پايان شب سياه فولادسازان در سال جديد؟
كارشناسان به بهبود صنعت و بازار فولاد در سال ۹۵ اميدوار هستند
گروه صنایع معدنی >فولاد - سال 94 با تمام پستي ها و بلندي هايش براي صنعت سنگ آهن و فولاد کشور رو به پايان است؛ سالي که فعالان زنجيره فولاد آن را سخت و تلخ توصيف مي کنند. حال هرچند سخت و تلخ، سالي که در آن قرار داريم در حالي رو به پايان است که ماه هاي پاياني آن آبستن اتفاقاتي خوب براي سال آينده است. توافق هسته اي ايران و پنج قدرت جهاني و اجراي برجام در دي ماه سال جاري از جمله اتفاقات سال 94 هستند که در پي آنها لغو تحريم هاي غرب عليه ايران و ورود فعالان اقتصادي خارجي به کشور ممکن شد.
به گزارش ماین نیوز، به اين ترتيب اگرچه فعالان زنجيره فولاد از دو سال و نيم گذشته تا کنون را سال هايي نامبارک براي صنعت فولاد مي دانند، از سويي نگاه آنها به سال آينده با در نظر گرفتن بستر اتفاقات ماه هاي گذشته، اميدوارانه است. به عقيده کارشناسان سال 95 درحالي براي فولادسازان آغاز خواهد شد که در کنار بهبود شرايط داخلي در پي لغو تحريم ها، تغييرات بازارهاي جهاني نيز مثبت و با رشد ارزيابي مي شوند.تصميم چين براي توسعه اقتصادي و رفاه اجتماعي از جمله اتفاقاتي است که افزايش مصرف فولاد و کاهش صادرات از سوي اين کشور تاثيرگذار را نويد مي دهد. در کنار اين اتفاق پيش بيني بانک جهاني از رشد اقتصادي ايران در سال جديد نيز از ديگر دلايل خوش بيني فعالان زنجيره فولاد به سال آينده است. اما در ميان تمام اتفاقات ناخوشايندي که براي فولادسازان در سال جاري رخ داد، رشد صادرات يکي از موفقيت هايي است که فولادسازان مي توانند به عنوان يک دستاورد مثبت در سال 94 به آن اشاره کنند. هرچند اين رشد صادرات به علت بالابودن هزينه هاي توليد فولاد در کشور براي فولادسازان با سود چنداني همراه نبود، اما در هر صورت پيگيري آن از جمله اقداماتي بود که مانع از افزايش بيش از پيش موجودي انبارهاي فولادسازان شد.
خوش بيني سنگ آهني
رئيس هيات مديره انجمن توليدکنندگان و صادرکنندگان سنگ آهن يکي از افرادي است که با نگاهي به اتفاقات داخلي و همچنين جهاني، سال 95 را سالي به مراتب بهتر از سال جاري پيش بيني مي کند. مهرداد اکبريان مي گويد: صنعت سنگ آهن کشور نه فقط طي سال جاري بلکه از دو سال و نيم گذشته تا کنون وقايع تلخي را تجربه کرد که دولت و بخش خصوصي هر دو از مسببان اين اتفاقات ناخوشايند به شمار مي روند. اکبريان در ادامه با اشاره به اين نکته که دولت مديريت واحدي بر بخش معدن کشور ندارد، اضافه کرد: دولت به دليل ضعف در مديريت به نوعي معادن را بلاتکليف گذاشت و متاسفانه در چنين فضايي بخش خصوصي نيز بر سودهاي کوتاه مدت تمرکز کردند و به اين ترتيب با کوچکترين نوساني در قيمت هاي جهاني خسارات فراواني به فعالان و سرمايه گذاران سنگ آهن وارد شد.
او در ادامه مي گويد: بخش سنگ آهن کشور براي صادرات فقط به چين متکي است و مصرف داخلي نيز کفاف توليدات سنگ آهن کشور را نمي دهد، به اين ترتيب در پي افت شديد قيمت هاي جهاني در سال جاري باعث شد تا در سال 94 شاهد از بين رفتن بسياري از سرمايه گذاري ها در بخش سنگ آهن باشيم. اکبريان اگرچه سال 94 را خوشايند ارزيابي نمي کند اما از سويي به سال آينده خوش بين است. او در رابطه با خوش بيني خود مي گويد: تا کنون تمام محاسبات جهاني از قيمت سنگ آهن در سال جاري ميلادي که بخش زيادي از آن در سال 95 قرار دارد مثبت بوده است از سويي نگاهي به سياست هاي جديد چين نشان مي دهد که اين بزرگترين مقصر ايجاد بحران فعلي در بازار جهاني فولاد در صدد جبران خسارات گذشته بر آمده و تغييراتي را در برنامه هاي توليد، مصرف و صادرات خود ايجاد کرده است. اکبريان با چنين استدلالي سال 95 را سال خروج از رکود و بهبود شرايط توليد ارزيابي مي کند. او تاکيد دارد که سرمايه گذاران چيني، آمريکايي و اروپايي در صنعت فولاد چين بيش از اين راضي به کاهش حاشيه سود نخواهند بود، بنابراين مي توان به آينده خوش بين بود.
چشم انداز معاملات بورس کالادر سال 95
اما در حالي که سال رو به پايان است، شاهد اتفاقاتي جديد در معاملات بورس کالابوديم. فروش اوراق سلف موازي از سوي ذوب آهن اصفهان در بورس کالابه منظور تامين نقدينگي، اتفاقي بود که به عقيده کارشناسان در سال آينده به شکلي جدي تر ادامه خواهد يافت. محمد آزاد، رئيس اتحاديه آهن فروشان در اين زمينه مي گويد: معامله 150 ميليارد تومان حواله تيرآهن 14 در کوتاه ترين زمان ممکن نشان مي دهد که اگرچه فروش فيزيکي خواهان چنداني ندارد اما اين سبک از معاملات به علت قطعي بودن سود آن، بيشتر مورد توجه فعالان بازار است.
