نگاهی به حركت لاكپشتی ايران برای توليدات هيبريدی و برقی
چند سالي است كه موضوع ورود خودروهاي هيبريدي در كشور پيگيري ميشود اما اين طرح نيز همچون بسياري از طرحها و پروژههاي ديگر مشمول ...
چند سالي است كه موضوع ورود خودروهاي هيبريدي در كشور پيگيري ميشود اما اين طرح نيز همچون بسياري از طرحها و پروژههاي ديگر مشمول زمان شده است. معضل آلودگي هوا و ضرورت حفاظت از محيط زيست، بهره بردن از خودروهاي هيبريدي را به عنوان يكي از راهحلهاي ممكن براي حل اين مسائل مطرح ساخته است. اگرچه قيمت اين خودروها بسيار بالا و واردات آنها به ايران نيز بسيار محدود است، اما در حال حاضر برخي خودروسازان داخلي در زمينه توليد خودروهاي كممصرف و هيبريدي فعاليتهايي را آغاز كردهاند. اگرچه هنوز خودروي هيبريدي در ايران توليد نشده ولي خودروسازان جاده مخصوص تصميم دارند در سالهاي آينده توليدكننده اين خودروها شوند.
البته توليد خودروهاي هيبريدي در دنيا قدمتي بيش از يك قرن دارد و نخستينبار در نوامبر ١٩٠٥ نخستين خودروي هيبريدي در دنيا ساخته شد تا دريچه جديدي به روي نوع جديد خودروهاي دوستدار محيط زيست باز شود. هر چند كه ايران نزديك به يك قرن از اين موضوع عقب است اما وعده و وعيدهاي زيادي در مورد توليد خودروهاي هيبريدي داده شده است به گونهاي كه خودروسازان بزرگ جاده مخصوص وعده دادهاند كه تا سه سال ديگر خودروي هيبريدي توليد خواهند كرد. البته در حال حاضر برخي واردكنندهها در حال واردات خودروهاي هيبريدي هستند و به نظر ميرسد بنا به وعده خودروسازان تا خودروي مورد نظر داخلي سازها به مرحله توليد انبوه برسد بيش از سه سال زمان خواهد برد. اين امر از مقايسه وعدههاي قبلي قابل استنادتر به نظر ميرسد چرا كه از زمان رونمايي تا توليد انبوه يك خودرو در كشور حداقل فاصله زماني چند ساله داريم.
البته هاشم يكه زارع در زماني كه با دو دانشگاه فني ايراني صنعتي شريف و اميركبير تفاهمنامه همكاري امضا ميكرد به دانش داخلي اتكا نكرد و از همكاري و مشاورههاي خارجي هم نام برد كه قرار است ايران را در اين امر همراهي كنند. وي البته پيش از اين وعده دو سال ديگر را براي توليد اين خودروها داده بود و زمان نهايي براي ورود اين خودروها به بازار را شش سال ديگر پيش بيني كرده است.
وي البته گفته است: «در توسعه محصول يكي از اهداف اصلي ما توليد خودروهاي برقي و هيبريدي است كه دنيا به آن توجه كرده است. تا سال ٢٠٥٠ ميلادي ٦٠ درصد از خودروهاي توليدي در دنيا را خودروهاي هيبريدي و الكتريكي تشكيل خواهد داد.»
تاريخچه خودروهاي هيبريدي HYBRID CAR نشان ميدهد كه اين خودروها هرگز نياز به اتصال به برق ندارند. اين انعطافپذيري ذاتي آنها را براي ناوگان حمل و نقل ومصرف شخصي مناسب كرده است، ميتوانند سرعت و مسافت بيشتري نسبت به انواعي كه موتورهاي درون ساز داشته باشند، با اين حسن بزرگ كه شارژ باتريهايش هرگز تمام نميشود بازدهي اين خودروهابسيار بالا بوده و ميزان توليد آلودگيشان كاهش يافته است. به همين دليل بسياري كارخانهها از سال ١٩٩٩ توليد خودروهاي هيبريدي را به صورت انبوه آغاز كردهاند. اين امر حتي موجب شده تا توجه به توليد موتورهاي هيبريدي نيز مورد توجه قرارگيرد.
