برنامه لوكزامبورگ براي معدنكاري فرازميني
گروه معادن - کشور اروپايي لوکزامبورگ به تازگي اعلام کرده است بودجه اي ٢٠٠ ميليون يورويي را براي برداشت مواد معدني از سياره هاي ديگر در نظر گرفته است و به زودي اين پروژه را آغاز خواهد کرد.
به گزارش ماین نیوز، اگر لوکزامبورگ، چنين مبلغي را به معدن کاري فضايي اختصاص دهد، کشوري پيشگام در عرصه استخراج معادن فضايي خواهد بود. نکته مهم در زمينه استخراج منابع معدني در فضا اين است که براساس قوانين بين المللي، منابع معدني خارج از کره زمين به عنوان منابع بين المللي محسوب مي شود و به همين دليل نيز برداشت از آنها بايد با در نظرداشتن منافع همه کشورهاي جهان همراه باشد.شايان ذکر است برداشت منابع معدني نه تنها با هدف ورود مواد يادشده به زمين انجام مي شود، بلکه دانشمندان به کمک آن مي خواهند امکان توليد سوخت در ساير اجرام آسماني را نيز بررسي کنند و در صورت موفقيت، سوخت گيري سفينه ها براي سفرهاي دوردست فضايي در ميانه راه انجام خواهد شد.
«اتين اشنايدر»، به عنوان وزير اقتصاد لوکزامبورگ، درباره اين پروژه مي گويد: «ما بخشي از بودجه اين کار را تامين کرده ايم، ولي به پول بيشتري نياز داريم و بايد آن را تامين کنيم». بااين حال اين کشور در راستاي تعيين اهداف خود بيش از حد بلندپروازي نمي کند.
«اشنايدر» مي افزايد: «هدف ما تبديل شدن به يکي از ١٠ کشور برتر فعال در فضا در جهان است». البته لوکزامبورگ درحال حاضر با مديريت بيشترين تعداد ماهواره هاي ارتباطي جهان، در اين زمينه سابقه اي خوب را از خود برجاي گذاشته است.
«اشنايدر» با اشاره به اين نکته، از پروژه استخراج معادن فضايي دفاع کرده و مي گويد: «در سال ١٩٨٥ تصميم گرفتيم نخستين ماهواره خود را به فضا بفرستيم. در آن زمان بحث هاي فراواني مطرح بود و بسياري از افراد معتقد بودند کسي به چنين ماهواره هايي نياز ندارد يا اينکه ممکن است اين ماهواره ها از فضا به روي زمين سقوط کنند».
اين کشور به تازگي قانوني را تصويب کرده است که به موجب آن، امکان برداشت منابع معدني خارج از کره زمين را برايش فراهم مي کند. البته اين کشور در اين راستا تنها نيست و ايالات متحده آمريکا نيز پيش تر، چنين قانوني را در کنگره خود مطرح کرده بود. ناسا نيز قصد دارد با پرتاب يک کاوشگر تحقيقاتي، امکان تهيه نقشه و استخراج منابع معدني و فلزات گران بها در سيارک ها را بررسي کند. کمبود منابع مواد خام به ويژه فلزات گران بها در زمين، باعث رشد چشمگير قيمت اين مواد و حتي بروز درگيري در مناطق مختلف جهان شده است.
تحقيقات ناسا نشان مي دهد مقدار زيادي مواد خام ارزشمند، ازجمله فلزاتي مانند آهن و پلاتين در سيارک ها وجود دارد که مي تواند نيازهاي ساکنان زمين را براي تامين سوخت، سوخت فضاپيما و مصارف ديگر تامين کند. علاوه بر اين، استخراج منابع معدني سيارک ها مي تواند ميلياردها دلار به اقتصاد جهان کمک کند. مشکل اصلي در راه استخراج مواد معدني سيارک ها، هزينه هاي چند ميليارددلاري ساخت و پرتاب فضاپيما به مقصد سيارک هاي دوردست است. نداشتن تجربه کافي در زمينه نقشه برداري و تحليل منابع سيارک ها براي استخراج مواد، مشکل ديگر اين مسير محسوب مي شود.
سرمايه هاي يک سيارک
سيارک هاي کوچک در اندازه يک خانه، مواد معدني بسياري دارند که ميليون ها دلار ارزش دارند، زيرا حاوي مقدار زيادي آهن، نيکل، کبالت، طلا، پلاتين و راديوم هستند.
