کانسارهای یزد کانون توجه اکتشافات ایران مرکزی
گروه اكتشاف و زمين شناسي - استان یزد به دلیل وجود شهرستانهای معدنخیز در پهنه ساختاری ایران مرکزی و بهواسطه منابع و ذخایر معدنی فراوان و توان معدنی بالا از مناطق مستعد کشور است که اکتشاف و بهرهبرداری از معادن آن بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
به گزارش ماین نیوز، در این زمینه ایمیدرو گزارشی را با عنوان «پروژه اکتشاف مواد معدنی در ایران مرکزی با برداشت و پردازش دادههای ژئوفیزیک هوابرد» ارائه داده که به ارائه اکتشاف معادن در این زمینه میپردازد.فاز نخست این پروژه مرحله شناسایی و پیجویی است که در ۴ پهنه ژئوفیزیک هوایی در استان یزد انجام شده که شامل ۱۰۱۰۰۰ خط کیلومتر پرواز و مساحت پهنه ۴۵۹۰۵ کیلومتر میشود. بلوک ۱ از پهنه ژئوفیزیک هوایی آن، معادل ۱۴۷۹۹ کیلومترمربع، بلوک ۲ آن ۱۳۰۸۴ کیلومترمربع، همچنین بلوک۳ آن، ۱۱۳۱۳کیلومتر و بلوک ۴ آن، ۶۷۰۹ کیلومترمربع است.
خروجیهای حاصل از فاز شناسایی در بلوک ۱ آن عبارتند از: ۴۸۰۰ کیلومترمربع محدوده امیدبخش شامل ۱۴ محدوده تیپ IOCG (آهن- مس- طلا-)، ۱۱ محدوده تیپMVT (سرب و روی)، ۴ محدوده تنگستن رگهای، ۱۰ محدوده اسکارن (آهن- مس- طلا) و ۹محدوده پورفیری و اپیترمال (مس- مولیبدن- طلا- آنتیموان).
در کشف معادن روش سنتی را کنار بگذاریم
استان یزد از نظر تنوع مواد معدنی رتبه سوم و از نظر شمار معادن رتبه هفتم کشور را داراست و همچنین زمینههای کشف معادن جدید را در دل خود دارد. از اینرو اکتشاف این معادن به نوعی در خور توجه است. در این زمینه بهروز برنا، معاون اکتشاف سازمان زمینشناسی اظهار کرد: استان یزد یکی از استانهایی است که ظرفیتهای بالایی از نظر معدن داراست. سازمان زمینشناسی، کشف معادن در استان یزد را جزو اولویتهای نخست خود قرار داده و در این زمینه نیز اکتشافهای مهم و جدی انجام داده است. برنا در ادامه با اشاره به روشهای سنتی که در گذشته برای کشف معادن به کار گرفته میشد، خاطرنشان کرد: مسئله قابل توجه در زمینه اکتشاف معدن این است که توجه جدی به اکتشافات نوین با استفاده از دادههای ژئوفیزیکی هوایی نمیشود. البته سازمان زمینشناسی در بخشی از مناطق اکتشاف ژئوفیزیکی هوایی را با فواصل پروازی کوتاه که با فواصل ۵۰متری است در برخی از مناطق به اتمام رسانده است. وی با اشاره به اینکه استان یزد یکی از مهمترین منابع سرب، روی و گاه طلا است، یادآور شد: با توجه به این مواد معدنی عملیات اکتشافی روی منطقه راور، اردکان و بهآباد انجام شده است. حتی مناطق ظرفیتدار نیز معرفی شدهاند، بهویژه برای آهن که در منطقه ایران مرکزی واقع شده که بخش عمدهای از آن در استان یزد قرار دارد، اقدامهای اساسی انجام شده است.
