راه‌حل دانمارک برای چالش‌های انرژی ایران
پنجره‌های دو جبهه طبقه سیزدهم وزارت نیرو، غروبی نارنجی‌رنگ را به تصویر می‌کشند. غروبی که در یک سمت پارک ملت با درخت‌های کهنش حسی عجیب به آن آمیخته شده و در سویی دیگر برج میلاد شادمان از اینکه بعد از مدت‌ها می‌تواند در پس هوایی پاک به شهروندان لبخند بزند، ایستاده است.
کمی آن سو‌تر از این تصاویر اما کریستین ینسن وزیر جوان امور خارجه دانمارک، مهمان مدیران ارشد وزارت نیرو است. دانمارکی که بزرگ‌ترین شرکت تولید‌کننده توربین‌های بادی دنیا را در خود جای داده است و شاید «اکسیر جوانی» چرخ انرژی در ایران که تاکنون با سوخت‌های فسیلی چرخیده است را در دست داشته باشد.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از تعادل ، خبرنگاران جز چند دقیقه‌یی و آن هم برای عکاسی، اجازه ورود به سالن ملاقات میان ایرانی‌ها و دانمارکی‌ها را ندارند. انتظار تنها راه‌چاره است. در این میان رحیم میدانی معاون آبی وزیر نیرو با عجله از سالن خارج می‌شود. پله‌ها را با او پایین می‌آییم تا از چند و چون نشست پرسش کنیم. آن‌طور که میدانی می‌گوید دانمارکی‌ها بیش از هر چیز از توان‌شان برای صادرات به ایران سخن گفته‌اند؛ مساله‌یی که واکنش وزیر نیرو و دفاع او از توان شرکت‌های ایرانی در همکاری با دانمارکی‌ها را سبب شده است. معاون وزیر نیرو ساختمان را ترک کرده و به جلسه‌یی می‌رود و طبقه سیزدهم باز هم محل انتظار ما می‌شود. انتظاری که بالاخره با گشوده شدن در سالن ملاقات به پایان می‌رسد. حمید چیت‌چیان وزیر نیرو و کریستین ینسن وزیر امور خارجه دانمارک به جمع خبرنگاران می‌آیند تا ماحصل جلسه خود را که حدود یک ساعت و 30دقیقه به طول انجامید، اعلام کنند.
ابتدا خبرنگاران پرسش‌های خود را با حمید چیت‌چیان طرح می‌کنند و چیت‌چیان نیز اولویت وزارت نیرو را «همکاری توام با انتقال تکنولوژی» عنوان می‌کند. اولویتی که این پیام مهم را به همراه دارد که ایران نمی‌خواهد صرفا وارد‌کننده تجهیزات از دانمارک باشد. این خواست اما به‌طور قطع بدون وجود برنامه‌یی دقیق ازسوی ایران که بتواند «توانایی شرکت‌های ایرانی» را برای دانمارکی‌ها مسجل کند ممکن است درنهایت در حد رویا باقی بماند.
تا به اینجا، تمام مواضع ازسوی مسوولان ایرانی بیان شده و کسی نیز پیشگام طرح پرسش از کریستین ینسن وزیر امور خارجه دانمارک نمی‌شد. اما به‌عنوان نخستین پرسش، ارزیابی وزیر امور خارجه دانمارک از این نشست و چشم‌انداز او برای همکاری‌های ایران و دانمارک در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر را مورد پرسش قرار می‌دهد؛ پرسشی که ینسن به آن این‌گونه پاسخ می‌دهد: «فکر می‌کنم این نشست بسیار خوب، امیدوار‌کننده و متعهدانه بود. بسیاری از چالش‌هایی که ایران اکنون در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر و آبرسانی و حتی سوخت‌های فسیلی با آنها مواجه است، چالش‌هایی هستند که شرکت‌های دانمارکی برای آن راه‌حل دارند.»
