دلار گران‌تر، اقتصاد پویاتر؟!
قیمت دلار در چند روز اخیر افزایش محسوسی یافت, روند رشد قیمت دلار البته از اوایل تابستان جاری شروع شد, از نظر کارشناسان بازار سرمایه, تقاضای فصلی دلار، تقاضای ارز برای سفرهای زیارتی خصوصا اربعین و همینطور اقدامات گروه‌های خاصی در بازارعمده ترین دلایل افزایش قیمت دلار در چند ماه اخیر است؛
هر چند در مورد این گروه‌ها خبر خاصی منتشر نمی‌شود ولی تاثیر آنها را از زبان همه گروه‌های فعال در بازار سرمایه می‌توان شنید. از دولتی‌ها و عاملین توزیع دلار گرفته تا دلالان خرده پا. البته خبر ابلاغ قوانین ناظر بر بازار عملیات ارزی از سوی معاون ارزی بانک مرکزی اعلام شد, چند ده نفر هم با استناد به همین قوانین دستگیر شدند. اما از اینکه دستگیر شدگان عامل خراب کاری‌های سازمان یافته در بازار ارز بودند یا دلالان خرده پا، اطلاع دقیقی در دست نیست.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ابتکار ، بازار ارز با تمام مشکلات مطروحه راه خود را ادامه می‌دهد, راهی که تا این لحظه به افزایش قیمت دلار منجر شده است. قیمت دلار در آستانه اجرای برجام به بیش از 3700 تومان رسیده است و این در حالی است که با اجرای برجام و رفع تحریم‌های بین اللملی پول‌های بلوکه شده ایران آزاد شده وامکان جابجایی‌های مالی برای ما فراهم می‌شود. آنچه در این میان مهم به نظر می‌رسد سیاست‌های ارزی دولت در تعیین قیمت بازار ارز است, نباید فراموش کرد که دلار در حال حاضر با وجود بیشتر بودن عرضه بانک مرکزی نسبت به تقاضای بازار به این قیمت رسیده است .در گفتگو با دکتر ابراهیم رزاقی از راه‌ها و سازوکار تعیین قیمت دلار پرسیده شد و اینکه سیاست‌های محتمل در قیمت گذاری ارز چه تاثیری بر اقتصاد و بازار تولید ایران خواهد گذاشت. این کارشناس اقتصادی با توضیح اینکه دلار در ایران توسط یک ذهنیت قیمت گذاری می‌شود گفت: دلار در بازار ایران در مقایسه با ریال قیمت گذاری می‌شود, و این قیمت گذاری تنها توسط دولت صورت می‌گیرد, در واقع ما در ایران یک عرضه کننده ارز و میلیون‌ها خریدار داریم, به این ترتیب قیمت ارز در بازار ایران منحصرا در دست دولت بوده و با کم و زیاد کردن عرضه قیمت ارز در بازار را کنترل می‌کند.
این استاد بازنشسته اقتصاد در توضیح قیاسی ارزش ریال و دلار به بررسی سیاستگذاری‌های ارزی دولت در بازار داخلی ایران پرداخت و افزود: بهترین حالت در تناسب قیمت بین ریال و دلار زمانی است که با ثبات قیمت ریال قیمت دلار بالا نگه داشته شود. دکتر رزاقی با توضیح اینکه در چنین شرایطی تولید کننده‌های داخلی اجناس خود را تحت هر شرایطی می‌فروشند و تولید کنندگان خارجی توانایی صادرات به ایران ندارند افزود: با بالا نگه داشتن قیمت دلار در زمان ثبات ارزش ریال, دولت بهترین کمک را به تولید کنندگان کرده و شتاب کشور به سمت صنعتی شدن افزایش می‌یابد. وی با مثال زدن کشور چین به عنوان بهترین نمونه برای این نوع از سیاست ارزی خاطر نشان کرد: چین با استفاده از این روش به کشوری سراسر صادر کننده تبدیل شده و از مصرف گرایی و تعطیلی تولید داخلی خود جلو گیری کرده است. این کارشناس اقتصادی معتقد است که در چنین شرایطی هر چقدر قیمت دلار بالا برود به نفع اقتصاد مملکت است, وی افزود با مقایسه قیمت مسکن و حتی خوراک در 4 دهه اخیر متوجه تنزل 1000 برابری قیمت دلار در ایران می‌شویم، یک باب مسکن که در سال 53 یکصد و هشتاد هزار تومان قیمت داشته امروز نزدیک به 300 میلیون تومان خرید و فروش می‌شود.
با این مقایسه و با توجه به نوسانات قیمت ریال قیمت 7 تا 9 هزار تومانی دلار هم معقول به نظر می‌رسد. وقتی قیمت دلار بالا برود تولید کنندگان ما انگیزه کافی برای صادرات محصول خود را پیدا میکنند و واردات محصولات خارجی برای وارد کنندگان مقرون به صرفه نمی‌شود. از این رو دولت دلار مورد نیاز خود را از راه صادرات بدست می‌آورد. رزاقی با بیان اینکه که اقتصاد بیمار ایران را تنها با مُسکن التیام می‌دهیم و اگر بخواهیم درمانی آنی برای این بیماری مزمن تجویز کنیم باعث مرگ آن می‌شویم به تشریح راه‌های درمان تدریجی این بیماری پرداخت. قبل از هر چیزی باید از هزینه کردن دلار برای واردات کالاهای تجملی و موارد غیر ضروری مانند مسافرت بپرهیزیم.
دلار را باید برای واردات کالاهای اساسی هزینه کرد و همزمان با آن به تولید کننده‌ها یارانه ریالی پرداخت کرد. واردات مواد اولیه تولید کنندگان باید توسط دولت یا بخش خصوصی صورت بگیرید و ارز نباید در اختیار تولید کننده قرار داده شود. دکتر رزاقی نتیجه این اقدامات را بی نیازی به خارج خواند و افزود: اگر نیازی به سرمایه گذاری در داخل کشور وجود داشته باشد باید این کار را انجام داد، ما در سرمایه گذاری‌هایی که در صنایع دفاعی و انرژی هسته‌ای انجام دادیم موفق بودیم و نشان دادیم که می‌توانیم.