نکته حائز اهمیت معاملات بورس کالا در نیمه نخست سال این است که ارزش بازار مبتنی بر اوراق بهادار از بازار فیزیکی پیشی گرفته که این موضوع مهمترین سیاست بورس کالا بوده است. مدیرعامل بورس کالا همچنین با مقایسه عملکرد بورس کالا با سه بورس دیگر اظهار داشت: ارزش معاملات بورس کالا در نیمه نخست سال بیش از 35 هزار میلیارد تومان بوده که 40 درصد کل ارزش معاملات بازار سرمایه را به خود اختصاص داده و در نیمه نخست سال رتبه اول را در میان 4 بورس از آن خود کرده است.

صبح روز جاری مدیر عامل بورس کالای ایران در نخستین نشست خبری امسال، عملکرد 6 ماهه اول 95 را تشریح کرد.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه (سنا)، حامد سلطانی نژاد، مدیر عامل بورس کالای ایران در نشست خبری صبح امروز با اشاره به شاخص های بازار گفت: در حوزه محصولات صنعتی و معدنی در نیمه نخست سال بالغ بر 4 میلیون تن محصول به ارزش 7 هزار میلیارد تومان مورد معامله قرار گرفته که در این مدت هرچند کاهش 9 درصدی در حجم معاملات نسبت به دوره مشابه سال قبل مشاهده می شود اما افزایش قیمت ها این کاهش حجم معاملات جبران شده است.

وی در ادامه افزود: در بازار محصولات پتروشیمی بیش از یک میلیون و 724 هزار تن محصول مورد معامله قرار گرفته که در این حوزه حجم معاملات 32 درصد و ارزش معاملات 23 درصد افزایش یافته است.

مدیرعامل بورس کالا این رشد حجم و ارزش معاملات در بازار پتروشیمی را نتیجه رایزنی ها با شرکت های پتروشیمی برای رفع دغدغه این شرکت ها و برآورده کردن مطالبات و خواسته های آنان دانست و گفت: در حوزه فرآورده های نفتی در حجم معاملات کاهش 2 درصدی ثبت شده و به دلیل کاهش قیمت نفت در مدت مورد بررسی ارزش معاملات این کالا 33 درصد کاهش یافته است.

این مقام مسوول در بورس کالای ایران در ادامه بازار محصولات کشاورزی را مورد توجه قرار داد و گفت: با توجه به رونق این رینگ در نیمه نخست سال 95، یک میلیون و 315 هزار تن محصول کشاورزی مورد معامله قرار گرفته که از نظر حجم 96 درصد و از نظر ارزش معاملات 113 درصد افزایش را نسبت به دوره مشابه سال قبل ثبت کرده است.

هدف گذاری بورس کالا بر افزایش حجم معاملات محصولات کشاورزی

به گفته سلطانی نژاد در حوزه محصولات کشاورزی اقدامات بسیار خوبی انجام شده است و هدف گذاری بورس کالا در این حوزه افزایش سهم معاملات کشاورزی به 30 درصد نسبت به کل معاملات بورس کالا است.

مدیر عامل بورس کالای ایران در ادامه به عملکرد بازار فرعی اشاره کرد و گفت: این بازار رشد 162 درصدی را نسبت به 6 ماهه نخست 94 ثبت کرده و کالاهای مختلفی در این بازار به مزایده گذاشته شده است.

وی با بیان اینکه در حوزه طلا این بازار آینده روشنی را در بورس کالا خواهد داشت، گفت: در حوزه معاملات فیزیکی در نیمه نخست سال 94 ارزش معاملات این کالا بیش از 161 هزار و 758 میلیارد ریال بود که در نیمه نخست امسال به 167 هزار و 724 میلیارد ریال بالغ شد.

سلطانی نژاد افزایش ارزش معاملات در حوزه طلا را در بخش قراردادهای آتی قابل توجه دانست و گفت: در 5 ماهه ابتدای سال طلا تلاطمات زیادی در بازار جهانی داشت و تلاطمات قیمت در بازار پایه باعث افزایش حجم معاملات در بازار آتی شد و رشد 136 درصدی حجم معاملات قراردادهای آتی سکه را رقم زد.

وی در ادامه از تأمین مالی 3 هزار میلیارد تومانی در بخش سلف موازی استاندارد خبر داد و گفت: بخش قابل توجهی از این معاملات یعنی حدود 2650 میلیارد تومان آن تأمین مالی گندم بود.