وزیر امور خارجه دانمارک که متین و شمرده سخن گفته و از گفت‌وگو و شفاف‌سازی مواضعش گریزان نیست در ادامه می‌گوید: «هم از سمت دانمارک و هم از سمت ایران علاقه زیادی برای همکاری مشترک وجود دارد؛ همان‌طور که وزیر نیروی ایران اشاره کردند ما می‌توانیم قراردادهایی را در زمینه فاینانس پروژه‌ها نیز به امضا برسانیم. درنهایت من مطمئن هستم که ایران و دانمارک در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر و آبرسانی آینده‌یی عالی خواهند داشت.» او همچنین در پاسخ به خبرنگار روزنامه انگلیسی‌زبان تهران‌تایمز درباره اینکه چه تصویری را از آینده بخش انرژی ایران بعد از برداشته شدن تحریم‌ها دارد، می‌گوید: «ایران ظرفیت‌های بالقوه مهمی در زمینه سوخت‌های فسیلی مانند نفت و گاز دارد که به کمک شرکت‌های دانمارکی قادر به توسعه آنها خواهد بود. همچنین در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر شرکت‌های دانمارکی ایران را کشوری با قابلیت‌های مهم در زمینه انرژی‌های بادی ارزیابی می‌کنند. این زمینه برای ایران فراهم خواهد بود که در آینده حجم زیادی از تولیدات برقی خود را از انرژی‌های بادی تامین کند و دانمارک در این زمینه به ایران کمک خواهد کرد.»
اما به واسطه اندک مسائل درز کرده از سالن ملاقات مسوولان وزارت نیرو با وزیر امور خارجه دانمارک و هیات همراه او، این پرسش که در ذهن دانمارکی‌ها برای ورود به ایران چه می‌گذرد و آیا آنها به ایران صرفا به چشم یک «بازار» برای فروش محصول نگاه می‌کنند همچنان بی‌پاسخ مانده بود.
وزیر امور خارجه دانمارک در حال ترک ساختمان بود اما به واسطه احترامی که در رفتار و منش خود با رسانه‌ها نشان می‌داد، درخواست برای چند سوال بیشتر را بی‌پاسخ نگذاشت. پرسش واضح است: «نظر وزیر امور خارجه دانمارک درمورد هدف شرکت‌های دانمارکی در ایران و اینکه آیا این شرکت‌ها صرفا به‌دنبال صادرات محصول در ایران هستند، چیست؟» کریستین ینسن در پاسخ به این پرسش می‌گوید: «فکر می‌کنم در این زمینه راه‌های متنوعی وجود دارد. برخی شرکت‌های دانمارکی خواهند توانست به ایران تجهیزات صادر کنند؛ اما بقیه شرکت‌ها می‌توانند با پیمانکارهای فرعی ایرانی در زمینه ایجاد نیروگاه‌ها همکاری کنند. همچنین من می‌دانم که برخی شرکت‌های دانمارکی به‌دنبال سرمایه‌گذاری‌های عظیم در ایران هستند.»وزیر سابق مالیات دانمارک در ادامه می‌گوید: «سال گذشته شرکت دارو‌سازی نوو نوردیسک در ایران 80میلیون دلار امریکا سرمایه‌گذاری کرد؛ چنین شرکت‌هایی امکان سرمایه‌گذاری و تولید در ایران را دارند و از همین طریق رابطه ایران و دانمارک می‌تواند به چیزی فراتر از «صادرات» و «تجارت» رفته و به یک «رابطه بسیار نزدیک اقتصادی» تبدیل شود.» اما اساس اهمیت ورود دانمارک به ایران را باید در پیشینه مفهوم «انرژی» در ایران جست. صنعت انرژی ایران حالا و سال‌ها پس از برداشته شدن تحریم‌ها قصد جوان شدن دارد و برای این جوانی، اکسیر انرژی‌های تجدیدپذیر مناسب‌ترین روش محسوب می‌شود. تاکنون استفاده از این نوع انرژی‌ها در ایران بیش از هر چیز به برگزاری همایش‌ها و شعارهای قشنگ ختم شده است اما در مرحله عمل هیچ‌گاه شاهد پیشرفت چندانی نبوده‌ایم. این درحالی است که ایران به واسطه اقلیم و موقعیت آب‌و‌هوایی‌اش هم در زمینه انرژی‌های بادی و هم در زمینه انرژی‌های خورشیدی پتانسیل قابل‌توجهی دراختیار دارد. روز یک‌شنبه، یکی از کشورهای مطرح در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر که بزرگ‌ترین تولید‌کننده توربین‌های بادی در آن واقع شده است، عازم وزارت نیرو شد.