معاون اکتشاف سازمان زمینشناسی در ادامه یادآور شد: چند محدوده نیز برای اکتشاف در این استان به ایمیدرو واگذار شده است، مانند اکتشاف در مناطقی که هم آهن، هم فسفات آذرین و هم خاکهای نادر دارد. همچنین چند محدوده نیز به بخش خصوصی واگذار شده است. برای مثال میتوان به مس احمدآباد اشاره کرد که به بخش خصوصی واگذار شده است، همچنین آهن کمیجان که مناطق مستعدی هستند که بهوسیله سازمان زمینشناسی مورد بررسی قرار گرفت. برنا افزود: به تازگی هم روی مناطق نودشن یزد، منطقهای که دارای سرب و روی همراه با مس و گاه طلا است، اقدامهایی برای اکتشاف شده است. همچنین پایینتر از این منطقه، یک محدوده آهندار کشف شده که قرار است روی آن مناطق هم کار کارشناسی شود.
وی افزود: علاوه بر موارد یادشده برای نخستینبار یک مس رسوبی در منطقه راور اردکان مشاهده شده که به دلیل تبخیرهایی که در این منطقه وجود دارد، برای بحث پتاس، منیزیم و دیگر مواد معدنی برای اکتشافات تکمیلی معرفی شده است.
برنا تاکید کرد: اکتشافات در استان یزد همچنان ادامه دارد، به طوری که در بحث پهنهها چند پهنه وجود دارد که کارهای اکتشافی آن در دست اقدام است. از آنجا که استان یزد برخورداری بالایی در مواد معدنی دارد، باید در زمینه اکتشاف به سمت نوینتری از اکتشاف گام برداشت، در برخی محدودهها، اکتشاف در وسعت ۱۰۰ هزار متر به اتمام رسیده و برخی محدودههای ژئوشیمی تا ۲۵هزار متر نیز پیش رفته است. همچنین در محدوده یزد – سبزوران به محدوده پلاتین رسیدیم که در این محدوده آهن آن به بخش خصوصی واگذار شده است. در بخش خصوصی نیز اکتشافات آن همچنان ادامه دارد. برای مثال در منطقه جنوبغرب یزد که منطقه بسیار خوبی است که در دست بخش خصوصی قرار دارد کارهای اکتشاف آن در حال انجام است.
یزد، استانی با تنوع معدنی بالا
رییس سازمان صنعت و معدن استان یزد نیز درباره تنوع مواد معدنی در استان یزد، اظهار کرد: حدود ۲۸ نوع سنگ گرانیت از انواع سنگهای تزئینی در معادن این استان وجود دارد.
محمدرضا علمدار اشاره کرد: این تنوع در کشور بینظیر است، بهطوری که سنگ گرانیت درجه۱ بین استانهای کشور فقط در معادن استان یزد استخراج و فرآوری میشود. وی گفت: استان یزد از نظر دارا بودن معادن فراوان سنگ تزئینی از درجه بالایی در میان استانها برخوردار است. براساس نمودار توزیع فراوانی معادن در استان یزد، معادن مصالح ساختمانی از فراوانی بیشتری نسبت به سایر معادن برخوردار بوده و معادن سنگ تزئینی موجود شامل انواع تراورتن، چینی، مرمریت و گرانیت است که بیشترین تعداد متعلق به گرانیت و مرمریت است.
علمدار با اشاره به تنوع مواد معدنی در استان یزد خاطرنشان کرد: وجود منابع غنی معدنی در استان یزد انتظارها را برای توسعهیافتگی این منطقه افزایش داده و صنایع معدنی این استان رو به رشد است.
وی گفت: بیش از یک میلیون تن انواع سنگهای تزئینی این استان در سال ۹۳ به کشورهای عراق، ترکیه و جمهوری آذربایجان صادر شد. علمدار با بیان اینکه استان یزد یکی از قطبهای سنگ تزئینی در کشور است، گفت: ارزش صادرات این سنگهای تزئینی نزدیک به ۱۲۰ میلیون دلار است که سهم قابل توجهی از صادرات محصولات غیرنفتی استان یزد را به خود اختصاص داده است.