آزاد در ادامه مي گويد: در حالي که ذوب آهن مايل به فروش 70 ميليارد تومان اوراق سلف موازي بود، شاهد استقبال دو برابري از اين معاملات بوديم که مي تواند مقدمه اي براي حرکت به سمت معاملاتي از اين دست باشد. اين سبک از معاملات به خصوص در شرايطي که سود بانکي با کاهش همراه شده است، به دليل پرداخت سود قطعي 27 درصدي طرفداران خاص خود را دارد و از سويي راهکاري خوب براي تامين نقدينگي توليدکنندگان به جاي تکيه به بانک ها به شمار مي رود.
يک کارشناس بورس کالانيز در اين زمينه مي گويد: بورس کالادر حال نزديک شدن به بلوغ خود است هرچند براي مثال بورس کالاي ايران از نظر سني فاصله بسيار زيادي با بورس 150 ساله لندن دارد. علي اصغر بهرامي در ادامه مي گويد: به نظر مي رسد در سال آينده در کنار بازارهاي ديگر در بورس کالا، گواهي سپرده کالايي به سمت ميلگرد و تيرآهن کشيده شود و اين روش تا حدود زيادي جايگزين معاملات فيزيکي شود. بهرامي مزيت رو آوردن به چنين روش هايي را بالارفتن حجم معاملات و گردش پول در بازار و چرخه توليد مي داند و مي گويد: چشم انداز بورس کالادر سال آينده حرکت به سمت اوراق است نه معاملات کالاي صرف. اين کارشناس همچنين عقيده دارد با بازتر شدن فضا در دوران پسابرجام و ورود سرمايه گذاران خارجي و تکنولوژي هاي جديد، سال آينده مي تواند آغاز حرکت به سمت کاهش هزينه هاي توليد و رقابتي تر شدن محصولات ايراني در بازارهاي منطقه باشد.
پروژه هاي عمراني حرکت خواهند کرد؟
اما در حالي که اميدواري هايي نسبت به رشد قيمت هاي جهاني، تغييرات سياست هاي چين و ورود سرمايه گذاران خارجي به صنعت فولاد کشور وجود دارد، آيا بودجه هاي عمراني کشور در سايه کاهش قيمت نفت محقق خواهند شد؟ معاون بازاريابي و فروش ذوب آهن اصفهان در اين زمينه مي گويد: سال 94 به دليل فشارهاي ناشي از تحريم سال بسيار بدي براي توليدکنندگان در همه بخش ها و همچنين فولاد بود، کاهش قيمت نفت و محدود شدن درآمدهاي دولت نيز از جمله اتفاقاتي بود که اين سال را با چاشني افت قيمت هاي جهاني براي فولادسازان بسيار سخت کرد. احسان دشتيانه در ادامه با اشاره به توقف ساخت و ساز و پروژه هاي عظيم عمراني به عنوان موتور محرک صنع فولاد گفت: اگرچه ممکن است درآمدهاي حاصل از فروش نفت دولت در سال آينده نيز با کاهش همراه باشد اما از سويي با توجه به ورود سرمايه گذاران خارجي مي توان به تزريق سرمايه هاي آنها به پروژه هاي عمراني به جاي بودجه هاي دولتي اميدوار بود. دشتيانه همچنين نسبت به وام هاي مسکن خوش بين است و مي گويد: من فکر مي کنم برخلاف روند سنتي هر ساله، در نيمه دوم سال آينده شاهد رونق ساخت و ساز و بهبود بازار فولاد باشيم.
اما در نهايت نگاهي کلي به بازار جهاني در سال 94 نشان مي دهد که افزايش توليد نسبت به ميزان مصرف جهاني يکي از چالش هاي اساسي اين سال بوده است. يک کارشناس صنعت فولاد در اين زمينه مي گويد: حجم زيادي از مازاد عرضه اين بازار را در وضعيت ناپايدار قرار داد و شرايطي را ايجاد کرد که منجر به زيان بسياري از فولادسازان و حتي خروج بسياري از شرکت ها از چرخه توليد شد. بيشترين مازاد توليد از سوي چين ايجاد شد و از سوي ديگر زيان کارخانه هاي چيني موجب کاهش توليد جهاني در اواخر سال 94 شد.
رضا زائرحيدري در ادامه مي گويد: با اين وجود سال 95 نسبت به سال 94 بهتر خواهد بود، در اين سال شرکت ها مي توانند از زيان خارج شوند اما هنوز با شرايط ايده آل بازار فاصله زيادي خواهند داشت. زائرحيدري پايان جنگ در سوريه و يمن را فرصت بزرگي براي فولادسازان کشور ارزيابي مي کند و مي گويد: پايان تنش ها در عراق نيز فرصتي بزرگ براي فولادسازان ايراني در سال جديد به شمار مي رود و حتي ايران مي تواند در سال 95 به يک تامين کننده جهاني فولاد تبديل شود با اين حال نکته بسيار مهم در تجارت فرامرزي ايران حفظ برند فولاد ايران از نظر کيفيت است نه از نظر قيمت. حال با وجود اميدي که نسبت به سال 95 وجود دارد، بايد ديد بذرهاي اميدي که در ماه هاي پاياني سال جاري در دل اين صنعت کاشته شده است، چه زماني جوانه خواهد زد؟