پایان عصر یخبندان در صنعت فولاد ملایر همدان
همدان -ایرنا- سال 83 بود که تنور صنعت ملایر به واسطه افتتاح اولین کارخانه ذوب آهن آلیاژی کشور و به تعبیری شاهراه توسعه استان همدان داغ شد و نقطه سرآغاز شکوفایی صنعت در غرب کشور نام گرفت.
همزمان با احداث کارخانه ذوب آهن آلیاژی صدای پای صنعتی شدن ملایر به گوش رسید و در ادامه نیز احداث شهرک فولاد همه توجه ها را از شهرک صنعتی شوشاب، سهند و مبل و منبت به شرق ملایر برگرداند، همانجا که مسافران با گذر از دو راهی معروف توره، به تماشای تابلویی با نامی که بعدها نشان داد می تواند قطب فولاد منطقه باشد، می ایستند.با شروع فعالیت کارخانه فولاد ملایر در محدوده مسیر ملایر به بروجرد با سرمایه گذاری بیش از 64 میلیارد ریال که قادر به تولید سالیانه 100 هزار تن شمش فولاد بود، بیش از 400 نفر از جوانان بومی این منطقه مشغول به کار شدند و در کنار این واحد بزرگ صنعتی شرکت نورد زاگرس نیز با تولید سالیانه 200 هزار تن انواع میلگرد کلاف شروع به کار کرد که تا اشتغال 150 نفر را رقم زند.
اما انگار شانس با مرد آهنی ملایر که ایده های فراوانی را در صنعت فولاد در سر داشت، یار نبود و به دلیل کمبود مواد اولیه و سرمایه در گردش کار کارخانه فولاد جعفری با افت شدید مواجه شد و از سال 87 و 88 کارخانه به حالت نیمه تعطیل درآمد و تعداد زیادی از نیروهای آن بیکار شدند.
با وجود مناسب نبودن شرایط، کارشکنی بانکها و نبود سرمایه در گردش و عواملی نظیر اینها ، سرمایه گذار فولاد ملایر گامش را فراتر نهاد و برای رشد روز افزون صنعت ملایر و ایجاد اشتغال حداکثری، کلنگ احداث نخستین شهرک خصوصی صنعتی فولاد جعفری را در زمینی به مساحت 500 هکتار بر زمین زد و با تحمل سختی های فراوان، در نهایت در سال 87 این شهرک به عنوان نخستین شهرک خصوصی کشور در جاده ملایر به اراک بهره برداری شد.
شهرک فولاد جعفری به راه افتاد تا صنعت عقب مانده ملایر کفش آهنین بپوشد و پا به پای کشاورزی که قطب اصلی اقتصادی و منبع نیمی از درآمدهای مردم شهر است، مسیر توسعه این منطقه را هموارتر کند.
همه به خط شدند، شهرک فولاد می رفت که پا بگیرد و جا پای جوانان بیکار و نخبگان مهاجر را در ملایر محکم کند، اما مجموعه عواملی چون رکود اقتصادی، نبود سرمایه در گردش و شاید برخی سوء مدیریت ها موجب شد که همچنان باید در انتظار اقدامی اثرگذار تر بود تا شاید برای شهرک فولاد اتفاقی تازه بیفتد.
شهرکی که به قول سرمایه گذار آن قرار بود حدود 18 واحد صنعتی از جمله کارخانجات تبدیل سنگ آهن به آهن اسفنجی، نورد مقاطع نیکل، پیچ و مهره سازی، الکترود سازی، سیم جوش صنعتی، صنایع مفتول و قطعات، فورج گرم قطعات خودرو صنعتی، خط تولید پوشاک، کارخانه اکسیژن مایع، کارخانه قطعه ماشین سازی و رستوران و فروشگاه زنجیره ای رفاه کارگران در این شهرک احداث و راه اندازی شود!
