در دومین همایش مدیریت ریسک و مهندسی مالی که در محل دانشکده مدیریت دانشگاه تهران برگزار شد، روش های تامین مالی صنایع مختلف در بورس کالای ایران مورد بررسی قرار گرفت.

به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل شرکت بورس کالای ایران ، جواد فلاح، رییس اداره مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک بورس کالای ایران در کارگاه آموزشی معرفی ابزارهای تامین مالی در این بورس در دومین همایش مدیریت ریسک و مهندسی مالی گفت: قراردادهای سلف، اوراق سلف موازی استاندارد، گواهی سپرده کالایی، صندوق‎های سرمایه گذاری کالایی، صندوق‎های سرمایه گذاری ارزی، خرید دین، فورفیتینگ و اوراق مشتقه کالایی، ابزارهایی برای تامین مالی صنایع هستند. وی در ادامه با اشاره به اینکه قراردادهای سلف می تواند برای صنایع یکی از ابزارهای مهم جهت تامین مالی باشد، افزود: این قراردادها با هدف تامین مالی فروشنده و مدیریت ریسک تعریف شده اند و به این ترتیب صنایع می توانند با استفاده از این قراردادها بدون بوروکراسی اداری، پوشش ریسک و تامین مالی کنند. رییس اداره مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک بورس کالای ایران در ادامه خاطر نشان کرد: با توجه به اینکه ریسک نقدشوندگی و ریسک تغییرات قیمت برای خریداران به دلیل نبود بازار ثانویه در معاملات قراردادهای سلف عادی بالا است، قراردادهای سلف موازی استاندارد طراحی و در بورس کالا راه اندازی شده است. وی ادامه داد: قراردادهای سلف موازی علاوه بر تسهیل تامین مالی بلندمدت در طرح های توسعه ای سبب افزایش سرمایه در گردش می شود و ابزاری مناسب جهت برنامه ریزی بلندمدت برای تولیدکنندگان محسوب می شود. وی همچنین به قراردادهای سلف موازی استاندارد پی وی سی و سنگ آهن اشاره کرد و گفت : بورس کالای ایران با عرضه اوراق پی وی سی مجتمع پتروشیمی آبادان در سال جاری، ۵۰۰ میلیارد ریال تامین مالی برای این شرکت انجام داد و برای مجتمع های سنگ آهن گل گهر و چادرملو نیز به ترتیب بیش از ۸۳۰ و ۸۰۰ میلیارد ریال از این طریق تامین مالی داشته است. وی همچنین به برنامه هایی برای راه اندازی اوراق سلف موازی استاندارد بر روی دارایی های پایه کنسانتره سنگ آهن شرکت معدنی و صنعتی گل گهر و مس کاتد شرکت ملی مس اشاره کرد. فلاح در ادامه به گواهی سپرده کالایی به عنوان یکی دیگر از ابزارهای نوین تامین مالی در بورس کالای ایران اشاره کرد و گفت: در این روش، کالای موجود در انبار به ورقه بهادار تبدیل می شود که سپس معامله بر روی این اوراق انجام می شود. به این ترتیب امکان استفاده از پشتوانه گواهی سپرده کالایی به منظور تأمین مالی و جلوگیری از فروش اجباری در اثر تنگناهای مالی برای تولیدکنندگان فراهم شده و هزینه‎های تأمین مالی کاهش یافته و نقدشوندگی کالا برای تولیدکنندگان حاصل می شود. وی خاطر نشان کرد: این اوراق بهادار مانند سایر اوراق قابلیت ارائه به شبکه‌ی بانکی به عنوان تضمین را خواهد داشت. همچنین فرآیند تحویل کالا در بورس و بازارهای خارج از بورس را تسهیل کرده و می توان فروش محصولات ایرانی در بازارهای بین المللی را با پشتوانه گواهی سپرده کالایی توسعه و افزایش داد. رییس اداره مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک بورس کالای ایران در ادامه جلسه به خرید دین و فورفیتینگ اشاره کرد و گفت: یکی دیگر از ابزارهای مالی خرید دین و فورفیتینگ است که تمامی صنعتگران می توانند در بورس کالای ایران از مزایای آن بهره مند شوند. وی ادامه داد: فورفيتينگ برای تامين مالی ميان مدت سه تا پنج ساله مورد استفاده قرار می گیرد، اما برای ۶ ماه تا ۱۰ سال نيز قابلیت استفاده دارد. به گفته فلاح؛ نرخ بهره فورفيتينگ مي‌تواند ثابت و يا شناور باشد. به تعبيری ديگر تنزيل اسناد مالی يا تجاری مربوط به ديون سررسيددار بدون حق رجوع به صادرکننده یا ظهرنويس را فورفيتينگ گويند؛ به عبارت ساده‌تر زمانی که یک صادرکننده می‌خواهد کالایی را نسیه به فروش رساند ولی پول آن را نقد دریافت کند به فورفیتر مراجعه می کند و از وی می‌خواهد با یک نرخ بهره مشخص طلب وی از واردکننده را تنزیل و نقداً پول را از فورفیتر دریافت کند. این روش که یک روش تامین مالی برای صادرکنندگان است، در راستای حمایت از توسعه‌ی صادرات کاربرد دارد. وی در ادامه به صندوق های کالایی اشاره کرد و گفت: صندوق های کالایی (ETC) از مناسب ترین ابزار تامین مالی برای صنایع مختلف است، به طوری که می توان با تشکیل صندوقی متشکل از گواهی سپرده کالایی موجودی انبار مورد نظر، تقسیم صندوق به واحدهای مجزا، فروش واحدها به سرمایه گذاران در بازار و بازخرید گواهی سپرده کالایی در سررسید از صندوق توسط تولید کننده، از صندوق های کالایی (ETC)جهت تامین مالی بهره برد. وی تاکید کرد : با توجه به این‌که اوراق‌بهادار مبتنی بر کالا نظیر اوراق سلف موازی استاندارد، اوراق گواهی سپرده کالایی، اوراق مشتقه کالایی، دیون ایجاد شده در معاملات بورس کالای ایران در حال توسعه هستند، می‌توان صندوق‌هایی را ایجاد کرد که این صندوق‌ها بر روی کالا و اوراق‌بهادار مبتنی بر کالاها سرمایه‌گذاری کنند. رییس اداره مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک بورس کالای ایران به صندوق‎های ارزی نیز در ادامه این کارگاه اشاره کرد و گفت: تکمیل ابزارهای مدیریت دارایی در بازار سرمایه، پوشش ریسک ارزی افراد و بنگاه های اقتصادی فعال در کشور، تامین مالی ارزی بنگاه های اقتصادی بزرگ کشور در فرآیند انتشار اوراق ارزی و مشارکت در تنزیل اعتبار اسنادی صادرکنندگان، از مهمترین اهداف صندوق های ارزی است.