تلاش ایران برای رقابت با صنایع هوایی مهم خلیج فارس
ایران قصد دارد با بازسازی ناوگان هوایی خود به رقابت جدی با صنایع هوایی دوبی و قطر بپردازد. اما محدودیت‌هایی چون کمبود زیرساخت‌های لازم و ...
ایران قصد دارد با بازسازی ناوگان هوایی خود به رقابت جدی با صنایع هوایی دوبی و قطر بپردازد. اما محدودیت‌هایی چون کمبود زیرساخت‌های لازم و دانش مدیریتی، کار ایران را دشوار کرده است.
خبرگزاری رویترز روز پنج‌شنبه (15 بهمن/ 4 فوریه) گزارش داد که با خرید 127 فروند هواپیمای "ایرباس" از فرانسه و توسعه‌ی ناوگان هوایی خود، قصد دارد به ترانزیت تازه‌ای میان شرق و غرب تبدیل شود و به رقابت با فرودگاه‌های شهرهایی چون دوبی در منطقه بپردازد.
پیتر هاربیسون، مدیر موسسه‌ی تحقیقی "کاپا" که اتاق فکری برای تحقیق درباره‌ی صنایع هواپیمایی است، به رویترز گفت:« حرکت‌های اخیر ایران و سرمایهگذاری آن‌ها درصنعت هوایی گواه روشنی است که ایران می‌خواهد مرکزی برای حمل‌ونقل هوایی در منطقه خلیج‌فارس باشد.»
هاربیسون با تاکید بر این‌که ایران از نظر جغرافیایی در یکی از "بهترین" مراکز حمل‌ونقل هوایی قرار گرفته است، گفت:«مسلما چندسالی طول خواهد کشید تا ایران جای خود را در این رقابت منطقه‌ای پیدا کند. اما می‌توان حدس زد تا 10 سال دیگر ایران به ترانزیت هوایی مهمی تبدیل شود.»
"انجمن حمل‌ونقل هوایی بین‌المللی" (یاتا) نیز بر این گمانه‌زنی‌ها مهر تایید می‌زند. یاتا پیش‌بینی می‌کند که شمار مسافران هوایی از فرودگاه‌های ایران که در حال حاضر سالانه به 12 میلیون نفر می‌رسد، تا سال 2034 به بیش از 44 میلیون مسافر در سال برسد.
موسسه‌ی تحقیقی "کاپا" می‌گوید در همین‌حال که ایران مشغول توسعه‌ی ناوگان هوایی خود و بازسازی است، دیگر شرکت‌های هوایی مهم منطقه‌ی خلیج فارس به‌دنبال آن هستند که حضور خود را مستحکم‌تر و کار ایران را برای ورود به این رقابت، سخت‌تر کنند.
اما فرهاد پرورش، مدیرعامل "ایران ایر"، به رویترز گفت که ایران از این رقابت نفس‌گیر "هراسی" ندارد و اضافه کرد:«ایران‌ایر و صنایع هوایی ایران با اکثر خطوط هوایی رابطه‌ی خوبی دارند همچنین بیشتر مردم ایران هم ترجیح می‌دهند با خطوط هوایی ایرانی پرواز کنند.»
پرورش همچنین به این خبرگزاری گفت که "ایران ایر" به‌زودی پرواز مستقیم به شهر تورنتو در کانادا راه‌اندازی خواهد کرد. بیش از 50 هزار شهروند ایرانی یا ایرانی−کانادایی در تورنتو زندگی می‌کنند.
هم‌زمان شرکت هواپیمایی "بریتیش ایرویز" اعلام کرد که هم‌زمان با سالگرد توافق اتمی ایران، از ژوئیه سال جاری پروازهای مستقیم به تهران را از سرخواهد گرفت. شرکت‌های هواپیمایی "KLM" هلند و خطوط هوایی اتریش نیز اعلام کردند که از فرودین‌ماه آینده پروازهای مستقیم به ایران را دوباره راه‌اندازی خواهند کرد.
"کمبود زیرساخت و دانش مدیریتی لازم"
با این حال برخی کارشناسان درباره‌ی آینده‌ی صنایع هوایی ایران در رقابت با دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس چندان خوشبین نیستند.یک تحلیل‌گر صنایع هوایی که در دوبی به کار تحقیقی می‌پردازد و خواست نامش فاش نشود، به رویترز گفت:«برای ایران بسیار دشوار است که بتوان عقب‌ماندگی فعلی خود از صنایع هوایی امارات متحده عربی یا قطر را جبران کند. موضوع فقط کمبود زیرساخت و سخت‌افزار لازم نیست، بحث مهارت و توان مدیریتی هم مطرح است که ظرف مدتی کوتاه به دست نمی‌آید.»
در حال حاضر فرودگاه دوبی و فرودگاه قطر، دو مرکز هوایی مهم و اصلی منطقه‌ی خلیج فارس با بیشترین ترافیک هوایی محسوب می‌شوند.
موانعی چون ممنوعیت مصرف الکل و حجاب
اما فهرست دلایلی که کار ایران را برای رقابت جدی با دیگر ترانزیت‌های هوایی منطقه دشوار می‌کند، به فرسودگی ناوگان هوایی و کمبود زیرساخت محدود نمی‌شود.هیچ یک از شرکت‌های هوایی ایران اجازه‌ی ارائه نوشیدنی الکلی در هیچ یک از پروازهای داخلی یا خارجی را ندارند. همچنین حجاب در تمام فرودگاه‌ها و ناوگان هوایی ایران نیز یک قاعده است.
وجود چنین ممنوعیت‌ها و محدودیت‌هایی کار ایران را برای رقابت جدی با دوبی یا قطر که چنین محدودیت‌هایی را در فرودگاه وضع نکردند، پیچیده‌تر خواهد کرد.از سوی دیگر سرمایهگذاری کلان دولت ایران برای بازسازی و توسعه‌ی ناوگان هوایی کشور در داخل ایران مخالفان جدی دارد.
با این که بسیاری از ناظران انعقاد قرارداد کلان برای خرید هواپیماهای ایرباس را از مهم‌ترین دستاوردهای سفر حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران به فرانسه می‌دانند، برخی مخالفان دولت نوک پیکان انتقاد را به سمت این قرارداد برده و این قرارداد را در راستای "تضعیف اقتصادی" ایران می‌دانند.
محمدرضا نقدی، رئیس سازمان بسیج کشور، با انتقاد تند از خرید هواپیماهای ایرباس، این معامله را "خنجری بر قلب اقتصاد مقاومتی" دانست و گفت: «با هزینه‌ی 128 میلیاردی این قرارداد می‌شد مشکل مسکن مردم را حل کرد.»