دنیای معدن -استان کرمان به بهشت معادن کشور شهرت دارد که با توجه به تعداد بسیار زیاد معادن، قلب ایران در این زمینه است. البته قلب ایران مدتی است که کند می‌زند و معادن این استان به دلیل مشکلات مختلف یا تعطیل یا دچار رکورد شده‌اند. با توجه به اهمیت این منابع طبیعی و نقش برجسته‌ای که در رونق اقتصاد غیرنفتی کشور دارد در این زمینه نباید سکوت کرد. استان محروم کرمان با این منابع غنی سبب رشد اقتصادی کشور خواهد شد در صورتی که بتوانیم از این مزیت به طور مناسب بهره برداری کنیم. در حال حاضر بیش از 3هزار معدن این استان بلاتکلیف هستند و هر روز خبر درست شدن وضعیت کارگران و این معادن شنیده می‌شود اما تغییری در عمل حاصل نمی‌شود و فقط مسئولان وعده جدید می‌دهند. استان کرمان هفت درصد ذخایر معدنی کشورو مجموعهای غنی از ذخایر 32ماده معدنی را داراست. حجم بالای معادن مختلف و خلوص این معادن کرمان در کشور بی نظیر است و می توان به راحتی از این موهبت استفاده کرد. تاکنون 32 ماه معدنی در استان کرمان کشف شده است که در مجموع 7 درصد ذخایر معدنی کشور را شامل میشود. به طور سالانه از معادن استان کرمان 40 میلیون تن انواع مواد معدنی برداشت میشود و در بخش معادن کرمان 21 هزار نفر به کار مشغول هستند.در معادن کرمان به صورت خاص زغالسنگ، مس و سنگ آهن در سطح بسیار وسیع موجود است و در کنار این موارد کرم، تیتانیوم، طلا، سنگهای قیمتی و انواع ذخایر معدنی دیگر نیز در این استان وجود دارد. در حال حاضر چهار مجتمع سنگ آهن گل گهر سیرجان، سنگ آهن جلالآباد، شرکت زغالسنگ و شرکت مس سرچشمه در کرمان در حال فعالیت هستند. البته اکثر این معادن بر اثر اکتشافات 40 سال قبل کشف و مورد بهره برداری قرار گرفتهاند و در کنار این باید برداشت منابع فعالیتهای اکتشافی نیز توسعه یابد. در واقع یکی دیگر از مشکلات معادن استان کرمان استفاده از تکنولوژیهای گذشته است در حالیکه برداشت از معادن زغالسنگ کرمان همچنان با تکنولوژیهای بسیار قدیمی انجام میشود که از نظر اقتصادی به صرفه نیست.با توجه به شرایط نامعلوم معادن در این استان، استاندار کرمان در مرداد ماه سال قبل طی نشستی که با وزیر صنعت، معدن و تجارت داشت، دستوری مبنی بر واگذاری معادن غیرفعال در قالب برگزاری مزایده صادر کرد. علیرضا رزمحسینی گفت: سه هزار معدن نیز در استان کرمان بلاتکلیف و تعطیل هستند که پیگیریهایی برای احیاء مجدد این معادن صورت گرفته این معادن به زودی در مزایده به بخش خصوصی واگذار میشوند.وی افزود: برخی از این معادن 40 سال است که غیر فعال هستند؛ هم اکنون قریب به شش هزار محدوده معدنی در استان کرمان وجود دارد که نیمی از آنها فعالیتی ندارند و باید با ورود بخش خصوصی و حمایتهای دولتی فعال شوند.استاندار کرمان گفت: در این زمینه به زودی 300 معدن از معادن غیرفعال به مزایده گذاشته میشوند و شرکتهایی که توان مالی بهرهبرداری را داشته باشند میتوانند در آنها فعال شوند. دلیل تعطیلی معادن بیش از یکسال از وعده به مزایده گذاشتن معادن این استان گذشت اما خبری در این زمینه نشد و بسیاری از معادن نیز در این مدت با مشکلات مالی زیادی روبرو شدند. در مهرماه امسال رئیس معدن زغالسنگ سراپرده کرمان از وضعیت بحرانی معادن زغال کرمان خبر داد و گفت: بدهی کارخانه ذوبآهن به معادن زغالسنگ، برای تمامی معادن کرمان بحران مالی به وجود آورده است.مهناز میرزایی اعلام کرد: بیشترمعادن زغالسنگ کرمان درآستانه تعطیلی هستند به طوری که در ابتدای سال 94 معدن زغال معدنجو به تعطیلی رسید و بسیاری از معادن فعال هم مشکل مالی دارند.وی با بیان اینکه شرکت ذوبآهن اصفهان به معادن زغال این استان بدهی هنگفتی دارد، افزود: به دلیل نپرداختن بدهی از سوی ذوبآهن به معادن کرمان، معدنداران به دلیل ناتوانی مالی قادر به پرداخت حقوق کارگران نیستند. بیشتر معادن هم به وزارت اقتصاد و صندوق بیمه فعالیتهای معدنی بدهکار هستند، اگر این بدهی پرداخت شود مشکل خیلی از معادن برطرف میشود.میرزایی درباره روند تولید و استخراج در معدن زغال سراپرده گفت: در شش ماه دوم سال نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش تولید داشتیم و در این 6ماه اول سال 94تولیدمان را به 20هزار تن رساندیم. متاسفانه در شرایط فعلی معدنکاری در معادن زغالسنگ صرفه اقتصادی ندارد و هزینه استخراج و تولید بیش از هزینه فروش برای معدندار تمام میشود. به صرفه نیست زیرا حمایتهای مالی به لحاظ بیمه از آنها نمیشود و کارفرماها در این معادن با چنین شرایط سخت مالی قادر به ادامه مدیریت امور را ندارند و در نهایت معدن را تعطیل میکنند. اقدام برای رفع بلاتکلیفی معادن کرمان نه به مزایده گذاشته شد و نه برای برطرف کردن مشکلات جذب سرمایه کاری صورت گرفت. در این رابطه چند روز قبل، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان کرمان گفت: اگر چارهای برای مشکلات زغالسنگ نیندیشیم در سال آینده بیش از ۱۰ معدن کرمان تعطیل میشوند.محمود سلطانیزاده گفت: 22 بهرهبردار زغالسنگ در استان کرمان داریم که شش بهرهبردار تعطیل شدهاند و در این شرایط کرمان تنها استانی است که با کمک وزارتخانه و استاندار برای افزایش ذخایر معدنی دست به کار شده است.همچنین در این مورد معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت کرمان اعلام کرد: 86.7 درصد از محدوده های بلاتکلیف استان در دو سال اخیر تعیین تکلیف شد.مهدی حسینی نژاد طی جلسه با استاندار کرمان افزود: تعیین تکلیف 35 درصد از کل محدودههای ابطال شده معدنی شمال استان کرمان معادل یکهزار و 50 محدوده از نیمه دوم سال گذشته انجام شده است.وی افزود: در گذشته افرادی محدودههایی را ثبت کرده بودند اما اکتشاف خوبی نداشتند و به نوعی استان را بلوکه کرده بودند که برای رفع این مشکل 23 پهنه اکتشافی در مناطق امید بخش در شمال استان به مساحت 28هزار کیلومتر مربع شناسایی و این پهنه ها به شرکت های دارای توان فنی و مالی واگذار شده است.حسینی نژاد گفت: هفت هزارمیلیاردریال سرمایه گذاری برای اکتشاف در استان کرمان انجام شده و واگذاری و فعال سازی استخراج معدن زغال سنگ خمرود با 38 میلیون تن به ارزش تقریبی 42 هزار میلیارد ریال ماده معدنی نیز در سال جاری صورت گرفته است.

