عطر پر سود قهوه
شرکت استارباکس فعالیت خود را در سال 1971م در مغازهای در سیاتل ایالات متحده آغاز کرد. در آن زمان این شرکت تنها به فروش دانههای قهوه ...
شرکت استارباکس فعالیت خود را در سال 1971م در مغازهای در سیاتل ایالات متحده آغاز کرد. در آن زمان این شرکت تنها به فروش دانههای قهوه، قهوه آسیابشده، چای و ادویه میپرداخت.
اکنون دفتر اصلی این شرکت در همین شهر واقع شده است. بر اساس آمار منتشر شده، 12 هزار و 937 کافه استارباکس در امریکا فعال است. این شرکت نامش را از یکی از شخصیتهای رمان معروف موبیدیک اثر هرمان ملویل، اخذ کرده است. استارباکس یکی از شناختهشدهترین کافیشاپهای جهان است که با بیش از ۲۱ هزار و ۵۰۰ مغازه در ۶۴ کشور، بزرگترین کافیشاپ زنجیرهای در جهان به شمار میآید.
استارباکس در سال ۲۰۱۴م حدود ۱۶ میلیارد و ۴۵ میلیون دلار درآمد داشته است. این شرکت مدعی است که قهوههای خود را با بالاترین کیفیت در جهان به مشتریان عرضه میکند و این در حالی است که در حدود ۴۰ سال پیش با افتتاح یک مغازه کوچک فعالیت خود را آغاز کرده است. استارباکس از آن زمان با افتتاح هر شعبه و افزودن هر فعالیت نوین تلاش کرده تا به ارتقای فعالیتها و خدمات خود بپردازد. خدمات و محصولات استارباکس در سال ۲۰۰۹م درآمدی بیش از ۱۰ میلیارد دلار را رقم زد. در حالی حدود ۱۴۲ هزار نفر در سراسر جهان کارمند استارباکس هستند که ارزش بازار سهام ۱۸ میلیارد دلاریاش، آن را تبدیل به بزرگترین شرکت فعال مواد غذایی در حوزه صنایع خدماتی کرده است. مشتریان استارباکس حدود ۶۰ میلیون بار درهفته به شعبههای این قهوهفروشی در سراسر جهان مراجعه میکنند. اکنون در کافههای استارباکس علاوه بر انواع قهوههای گرم و سرد؛ چای، کیک، ساندویچهای آماده و دیگر نوشیدنیها هم عرضه میشود. همچنین مشتریان میتوانند بستههای قهوه استارباکس و دیگر محصولات این شرکت مثل ماگ، بطریهای مخصوص قهوه و انواع قهوهسازهای خانگی را از شعبات استارباکس خریداری کنند.
همکاری ۲معلم و یک نویسنده
در سال ۱۹۷۱م در شهر سیاتل امریکا یک معلم زبان انگلیسی به نام جری بالدوین، یک معلم تاریخ به نام زوسیگل و نویسندهای به نام گوردن بوکر، مکانی را راهاندازی کردند که در آن قهوه خام و تجهیزات مختلف را به فروش میرساندند. در سال ۱۹۸۲م موسس اصلی شرکت استارباکس، هوارد شولتز با پیشنهاد فروش قهوه و اسپرسو در کنار قهوه خام به جمع این ۳ شریک پیوست. در سال ۱۹۸۷م، ۳ مالک اولیه استارباکس حق امتیاز فروشگاههای خود را به شولتز واگذار کردند و او به سرعت شعبههای استارباکس را در امریکای شمالی گسترش داد. نخستین کافیشاپهای زنجیرهای استارباکس در همان سال، در شهرهای شیکاگوی امریکا و ونکوور کانادا تاسیس شدند. نخستین کافیشاپ استارباکس خارج از امریکای شمالی در شهر توکیو پایتخت ژاپن و در سال ۱۹۹۶م راهاندازی شد. در سال ۲۰۰۹م شرکت استارباکس قهوه فوری را به بازار فروش عرضه کرد. این بستههای آماده قهوه که VIA نام داشتند در ابتدا مخالفان بسیاری داشته و مورد انتقاد مشتریان استارباکس قرار گرفت.
خرید مستقیم از کشاورز
برای اطمینان از کیفیت مطلوب قهوهای که به مشتریان فروخته میشود، این شرکت قهوه را به طور مستقیم از کشاورزان میخرد، سپس آن را فرآوری و آسیاب میکند.