ایام گذشت و دار انتظار با گره یاس رج خورد، کارخانه فولاد روز به روز کوچکتر شد تا از نفس افتاد و در بستر احتضار سر بر بالین تعطیلی گذاشت و خبرهای تلخ پیچید که بدهی پایه گذار شهرک بالا زده و تنها یک معجزه می توانست و می تواند شهرک در محاق رفته را به خانه اول برگرداند.
و اینک دریچه ای از امید باز شده و دولتمردان معتقدند با امضای برجام ورق برگشته و شرایط برای بهبود اقتصادی فراهم شده و کشور به سرمایه گذاری خارجی امیدوارانه خوشامد می گوید.
باید صبر کرد و دید میراثی که از سالهای گذشته به جا مانده به چه تدبیر و چگونه حل می شود؟ راه آبادی شهرک فولاد جعفری اگر چه از کوره های داغ و دشوار می گذرد، اما آفتاب بیرون آمده به کوه فولادی ملایر نوید حرکت می دهد و همچنان ذهنها را به سمت این سوال وا می دارد که آیا برداشته شدن موانع می تواند حیات را به خاک مرده فولاد بازگرداند؟
اگر آنها که در گود نشسته دستی بر آتش دارند، به اثرات مثبت راه اندازی مجدد از این شهرک آگاه باشند و اثرات مثبت آن را بر اشتغال، تولید ثروت، رفاه اقتصادی و کاهش مهاجرت بررسی کنند، می توان امید بست که طنین آهنین بهبود اوضاع صنعت فولاد ملایر شنیده می شود...
* فولاد ملایر با مدیریت جدید جانی دوباره می گیرد
حالا اما زمزمه هایی از ورود مدیریت جدید برای غول آهنی ملایر به گوش می رسد، خبرهای خوشی که منتخب مردم ملایر در مجلس دهم عنوان و ابراز امیدواری کرد: شرکت ذوب آهن آلیاژی ملایر نیز در کنار سایر واحدهای تولیدی و صنعتی این شهرستان که منجر به تعطیلی شده اند، دوباره به عرصه تولید بازخواهند گشت.
محمد کاظمی که خود از پایه گذاران صنعت فولاد در ملایر بود و نقش مهمی را در این زمینه ایفا کرد در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: اولویت اساسی و اصلی من رفع مشکل این واحد بزرگ صنعتی و سایر واحدها است که کمر آنها با بهره های بانکی خمیده شده و پیکر نیمه جان صنعت را فرا گرفته است.
وی ابراز امیدواری کرد با جلسه های متعددی که با مقامات کشوری و استانی و خود سرمایه گذار داشتیم، بتوانیم مشکلات عدیده این واحد صنعتی را که کم هم نیست، حل کنیم و بخشی از نیروی بیکار این منطقه در این واحد به کار گرفته شود.
کاظمی با بیان اینکه اقدام و تلاش های بسیاری خوبی برای راه اندازی مجدد کارخانجات راکد و رونق بخشیدن به صنایع نیمه فعال ملایر انجام شده است خاطرنشان کرد: بزودی مردم ملایر شاهد تحولات چشمگیری در بخش صنعت و تولید این شهرستان خواهند بود.
رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت ملایر نیز می گوید: کارخانه فولاد جعفری ملایر ظرفیتی مهم در توسعه و رونق اقتصادی این شهرستان و حتی استان همدان بود که به دلیل شرایط حاکم بر صنعت فولاد و نبود سرمایه در گردش منجر به تعطیلی آن شد.
داریوش صفاری ادامه می دهد: با توجه به شرایط حاکم بر اقتصاد کشور و رکود بازار، شرکت فولاد جعفری در پرداخت اقساط بانکی و هزینه های گاز، برق و بیمه و نظایر آن با مشکل مواجه شد و انباشت این بدهی ها منجر به تعطیلی این واحد بزرگ صنعتی و بیکار شدن بیش از 400 کارگر شد.
