نیکوسخن در گفت‌وگو با ماین نیوز تشریح کرد:
آخرین وضعیت اجرای پروژه فولاد مکران چابهار
گروه صنایع معدنی >فولاد - مدير بازاريابي و امور بين‌الملل شرکت بین‌المللی مهندسی ایران (ایریتک) گفت: پروژه آماک (طرح جمع‌آوری گازهای همراه)، نخستین طرح تمام مکانیزه مناطق نفت‌خیز جنوب و یکی از پیچیده‌ترین پروژه‌های صنعت نفت است که به دست مهندسان و متخصصان داخلی طراحی و توسط شرکت ایریتک و در اهواز اجرا شده است.
به گزارش خبرنگار ماین نیوز، محمدرضا نیکوسخن درباره این پروژه اظهار کرد: در حال حاضر فاینانس آن صورت گرفته که باعث شد روزی 242 میلیون فوت مکعب از سوختن و هدررفت گازهای همراه جلوگیری شود.به گفته وی، پروژه‌ای مانند آماک با حجمی بیش از 3 برابر در جزیره خارک نیز شروع کرده‌ایم اما متاسفانه به دلیل وضع تحریم‌ها علیه کشور متوقف شد. البته امیدوار هستیم با شرایط ایجاد شده در فاینانس، تامین منابع برای این پروژه انجام و شروع به کار کند.
خبرنگار ماین نیوز با محمدرضا نیکوسخن، مدير بازاريابي و امور بين‌الملل شرکت بین‌المللی مهندسی ایران (ایریتک) گفت‌وگویی انجام داده که متن آن به شرح زیر است:
در ابتدا درباره پروژه آماک توضیح دهید.
پروژه آماک، پروژه نفتی و جمع‌آوری گازهای همراه است که پروژه زیست محیطی بسیار بزرگی محسوب می‌شود. هماهنگی فاینانس آن‌را انجام دادیم که باعث شد روزی 242 میلیون فوت مکعب از سوختن و هدررفت گازهای همراه جلوگیری شود. این موضوع تاثیر بسزایی از نظر زیست محیطی در لایه بنگستان در شهر اهواز و حومه آن داشته است. البته مرحله آخر راه‌اندازی یکی از کمپرسورها به دلیل عدم نقدینگی کارفرما مدت‌ها باقی مانده و مشکل‌ساز شده بود اما خوشبختانه با دستور مهندس زنگنه و خانم دکتر ابتکار، راهگشایی انجام و کارفرما در حال تمام کردن مراحل تامین نقدینگی است و بلافاصله ما مراحل راه‌اندازی قطعه باقیمانده را انجام داده و امیدوار هستیم کمک بزرگی به مردم استان خوزستان کرده باشیم. مراحل پایانی راه‌اندازی کمپرسور نیز صورت گرفته است و هفته آینده مقامات برای بازرسی و بازبینی خواهند آمد. این طرح دارای 7 کمپرسور بود که مراحل برای راه‌اندازی 5 کمپرسور به اتمام رسید اما راه‌اندازی 2 کمپرسور به دلایل یادشده باقی مانده بود.
