رابطه رکود و کاهش اعتبارات هزینه‌ای برای ایمنی معادن
گروه معادن - «ایمنی» بخش معدن به اندازه‌ای دارای اهمیت است که شرکت‌های بزرگ معدنی جهان نخستین عنوان گزارش‌های ارائه شده به سهامداران خود را به بحث ایمنی و فعالیت‌های انجام شده در این حوزه اختصاص می‌دهند.
به گزارش ماین نیوز، در ایران نیز با توجه به رویکرد سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) مبنی بر کاهش حوادث، بخش معدن و صنایع معدنی در اولویت اصلی این سازمان قرار گرفته است. در برهه‌ای که بازار مواد معدنی در رکود به سر می‌برد نباید نسبت به موضوع ایمنی بی‌اهمیت بود زیرا این موضوع می‌تواند هزینه‌های جانبی را با افزایش همراه کند.ایمنی در معدن
رعایت مسائل ایمنی در بخش معدن از اهمیت بسیاری برخوردار است زیرا بخش معدن و صنایع معدنی به دلیل ریسک بالای امنیتی بارها با حوادث ناگواری روبه‌رو بوده است.
البته این موضوع تنها به بخش معدن ایران ختم می‌شود بلکه بارها در گوشه و کنار جهان حوادث معدنی توانسته جان انسان‌ها را بگیرد. متاسفانه آمار رخداد حوادث معدنی در معادن زیرزمینی بیش از معادن روباز است.
در حادثه معدن زغال‌سنگ سوما ترکیه حدود ۳۰۰ معدنچی جان خود را از دست دادند. شاید وقوع این حادثه زنگ خطری برای مسئولان بخش معدن کشور بود تا بیش از گذشته به‌دنبال فراهم کردن تجهیزات ایمنی معادن به‌ویژه معادن زیرزمینی باشند. در سال‌های اخیر به‌دلیل کاهش قیمت مواد معدنی و کاهش هزینه‌های تولید توجه به نوسازی و استفاده از تجهیزات ایمنی در بعضی از معادن به‌ویژه معادن بخش خصوصی با کاهش همراه شد. این موضوع می‌تواند زنگ خطری برای فعالیت‌های معدنی به‌شمار رود، زیرا در پی کاهش امنیت کاری و ایمنی در معادن بی‌شک تمایل برای فعالیت در معادن با کاهش مواجه می‌شود اما در آن سوی جهان کشورهای معدنی به دنبال افزایش امنیت در معادن هستند. این اتفاق می‌تواند در کاهش برخی هزینه‌ها تاثیرگذار باشد زیرا بروز کردن و استفاده از تجهیزات جدید ایمنی برای معدنداران هزینه‌بر بود از سویی دیگر ارتفاع بلند دیوار تحریم نیز می‌توانست در این موضوع نقش‌آفرینی کند. اما خوشبختانه موضوع ارتقای سطح ایمنی در بخش معدن جزو اولویت‌های اصلی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) به شمار می‌آید. این موضوع می‌تواند ایران را در کنار دیگر کشورهای معدنی قرار دهد که تلاش می‌کنند وقوع حوادث معدنی را به صفر برسانند.
بهبود وضعیت
حوزه «اچ‌اس‌ای» یکی از مهم‌ترین بخش‌های یک شرکت معدنی و صنایع معدنی بوده و شرکت‌های معتبر فعال در بورس‌های دنیا از قبیل بی‌اچ‌پی، گلنکور یا ریوتینتو، به صورت استاندارد در صفحه نخست گزارش عملکرد به سهامداران، ابتدا به تشریح وضعیت حوزه ایمنی و بهداشت خود می‌پردازند. این موضوع حاکی از اهمیت فراوان ایمنی در بخش معدن است. آمار حوادث و تلفات نیروی انسانی معادن دنیا حاکی از بهبود روند «اچ‌اس‌ای» معادن است. به عنوان مثال در امریکا بخش معادن زغال‌سنگ و آهنی- غیرآهنی همزمان با بهبود فناوری، استانداردها و سختگیری در اجرای آن، با کاهش تلفات نیروی‌انسانی مواجه شده و در برخی موارد میزان این تلفات به صفر رسیده است. برای مقایسه آمار تلفات معادن زغال‌سنگ ایران در بازه ۱۰ سال (تا ۲۰۱۲م) نیز بررسی‌هایی انجام شده که نشان می‌دهد به‌طور متوسط آمار تلفات معادن زغال‌سنگ ایران بیش از ۱۰۰ برابر امریکا بوده است. به گزارش کانال خبری کامودیتی، وضعیت «اچ‌اس‌ای» در معادن ایران به‌ویژه با توجه به رکود و کاهش درآمدها، با نگرانی‌هایی همراه است، در این زمینه، ایمیدرو در سال ۹۴ ضمن در نظر گرفتن اعتبار ۱۹میلیارد تومانی، اقدام به کمک برای تامین تجهیزات ایمنی معادن کرده که بیش از ۳۰درصد آن هزینه شده و مابقی در سال جاری هزینه می‌شود.