ظاهرا در حوزه موتوسيكلت در داخل نيز توجه بيشتري شده است به گونهاي كه به تازگي فريبا خاك زاد از انعقاد قرارداد توليد سه موتور هيبريدي جديد در حاشيه دومين نمايشگاه بينالمللي موتورسيكلت در تهران خبر داده است. گويا در بدنه دولت و وزارت صنعت عزم براي توليد هيبريديها موجب شده تا با توجه به حجم استفاده از موتوسيكلت در كشور بيش از ٨٠ درصد توليدات موتوسيكلت در كشور به سمت هيبريديها سوق پيدا كند. به گفته مجري اين نمايشگاه تمايل به توليد اين موتورها موجب شده تا برخي از توليدكنندههاي خارجي به فكر توليد محصولات خود به صورت مشترك با توليدكنندههاي داخلي بيفتند.حال به نظر ميرسد با توجه به آلودگي هوا كه گريبان تهران و شهرهاي بزرگ كشور را گرفته است ديگر تعلل توليد خودرو و موتوسيكلتهاي هيبريدي قابل توجيه نيست و بايد توليدكنندههاي داخلي عزم خود را كه چند سالي است جزم كردهاند، بيش از پيش به سمت اجرايي شدن توليد هيبريديها پيش برويم. البته در كنار اين موضوع بايد زيرساختهاي لازم براي اين توليدات نيز از سوي دولت فراهم شود.
قيمت هيبريديها
در كنار همه تعللها در اين صنعت اما به نظر ميرسد موضوع مهمتر در اين رابطه قيمت تمام شده اين توليدات است كه بايد مورد توجه قرار گيرد. اگر چه وزير صنعت، معدن و تجارت سال گذشته دستورالعمل حمايتي توليد خودروهاي برقي و هيبريدي به هيات دولت را ارسال كرد اما برآوردها حكايت از آن دارد كه قيمت موتور خودروهاي برقي به طور متوسط ٢٠ هزار دلار و حدودا معادل ٦٠ ميليون تومان است، ضمن اينكه قيمت تمام شده خودروهاي برقي در دنيا دو برابر خودروهاي معمولي است كه به طور متوسط، محدوده قيمتي ١٦٠ تا ٢٠٠ ميليون توماني را دربر ميگيرد. موضوع ديگري كه در اين ميان براي توليدات هيبريدي و برقي مستلزم توجه هرچه بيشتر سياستگذاران است، تامين مناسب برق مورد نياز اين خودروهاست.
شنيدهها حكايت از آن دارد كه وزارت صنعت، معدن و تجارت هنوز هم بر سر توليد اين خودروهاي برقي و تامين برق موردنيازشان با وزارت نيرو به تفاهم نرسيده است، چراكه وزارت نيرو معتقد است كه سوختگيري اين خودروها آن هم در پيك مصرف برق، عاملي است كه ميتواند بار زيادي را به شبكه برق كشور وارد آورده و ممكن است كه اين شبكه، توانايي آن را به خصوص با رونق استفاده و توليد اين خودروها نداشته باشد.
تعرفه واردات
ارديبهشت ماه سال گذشته بود كه با چاپ شدن كتاب قوانين و مقررات واردات و صادرات كشور در سال ٩٣، در فصل ٨٧ اين كتاب قيد شده بود كه تعرفه واردات خودروهاي هيبريدي و الكتريكي چهار درصد در نظر گرفته شد و ماليات بر ارزش افزوده نيز هشت درصد محاسبه خواهد شد. اين در حالي است كه تعرفه واردات براي ديگر خودروها هم چون سال ٩٢ ثابت باقيمانده و هيچ تغييري متوجه آن نشده بود، اين موضوع كه اعتراضات زيادي را به همراه داشت موجب شد تا. وليالله افخمي، رييس سازمان توسعه تجارت بگويد كه منظورش «صفر شدن سود بازرگاني واردات خودرو» بوده است.
از طرفي كاهش قيمت و فاصله قيمتي بسيار زياد ميان اين خودروها و خودروهاي وارداتي ديگر، به دليل كاهش سود شركتهاي واردكننده اين دست خودروها، تمايلي براي واردات آنها ايجاد نميكند. كاهش يك باره قيمت با كاهش تعرفه تا يك دهم سال گذشته، ميتواند براي واردات اين خودروها همچون سپر مقاومتي عمل كند. در كنار آن بايد توجه داشت كه فروش خودروهاي هيبريدي و الكتريكي در كشورهاي پيشرفته نيز از سه تا پنج برابر بيشتر نسبت به خودروهاي بنزيني زمان ميبرد و شركتهاي خودروساز بدون پيشنهادهاي تشويقي نميتوانند اقدام به فروش اين خودروها بكنند. به نظر ميرسد دولت بدون قانونگذاري جامع و همهگير نميتواند در اين راستا موفقيتي به دست آورد.