موارد استفاده از گازهای جمع‌آوری شده چیست؟
ابتدا این گازها شیرین‌سازی شده و سپس در صنایع پایین‌دستی صنعت نفت استفاده خواهد شد. اجرای پروژه‌ای مشابه آماک با حجمی بیش از 3 برابر را نیز در جزیره خارک شروع کرده‌ایم اما متاسفانه به دلیل وضع تحریم‌ها متوقف شد. امیدوار هستیم با شرایط ایجاد شده در فاینانس، تامین منابع برای این پروژه انجام و شروع به کار کند. پس از انجام پروژه عظیم آماک با شرکت‌های بزرگ همچون شل و توتال، دانش آن در شرکت ایریتک نهادینه شد. در نتیجه از دیدگاه دانش مشکلی نداشته و می‌توانیم با تکنولوژی‌ها کار کرده و بخش داخلی را مدیریت کنیم تا از هدررفت این سرمایه عظیم جلوگیری کنیم. این پروژه بطور 100 درصد توجیه‌پذیر است، یعنی پروژه آماک با تمام هزینه گسترده‌ای که به همراه داشت، در یک سال اول تمام سرمایه‌گذاری را برگرداند زیرا یک گاز ارزشمند بوده و سرمایه پروژه به راحتی بازگشته و به دنبال آن اثرات زیست محیطی بسیار قابل توجهی به همراه دارد. به طوری که بانک‌های جهانی به چنین پروژه‌هایی وام‌هایی با بهره کم و یا بلاعوض ارائه می‌کنند. امیدوار هستیم با همراهی مسئولان پروژه خارک نیز هرچه زودتر به جریان افتد.
در پروژه آماک تامین فاینانس را برعهده داشتید؟
خیر، ما فاینانس را در پروژه‌ها و با قابلیتی که در ایراسکو و و ایریکا در دفاتر اروپایی در اختیار داریم، هماهنگ می‌کنیم و می‌توانیم هماهنگی بین سازمان‌های بیمه‌ای مثل ساچه و هرمس و بانک‌های اروپایی با کارفرما را ایجاد کنیم. بطورکلی کار و تخصص ما مهندسی، تامین و ساخت (EPC) است. یعنی خاک گرفته و کارخانه کیفی تحویل می‌دهیم و از سوی دیگر فاینانس و تامین منابع را هماهنگ می‌کنیم.
آیا شما علاوه بر EPC تامین F یعنی فاینانس را نیز مانند برخی دیگر از شرکت‌ها انجام می‌دهید؟
ما فاینانس را از 15 سال قبل انجام می‌دادیم، بطوریکه فولاد هرمزگان، آماک و معدن زغال سنگ طبس را به دلیل قابلیت منحصر بفرد شرکت ایریتک نسبت به دیگر رقبایش فاینانس کردیم. ایریتک دو شرکت در ایتالیا و یک شرکت در آلمان با سابقه فعالیت 20 ساله دارد. علاوه بر در اختیار داشتن زبان مشترک با تمامی تکنولوژی‌های اروپایی، هماهنگی فاینانس با سیستم‌های بیمه‌ای و بانکی و مجوزهای صادراتی مانند بافا و سیستم‌های ایتالیا را به راحتی برقرار و پروژه‌ها را انجام می‌دهیم. البته در چند سال اخیر به دلیل مشکلات موجود در بحث تحریم تنها پکیج چینی‌ها برای فاینانس وجود داشت اما به دلیل اینکه به صلاح کشور نبود با تکنولوژی چینی کار کنیم، هیچگاه در این زمینه ورود پیدا نکردیم. خوشبختانه امروز با تکنولوژی‌های برتر و فاینانس‌های بهتر و درصدهای معقول برای کارفرمایان فعالیت خود را انجام می‌دهیم.
آخرین وضعیت پروژه‌های فولادی ایریتک به ویژه پروژه فولاد مکران چابهار به چه صورت است؟
خوشبختانه در پروژه فولاد مکران کارفرما نیز همراهی لازم را انجام داده و بخش‌هایی از پیش‌پرداخت با وجود مشکلات ناشی از نقدینگی در کشور انجام گرفته و فاز مهندسی ما تمام و به مرحله سفارش‌گذاری برای ساخت تجهیزات رسیده‌ایم که ساخت کوره را آغاز کرده‌ایم و در حال آماده کردن بسته‌های خارجی هستیم تا از طریق اریکا و ایراسکو کار را جلو بریم.