این شرکت روش تهیه قهوه را نیز به نام خود ثبت کرده و مدعی است که بوی قهوهای که در این مرحله تهیه میشود، در دنیا بینظیر است. البته این شرکت در کنار عرضه قهوه در انواع مختلف نظیر کاپوچینو، لاته ماکیاتو، اسپرسو و... محصولات تجاری متنوعی را نیز در فروشگاههای خود به فروش میرساند که شامل انواع دستگاه قهوهجوش، دستگاه آسیاب قهوه، لیوان قهوه، سیدی موسیقی و کتاب هستند. استارباکس همچنین در کنار عرضه انواع قهوه و چای به ارائه انواع مواد غذایی مانند سالاد، ساندویچ، پاستا و انواع نوشیدنی میپردازد.
فناوری و محیط زیست
گفته میشود استارباکس نخستین کافیشاپ مدرنی بود که با ارائه اینترنت رایگان، فرهنگ نوینی در کافهنشینی به شیوه امریکایی پدید آورد. مشتریان در کافیشاپهای استارباکس میتوانند با سفارش یک نوشیدنی ساعتها از اینترنت استارباکس استفاده کنند بدون آنکه کسی آنها را مجبور به ترک میزشان کند. گفته میشود استارباکس در حوزه محیطزیست نیز اقداماتی انجام داده و برای حفظ محیطزیست و تبلیغات پیرامون آن فعالیت میکند. مدیریت شرکت تاکید میکند که کسب درآمد، تنها هدف این شرکت نیست، بلکه خود را در برابر جامعه و محیطزیست نیز مسئول میداند. مدیران استارباکس با ارائه و اجرای برنامههایی تلاش کردند حجم زباله تولیدشده در داخل فروشگاهها را کاهش دهند. سپس تدابیر دیگری نیز در نظر گرفتند، بازیافت مقداری از زبالهها در داخل فروشگاهها، فروش بیش از پیش قهوه در لیوانهای غیراز یکبار مصرف و ترغیب مشتریان به استفاده از آنها (بهطوری که در داخل ایالات متحده، ۱۰ سنت تخفیف برای هر لیوان در نظر گرفته شد) و همچنین بازیافت دانههای مصرفشده قهوه و تبدیل آن به کود کشاورزی!
اما بزرگترین مشکل این شرکت در حوزه محیطزیست مصرف بسیار زیاد لیوانهای یکبارمصرف است. مدت زیادی طول میکشد تا این لیوانها در طبیعت تجزیه شوند. طبق برآورد شرکت، سالانه ۵ میلیارد از اینگونه لیوانها در طبیعت رها میشوند. این لیوانها، هدف آخرین برنامه استارباکس در زمینه فعالیتهای زیستمحیطی هستند. در پروژهای که از پاییز ۲۰۰۹م آغاز شده است، لیوانهای مصرفشده از سطح شهر جمعآوری شده و به یک کارخانه کارتنسازی تحویل داده میشود تا تبدیل به دستمال و زیرلیوانی استارباکس شده و دوباره در فروشگاهها مورد استفاده قرار گیرند. این برنامه بهطور آزمایشی در شیکاگو اجرا شده است.
جمعبندی
در ابتدا استارباکس تنها مغازه کوچکی مانند میلیونها مغازه دیگر در جهان بود. گاهی میبینیم که مغازهای بیش از ۴۰ سال قدمت دارد اما هنوز یک مغازه کوچک بوده و هیچ شعبهای ندارد. استارباکس افزون بر ایدههای جذاب، تاکید بر کیفیت مناسب قهوه و استفاده از فضای ایده آل و مناسب؛ حس راحتی و دوستانهای را به مشتریان القا میکند و مشتریان اگر عجله داشته باشند میتوانند قهوههای استارباکس را در بستهبندی آماده تحویل بگیرند و اگر نیاز به مکانی برای آرامش داشته باشند، میتوانند تا هر زمان که بخواهند در کافیشاپهای استارباکس حضور یابند.
در مقابل برخی از کافیشاپهای ایرانی نه تنها به کیفیت قهوه اهمیت چندانی نمیدهند بلکه آن را با بخار آب به صورت حاضری و به بدترین شیوه ممکن فراهم میکنند.
یکی از آفتهای صنایع غذایی در حوزه خدمات غذایی و رستوران و کافیشاپ تقلید است. از لوگو گرفته تا نام و روش پخت غذا در کشور ما تقلید میشود. تقلید از نام و لوگوی استارباکس، کیافسی، مکدونالد و... به مشتریان این حس را القا میکند که کافیشاپ مورد نظر، مشتری را فردی بیخبر از همه جا فرض کرده است. نشان(برند)هایی مانند استارباکس با نوآوری در ارائه خدمات، طراحی لوگو، برشته کردن و آسیاب قهوه و... موفق شدهاند بیش از ۶۰ کشور جهان را فتح کنند. صنعت غذایی کشور ما نیاز به نوآوری و تقلید کمتر دارد!
* ترجمه و تدوین: صبا رضایی
منبع: www. starbucks. co. uk
www. theguardian. com