تاکید بر آموزش
مهدی کرباسیان، رییس هیات عامل ایمیدرو بارها در صحبت‌های خود بر موضوع ارتقای سطح ایمنی در بخش معدن و صنایع معدنی تاکید کرده است. وی در دومین همایش ایمنی، بهداشت و محیط‌زیست که سال گذشته برگزار شد، بر کاهش حوادث ناشی از کار در بخش معدن تاکید و بیان کرد: توجه به مقوله «اچ‌اس‌ای» بسیار مهم است.
این حوزه جزو حوزه‌هایی است که به شدت به آن توجه داشته و معتقدم در حوزه «اچ‌اس‌ای»نرمش جایز نیست زیرا مرتبط با جان انسان‌ها است. خوشبختانه در دو سال اخیر حوادث در بخش‌های مختلف معدن با کاهش همراه بود اما مهدی کرباسیان معتقد است، حتی نباید یک حادثه هم در این بخش داشته باشیم. وی تاکید کرد: در بخش ایمنی، بهداشت و محیط‌زیست فقط یک سازمان یا دستگاه نباید مسئول باشد بلکه همه دستگاه‌ها با اولویت دادن به آموزش باید به این باور برسند که این یک موضوع همگانی است. وی خواستار اجباری کردن آموزش برای ارتقای ایمنی معادن شد و تصریح کرد: ایمیدرو با بودجه خود در امسال بیش از ۵۰۰ نفر از کارگران معادن در ۷ استان کشور را در بخش‌های ایمنی ۱۴هزار نفرساعت آموزش داده که از ۲ هفته آینده در بقیه استان‌ها اجرایی خواهد شد. این آموزش‌ها از سوی سازمان فنی و حرفه‌ای است و سازمان نظام مهندسی بر آن نظارت می‌کند. رییس هیات عامل ایمیدرو خواستار توجه بیشتر به ایمنی و همچنین سرمایه‌گذاری در معادن زغال‌سنگ کشور شد و گفت: ایمیدرو در این بخش بیش از ۲/۳میلیارد تومان سرمایه‌گذاری کرده و برای ارتقای سطح ایمنی در معادن ۴۰۰ دستگاه «زغال‌سنج» از کشورهای پیشرفته وارد شده که از امروز به‌تدریج در تمام معادن زغال‌سنگ که به‌طور عمده هم خصوصی هستند، توزیع خواهد شد. کرباسیان با بیان اینکه باید در جوار معادن، حداقل امکانات اورژانسی وجود داشته باشد، اضافه کرد: برای همه مراکز استان‌ها، خودرو آمبولانس تهیه شده که از امروز تحویل داده خواهد شد.
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت ادامه داد: اگر قرار است سیاست‌های اقتصاد مقاومتی اجرا شود و کشور به رشد ۸درصدی اقتصاد و توسعه پایدار دست پیدا کند، مسئولان باید به حوزه معدن بیشتر توجه کرده و از آن حمایت کنند. کرباسیان تصریح کرد: اگر می‌خواهیم کشور برتر منطقه باشیم؛ باید در حوزه اقتصاد قوی‌تر از وضعیت فعلی باشیم که تحقق آن از طریق معدن امکانپذیر است. وی گفت: درحال‌حاضر سهم بخش معدن و صنایع معدنی در اقتصاد در مجموع ۶درصد (یک درصد سهم معدن و ۵درصد سهم صنایع معدنی) است اما این رقم در کشورهای معدنی به‌طور میانگین ۱۶درصد است و ما هم می‌توانیم به این سطح برسیم. کرباسیان افزود: توسعه معادن در کشور سبب افزایش ایجاد اشتغال می‌شود و همچنین کشور را به اهداف سند چشم‌انداز نزدیک می‌کند اما این مهم باید با رعایت کامل شاخص‌های زیست‌محیطی باشد.
حرکت یکسان ایمنی و بهره‌برداری
مجید پورمقدم، مشاور معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز ا اشاره به ظرفیت‌های موجود در بخش معدن ایران اظهار کرد: برای محقق شدن این هدف شرط لازم یعنی منابع معدنی را در اختیار داریم اما شرط کافی افزایش تولید است. در کنار افزایش تولید می‌توان شاهد افزایش اشتغال و میزان سرمایه‌گذاری و... باشیم. البته افزایش تولید باید به موازات افزایش ایمنی در معادن ایجاد شود. در واقع اهمیت بهره‌برداری از ذخایر مواد معدنی برابر با اهمیت اجرای ایمنی در بخش معدن به‌ویژه معادن زیرزمینی است. یعنی نمی‌توان از موضوع ایمنی به دلیل افزایش بهره‌برداری چشمپوشی کرد در این صورت بدون شک هزینه‌های جانبی برای جبران حوادث رخ داده پیش روی معدنداران قرار خواهد گرفت.