وی با بیان اینکه برای رفع مشکلات این واحد صنعتی بارها اقدامات خاصی حتی به صورت ویژه انجام شد، افزود: در نهایت با همفکری و پیگیری های انجام شده توسط مسئولان استانی و شهرستانی تصمیم بر این شد تا یک سرمایه گذار جدید مدیریت شرکت را تحویل گرفته و این واحد بار دیگر شروع به فعالیت کند.
صفاری می گوید: از زمانی که نوسان های قیمت در بازار آهن از حدود سالهای 87 و 88 شروع شد، واحدهای صنعتی چون شرکت ذوب آهن آلیاژی ملایر نیز با مشکلات بزرگی مواجه شد، واحدی که سالیانه 100 هزار تن شمش فولادی را تولید می کرد.
وی خاطرنشان کرد: طرح توسعه این شرکت نیز قادر به تولید این میزان شمش فولادی بود که به دلیل توقف تولید و تعطیلی کارخانه، طرح توسعه همچنان باقی مانده است.
رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت ملایر ادامه داد: اگر این واحد بزرگ صنعتی دوباره فعال شود، حدود 500 تا 600 نفر به صورت مستقیم مشغول به کار می شوند و این نویدی بسیار خوب برای جوانان بیکار این شهرستان و رونق دوباره اقتصاد منطقه است.
صفاری گفت: از طرفی فعالیت این واحد صنعتی به عنوان صنایع بالا دستی و پایین دستی برای شهرستان بسیار خوب و اثرگذار است و از سوی دیگر برای تحقق اقتصاد مقاومتی طبق تاکید رهبرمعظم انقلاب ، تمام ظرفیت ها را باید به کار بگیریم و هر اندازه بخش خصوصی وارد عمل شود، به اشتغالزایی و رفع بیکاری کمک می کند.
اما با تلاش استاندار همدان برای رونق صنعت فولاد ملایر که به دلیل حساسیت بالای این موضوع و البته توجه ویژه مدیر ارشد استان همدان به بخش صنعت و فعالیت دوباره واحدهای صنعتی راکد و نیمه فعال استان، جلسه ای با حضور محمد ناصر نیکبخت مدیر ارشد دولت یازدهم در همدان و مدیران ذیربط در هیجدهم اردیبهشت ماه امسال برای رفع مشکلات شرکت ذوب آهن آلیاژی جعفری ملایر تشکیل شد.
در این جلسه طبق تاکیدات استاندار همدان مقرر شد شرکت گاز نسبت به تقسیط بدهی های این شرکت اقدام و در مقابل شرکت فولاد جعفری نیز بدهی های خود را به موقع و به روز پرداخت کند.
همچنین تقسیط بدهی ها به بانک تجارت بدون هیچ گونه پیش پرداخت با تنفس دو ساله، حل مشکل سرمایه در گردش، تقسیط کل بدهی های تامین اجتماعی شرکت با مهلت یک ساله از سال آینده به مدت 36 ماه، بدهی های بانک صنعت و معدن به مدت دو سال تنفس و تقسیط و نیز تقسیط بدهی های برق این شرکت با فرصت یک ساله از دیگر الزام های دو طرف بود که مصوب شد.
اما ابتدا و انتهای سخن مدیر عامل شرکت ذوب آهن آلیاژی ملایر تاکید بر حمایت از سرمایه گذار و ایجاد امنیت برای ورود بخش خصوصی به حوزه اقتصاد و تولید دارد که بی هیچ ادعایی از سرمایه خود گذشته و می خواهد آنچه دارد با مردم شهرش تقسیم کند.
غلامعباس جعفری اظهار کرد: کارخانه ای که ماشین آلات خود را با صرف سرمایه گذاری از خارج کشور وارد کرده و سالانه قادر به تولید 100 هزار تن شمش فولادی و 120 هزار تن نورد ( میلگرد کلاف ) باشد، در کشور بی نظیر است و نباید چنین سرنوشتی پیدا کند.
وی می گوید: از زمانیکه پرداخت یارانه ها آغاز شد، دولت وقت قول داد که با قطع یارانه برق و گاز، یارانه را به بخش تولید اختصاص می دهد، اما دریغ از پرداخت حتی یک ریال!
