طالبی در گفت‌وگوی تفصیلی با ماین نیوز خبر داد:
برنامه صندوق بازنشستگی فولاد برای راه‌اندازی هلدینگ یا شرکت سرمایه‌گذاری مستقل
گروه صنایع معدنی >فولاد - مدیر سرمایه‌گذاری و تامین مالی صندوق بازنشستگی فولاد اظهار کرد: در حال حاضر یکی از برنامه‌های در دستورکار این صندوق، راه‌اندازی شرکت سرمایه‌گذاری و یا ایجاد هلدینگ است. در واقع براساس این برنامه قرار است در ابتدا مدیریت و در ادامه مالکیت تمامی شرکت‌های بورسی و غیربورسی در حوزه‌های معدن، صنایع معدنی و فولادی و سایر واحدها از جمله صنعتی، بازرگانی و خدماتی با هدف ارزش آفرینی و ارتقای بازدهی دارایی‌ها به صورت هلدینگ و یا سرمایه‌گذاری و مستقل از صندوق اداره شوند.
فرزاد طالبی در گفت‌وگو با خبرنگار ماین‌نیوز درباره آخرین وضعیت صندوق بازنشستگی فولاد گفت: صندوق بازنشستگی فولاد با بیش از 40 سال سابقه، صندوقی است که در حال حاضر با توجه به داشتن حدود 85 هزار بازنشسته و مستمری بگیر و کمتر از 10 هزار مشارک (بیمه پرداز) از نسبت پشتیبانی بسیار پایانی برخوردار است که این شکاف به شدت در حال افزایش است. صندوق فولاد در مقطعی از زمان به شرکت ذوب‌آهن اصفهان، شرکت ملی فولاد و ایمیدرو وابسته بود اما با توجه به مواجه شدن این صندوق با چالش‌ها و مشکلات اساسی مالی و ساختاری، در نهایت براساس پیشنهاد دولت و تصويب مجلس شوراي اسلامي در بودجه سال 1391 كل كشور به شرح بند 59، از وزارت صنعت، معدن و تجارت منتزع و به وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي منتقل شد و به میزان بدهی‌ها و کسری صندوق، اموال وزارت صنعت، معدن و تجارت و شرکت‌های وابسته و تابعه با تایید هر دو وزیر به صندوق منتقل شد.وی ادامه داد: براساس نتایج محاسبات فنی و بیمه ای (اکچوئری) مورد تایید سازمان حسابرسی کشور، از سال 92 فرآیند نقل و انتقال کمتر از 12 هزار میلیارد تومان سهام و دارایی‌های شرکت‌های کم‌بازده، با زیان انباشته بالا و همچنین داشتن مشکلاتی از جمله تعداد زیاد نیروی انسانی مازاد، ماشین آلات فرسوده و با قیمت بسیار بالا و غیراقتصادی توسط دولت به صندوق فولاد آغاز شد. در 3 سال اخیر سعی بر آن بوده است که جهت ایجاد درآمد پایدار و تعادل بین منابع و مصارف صندوق به عنوان مهمترین استراتژی صندوق فولاد، با استفاده از افزایش بهره‌وری شرکت‌ها و نرخ بازدهی دارایی‌های واگذار شده و همچنین بهینه‌سازی ترکیب سبد سهام و پرتفوی دارایی‌ها از طریق برنامه‌ریزی، نظارت راهبردی، تدوین شاخص‌های کلیدی عملکردی (KPI) و استقرار نظام حاکمیت شرکتی عمل کنیم.
متاسفانه، به جهت کاهش قابل توجه درآمد نقدی صندوق از محل سودآوری شرکت‌های تابعه به دلیل مشکلات ناشی از تحریم و شرایط سخت اقتصادی کشور و چالش‌های اساسی موجود در شرکت‌ها که بیشتر به عملکرد سال‌های گذشته شرکت‌ها مربوط بوده و در نهایت منجر به عدم تامین به موقع حقوق و مزایای بازنشستگان صندوق شده، نرخ بازدهی دارایی‌های صندوق کمتر از 2 درصد بوده است که عواید آن شاید تنها دو ماه از حقوق و مزایای بازنشستگان و مستمری بگیران عزیز صندوق فولاد را تامین کند.