این روزنامه پیش از این آمار و اطلاعاتی را درباره سبد تامین سوخت برق ایران براساس داده‌های موجود در کتاب حقایق جهان منتشر کرده بود. طبق این آمار ایران تا سال2011 با تولید 31میلیون و 65کیلو وات ساعت برق پانزدهمین کشور تولید‌کننده برق در دنیا بود که 86.5درصد آن را از سوخت فسیلی تامین می‌کرد.
محمد پارسا فعال این صنعت پیش از این گفته بود که مطلوب‌ترین حالت تولید برق برای ایران این است که 50درصد از برق از طریق سوخت‌های غیرفسیلی که شامل هسته‌یی، تجدیدپذیر و برق‌آبی است، تامین شود.
نبود برنامه مدون برای احداث نیروگاه‌ها در دوران ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد باعث شد تا ایران که با مازاد تولید برق مواجه بود برای آینده خود دچار مشکل شود. طبق آمار این کتاب، ایران تنها 2دهم درصد از برق خود را از طریق انرژی تجدیدپذیر تولید می‌کند؛ این درحالی است که دانمارک طبق همین آمار دومین کشور جهان در زمینه تولید برق از انرژی‌های تجدیدپذیر است که طبق گزارشی که گاردین به‌تازگی منتشر کرده آن را از نیروگاه‌های بادی تامین می‌کند.
دانمارک در حال حاضر 140درصد برق موردنیاز خود را از طریق نیروگاه‌های بادی تامین می‌کند که شرکت وستاس به‌عنوان بزرگ‌ترین تولید‌کننده توربین‌های بادی در دنیا نقش مهمی را در آن ایفا می‌کند. این حجم از تولید برق در دانمارک سبب شده که این کشور بتواند به آلمان، نروژ و سوئد صادرات برق داشته باشد. این مسائل حاکی از این است که دانمارک تمام فاکتورهای لازم را برای تبدیل شدن به یک شریک قوی برای وارد کردن میخ انرژی‌های تجدیدپذیر بر زمین سفت و سخت استفاده از سوخت‌های فسیلی دارد.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از تعادل ، خبرنگاران جز چند دقیقه‌یی و آن هم برای عکاسی، اجازه ورود به سالن ملاقات میان ایرانی‌ها و دانمارکی‌ها را ندارند. انتظار تنها راه‌چاره است. در این میان رحیم میدانی معاون آبی وزیر نیرو با عجله از سالن خارج می‌شود. پله‌ها را با او پایین می‌آییم تا از چند و چون نشست پرسش کنیم. آن‌طور که میدانی می‌گوید دانمارکی‌ها بیش از هر چیز از توان‌شان برای صادرات به ایران سخن گفته‌اند؛ مساله‌یی که واکنش وزیر نیرو و دفاع او از توان شرکت‌های ایرانی در همکاری با دانمارکی‌ها را سبب شده است. معاون وزیر نیرو ساختمان را ترک کرده و به جلسه‌یی می‌رود و طبقه سیزدهم باز هم محل انتظار ما می‌شود. انتظاری که بالاخره با گشوده شدن در سالن ملاقات به پایان می‌رسد. حمید چیت‌چیان وزیر نیرو و کریستین ینسن وزیر امور خارجه دانمارک به جمع خبرنگاران می‌آیند تا ماحصل جلسه خود را که حدود یک ساعت و 30دقیقه به طول انجامید، اعلام کنند.
