گزارش جدید کارشناسان سازمان مدیریت نشان می‌دهد، در طول برنامه ششم توسعه ۳.۴میلیون نفر وارد بازار کار می‌شوند و نرخ مشارکت ۴۰.۵درصد خواهد شد، همچنین برای تحقق نرخ بیکاری ۹درصد باید سالانه ۸۵۸هزار شغل ایجاد شود که غیر قابل دستیابی است

به گزارش صدای اقتصاد یکی از دغدغه‌های اصلی در برنامه ششم توسعه بالا بودن نرخ بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی و پیش‌بینی روند سریع افزایشی آن است؛ چنان که در شرایط فعلی نرخ بیکاری در کشور دورقمی بوده و معضل بیکاری جوانان نیز اهمیت آن را دوچندان کرده است. گزارش جدید کارشناسان سازمان مدیریت نشان می‌دهد، در طول برنامه ششم توسعه ۳.۴میلیون نفر وارد بازار کار می‌شوند و نرخ مشارکت ۴۰.۵درصد خواهد شد، همچنین برای تحقق نرخ بیکاری ۹درصد باید سالانه ۸۵۸هزار شغل ایجاد شود که غیر قابل دستیابی است. علیرضا امینی مشاور امور اقتصاد کلان سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور در میزگردی در مؤسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی گزارشی که حاصل پژوهش و بررسی تیم کارشناسی متشکل از کارشناسان سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور است و لزوماً به‌معنای موضع رسمی این سازمان نیست، ارائه کرد.

*هزینه بالای ایجاد فرصت‌های شغلی برای دانش آموختگان دانشگاهی در مقایسه با نیروی کار ساده است، چرا که این گروه به‌صورت عمده در مشاغل سرمایه بر جذب می‌شوند.

*اگر طی سال های اخیر به‌رغم ایجاد اشتغال ناچیز در اقتصاد، نرخ بیکاری افزایش نیافته است به‌دلیل کاهش فشار عرضه نیروی کار در نتیجه گسترش سریع دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی، ناامیدی جوانان از پیدا کردن شغل (Discourage Effect) و خروج موقتی از بازار کار و ادامه تحصیل در دانشگاه‌ها به‌امید پیدا کردن شغل در آینده است.

*در طول برنامه ششم توسعه، تعداد ثبت نام شدگان در دانشگاه‌ها، سالانه یک میلیون و 266 هزار نفر خواهد بود و بیش از 70 درصد از سهم ثبت نام شدگان در دانشگاه‌های کشور در سطوح کارشناسی و کارشناسی ارشد هستند و همچنین سالانه 996 هزار نفر از دانشگاه فارغ التحصیل می‌شوند.

* متوسط سالانه عرضه نیروی کار حدود 680 هزار نفر خواهد بود.

* بر اساس سناریوی واقع‌بینانه‌تر میان سه سناریوی محتمل، چنانچه حصول نرخ بیکاری 9 درصد با نرخ مشارکت احتمالی 40.5 درصد، مورد نظر باشد، لازم است سالانه در حدود 858 هزار فرصت شغلی ایجاد شود.

*بالاترین رکورد ثبت فرصت های خالص ایجاد اشتغال خالص مربوط به برنامه سوم و به میزان 623 هزار نفر است.

*مطابق با برنامه اول توسعه، متوسط رشد سالانه در شاخص کل بهره وری 4.6، متوسط رشد سالانه اقتصاد 2.7، و سهم بهره وری کل عوامل تولید در رشد اقتصادی حدوداً 64 درصد بوده است.

* با توجه به ویژگی رشد اقتصادی مورد نظر سیاست های کلی برنامه ششم مبنی بر رشد شتابان، پایدار و اشتغال‌زا و همچنین تاکید بر تعامل فعال با اقتصاد جهان، لزوم ایجاد تغییر ساختار در اقتصاد، می توان از تجربه برنامه سوم استفاده کرد، چنانکه در این برنامه سهم بهره وری کل عوامل تولید در رشد اقتصادی، میزانی در حدود 28 درصد را تجربه کرده و این در حالی اتفاق افتاده که متوسط رشد سالانه در شاخص کل بهره وری 1.6 و متوسط رشد سالانه اقتصاد 5.8 درصد بوده است.

* سهم شاخص بهره وری کل در تأمین رشد اقتصادی در شرایط کنونی، 44 درصد است و باید سالانه رشد 3.5 درصدی داشته باشد، که با توجه سوابق اقتصاد کشور امری دشوار به نظر می رسد.

* در الگوی اول باید متوسط رشد سالانه سرمایه گذاری به قیمت ثابت 1383، 16.5 درصد باشد که با فرض متوسط تورم 11.2 درصدی در این برنامه به گونه ای که در سال انتهایی برنامه تک رقمی شود، میزان سرمایه گذاری سالانه به قیمت جاری، حدود 805 هزار میلیارد تومان خواهد بود.

* بر اساس برآوردها در دفتر امور اقتصاد کلان، اقتصاد ایران بر اساس منابع موجود می تواند 580 تا حداکثر 630 هزار میلیارد تومان منابع تجهیز کند.

* با فرض سهم 35 درصدی ارتقای بهره‌وری در برنامه ششم و اشتغال 968 هزار نفر تدوین شده، لازم است متوسط رشد سالانه سرمایه گذاری به قیمت ثابت 1383، حدود 20 درصد باشد که به نظر قابل تحقق نیست، در نتیجه با توجه به ضرورت ارتقای بهره وری و عدم اتلاف منابع به شیوه پیشین الگوی مردودی است.