استان کرمان هفت درصد ذخایر معدنی کشورو مجموعه‌ای غنی از ذخایر 32ماده معدنی را داراست. حجم بالای معادن مختلف و خلوص این معادن کرمان در کشور بی نظیر است و می توان به راحتی از این موهبت استفاده کرد. تاکنون 32 ماه معدنی در استان کرمان کشف شده است که در مجموع 7 درصد ذخایر معدنی کشور را شامل می‌شود. به طور سالانه از معادن استان کرمان 40 میلیون تن انواع مواد معدنی برداشت می‌شود و در بخش معادن کرمان 21 هزار نفر به کار مشغول هستند.در معادن کرمان به صورت خاص زغالسنگ، مس و سنگ آهن در سطح بسیار وسیع موجود است و در کنار این موارد کرم، تیتانیوم، طلا، سنگ‌های قیمتی و انواع ذخایر معدنی دیگر نیز در این استان وجود دارد. در حال حاضر چهار مجتمع سنگ آهن گل گهر سیرجان، سنگ آهن جلال‌آباد، شرکت زغالسنگ و شرکت مس سرچشمه در کرمان در حال فعالیت هستند. البته اکثر این معادن بر اثر اکتشافات 40 سال قبل کشف و مورد بهره برداری قرار گرفته‌اند و در کنار این باید برداشت منابع فعالیت‌های اکتشافی نیز توسعه یابد. در واقع یکی دیگر از مشکلات معادن استان کرمان استفاده از تکنولوژی‌های گذشته است در حالیکه برداشت از معادن زغالسنگ کرمان همچنان با تکنولوژی‌های بسیار قدیمی انجام می‌شود که از نظر اقتصادی به صرفه نیست.با توجه به شرایط نامعلوم معادن در این استان، استاندار کرمان در مرداد ماه سال قبل طی نشستی که با وزیر صنعت، معدن و تجارت داشت، دستوری مبنی بر واگذاری معادن غیرفعال در قالب برگزاری مزایده صادر کرد.