ابتدا خبرنگاران پرسش‌های خود را با حمید چیت‌چیان طرح می‌کنند و چیت‌چیان نیز اولویت وزارت نیرو را «همکاری توام با انتقال تکنولوژی» عنوان می‌کند. اولویتی که این پیام مهم را به همراه دارد که ایران نمی‌خواهد صرفا وارد‌کننده تجهیزات از دانمارک باشد. این خواست اما به‌طور قطع بدون وجود برنامه‌یی دقیق ازسوی ایران که بتواند «توانایی شرکت‌های ایرانی» را برای دانمارکی‌ها مسجل کند ممکن است درنهایت در حد رویا باقی بماند.
تا به اینجا، تمام مواضع ازسوی مسوولان ایرانی بیان شده و کسی نیز پیشگام طرح پرسش از کریستین ینسن وزیر امور خارجه دانمارک نمی‌شد. اما به‌عنوان نخستین پرسش، ارزیابی وزیر امور خارجه دانمارک از این نشست و چشم‌انداز او برای همکاری‌های ایران و دانمارک در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر را مورد پرسش قرار می‌دهد؛ پرسشی که ینسن به آن این‌گونه پاسخ می‌دهد: «فکر می‌کنم این نشست بسیار خوب، امیدوار‌کننده و متعهدانه بود. بسیاری از چالش‌هایی که ایران اکنون در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر و آبرسانی و حتی سوخت‌های فسیلی با آنها مواجه است، چالش‌هایی هستند که شرکت‌های دانمارکی برای آن راه‌حل دارند.»
وزیر امور خارجه دانمارک که متین و شمرده سخن گفته و از گفت‌وگو و شفاف‌سازی مواضعش گریزان نیست در ادامه می‌گوید: «هم از سمت دانمارک و هم از سمت ایران علاقه زیادی برای همکاری مشترک وجود دارد؛ همان‌طور که وزیر نیروی ایران اشاره کردند ما می‌توانیم قراردادهایی را در زمینه فاینانس پروژه‌ها نیز به امضا برسانیم. درنهایت من مطمئن هستم که ایران و دانمارک در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر و آبرسانی آینده‌یی عالی خواهند داشت.» او همچنین در پاسخ به خبرنگار روزنامه انگلیسی‌زبان تهران‌تایمز درباره اینکه چه تصویری را از آینده بخش انرژی ایران بعد از برداشته شدن تحریم‌ها دارد، می‌گوید: «ایران ظرفیت‌های بالقوه مهمی در زمینه سوخت‌های فسیلی مانند نفت و گاز دارد که به کمک شرکت‌های دانمارکی قادر به توسعه آنها خواهد بود. همچنین در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر شرکت‌های دانمارکی ایران را کشوری با قابلیت‌های مهم در زمینه انرژی‌های بادی ارزیابی می‌کنند. این زمینه برای ایران فراهم خواهد بود که در آینده حجم زیادی از تولیدات برقی خود را از انرژی‌های بادی تامین کند و دانمارک در این زمینه به ایران کمک خواهد کرد.»
اما به واسطه اندک مسائل درز کرده از سالن ملاقات مسوولان وزارت نیرو با وزیر امور خارجه دانمارک و هیات همراه او، این پرسش که در ذهن دانمارکی‌ها برای ورود به ایران چه می‌گذرد و آیا آنها به ایران صرفا به چشم یک «بازار» برای فروش محصول نگاه می‌کنند همچنان بی‌پاسخ مانده بود.