طالبی افزود: در حال حاضر بیش از 65% ارزش روز دارایی‌های صندوق فولاد مربوط به معدن و صنایع معدنی، حدود 6% مربوط به خودرو و مابقی به خدمات و سایر صنایع مربوط می‌شود. براین اساس صندوق نقش تاثیرگذار و غیر قابل انکاری در حوزه کسب و کار معدن و صنایع معدنی کشور داشته و توجه و تمرکز بیشتری را جهت ارتقای نرخ بازدهی دارایی و افزایش بهره وری می‌طلبد.
به گفته مدیر سرمایه‌گذاری و تامین مالی صندوق بازنشستگی فولاد، یکی از استراتژي‌های صندوق فولاد این است که بتوانیم با استفاده از مطالعات تطبیقی و الگوبرداری از سایر صندوق‌های مشابه و موفق، ساختار مناسبی جهت مدیریت اثربخش شرکت‌های تابعه، دارایی‌ها و سهام صندوق ایجاد کنیم.
طالبی با اشاره به این موضوع تصریح کرد: ما در نظر داریم مشابه سایر صندوق‌ها از جمله تامین اجتماعی و صندوق بازنشستگی کشوری بخش شرکت‌داری را از بدنه اصلی صندوق جدا کرده تا بتوانیم مدیریت و نظارت بهتری بر شرکت‌های تابعه داشته باشیم. استراتژی صندوق این است که، شرکت‌های تابعه به یک شرکت سرمایه‌گذاری منتقل تا پس از آماده شدن شرایط، بتوانیم هر یک از آنها را وارد بورس کرده تا از پتانسیل موجود در بازار سرمایه نیز استفاده شود زیرا یکی از معضلات اساسی موجود در شرکت‌های تولیدی و خدماتی نبود نقدینگی لازم و کافی است. در نتیجه یکی از راهکارها برای حل این مشکل آن است که شرکت‌ها را ترغیب کرده تا تبدیل به شرکت‌های سهامی عام شده و وارد بازاربورس شوند تا بتوانند با استفاده از ابزارهای جدید، منابع مالی لازم را جهت افزایش سرمایه، سرمایه در گردش، اجرای طرح‌های توسعه ای و سایر موارد تامین کنند و فقط متکی به تامین نیاز‌های مالی خود با هزینه مالی بالا از طریق بازار مالی (بانک‌ها و موسسات مالی) نیستند.
وی ادامه داد: از سوی دیگر این موضوع به شفافیت و رضایت سهامداران اصلی و خرد شرکت‌ها و نیز اقتصاد کشور کمک می‌کند. باید به تدریج به تعهد دولت در قبال تامین تعهدات جاری و آتی صندوق خاتمه دهیم.
مدیر سرمایه‌گذاری و تامین مالی صندوق بازنشستگی فولاد با اشاره به اقدامات در نظر گرفته‌شده برای تبدیل صندوق بازنشستگی فولاد به هلدینگ صریح کرد: بستر لازم برای اجرای این کار ایجاد شده است اما دغدغه ما در حال حاضر انتقال مالکیت شرکت‌ها است که نیاز به زمان دارد. شاید در فاز اول تنها اداره و مدیریت شرکت‌ها را به هلدینگ وارد کنیم.