مقدار پیش‌پرداخت چقدر بوده است؟
رقم پیش‌پرداخت طبق قرار داد بوده که درصدی از آن‌را دریافت کرده و توانسته‌ایم کار را شروع کنیم. در نتیجه پروژه در حال انجام است. با وجود آنکه پیش‌پرداخت را به صورت کامل دریافت نکرده‌ایم اما کار مهندسی را در این پروژه بطور کامل انجام داده‌ایم. در واقع با همکاری و همراهی کارفرمایان در این پروژه توانستیم بسته‌های خرید را مطابق با توان مالی کارفرما تعریف کنیم تا پروژه متوقف نشود. در حال حاضر پیمانکار ما در پروژه مستقر و تجهیز کارگاه را انجام داده است و سفارش ساخت کوره را انجام داده‌ایم. همچنین در مورد پروژه‌های فولادی دیگر، پروژه کنسانتره سنگان نیز با اتوتک در حال اجرا است. متاسفانه مشکل نقدینگی کارفرما موضوع حاکم بر کشور بوده و از سوی دیگر صنعت فولاد نیز با بحران مواجه است اما ایریتک به هیچ‌وجه پروژه‌ای را متوقف نکرده یا نیمه کاره آن‌را رها نمی‌کند تا به اجرا برسد. کارفرما در هر قالبی که باشد سعی ما همراهی با آنها بوده و سعی می‌کنیم با استفاده از توانی که در اختیار داریم، بخشی از محصولات آنها را در بازارهای بین‌المللی به فروش برسانیم. از سوی دیگر کار را براساس پیش‌پرداخت‌های مقطعی که اختصاص می‌یابد، جلو می‌بریم تا بتوانیم پروژه‌ها را به صورتی مدیریت کنیم که مشکل نقدینگی کارفرماها نیز حل شود.
طرح کنسانتره چه میزان پیشرفت داشته است؟
درصد دقیق پیشرفت پروژه را باید از مدیریت پروژه استعلام کرد، اما تا آنجایی که اطلاع دارم عملیات عمرانی از سوی پیمانکار انجام شده و ساخت تجهیزات اصلی نیز از سوی اتوتک آغاز شده است.
آیا پروژه فولادی دیگری در دست اجرا است؟
پروژه احیاء فولاد قائنات و صبافولاد خلیج فارس را در اختیار داریم. البته فولاد قائنات به دلیل استفاده از فاینانس‌های نامعقول چینی‌ها تاخیر داشته، متاسفانه علیرغم توافق دو دولت، چین هنوز تعهدات خود را محقق نکرده است. البته دکتر کرباسیان به شدت پیگیر این موضوع هستند و کارفرمایان بخش ایرانی نیز همراهی خوبی داشته و امیدوارم هستیم در سال 1395 شاهد نتایج این پیگیری‌ها باشیم. از مهمترین پروژه‌های جاری می‌توان به پروژه صبافولاد خلیج فارس اشاره کرد که اولین مگامدول اچ‌بی‌آی فولاد ایران است که در تابستان سال آینده با ظرفیت 1.5 میلیون تن به تولید خواهد رسید. نکته مهم در این پروژه آن است که اولین اچ‌بی‌آی و تولید بریکت گرم در ایران است که پیش از این سابقه تولید نداشته است.
در مناقصه جدید شرکت کرده‌اید؟
تعداد مناقصه‌هایی که شرکت کرده‌ایم، بسیار زیاد است. نورد خرازی، توسعه فولاد هرمزگان و همکاری با شرکت پوسکو از نمونه‌هایی است که در آن شرکت کرده‌ایم. از سوی دیگر برای حضور در بسیاری از مگاپروژه‌هایی که مطرح هستند نیز در حال پیگیری هستیم تا بتوانیم در شرایطی که وضع فاینانس‌ها رو بهبود است، در این پروژه‌ها حضور داشته باشیم. با بحران شکل گرفته در فروش محصولات فولادی و مازاد تولید 2 یا 3 سال آینده، الان بهترین زمان برای ساخت کارخانجات خواهد بود. زیرا در این زمان قیمت مواد معدنی ارزان بوده و پس از این زمان بی‌شک فولاد به نرخ‌های گذشته خود باز می‌گردد.