وی ادامه می دهد: در این شرایط قیمت گاز و برق به صورت صعودی افزایش یافت و از سوی دیگر تعرفه میلگرد و شمشی که از چین وارد می شد، بسیار پایین آمد و با تولیدی که ما داشتیم، پاسخگوی هزینه برق و گاز شرکت نیز نبود، به این دلیل تصمیم بر تعطیلی کارخانه گرفتیم.
جعفری با بیان اینکه حدود چهار تا پنج سال است که کارخانه تعطیل است، می گوید: در حال حاضر شرکت ما حدود 500 تا 600 میلیارد ریال بدهی دارد که از این میزان 30 میلیارد ریال به شرکت برق، 10 میلیارد ریال به شرکت گاز و 30 میلیارد ریال به تامین اجتماعی بدهی داریم.
به گفته وی حدود دو هزار کارگر با تعطیل شدن شرکت ذوب آهن آلیاژی ملایر، شهرک صنعتی فولاد جعفری، آونگان اراک و کارخانه و دفتر تهران بیکار شدند.
وی با بیان اینکه شروع مجدد فعالیت شرکت آونگان اراک که به دلیل نداشتن نقدینگی تعطیل شد، به یک هزار نیرو احتیاج دارد، اذعان کرد: شهرک صنعتی فولاد جعفری یک فاز آن برای تولید نورد و کلاف آماده است که بسیار منحصر به فرد بوده و با آماده بودن ماشین آلات و زیرساخت ها منتظر نقدینگی است و با شروع فعالیت به یک هزار نیرو احتیاج دارد و با تکمیل نهایی شهرک پنج هزار نفر را مشغول به کار خواهد کرد.
مدیر عامل شرکت فولاد جعفری ملایر ادامه می دهد: من سرمایه 55 سال زندگی ام را از تهران آورده ام و در ملایر که شهر و زادگاه خودم هست، هزینه کرده ام، پس شایسته است مدیران حداقل راه را برای ورود سرمایه گذار و حمایت از بخش خصوصی همواره کنند تا سرمایه از کشور خارج نشود.
جعفری در عین حال با تقدیر از تلاش های بی دریغ استاندار همدان، کاظمی منتخب مردم ملایر در مجلس دهم و رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان همدان می افزاید: با تلاش ها و پیگیری های انجام شده قرار شد مدیر عامل سابق شرکت ماشین سازی اراک که در سطح کلان کشوری از نظر مدیریت در تراز اول است، با حضور تیم های مجرب و قوی و سرمایه گذار جدید، شرکت ذوب آهن آلیاژی و شهرک صنعتی فولاد جعفری را مدیریت کند.
اگر چه زمانی که کارخانه فولاد نوپا بود، آرزویش وجود ریل راه آهن به منظور کاهش هزینه های حمل و نقل بود، اما حالا که راه آهن افتتاح شده، صنعت فولاد ملایر باید رمقی دوباره در جانش باشد که بتواند شاهراه اقتصادی شده و با تدبیر مسئولان به عصر یخبندانش پایان ببخشد.
شرکت ذوب آهن آلیاژی ملایر در 25 کیلومتری مسیر ملایر به بروجرد واقع شده و سالیانه قادر به تولید 100 هزار تن شمش فولاد و 200 هزار تن انواع میلگرد در شرکت نورد زاگرس است و شهرک صنعتی فولاد جعفری نیز با تولید سالیانه 200 هزار تن میلگرد در تنها یک واحد آماده به تولید آن در 37 کیلومتری محور ملایر به اراک واقع شده است.
شهرستان ملایر دارای هفت شهرک و نواحی صنعتی دولتی و خصوصی و 242 واحد صنعتی دارای پروانه بهره برداری است که شهرک صنعتی فولاد جعفری یکی از نخستین شهرک های خصوصی کشور است.
این شهرستان با دارا بودن جمعیتی بالغ بر 300 هزار نفر در 75 کیلومتری شهر همدان واقع شده است.