وی همچنین درباره عنوان این هلدینگ افزود: عنوان این هلدینگ هنوز قطعی نشده است اما عنوان صبا فولاد نوین پیشنهاد شده که درحال بررسی وپیگیری است. در صورتی که سازمان بورس اوراق بهادارو سایر مراجع قانونی اشکالی به آن وارد نکنند و بتوانیم سرمایه اولیه را تامین کنیم، سایر اقدامات انجام خواهد شد. امیدوار هستم طی حداکثر شش ماه آینده از نظر حقوقی و ساختاری، هلدینگ جدید از بدنه صندوق جدا شود. با توجه عدم نقدینگی کافی در صندوق، درصورت تصویب تخصیص و تادیه 35 درصد از سرمایه اولیه توسط هیات مدیره، دیگر اقدامات لازم را انجام خواهیم داد.
وی با اشاره به بودجه اختصاص یافته به صندوق بازنشستگی فولاد بیان کرد: در بودجه سال 95 کل کشور، پرداخت 1800 میلیارد تومان به صندوق فولاد تصویب شده است و تاکنون توانستیم حقوق بازنشستگان را به موقع پرداخت کنیم و صندوق هیچ‌گونه معوقه‌ای نسبت به پرداخت حقوق و مزایای ماهیانه بازنشستگان محترم ندارد. البته مقداری بدهی سنواتی بابت مطالبات تبصره 5 بازنشستگان و نیز اصل و فرع تسهیلات دریافتی از بانک‌ها وجود دارد. در حال حاضر مطابق با آخرین اکچوئری مصوب سازمان حسابرسی کل کشور، صندوق فولاد حدود 20 هزار میلیارد تومان از دولت طلبکار است. این موضوع باید مدیریت شود زیرا یکی از دغدغه‌های ما این است که بتوانیم تعهدات آتی بازنشستگان را تامین کنیم.
طالبی با بیان این موضوع که صندوق فولاد وضعیتی متفاوت نسبت به دیگر صندوق‌ها دارد، اظهار کرد: با توجه به استراتژی کلان و سیاست‌های صندوق فولاد، در حال حاضراین صندوق عضو جدید نمی‌پذیرد و به نوعی صندوق حالتی معکوس به خود گرفته، یعنی روز به روز به تعداد بازنشستگان اضافه اما از تعداد بیمه پرداز (مشارکین) آن کاسته می‌شود و شکاف موجود شدیدتر می‌شود.
وی در ادامه درباره موضوع واگذاری شرکت ذوب‌آهن اصفهان اظهار کرد: صندوق حدود 17 درصد سهام ذوب‌آهن اصفهان را در اختیار دارد.. متاسفانه بابت 17 درصد سهام مذکور، در چند سال اخیر سودی عاید صندوق فولاد نشده زیرا شرکت ذوب آهن با توجه به زیان انباشته بالای خود، تقسیم سود نداشته و قیمت سهام آن شرکت نیز افت شدیدی داشته است. در حال حاضر نیز ما منتظرنتیجه اقدامات مربوط به افزایش سرمایه 322 درصدی شرکت ذوب آهن از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌های آن شرکت هستیم. بطورکلی با توجه به اینکه یکی از بحث‌ها و اولویت‌های صندوق، بهینه‌سازی پرتفوی سهام است، در نظر داریم پس از بررسی و کارشناسی و نیز لحاظ کردن شرایط حاکم بر بازار سرمایه، نسبت به تعیین استراتژی حفظ، توسعه و یا خروج سهام شرکت‌های تابعه تصمیمات اساسی اتخاذ شود.
طالبی با بیان اینکه امسال تصمیمی نسبت به فروش سهام شرکت‌های مذکور نداریم، گفت: یکی از اهداف صندوق حضور بیشتر و فعال تر در مالکیت و مدیریت صنایع استراتژیک کشور بوده که از نسبت قیمت به درآمد مناسبی برخوردار هستند از جمله انرژی، نفت و گاز، فناوری اطلاعات و آلومینیوم.