به گفته سلطانی نژاد در بورس کالا حجم معاملات بازار فیزیکی و مشتقه با رشد 31 درصدی و ارزش معاملات با رشد 62 درصدی در 6 ماهه نخست سال جاری نسبت به دوره مشابه سال گذشته مواجه شده که بخش عمده ای از آن ناشی از معاملات بازار مشتقه بوده است. به این ترتیب که 185 هزار میلیارد ریال مربوط به ارزش معاملات بازار ابزارهای مالی و 168 هزار میلیارد ریال مربوط به معاملات بازار فیزیکی است.

وی ادامه داد: نکته حائز اهمیت معاملات بورس کالا در نیمه نخست سال این است که ارزش بازار مبتنی بر اوراق بهادار از بازار فیزیکی پیشی گرفته که این موضوع مهمترین سیاست بورس کالا بوده است.

مدیرعامل بورس کالا با مقایسه عملکرد بورس کالا با 3 بورس دیگر اظهار داشت: ارزش معاملات بورس کالا در نیمه نخست سال بیش از 35 هزار میلیارد تومان بوده که 40 درصد کل ارزش معاملات بازار سرمایه را به خود اختصاص داده و در نیمه نخست سال رتبه اول را در میان 4 بورس از آن خود کرده است.

وی با اشاره با آمار مقایسه ای ارزش و حجم معاملات بازار فیزیکی گفت: روند رو به رشد معاملات در دوره های سه ماهه در این بازار کاملاً مشهود است که از کل معاملات 54 درصد به صورت نقد و 46 درصد به صورت معاملات سلف بوده است.

سلطانی نژاد تأکید کرد: تنوعی که عرضه کنندگان بورس کالا نیاز دارند در معاملات سلف محقق شده و بورس کالا در 46 درصد معاملات برای تولید کنندگان تأمین مالی کرده است. به این ترتیب که تولید کننده قبل از تولید محصول آن را فروخته و پول را دریافت کرده است.

افزایش 100 درصدی معاملات برخط در بورس کالا

وی با اشاره به روند صعودی در قراردادهای آتی گفت: معاملات آنلاین قراردادهای آتی توسعه بسیار مناسبی داشته است به طوریکه نسبت به معاملات برخط در 6 ماهه سال 94 درحالی 24 درصد بوده که این رقم در 6 ماهه نخست امسال به 51 درصد رسیده است.

مدیر عامل بورس کالا به عملکرد معاملات سلف و سلف موازی در مدت مورد بررسی اشاره کرد و گفت: در این مدت بیش از 10 هزار و 600 میلیارد تومان معاملات سلف برای تأمین مالی انجام شده است که 49 درصد در محصولات صنعتی و معدنی، 31 درصد در محصولات کشاورزی، 17 درصد در محصولات پتروشیمی و 2 درصد در حوزه فرآورده های نفتی بوده است.

وی در ادامه به عملکرد طلا در دو حوزه بازار فیزیکی و گواهی سپرده کالایی اشاره کرد و گفت: در اسفند 94 گواهی سپرده سکه راه اندازی شد در حوزه بازار فیزیکی در نیمه نخست سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال قبل رشد 213 درصدی معاملات ثبت شده است.

سلطانی نژاد با تأکید بر رشد قابل توجه معاملات گواهی سپرده کالایی ادامه داد: در حال حاضر 3 محصول جودامی، ذرت دانه ای و سکه طلا معامله می شوند که درصدد هستیم که برای توسعه این بازار محصولات جدیدی را پذیرش کنیم چرا که معامله گواهی سپرده میان بری برای حضور محصولات در بورس کالا است.

وی ادامه داد: عرضه کنندگان نیز از گواهی سپرده کالایی استقبال می کنند چون وجود انبارهای مرزی و مناطق آزاد موقعیت مناسبی برای صادرات و واردات کالا فراهم آورده است.

سلطانی نژاد سیاست گذاری بورس کالا در این حوزه را احیاء سند گواهی سپرده دانست و گفت: با توسعه این بازار امکان تأمین مالی برای عرضه کننده نیز فراهم می شود.

وی خبر داد کالاهای جدیدی قرار است در این بازار پذیرش شوند که از جمله آنها PVC، محصولات آهنی ذوب آهن و باقی تولید کنندگان محصولات آهنی و محصولاتی که لازم است به بازار مصرف نزدیک شود، به این بازار وارد می شوند.

