سید ظهیر صالح‌الدین/گزارشگر

اقدامات اخیر غول‌های نفتی نظیر عربستان سعودی، روسیه، قطر و ونزوئلا در مورد توقف سطح تولید نفت در ژانویه 2016 باعث افزایش قیمت نفت شده است.

18 ماه پیش قیمت نفت بالای 100دلار در ازای هر بشکه بود اما در عرض چند ماه به 30دلار در ازای هر بشکه رسید. قیمت‌های آتی نفت برای دسامبر 2024 زیر 52دلار در ازای هر بشکه معامله می‌شوند.

در حال حاضر قیمت نفت تا حدودی از وقایع ژئوپلیتیکی تبعیت می‌کند، برخی از این وقایع مربوط به سوریه می‌َشوند و برخی نیز به تنش‌های ایران و عربستان باز می‌گردد که به فاکتور مهمی در بازار تبدیل شده است.

به این ترتیب فاکتورهایی که در ثبات و نوسان بازار نفت موثر هستند هر روز بیشتر می‌شوند.

مهم‌ترین عاملی که در مرحله نخست به چشم می‌آید تولید نفت شیل در ایالات متحده امریکاست که باعث ایجاد مازاد عرضه در بازار نفت شده است. تولید نفت در امریکا باعث کاهش 60درصدی وابستگی این کشور به واردات نفت شده است.

تولید نفت در امریکا به طور متوسط از 2.5میلیون بشکه در روز در سال 2008 بیش از سه برابر در سال 2015 شده است.

واردات نفت امریکا در سال 2014 تنها 27 درصد مصرف آن بوده است. این میزان در 29 سال گذشته بی‌سابقه بوده است.

در این بین دیگر کشورها نظیر برزیل و کانادا نیز به بالاترین میزان تولید نفت خود در چند سال گذشته رسیده‌اند. به این ترتیب وابستگی این کشورها نیز به واردات نفت کمتر شده است.

اما دومین عامل مربوط به سازمان کشورهای صادرکننده نفت خام (اوپک) است.

اما فاکتور سومی وجود دارد که به طرف مصرف‌کننده مربوط می‌شود و آن هم چین است. کاهش رشد اقتصادی چین به عنوان اصلی‌ترین و بزرگ‌ترین مصرف‌کننده نفت در جهان باعث کاهش تقاضا از سوی این کشور شده است. این کشور در سال 2014 بیش از 40درصد از مصرف نفت جهان را داشت.

اما اکنون که اقتصاد این کشور کمترین نرخ رشد را در 15 سال گذشته تجربه می‌کند، اوضاع مصرف نفت آن نیز به کلی تغییر کرده است.

مروری بر تمامی فاکتورهای مهم، مسیر آینده نفت را تا حدودی به ما نشان می‌دهد. به نظر می‌رسد نباید آینده‌ای خوب را برای قیمت نفت انتظار داشت.

منبع: اکسپرس تریبون