پوسکو تکنولوژی فینکس را وارد ایران می‌کند، آیا شما با این شرکت در زمینه واردات این تکنولوژی همکاری می‌کنید؟
خیر زیرا یک شرکت سرمایه‌گذاری در حال تشکیل است و هفته آینده وزیر صنعتشان به ایران میآید تا با مقامات ایران مذاکرات نهایی را انجام دهد. همانطور که پیشتر گفتم زمینه فعالیت ما مهندسی، تامین و ساخت پروژه‌ها است. شرکت پوسکو تدبیری برای حضور در ایران و سرمایه‌گذاری داشته و یک شرکت پروژه و یک شرکت سرمایه‌گذاری با شرکت PKP که شرکتی ایرانی است تشکیل داده و ما نیز در ساخت این کارخانه و در بحث EPC آمادگی همکاری با آنها را خواهیم داشت.
آیا ایریتک خود را به میدرکس محدود کرده است یا ممکن است وارد دیگر تکنولوژی‌های فولادی شوید؟
ما تنها شرکت ایرانی هستیم که دانش زنجیره فولاد از معدن تا محصول نهایی را در اختیار داشته و میدرکس بخشی از این زنجیره است. میدرکس در زمینه احیای آهن اسفنجی نسبت به تمامی تکنولوژی‌های دیگر تفاوت چشمگیر داشته، به دلیل اینکه در ایران بومی شده و هیچ تکنولوژی دیگر در زمینه آهن اسفنجی قابلیت رقابت با میدرکس را ندارد زیرا مزیت گاز را در اختیار داشته و از سوی دیگر 85 درصد از تجهیزات را بومی‌سازی کرده و تمامی سازندگان ما در زمینه تکنولوژی میدرکس آموزش دیده‌اند. در نتیجه در زمینه تولید آهن اسفنجی سایر تکنولوژی‌ها قابلیت رقابت با میدرکس را نخواهند داشت. اما در زنجیره فولاد 2 روش عمده برای تولید فولاد داریم که یکی با پایه گاز و دیگری با پایه زغال سنگ است. در روش اول معمولا با اتوتک و گروه اس ام اس کار می‌کنیم زیرا همیشه بهترین تکنولوژی را در اختیار داشتند. اما در روش دوم با پالبورس همکاری داریم. همچنین در حال حاضر با پوسکو در زمینه فاینکس کار می‌کنیم. البته با وجود اینکه بیشتر تولید فولاد ایران به روش گازپایه است اما خودمان را به این حوزه محدود نکرده‌ایم و با توجه به دفاتر ما در اروپا هیچ مشکلی در این زمینه نخواهیم داشت اما در ایران و در تولید آهن اسفنجی همچنان میدرکس سرآمد است.
ایریتک در حوزه آلومینیوم چه برنامه‌هایی دارید؟
ما در این زمینه با شرکت اس ام اس و اتوتک برنامه‌های اصلی را پیش می‌بریم و با شرکت فیوز فرانسه هم تفاهم داریم. از سوی دیگر در زمینه مس با اتوتک نیز از گذشته در مس سرچشمه و سونگون همکاری داشتیم. در حوزه زغال سنگ نیز در زغال سنگ طبس کل کار را انجام داده‌ایم. همچنین پروژه چوب و کاغذ مازندران را 10 سال پیش بطور کامل انجام دادیم. در حال حاضر در زمینه فایبرگلاس نیز ورود داشته و ساخت مواد اولیه فایبرگلاس در حال بررسی بوده و با شرکت فیوز همکاری خواهیم داشت. پس از 40 سال پتانسیلی که در ایریتک ایجاد شده به دلیل ساختار صحیح مدیران وقت محدود به هیچ صنعتی نیستیم.
گفت‌وگو از محمدجواد به‌آبادی