بازیگری در سپرده کالایی لازم است

مدیر عامل بورس کالا با تأکید بر اینکه بازار گواهی سپرده کالایی نیازمند بازیگر است، گفت: ما با اتحادیه آهن توافق کردیم که تجار آهن و بنکداران آهن بتوانند از بورس کالا خرید کنند ممکن است این انتقاد به این موضوع وارد شود که در بورس کالا بنگاه ها معامله می کنند پس چرا تجار و بنکداران وارد این بازار شدند که دلیل آن روشن است. باید در بورس کالا علاوه بر تأمین درخواست تولید کننده پایه شرایط حضور مصرف کنندگان کوچک هم فراهم شود و شرایط زمانی فراهم می شود که ساختار سازی لازم در این خصوص انجام شود.

وی در ادامه به حمایت دولت از بورس کالا اشاره کرد و ماده 33 را مورد توجه قرار داد و گفت: محصولات ذرت و جو با مصوبه هیأت وزیران در بورس کالا عرضه شد و سیاست قیمت تضمینی جایگزین خرید تضمینی شد تا بار مالی دولت را کاهش دهد.

به گفته وی تا کنون 65 هزار و 769 کشاورز محصولات جو دامی و ذرت دامی خود را به انبار بورس کالا تحویل داده که حجم این کالاها یک میلیون و 144 هزار تن است که تا کنون بیش از 932 هزار تن در بورس کالا با موفقیت مورد معامله قرار گرفته و حدود 51 هزار کشاورز تسویه کرده اند و در این راستا هدف دولت که پرداخت مستقیم پول به حساب کشاورز بوده است محقق شد و با فروش باقی محصولات با همه کشاورزان تسویه می شود.

وی در ادامه به اقدامات و نتایج راهبردی بورس کالا در نیمه نخست سال 95 اشاره کرد و گفت: صدور رأی نهایی شورای رقابت مبنی بر ادامه یافتن معامله محصولات پتروشیمی در بورس کالا به عنوان نهادی که در جایگاه انحصار شکنی وارد می شود، اتفاق مهمی بود به این ترتیب حتی شرکت های پتروشیمی که تا کنون اقدام به پذیرش محصولات نکرده اند برای ورود به بازار یک ماه فرصت دارند.

سلطانی نژاد ادامه داد: در راستای ایجاد بازار مستمر برای کالاها دستورالعمل بازارگردانی در سازمان بورس مورد تصویب قرار گرفت. همچنین مصوبه دستورالعمل پذیرش صندوق های کالایی از سازمان بورس دریافت شد.

وی از ارائه پیش نویس دستورالعمل تابلوی مناقصه جهت تصویب در سازمان بورس خبر داد و گفت: امید است این مصوبه تا پایان سال برای اجرایی شدن دریافت شود. با راه اندازی این تابلو معاملاتی که از سمت مصرف کننده آغاز می شود نیز با موافقت نهاد ناظر در بورس کالا انجام می شود و بسیاری از مناقصه ها در بورس کالا انجام خواهند شد.

سلطانی نژاد از جهش میزان تأمین مالی در اوراق سلف موازی استاندارد خبر داد و گفت: تأمین مالی از این محل نسبت به مدت مشابه سال قبل 39 برابر شده است.

وی از تعامل با سازمان امور مالیاتی برای رفع ابهامات مالیاتی گواهی سپرده کالایی خبر داد و گفت: همچنین صدور کد مشتری در نیمه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد 156 درصدی داشته است. 

سلطانی نژاد ادامه داد: صدور 139 مجوز جدید فعالیت به کارگزاری ها، پذیرش 14 انبار جدید و افزایش انبارهای پذیرش شده بورس به 50 انبار در راه اندازی معاملات آنلاین گواهی سپرده کالایی از دیگر اقدامات مهم نیمه نخست سال بوده است.

مدیر عامل بورس کالا از برنامه ریزی و زمینه سازی برای استفاده از ظرفیت سازی مناطق آزاد به منظور تسهیل صادرات خبر داد و گفت: نخستین انبار نیز متعلق به منطقه آزاد اروند است.

عضویت در فدراسیون جهانی بورسها، اقدام مهم بورس کالا

از دیگر اقدامات مهم ابتدای سال عضویت بورس کالا در فدراسیون بورس های جهانی WFE است که سلطانی نژاد به آن اشاره کرد و گفت: مذاکرات با کشورهای همسایه از جمله عرضه بدون واسطه محصولات صادراتی توسط تولید کنندگان ایرانی از طریق بورس کالا از دیگر اقدامات مهم بورس کالا در نیمه نخست سال جاری است.

وی به افزایش سرمایه شرکت بورس کالا به مبلغ 900 میلیارد ریال اشاره کرد و گفت: این افزایش سرمایه با حمایت سهامداران انجام شده اما همچنان این بورس زمینه بزرگ شده را دارد.