علیرضا رزم‌حسینی گفت: سه هزار معدن نیز در استان کرمان بلاتکلیف و تعطیل هستند که پیگیری‌هایی برای احیاء مجدد این معادن صورت گرفته این معادن به زودی در مزایده به بخش خصوصی واگذار می‌شوند.وی افزود: برخی از این معادن 40 سال است که غیر فعال هستند؛ هم اکنون قریب به شش هزار محدوده معدنی در استان کرمان وجود دارد که نیمی از آنها فعالیتی ندارند و باید با ورود بخش خصوصی و حمایت‌های دولتی فعال شوند.استاندار کرمان گفت: در این زمینه به زودی 300 معدن از معادن غیرفعال به مزایده گذاشته می‌شوند و شرکتهایی که توان مالی بهره‌برداری را داشته باشند می‌توانند در آنها فعال شوند.

دلیل تعطیلی معادن

بیش از یکسال از وعده به مزایده گذاشتن معادن این استان گذشت اما خبری در این زمینه نشد و بسیاری از معادن نیز در این مدت با مشکلات مالی زیادی روبرو شدند. در مهرماه امسال رئیس معدن زغال‌سنگ سراپرده کرمان از وضعیت بحرانی معادن زغال کرمان خبر داد و گفت: بدهی کارخانه ذوب‌آهن به معادن زغال‌سنگ، برای تمامی معادن کرمان بحران مالی به وجود آورده است.مهناز میرزایی اعلام کرد: بیشترمعادن زغال‌سنگ کرمان درآستانه تعطیلی هستند به طوری که در ابتدای سال 94 معدن زغال معدن‌جو به تعطیلی رسید و بسیاری از معادن فعال هم مشکل مالی دارند.وی با بیان اینکه شرکت ذوب‌آهن اصفهان به معادن زغال این استان بدهی هنگفتی دارد، افزود: به دلیل نپرداختن بدهی از سوی ذوب‌آهن به معادن کرمان، معدن‌داران به دلیل ناتوانی مالی قادر به پرداخت حقوق کارگران نیستند. بیشتر معادن هم به وزارت اقتصاد و صندوق بیمه فعالیت‌های معدنی بدهکار هستند، اگر این بدهی پرداخت شود مشکل خیلی از معادن برطرف می‌شود.میرزایی درباره روند تولید و استخراج در معدن زغال سراپرده گفت: در شش ماه دوم سال نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش تولید داشتیم و در این 6ماه اول سال 94تولیدمان را به 20هزار تن رساندیم. متاسفانه در شرایط فعلی معدنکاری در معادن زغال‌سنگ صرفه اقتصادی ندارد و هزینه استخراج و تولید بیش از هزینه فروش برای معدن‌دار تمام می‌شود. به صرفه نیست زیرا حمایت‌های مالی به لحاظ بیمه از آن‌ها نمی‌شود و کارفرماها در این معادن با چنین شرایط سخت مالی قادر به ادامه مدیریت امور را ندارند و در نهایت معدن را تعطیل می‌کنند.

اقدام برای رفع بلاتکلیفی

معادن کرمان نه به مزایده گذاشته شد و نه برای برطرف کردن مشکلات جذب سرمایه کاری صورت گرفت. در این رابطه چند روز قبل، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان کرمان گفت: اگر چاره‌ای برای مشکلات زغال‌سنگ نیندیشیم در سال آینده بیش از ۱۰ معدن کرمان تعطیل می‌شوند.محمود سلطانی‌زاده گفت: 22 بهره‌بردار زغال‌سنگ در استان کرمان داریم که شش بهره‌بردار تعطیل شده‌اند و در این شرایط کرمان تنها استانی است که با کمک وزارتخانه و استاندار برای افزایش ذخایر معدنی دست به کار شده است.همچنین در این مورد معاون امور معادن و صنایع معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت کرمان اعلام کرد: 86.7 درصد از محدوده های بلاتکلیف استان در دو سال اخیر تعیین تکلیف شد.مهدی حسینی نژاد طی جلسه با استاندار کرمان افزود: تعیین تکلیف 35 درصد از کل محدوده‌های ابطال شده معدنی شمال استان کرمان معادل یکهزار و 50 محدوده از نیمه دوم سال گذشته انجام شده است.وی افزود: در گذشته افرادی محدوده‌هایی را ثبت کرده بودند اما اکتشاف خوبی نداشتند و به نوعی استان را بلوکه کرده بودند که برای رفع این مشکل 23 پهنه اکتشافی در مناطق امید بخش در شمال استان به مساحت 28هزار کیلومتر مربع شناسایی و این پهنه ها به شرکت های دارای توان فنی و مالی واگذار شده است.حسینی نژاد گفت: هفت هزارمیلیاردریال سرمایه گذاری برای اکتشاف در استان کرمان انجام شده و واگذاری و فعال سازی استخراج معدن زغال سنگ خمرود با 38 میلیون تن به ارزش تقریبی 42 هزار میلیارد ریال ماده معدنی نیز در سال جاری صورت گرفته است.