير شده بود تنها راه نجات شركت تحت مديريت خود را در ساماندهی فروش داخلی ديده و با تغيير ديدگاه شركت مشتركش با بخش خصوصی از كسب سهم بالاتر به مديريت بازار تيرآهن و ميلگرد رسيد. فعالان بازار محصولات طويل در برخی موارد به نوع فروش داخلی اين غول فولاسازی ايران گلايه های وارد می نمايند اما در مقابل نظم حاكم شده بر بازار و رعايت كانال فروش مورد تاييد دستگاه های نظارتی كه از شفافيت لازم برخوردار است رضايت نسبي بازار را بدنبال داشته است.
صادقی در گامی ديگر پروژه توليد و فروش محصولات با ارزش افزوده بالاتر را در اين شركت عملياتي نمود كه ريل ملی و تيرآهن هاي بال پهن از اولين محصولات توليدي بر پايه اين تفكر استراتژيك است.
صادقی، سبحانی و مدرس خيابانی طرح هاي اصلاحی خطوط توليد و افزايش ظرفيت را نيز به خوبی دنبال نموده اند ، گندله سازی جديد و فولاد سپيد دشت توسط فولاد مباركه ، حركت به سوی توليد 5 ميليون تنی در 2017 ميلادي در فولاد خوزستان و طرح هاي كاهش مصرف و بازيافت آب و همينطور اصلاح مصرف انرژی در كوره ها از جمله طرح تزريق پودر زغال در كوره بلند ذوب آهن اصفهان را می توان از جمله طرح هاي موثر در سودآوری اين سه شركت ناميد.

 ريحانه سرلک؛ مدير موسسه استيل پرايس