«دانته لورتا» از محققان دانشگاه آريزونا و محقق ارشد ماموريت «اوزيريس رکس»، دراين باره مي گويد: «يک سيارک کوچک ١٠متري ممکن است حاوي ٦٥٠ هزار کيلوگرم فلز و ٥٠ کيلوگرم فلزات کمياب مانند پلاتين و طلاباشد».
طبق برنامه ريزي ها، فضاپيماي «اوزيريس رکس» ناسا، سپتامبر سال جاري به فضا ارسال و اکتبر ٢٠١٨ به سيارک «بنو» (Bennu) مي رسد و پس از تهيه نقشه، ٦٠ تا دو هزار گرم نمونه از سطح سيارک جمع آوري کرده و به زمين بازمي گردد. بررسي تاثير نور خورشيد بر تغيير مدار سيارک بخش ديگري از اين ماموريت است که به درک بهتر خطرات سيارک هاي نزديک به زمين کمک مي کند.
ايده اي نه چندان جديد
ايده معدن کاري در فضا ايده جديدي نيست. گفتني است داستان استفاده از منابع معدني که در خارج از زمين قرار دارند، يکي از بن مايه هاي اصلي داستان هاي علمي- تخيلي معروف است. البته ايده معدن کاري فضايي فقط در حوزه داستان هاي علمي- تخيلي قرار ندارد. بسياري از آينده نگرها و افرادي که به بررسي اهداف بلندمدت کاوش هاي فضايي پرداخته اند، بارها ضرورت استفاده از منابع فرازميني را يادآور شده اند.
آنها معتقدند با توجه به رشد روزافزون جمعيت، روزي منابع زمين با محدوديت روبه رو خواهد شد و نسل بشر اگر بخواهد با روند فعلي به حيات خود ادامه دهد، چاره اي جز استفاده از منابع خارج از سياره و حتي درنهايت سفر به نقاط ديگر منظومه شمسي براي استفاده از آن منابع و حتي سکونت در آنها ندارد. ايده هايي مانند مسکوني سازي مريخ براساس همين نيازها شکل مي گرفت، ولي محدوديت هاي مالي و روند کند کاوش هاي فضايي در سازمان هاي دولتي، دستيابي به چنين هدفي را در آينده اي نزديک غيرممکن مي کرد. اما ورود بازيگران تازه به عرصه اکتشافات فضايي باعث شد قدم هاي اوليه در اين زمينه بسيار زودتر از آنچه پيش بيني مي شد، برداشته شود.
در هفته اول ارديبهشت ماه گذشته، شرکت «Planetary Resources» (به معني منابع سياره اي) در کنفرانسي خبري، آغاز فعاليت هاي خود را رسما اعلام کرد. هدف اصلي اين شرکت بهره برداري از منابع معدني و استخراج آب از سيارک هاي نزديک زمين است. بررسي هاي اوليه نشان مي دهد چنين پروژه اي نه فقط انجام شدني است، بلکه سود بالقوه زيادي نيز دارد. سيارک ها همچنين منبع قابل توجهي از فلزات هستند.
برخي از سيارک هاي اطراف زمين سرشار از فلزات خانواده پلاتين هستند. اين خانواده از فلزاتي مانند روديوم، پالاديوم، اوسميوم، ايريديم و خود پلاتين تشکيل شده اند. به گفته يکي از کارشناسان اين شرکت، مقدار فلزاتي که مي توان از يکي از اين سيارک ها به دست آورد، به تنهايي بيش از همه فلزات خانواده پلاتين است که در تمام تاريخ از زمين استخراج شده است.
طرح چندمرحله اي
طرحي که شرکت «Planetary Resources» ارائه کرده است، در مقياس طرح هاي فضايي چندان گران قيمت نيست. اين شرکت در مرحله اول، تلسکوپ هايي ارزان قيمت براي زير نظرگرفتن سيارک هاي نزديک زمين به مدار زمين مي فرستد.
بخش دوم اضافه کردن برخي تجهيزات علمي و همين طور نيروي محرک به طرح اين تلسکوپ هاست. اين سفينه هاي رباتي مي توانند ضمن بررسي دقيق تر برخي از سيارک ها، آنها را به مدارهاي مناسبي که براي کاوش هاي بعدي يا استخراج مناسب باشند، راهنمايي کند.
بخش ديگري از چشم انداز اين شرکت، بررسي هر سيارک از نزديک، ارزيابي ارزش هاي آن و مشخص کردن اين نکته است که آيا آن سيارک ارزش آغاز عمليات بهره برداري معدني را دارد يا نه. درنهايت آخرين گام عمليات، کاوش و استخراج و از آن مهم تر، انتقال مواد استخراج شده به زمين يا به مدار زمين است.