اقتصاد > صنعت - اعتماد نوشت بیش از ٧٠ درصد اقتصاد ایران در پی جدیدترین مواجهه کلانشهر تهران با آلودگی هوا در خطر تعطیلی قرار دارد.

 اين خطر پس از آن در مرحله هشدار قرار گرفت كه دولت تصميم گرفت دست كم مدارس، كارخانه‌هاي شن و ماسه و فعاليت‌هاي عمراني در تهران و حومه را طي امروز و فردا تعطيل اعلام كند.

گردش مالي اقتصاد ايران در يك روز به صورت تقريبي بالغ بر ١٥٠٠ميليارد تومان است و تعطيلي كلانشهري مثل تهران، بيش از ٧٠ درصد از اين گردش مالي را مختل مي‌كند. اين آماري است كه «مويد حسيني‌صدر»، نماينده خوي در مجلس شوراي اسلامي اعلام كرد. او همچنين گفت كه «علاوه بر بحث مالي، تعطيلي ناگهاني به روابط بين‌المللي، سلامت مردم، برنامه‌هاي اقتصادي كشور و... آسيب مي‌زند». از سويي بنابر آماري كه وزارت آموزش و پرورش سال گذشته اعلام كرده بود، هزينه يك روز تعطيلي مدارس در روزهاي غيرتعطيل به بيش از ١٢٠ هزار ميليارد تومان مي‌رسد.

اما مهم‌تر از ضرر و زياني كه آلودگي هوا به عنوان موهومي مثل «گردش مالي اقتصادي»وارد مي‌كند، انسان‌هاي بي‌گناهي‌اند كه بر اثر آلودگي هوا به صورت تدريجي جان مي‌بازند. در كنار اين معضل، كارگراني قرار دارند كه مجبورند آن روزهاي خاص در هفته را- كه به دليل آلودگي هوا تعطيل است- بدون درآمد سر كنند. براساس آمار وزارت بهداشت، تنها در سال گذشته ٣ هزار شهروند در تهران بر اثر آلودگي هوا جان باختند. وزارت بهداشت همچنين گفته است كه بيش از ٤ هزار و ٤٠٠ نفر در كل كشور در سال ٩٢ بر اثر آلودگي هوا جان باختند. شهرداري تهران نيز در سال گذشته گفته بود هر خانواده ايراني نزديك به ٣٤٠ هزار تومان بابت خسارت ناشي از آلودگي هوا پرداخت مي‌كند.
حسيني‌صدر، نماينده مجلس نهم در اين رابطه گفت: بحث آلودگي هوا ابعاد مختلفي دارد. يكي سلامتي مردم است، به طوري كه در سال‌هاي اخير، تعداد بيماران سرطاني در كشور افرايش پيدا كرده و در شهرهاي بزرگ تشديد شده است. همچنين تعداد افرادي كه بيماري تنفسي دارند، بيشتر شده و حال‌شان هم به همين قياس وخيم‌تر شده است. اگرچه نمي‌توان گفت علت قطعي مرگ يك فرد، آلودگي هوا است، اما كسي هم نمي‌تواند نقش آلودگي هوا در تشديد بيماري‌هاي سرطاني، تنفسي، خوني، سردردهاي مزمن، كلافگي‌ها و... را انكار كند. پس يك بحث هزينه‌هايي است كه مردم مي‌پردازند. اين هزينه‌ها غيرقابل قيمت‌گذاري است و بسيار هم بالاست.
او ادامه داد: بحث ديگر، كاهش راندمان كاري مردم است. وقتي كه آلودگي هوا بالا باشد، مردم زودتر خسته مي‌شوند و به همين نسبت بهره‌وري‌شان پايين‌تر مي‌آيد. اين هم يك آسيب رواني است كه به مردم وارد مي‌شود. مساله سوم تعطيلي‌هاست كه هزينه بسيار بالايي براي مردم و كشور دارد، به خصوص تعطيلي كلانشهري مثل تهران كه ٧٠ درصد اقتصاد كشور به آن وابسته است. گردش مالي اقتصاد كشور در يك روز به صورت تقريبي بالغ بر ١٥٠٠ ميليارد تومان است و تعطيلي كلانشهر تهران، بيش از ٧٠ درصد از اين گردش مالي را مختل مي‌كند، چراكه علاوه بر بحث مالي، تعطيلي ناگهاني به روابط بين‌المللي، برنامه‌هاي اقتصادي كشور و سلامت مردم و... آسيب مي‌زند. به علاوه تعطيلي پايتخت يك كشور به خاطر آلودگي هوا وجهه خيلي بدي دارد.