وی افزود: با توجه به زیان خالص جاری قابل توجه شرکت‌های تابعه از جمله سنگ آهن مرکزی، زغال سنگ کرمان و همچنین افزایش سرمایه برخی از شرکت‌ها، اجرای طرح‌های توسعه و عدم تقسیم سود برخی دیگر از شرکت‌ها مانند سایپا، ذوب آهن، سرمایه گذاری معادن و فلزات، دخانیات و سایر شرکت‌ها در سال جاری، سهم شرکت‌ها در تامین تعهدات جاری و مصارف صندوق بسیار ناچیز و شاید کمتر از یک درصد بوده است.
مدیر سرمایه‌گذاری و تامین مالی صندوق بازنشستگی فولاد همچنین درباره واگذاری سهام 28.5% سنگ‌آهن مرکزی نیز بیان کرد: به دلیل اعتراضات کارگری و پیگیری مقامات و مسئولین محلی، فروش 28.5% سهام آن شرکت به فولاد خوزستان با توجه به مصوبه دولت درابتدای سال جاری، ابطال و مقرر شد 28.5% سهام خریداری شده سنگ آهن مرکزی توسط فولاد خوزستان به دولت برگشت داده شود. با توجه به این مصوبه، امیدواریم موانع قانونی جهت ثبت تغییرات، تکالیف مجامع و مصوبات هیئت مدیره شرکت در مراجع قانونی برطرف شود تا اجرای امور جاری شرکت بیش از این با مشکل مواجه نشود.
فرزاد طالبی تاکید کرد: ما پس از برجام، با هیات‌های داخلی و خارجی زیادی مذاکره داشته‌ایم اما تاکنون به دلیل فراهم نشدن شرایط لازم و کافی برای جذب سرمایه‌گذاران به ویژه خارجی، به قطعیت نرسیده که البته در حال پیگیری است. متاسفانه وضعیت مالی صندوق نیز مناسب نیست تا بتوانیم مشکلات شرکت‌ها جهت پرداخت چندین ماه حقوق معوقه، نوسازی ماشین آلات، اجرای طرح‌های توسعه، پرداخت سنوات کارکنان با هدف تعدیل نیروی انسانی مازاد، بدهی سنواتی بابت بیمه و مالیات و ... را حل کنیم در نتیجه بهتر است دولت و مجلس به این موضوع توجه داشته و به صندوق کمک کنند. البته ما به دنبال دریافت درست مطالبات از دولت هستیم و انتظار ما از دولت در قبال رد دیون، انتقال و واگذاری دارایی‌هایی با نرخ بازدهی مطلوب و سهام با ارزش با نقدپذیری بالا و با قیمت منصفانه است. در کنار این موضوع به دنبال افزایش بهره‌وری شرکت‌های موجود هستیم تا بتوانیم تعهدات صندوق را از محل شرکت‌ها انجام دهیم.
وی درباره پیشنهاد ادغام صندوق‌ها با یکدیگر نیز تصریح کرد: این موضوع مزیت‌ها و معایب مختلفی را به همراه دارد. اگر با صندوق بازنشستگی تامین اجتماعی ادغام شویم، پرداخت حقوق ماهانه 150 میلیارد تومان بازنشستگان صندوق فولاد در مقابل پرداختی بالای ماهانه صندوق تامین اجتماعی رقم قابل توجهی نخواهد بود اما جنس و ساختار این دو صندوق متفاوت است. در این خصوص باید مغایرت‌های مفاد آیین نامه‌های استخدامی دو صندوق، عدم حمایت کامل و رضایت بخش صندوق بازنشستگی تامین اجتماعی از بازنشستگان صندوق فولاد در بخش درمان که بعضا دچار برخی بیماری‌های خاص ناشی از محیط کار سخت و زیان آور بوده و به انواع بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های ریوی و قلبی مبتلا هستند که هزینه‌های درمانی آنها نسبت به حقوق و مستمری دریافتی بالا است و همچنین دلایل مخالفت نمایندگان کانون‌های بازنشستگی با طرح ادغام دو صندوق قبل از هر اقدامی مورد بررسی، کارشناسی و دقت نظر قرار گیرد.
گفت‌وگو از محمدجواد به‌آبادی