وزیر امور خارجه دانمارک در حال ترک ساختمان بود اما به واسطه احترامی که در رفتار و منش خود با رسانه‌ها نشان می‌داد، درخواست برای چند سوال بیشتر را بی‌پاسخ نگذاشت. پرسش واضح است: «نظر وزیر امور خارجه دانمارک درمورد هدف شرکت‌های دانمارکی در ایران و اینکه آیا این شرکت‌ها صرفا به‌دنبال صادرات محصول در ایران هستند، چیست؟» کریستین ینسن در پاسخ به این پرسش می‌گوید: «فکر می‌کنم در این زمینه راه‌های متنوعی وجود دارد. برخی شرکت‌های دانمارکی خواهند توانست به ایران تجهیزات صادر کنند؛ اما بقیه شرکت‌ها می‌توانند با پیمانکارهای فرعی ایرانی در زمینه ایجاد نیروگاه‌ها همکاری کنند. همچنین من می‌دانم که برخی شرکت‌های دانمارکی به‌دنبال سرمایه‌گذاری‌های عظیم در ایران هستند.»وزیر سابق مالیات دانمارک در ادامه می‌گوید: «سال گذشته شرکت دارو‌سازی نوو نوردیسک در ایران 80میلیون دلار امریکا سرمایه‌گذاری کرد؛ چنین شرکت‌هایی امکان سرمایه‌گذاری و تولید در ایران را دارند و از همین طریق رابطه ایران و دانمارک می‌تواند به چیزی فراتر از «صادرات» و «تجارت» رفته و به یک «رابطه بسیار نزدیک اقتصادی» تبدیل شود.» اما اساس اهمیت ورود دانمارک به ایران را باید در پیشینه مفهوم «انرژی» در ایران جست. صنعت انرژی ایران حالا و سال‌ها پس از برداشته شدن تحریم‌ها قصد جوان شدن دارد و برای این جوانی، اکسیر انرژی‌های تجدیدپذیر مناسب‌ترین روش محسوب می‌شود. تاکنون استفاده از این نوع انرژی‌ها در ایران بیش از هر چیز به برگزاری همایش‌ها و شعارهای قشنگ ختم شده است اما در مرحله عمل هیچ‌گاه شاهد پیشرفت چندانی نبوده‌ایم. این درحالی است که ایران به واسطه اقلیم و موقعیت آب‌و‌هوایی‌اش هم در زمینه انرژی‌های بادی و هم در زمینه انرژی‌های خورشیدی پتانسیل قابل‌توجهی دراختیار دارد. روز یک‌شنبه، یکی از کشورهای مطرح در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر که بزرگ‌ترین تولید‌کننده توربین‌های بادی در آن واقع شده است، عازم وزارت نیرو شد.
این روزنامه پیش از این آمار و اطلاعاتی را درباره سبد تامین سوخت برق ایران براساس داده‌های موجود در کتاب حقایق جهان منتشر کرده بود. طبق این آمار ایران تا سال2011 با تولید 31میلیون و 65کیلو وات ساعت برق پانزدهمین کشور تولید‌کننده برق در دنیا بود که 86.5درصد آن را از سوخت فسیلی تامین می‌کرد.
محمد پارسا فعال این صنعت پیش از این گفته بود که مطلوب‌ترین حالت تولید برق برای ایران این است که 50درصد از برق از طریق سوخت‌های غیرفسیلی که شامل هسته‌یی، تجدیدپذیر و برق‌آبی است، تامین شود.
نبود برنامه مدون برای احداث نیروگاه‌ها در دوران ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد باعث شد تا ایران که با مازاد تولید برق مواجه بود برای آینده خود دچار مشکل شود. طبق آمار این کتاب، ایران تنها 2دهم درصد از برق خود را از طریق انرژی تجدیدپذیر تولید می‌کند؛ این درحالی است که دانمارک طبق همین آمار دومین کشور جهان در زمینه تولید برق از انرژی‌های تجدیدپذیر است که طبق گزارشی که گاردین به‌تازگی منتشر کرده آن را از نیروگاه‌های بادی تامین می‌کند.
دانمارک در حال حاضر 140درصد برق موردنیاز خود را از طریق نیروگاه‌های بادی تامین می‌کند که شرکت وستاس به‌عنوان بزرگ‌ترین تولید‌کننده توربین‌های بادی در دنیا نقش مهمی را در آن ایفا می‌کند. این حجم از تولید برق در دانمارک سبب شده که این کشور بتواند به آلمان، نروژ و سوئد صادرات برق داشته باشد. این مسائل حاکی از این است که دانمارک تمام فاکتورهای لازم را برای تبدیل شدن به یک شریک قوی برای وارد کردن میخ انرژی‌های تجدیدپذیر بر زمین سفت و سخت استفاده از سوخت‌های فسیلی دارد.