مدیر عامل بورس کالای ایران کمک به ایجاد تعادل در بازار پتروشیمی را مورد توجه قرارداد و گفت: این اتفاق نتیجه همکاری عرضه کنندگان در بورس کالا است که باعث تدوین برنامه عرضه و افزایش عرضه شده است.

وی همچنین به فراهم شدن زیر ساخت قراردادهای بلند مدت اشاره کرد و گفت: پتروشیمی ها می توانند با مشتریان پایین دست قرارداد بلند مدت داشته باشند همچنین خریداران محصولات پتروشیمی پالایش شده و واسطه های مخرب از گردانه رقابت حذف شدند.

سلطانی نژاد با اشاره به کمک برای ایجاد تعاد در بازار شکر از طریق تسهیل معاملات آن در بورس کالا گفت: در این حوزه کدهای معاملاتی برای مشتریان سریع صادر شد و زمینه حضور بنکداران و همکاری نزدیک با عرضه کنندگان و پیگری افزایش عرضه از طریق وزارت جهاد کشاورزی انجام شد.

مدیرعامل بورس کالای ایران از عرضه 585 هزار تنی شکر و معاملات 380 هزار تنی آن در نیمه نخست سال مالی خبر داد و گفت: برای جلوگیری از التهاب بازار نیازمند عرضه در بازار بودیم که به خوبی اتفاق نیفتاد و فقط یک عرضه شفاف 585 هزار تنی شکر را داشتیم.

برنامه های بورس کالا در نیمه دوم سال جاری

مدیر عامل بورس کالا در انتهای نشست "گزارش پیشرفت و توسعه بورس کالای ایران در 6 ماهه نخست سال 95"، به برنامه های شرکت بورس کالای ایران طی 6 ماه آتی پرداخت و گفت: راه اندازی معاملات قراردادهای اختیار معامله بر روی محصولاتی همچون سکه و ذرت یکی از این اقدامات است.

وی در همین زمینه ادامه داد: در تلاشیم معاملات آپشن را برای محصولاتی که بازیگران کم تری دارند، مانند برخی از محصولات کشاورزی، ایجاد کنیم و اکنون در حال کسب مجوزهای لازم هستیم و امید می رود تا پایان سال 95 وارد فاز آزمایشی معاملات آپشن شویم.

سلطانی نژاد راه اندازی معاملات قراردادهای آتی ارز و پی وی سی، راه اندازی گواهی سپرده کالایی محصولات صنعتی و پتروشیمی و تابلوی مناقصه و راه اندازی معاملات زنجیره ای سلف را از برنامه های دیگر بورس کالا اعلام کرد.

مدیر عامل بورس کالا، در ارتباط با برنامه دیگر این شرکت در خصوص زمینه سازی برای راه اندازی معاملات تهاتری، اظهار کرد: با برطرف کردن مباحث شرعی در مورد معاملات تهاتری، درصددیم این معاملات را به ویژه در معاملات سلف ایجاد کنیم.

به گفته وی افزایش ساعات معاملاتی بازار قراردادهای آتی و توسعه معاملات آنلاین از جمله برنامه های آتی این شرکت  است که از حضور فیزیکی کارگزاران می کاهد و در عین حال مدت زمان انجام معاملات را در بورس کالا افزایش می دهد.

این مقام مسئول با اشاره به عرضه سلف موازی گندم در بورس کالا گفت: یکی از اقدامات این شرکت طی 6 ماه آینده پیگیری عرضه 3 میلیون تن گندم توسط شرکت بازرگانی دولتی است که زمان تسویه آن در روزهای پایانی سال جاری خواهد بود.

سلطانی نژاد اجرای سیاست قیمت تضمینی در خصوص ذرت، پیگیری راه اندازی معاملات اوراق مجوز کالایی، طراحی مدل کسب و کار برای بازار فیزیکی و مشتقه به تفکیک گروه های کالایی، طراحی و اجرای سیستم مدیریت ریسک یکپارچه را از جمله سایر برنامه های شرکت بورس کالای ایران در نیمه دوم سال جاری قلمداد کرد.

وی عمومی سازی و توسعه سرویس های انتشار اطلاعات را اقدام دیگر این شرکت خواند و افزود: در این راستا، افزون بر توسعه سرویس های انتشار اطلاعات، تالیف، ترجمه و انتشار کتاب هایی به منظور تبیین و آگاه سازی در خصوص رویکردهای حمایتی از بخش کشاورزی از طریق بورس های کالایی و طراحی قانون قبض انبار و شناسایی ساز و کارهای بورس های کالایی و مشتقه دنیا را در دستور کار خود قرار داده ایم.