حسيني‌صدر تاكيد كرد: از طرفي دولت ناچار است مدارس را تعطيل كند، چراكه نمي‌تواند سلامت مردم را به خطر بيندازد. بنابراين مهار بحران‌هاي زيست محيطي از جمله آلودگي هوا بايد در ٥ اولويت اصلي دولت قرار بگيرد. بودجه سالانه شركت‌ها، موسسات و بانك‌هاي دولتي بيش از ١٠٠٠ ميليارد تومان است. گردش مالي سالانه بخش خصوصي هم بيش از ٤٠٠ ميليارد تومان است، بنابراين گردش مالي كل كشور به بيش از ١٢٠٠ ميليارد تومان مي‌رسد. از اين رقم ٦٠ الي ٧٠ درصد در بخش‌هاي توليدي، خدماتي، تجاري و... در تهران هزينه مي‌شود.
او درباره برنامه‌هاي مجلس نهم براي مقابله با بحران آلودگي هوا گفت: مجلس نهم براي حل بحران آلودگي هوا با سازمان‌ها و نهادهاي مسوول جلسه برگزار كرده است، اما برنامه‌اي اساسي براي رو به رويي با اين بحران نداشته است. مساله محيط زيست در برنامه ششم توسعه آمده و اميدواريم اين لايحه زودتر به مجلس بيايد تا بتوانيم روي آن كار كنيم.

منشا آلودگي تهران كجاست؟
همچنين «هادي حق‌شناس»، كارشناس مسائل اقتصادي درباره هزينه تعطيلي كلانشهر تهران گفت: طبيعي است كه تعطيلي كلانشهري مثل تهران بيش از هزار ميليارد تومان هزينه در بر دارد و تحميل اين هزينه به اقتصادي كه در شرايط ركود به سر مي‌برد، نتايج غيرقابل پيش‌بيني‌اي برجاي مي‌گذارد.
او افزود: تهران به خاطر دو بحران‌ افزايش جمعيت و تردد خودرو به محل غيرقابل سكونتي تبديل شده است، كه بخشي از اين دو بحران عمده به صورت آلودگي هوا ديده مي‌شود. حدود دو سوم منشأ آلودگي هوا در تهران خودرو است و دولت بايد فكري به حال آن بكند. اگر مي‌شد برآورد كرد چه هزينه‌هاي مادي و جاني‌اي به خاطر آلودگي هوا به مردم وارد مي‌شود، آن وقت سازمان محيط زيست، وزارت صنعت، معدن و تجارت و ساير نهادهاي مربوطه تصميم جدي‌تري براي مقابله با آن مي‌گرفتند. پس نبايد اين تعطيلي را از منظر هزينه‌هايي كه اين دو روز به اقتصاد كشور تحميل مي‌كند، ببينيم، چراكه هزينه‌هايي كه جان و روان مردم را تهديد مي‌كند، بسيار عظيم‌تر است.
حق شناس در پايان گفت: منشأ آلودگي هوا بنگاه‌هاي اقتصادي بزرگ در اطراف تهران و خودروها هستند، پس منشأ آلودگي چيز پيچيده‌اي نيست. اگر نهادهايي مانند شهرداري به جاي طرح زوج و فرد يا طرح ترافيك يا به جاي هزينه براي ساخت پل و تونل، براي تكميل ساخت مترو هزينه مي‌كرد، آن وقت مساله حل مي‌شد. اگر مردم تهران با خودرو تردد مي‌كنند، به خاطر آن است كه مجبورند، چراكه سيستم حمل و نقل كشور جوابگو نيست. سيستم كارآمد حمل و نقل مي‌توانست بخش قابل توجهي از آلودگي هوا را رفع كند.